برای بسیاری از بانوان و حتی آقایان این پرسش ایجاد می‌شود که آیا بارداری بدون دخول ممکن است؟ در پاسخ باید بگوییم که این شکل از بارداری به دلیل نیازمندی به لقاح تخمک با اسپرم از نظر بیولوژیکی تقریباً بعید است. با این حال در برخی موارد نادر و غیر معمول ممکن است بارداری بدون دخول کامل و از طریق تماس نزدیک اندام‌های تناسلی رخ دهد.
در این شکل بارداری، مایع منی حاوی اسپرم راه خود را به مسیر واژن باز می‌کند و خود را به تخمک می‌رساند. با وجود اینکه احتمال این بارداری بسیار کم است، اما اگر این موضوع برای شما اهمیت دارد باید از روش‌های پیشگیری از بارداری قبل از رابطۀ جنسی یا قرص اورژانسی در مواقع تردید بعد از سکس، به خصوص در زمان تماس نزدیک دو اندام تناسلی استفاده کنید.
بارداری بدون دخول چیست؟
بارداری بدون دخول به وضعیتی اشاره دارد که بدون داشتن رابطۀ جنسی واژینال (ورود آلت تناسلی مردانه به واژن) لقاح تخمک و اسپرم رخ می‌دهد. این وضعیت ممکن است به هر دلیلی که اسپرم را وارد ناحیۀ واژن کند، رخ دهد. برای مثال شریک جنسی شما ممکن است مایع منی خود را نزدیک به واژن انزال کند. در برخی از موارد هم ممکن مایع منی روی انگشتان شما یا شریک جنسیتان وجود داشته باشد و از طریق تماس مستقیم با واژن به آن منتقل شود. در دیگر موارد نیز امکان دارد مایع منی از طریق تماس آلت تناسلی شریک جنسی یا هر وسیلۀ دیگری به واژن منتقل شود.
آیا بارداری بدون دخول امکان پذیر است؟ چرا؟
اگرچه احتمال بارداری بدون دخول بسیار پایین است، اما غیرممکن نیست. از نظر پزشکی، احتمال وقوع بارداری بدون رابطۀ جنسی مستقیم در دوران تخمک گذاری یا نزدیک به آن افزایش پیدا می‌کند. در این زمان مخاط دهانۀ رحم نازک و لغزنده شده و شرایط برای حرکت راحت‌تر اسپرم به سمت تخمک فراهم می‌شود. این مخاط می‌تواند به دهانۀ واژن راه پیدا کرده و اگر اسپرم (حتی پیش از انزال یعنی اسپرم موجود در پیشاب) با آن تماس پیدا کند، ممکن است بتواند از طریق واژن و دهانۀ رحم به تخمک رسیده و آن را بارور کند.
مشاوره آنلاین با بهترین پزشکان زنان و زایمان
آیا دختر باکره باردار می شود؟
با توجه به توضیحاتی که ارائه دادیم، هر زمانی که منی به داخل واژن نفوذ کند، امکان بارداری وجود دارد. بنابراین باکرگی عاملی برای پیشگیری از چنین وضعیتی نیست و یک دختر باکره نیز ممکن است در صورت قرارگیری در این وضعیت باردار شود. با این حال همچنان احتمال وقوع چنین شرایطی بسیار پایین است.
انواع بارداری بدون دخول
بارداری بدون دخول به تمامی روش‌هایی اشاره دارد که بدون داخل شدن آلت تناسلی مردان به واژن رخ می‌دهد. گفتیم که این نوع بارداری ممکن است به روش‌های مختلفی از جمله تماس مستقیم مایع منی با واژن، انتقال اسپرم از طریق اشیاء یا دست رخ دهد. اما این موارد تمامی روش‌های امکان بارداری بدون دخول نیستند و در موارد دیگر و بعضاً نادری ممکن است از طریق برخی شرایط این شکل بارداری رخ دهد.
بارداری از طریق روش‌های آزمایشگاهی
علاوه بر رابطۀ جنسی بدون دخول، امکان بارداری به وسیلۀ روش‌های کمک باروری نیز امکان پذیر است. بر این اساس، با کمک روش‌هایی همچون لقاح آزمایشگاهی (IVF) و تلقیح داخل رحمی (IUI) نیز امکان بارداری در شرایط غیر معمول فراهم می‌شود. در روش آی وی اف لقاح تخمک و اسپرم در آزمایشگاه انجام و سپس جنین به رحم منتقل می‌شود. در آی یو آی، اسپرم مستقیماً به داخل رحم تزریق می‌شود که این روش شانس لقاح و باروری را افزایش می‌دهد. زیرا اسپرم دیگر نیازی به تلاش برای عبور از دهانۀ رحم ندارد.
بارداری از طریق رابطۀ مقعدی
نگران نباشید زیرا بارداری از طریق رابطۀ مقعدی یک شرایط بسیار نادر است و تقریباً فقط در افرادی با یک نقص مادرزادی نادر به نام «ناهنجاری کلواکال» رخ می‌دهد. در این وضعیت که از هر 50 هزار زن یک نفر را درگیر می‌کند، رکتوم و واژن به صورت غیرطبیعی به هم متصل هستند. در نتیجه مایع منی اگر نزدیکی اتصال این دو ریخته شود، اسپرم در شرایط نادری ممکن است این مسیر غیر معمول را طی کرده ، سپس به تخمک برسد و آن را بارور کند.
البته ناگفته نماند افرادی که ممکن است متوجه وجود این ناهنجاری در خود شوند، می‌توانند از طریق انجام جراحی آن را اصلاح کنند. بنابراین اگر زنان از نظر فیزیولوژی بدنی در شرایط عادی به سر ببرند، امکان بارداری از طریق رابطۀ مقعدی برای آن‌ها غیر ممکن است.
بارداری سوپرفِتاسیون (Superfetation)
بدن به طور طبیعی از بارداری مجدد در طول دوران بارداری فعلی جلوگیری می‌کند. این امر حتی در زنانی که با دو رحم متولد می‌شوند نیز صادق است. به محوی که این ساز و کارها به شکل مؤثری از بارداری دوم جلوگیری می‌کنند. در این شرایط هورمون‌ها مانع تخمک گذاری شده و یک سد مخاطی ضخیم در دهانۀ رحم ایجاد می‌کنند تا از ورود اسپرم و رسیدن به تخمک جلوگیری شود. با این حال پدیده‌ای نادری به نام بارداری سوپرفِتاسیون (Superfetation) یا همان حاملگی مجدد هنگام بارداری می‌تواند این قاعده را نقض کند. بارداری سوپرفتاسیون به یک پدیدۀ نادر گفته می‌شود که در آن بارداری دوم در حالی رخ می‌دهد که خانم در بارداری اول وجود دارد.
البته این پدیده بسیار نادر است به طوری که حتی مکانیسم وقوع دقیق آن برای دانشمندان مشخص نیست. اما بیشتر مواردی که در این زمینه ثبت شده‌اند، مربوط به زنانی هستند که از روش لقاح آزمایشگاهی (IVF) استفاده کرده‌اند. البته اغلب این دو بارداری با فاصلۀ کمی یعنی حدود 2 تا 4 هفته از هم رخ می‌دهند. در کل این عارضه هم بسیار نادر است و جای نگرانی ندارد.
میزان احتمال بارداری بدون دخول
با وجود توضیحاتی که تا کنون ارائه کردیم، تأکید می‌کنیم که اسپرم از طریق هوا به سرعت از بین می‌رود. به همین دلیل احتمال بروز بارداری بدون دخول بسیار بعید است. اگرچه تحقیقات انجام شده در این زمینه محدود هستند، اما در یک نظرسنجی که اطلاعات آن از طریق سایت هلث لاین منتشر شده است، مشخص شد که از 7870 زن باردار تنها 0.8 درصد یعنی در مجموع 45 نفر بدون داشتن رابطۀ جنسی واژینال باردار شده‌اند.
البته مطالعاتی از این دست به دلیل محدودیت‌های موجود مانند متکی بودن به گزارش دهی خود افراد چندان قابل اتکا نیستند. از طرف دیگر، آمارهای به دست آمده بر اساس انتظارات فرهنگی و مذهبی و همچنین تعاریف متفاوت از مفهوم سکس هستند که ممکن است میزان واقعی بارداری بدون دخول را نشان ندهند.
احتمال بارداری بدون دخول در دوران قاعدگی
از آنجایی که در برخی از موارد امکان بارداری در پریود وجود دارد، بنابراین ممکن است زمانی که در دوران قاعدگی به سر می‌برید، با ورود اسپرم به واژن حتی بدون دخول باردار شوید. در یک توضیح ساده باید بگوییم که تخمک گذاری اغلب حدود 2 هفته پیش از آغاز دورۀ قاعدگی رخ می‌دهد. با این حال، امکان وقوع آن در زمان‌های دیگر از جمله مدت کوتاهی بعد از پایان قاعدگی نیز وجود دارد.
اسپرم حدود 3 روز می‌تواند بعد از ورود به واژن (چه با دخول، چه بدون دخول)، زنده بماند. بنابراین اگر ورود اسپرم بدون دخول در نزدیکی پایان دورۀ قاعدگی باشد و تخمک گذاری در چند روز بعد از آن رخ دهد، اسپرم همچنان می‌تواند تخمک را بارور کند. همچنین خود تخمک گذاری نیز ممکن است باعث یک خونریزی بسیار خفیف نسبت به قاعدگی شود و حتی با لکه بینی قاعدگی اشتباه گرفته شود. این وضعیت به آن معناست که فرد با تصور بر اینکه در حال پریود شدن است، رابطۀ جنسی بدون دخول داشته باشد. در حالی که بدن او در واقع در حال تخمک گذاری است.
جلوگیری از بارداری بدون دخول
برای جلوگیری از بارداری بدون دخول باید از یکی از روش‌های پیشگیری از بارداری استفاده کنید که شامل موارد زیر هستند:
- قرص‌های ضد بارداری: این قرص‌ها با تنظیم هورمون‌ها از تخمک گذاری جلوگیری می‌کنند.
- چسب ضد بارداری: این چسب‌ها نیز هورمون آزاد می‌کنند و عملکردی مشابه قرص‌ها دارند.
- حلقه واژینال: این حلقه در داخل واژن قرار می‌گیرد و هورمون آزاد می‌کند.
- آمپول ضد بارداری: تزریق این آمپول‌ها هر چند ماه یک بار از بارداری جلوگیری می‌کنند.
- ایمپلنت: یک میلۀ کوچک زیر پوست بازو قرار داده می‌شود و تا چند سال از بارداری جلوگیری می‌کند.
- دستگاه داخل رحمی (IUD): این دستگاه در داخل رحم قرار داده می‌شود و می‌تواند تا چند سال از بارداری جلوگیری کند. برخی از انواع آن هورمونی و برخی غیر هورمونی هستند.
نکات مهم درباره بارداری بدون دخول
جلوگیری از بارداری بدون دخول امکان پذیر است، اما میزان اثربخشی آن به نوع فعالیت جنسی و میزان احتیاط شما بستگی دارد. در اینجا چند روش و نکته برای جلوگیری از این وضعیت علاوه بر روش‌های پیشگیری از بارداری معمول وجود دارند که می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید.
- مطمئن‌ترین راه برای پیشگیری از باردار شدن بدون دخول این است که از تماس مستقیم اندام‌های تناسلی با یکدیگر خودداری کنید.
- به یاد داشته باشید که مایع پیشاب که قبل از انزال از آلت مردانه خارج می‌شود، می‌تواند حاوی مقادیری اسپرم باشد. بنابراین تماس آلت تناسلی با واژن حتی پیش از انزال کامل نیز ممکن است منجر به بارداری شود.
- یکی دیگر از راه‌های بارداری بدون داشتن دخول، انتقال غیرمستقیم مایع منی به واژن است. بر این اساس اسپرم می‌تواند حتی از طریق دست یا سایر قسمت‌های بدن به واژن منتقل شود. بنابراین باید از تمیز بودن دست‌ها قبل از تماس با اندام تناسلی زن اطمینان حاصل کرد.
- فعالیت‌هایی همچون مالش اندام تناسلی یکدیگر بدون دخول همچنان با خطر بارداری همراه هستند که باید مورد توجه قرار گیرند.
- شناخت چرخۀ قاعدگی و زمان تخمک گذاری می‌تواند به شما کمک کند که احتمال بارداری بدون دخول را به صفر برسانید و از آن به عنوان یک روش پیشگیری مطمئن استفاده کنید.
علائم بارداری بدون دخول
علائم بارداری بدون دخول درست شبیه به بارداری در شرایط معمول هستند. بنابراین اگر با تأخیر در قاعدگی مواجه هستید یا علائم اولیۀ بارداری مثل ورم یا حساسیت سینه‌ها، تکرر ادرار، تهوع (همراه با استفراغ یا بدون آن) و خستگی را تجربه می‌کنید، توصیه می‌شود که از تست بارداری آزمایشگاهی یا خانگی استفاده کنید. از دیگر علائم بارداری می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- نفخ
- گرفتگی رحم
- نوسانات خلقی
- یبوست
- لکه بینی
توهم بارداری بدون دخول
پسودوسیز (Pseudocyesis) یا حاملگی کاذب در شرایطی اتفاق می‌افتد که فرد بدون اینکه باردار شود، علائم و نشانه‌های بارداری را احساس می‌کند. در این شرایط می‌توان با انجام یک آزمایش عدم بارداری را تأیید کرد. این وضعیت یک مشکل نادر است که بر اساس عوامل روانی و هورمونی ممکن است فرد را درگیر کند.
بر اساس آمار کلینیک کلیولند (cleveland clinic) حاملگی کاذب که می‌تواند باعث ایجاد توهم بارداری بدون دخول شود، از هر 22 هزار زن بین 1 تا 6 زن را درگیر می‌کند و بیشتر موارد ابتلا در زنان 16 تا 36 ساله دیده شده است.
همۀ آنچه که باید در مورد بارداری بدون دخول بدانید
- بارداری بدون دخول ممکن است بعید به نظر برسد. اما تا زمانی که شما در شرایط یک رابطۀ جنسی و تماس مستقیم یا غیرمستقیم با اسپرم قرار دارید، امکان بارداری برای شما وجود دارد.
- بارداری بدون دخول ممکن است از طریق تماس پوست به پوست، تماس دست یا اشیاء حاوی منی با واژن، تماس واژن با محیط حاوی منی تازه (اسپرم به سرعت در هوای آزاد از بین می‌رود) و هر شرایط دیگری که باعث ورود اسپرم به واژن شود، رخ دهد.
- روش‌های لقاح آزمایشگاهی یا برخی شرایط بسیار نادر مانند بارداری سوپرفِتاسیون ممکن است باعث بروز بارداری بدون دخول شوند.
- اگر اخیراً تماس جنسی بدون محافظت داشته‌اید و در زمینۀ بارداری بدون رابطۀ جنسی مستقیم تردید دارید، می‌توانید برای اطمینان بیشتر با پزشکان هرلایف در تماس باشید تا در این زمینه راهنمایی شوید.
پرسش‌های پرتکرار
احتمال بارداری از روی شلوار بسیار پایین است، اما غیرممکن نیست. بر این اساس اگر مایع منی به بیرون نشت کند و به هر طریقی وارد واژن شود، امکان بارداری وجود دارد.
بارداری بدون دخول و رابطۀ جنسی واژینال بسیار نادر است. اما در صورت رسیدن مایع منی به واژن (برای مثال انتقال از طریق انگشت یا تماس پوست به پوست) احتمال کمی برای بروز آن وجود دارد.
پیشاب مردان ممکن است حاوی مقدار کمی اسپرم باشد. بنابراین در صورتی که پیشاب حاوی اسپرم وارد واژن شود، احتمال بارداری وجود دارد.
منابع:
