واژه نامۀ سلامت زنان هرلایف:
راهنمای مرجع و در دسترس سلامتی بانوان
بهدنبال راهنما و روشی راحت و کاربردی برای پیدا کردن معنی کلمات و اصطلاحات تخصصی سلامت زنان هستید؟ واژه نامۀ سلامت زنان هرلایف در دسترس شماست.
در این صفحه، تلاش کردهایم تمام کلمات و اصطلاحات مربوط به سلامت زنان را در دسته بندیهایی منظم و کاربردی ارائه دهیم تا درک موضوعات مربوط به سلامتی را برای شما سادهتر کنیم.
A
Abscess
آبسه
تجمع چرک بهشکل کیسهای در بافتها، اندامها یا بخشهای دیگر بدن.
Adenomyosis
آدنومیوز
شرایطی که در آن، بخشهایی از بافت پوشش داخلی دیواره رحم (آندومتر) با نفوذ در دیواره رحم رشد میکند و باعث درد میشود.
Amenorrhoea
آمنوره (قطع قاعدگی)
پریودنشدن در طی سالهای باروری
Amniotic sac
کیسه آمنیوتیک
کیسهای پر از مایع که حاوی و حافظ جنین در رحم است.
Amniotic fluid
مایع امنیوتیک
مایع محافظ در کیسه آمنیوتیک که به رشد جنین و انتقال مواد مغذی میان مادر و جنین کمک میکند.
Androgens
هورمون های آندورژن (مصطلح هورمون های مردانه)
گروهی از هورمونها که بهطور سنتی بهعنوان هورمونهای مردانه شناخته میشوند، اما افرادی از تمام جنسیتها آن را دارند. تستوسترون نمونهای از یک هورمون آندروژن است.
Antibiotics
آنتی بیوتیک
داروهایی که برای درمان عفونت باکتریایی استفاده میشوند.
Anus
مقعد
دهانه انتهای دستگاه گوارشی، جایی که مدفوع از آن خارج میشود.
Anemia
آنمی (کم خونی)
تعداد پایین گلبولهای قرمز. در آزمایش خون معمول، کمخونی با کمبود هموگلوبین و هماتوکریت گزارش میشود.
Anovulatory cycle
دوره پریود بدون تخمک گذاری
چرخه قاعدگی که در آن تخمکگذاری رخ نمیدهد و در نتیجه، هیچ پروژسترونی توسط جسم زرد تولید نمیشود.
Atypical Hyperplasia
هایپرپلازی نابجا (تغییرات غیرسرطانی در اندازه و تعداد سلول های پستان)
وضعیتی غیرسرطانی که در آن، شمار سلولهای پستان افزایش پیدا میکند و سلولها دچار تغییرات غیرعادی در ظاهر میشوند.
B
Bacterial Vaginosis
واژینوز باکتریایی
شایعترین علت عفونت واژن در زنان در سن باروری. این وضعیت اغلب بعد از آمیزش جنسی با شریک جنسی جدید ایجاد میشود و برای زنی بدون هیچ تجربه جنسی بهندرت رخ میدهد.
Bartholin gland
غدد بارتولین
دو غده کوچک آلوئولار که هریک در سمتی از دهانه واژن قرار دارند.
Bartholin’s cyst
کیست بارتولین
یک برآمدگی پر از مایع که در غده بارتولین یافت شود.
Barrier method
جلوگیری با استفاده از مانع فیزیکی
روشهای پیشگیری از بارداری که شامل دیافراگم، کلاهک دهانه رحم، کاندوم مردانه و زنانه، فوم اسپرمکُش، اسفنج ضدبارداری و فیلم ضدبارداری واژینال (VCF) میشود.
Basal body temperature (BBT)
دمای پایۀ بدن (BBT)
کمترین دمایی که بدن در زمان استراحت (معمولاً در حالت خواب) دارد. این دما به محض بیدارشدن از خواب در صبح اندازهگیری میشود. از آنجا که دمای بدن بعد از تخمکگذاری و در طول نیمۀ دوم چرخۀ قاعدگی بالاتر است، امکان استفاده از این دما برای تشخیص زمان تخمکگذاری هم وجود دارد.
Benign tumor
تومور خوش خیم
رشد غیرعادی سلولهایی که هیچ خطری ندارند
Biopsy
بیوپسی
فرایند نمونهبرداری از سلولهای بدن برای آزمایش.
Birth control
جلوگیری از بارداری
روشی که برای پیشگیری از بارداری استفاده میشود.
Bisphenol A (BPA)
بیزوفنل
نوعی ماده اخلالگر در عملکرد غدد درونریز که مشابه استروژن رفتار میکند. این ماده در بسیاری از محصولات از بطریهای آب و ظروف مواد غذایی تا کاغذهای رسید حرارتی و چاپی وجود دارد و میتواند موجب سرطان سینه و بیماریها و ناهنجاریهای دیگر شود.
Bladder
مثانه
ارگانی در قسمت پایین شکم که ادرار را در خود نگه میدارد.
C
Calorie
کالری
یک واحد اندازهگیری که بهعنوان مقدار گرمای لازم برای افزایش دمای یک گرم از آب بهاندازه یک درجه سلسیوس تعریف میشود.
Cancer
سرطان
نوعی بیماری که در اثر تقسیم غیرقابل کنترل سلولها و گسترش آنها در بافتهای اطراف ایجاد میشود.
Candidiasis
کاندیدیاز
کاندیدیاز عفونتی قارچی است که در اثر وجود گونهای مخمر بهنام کاندیدا (نوعی قارچ) ایجاد میشود.
Cardiovascular Disease
بیماری های قلبی – عروقی
مجموعهای از اختلالات قلبی یا عروق خونی که شامل فشار خون بالا، حمله قلبی، سکته مغزی، نارسایی قلبی و بیماریهای قلبی دیگر میشود.
Catheter
کاتتر
لوله توخالی و نرمی که برای تخلیه ادرار در مثانه قرار میگیرد.
Celiac disease
بیماری سلیاک
واکنش ایمنی به مصرف گلوتن؛ یعنی نوعی پروتئین موجود در گندم، جو و چاودار
Cells
سلول ها
واحدهای اصلی سازنده موجودات زنده. هر انسان از هزاران میلیارد سلول تشکیل شده است.
Cerclage
سرکلاژ (بستن دهانه رحم با بخیه برای
کاهش احتمال سقط)
نوعی درمان برای رفع ضعف دهانه رحم که بخیه دهانه رحم هم نامیده میشود. در بسیاری از عملهای جراحی از بخیهها یا نوار مصنوعی برای تقویت دهانه رحم زنانی استفاده میشود که در دوران بارداری بهسر میبرند و سابقه رحم کوتاه دارند
Cervix
دهانه رحم
بافتی استوانهای در پایینترین بخش رحم که واژن و رحم را بههم وصل میکند.
Cervical Cancer
سرطان دهانه رحم
نوعی سرطان که در سلولهای بخش پایینی رحم در نقطه اتصال به واژن رخ میدهد.
Cesarean section
برش سزارین
سزارین عملی جراحی برای بهدنیاآوردن بچه است که از راه ایجاد برشهایی در شکم و رحم انجام میشود.
Chemotherapy
شیمی درمانی
روشی برای درمان سرطان که از یک یا چند داروی ضدسرطان بهعنوان بخشی از روش درمانی استاندارد سرطان استفاده میکند.
Chlamydia
کلامیدیا
نوعی بیماری مقاربتی که در اثر وجود یک باکتری بهنام کلامیدیا تراکوماتیس ایجاد میشود.
Colon
کولون (قسمت انتهایی روده بزرگ)
بلندترین بخش روده بزرگ که آب، برخی مواد مغذی و الکترولیتها را از غذای نیمههضمشده خارج میکند.
Colon cancer
سرطان کولون
نوعی سرطان که در انتهای بخش پایینی مجرای گوارشی رخ میدهد.
Colostrum
کلستروم (آغوز)
نخستین شیر پستان مادر که در طول بارداری ایجاد میشود و چندین روز پس از وضع حمل هم وجود دارد. ظاهر این شیر میتواند زرد و غلیظ یا شفاف و آبکی باشد.
Constipation
یبوست
وضعیتی که در آن، فرد در تخلیه روده بزرگ دچار مشکل میشود.
Corpus luteum
جسم زرد
پس از تخمکگذاری، فولیکول حاوی تخمک در آن ماه فرومیریزد و جسم زرد را بهوجود میآورد.جسم زرد غدهای موقتی است که پروژسترون را در نیمه دوم چرخه قاعدگی تولید و ترشح میکند.
Cortisol
کورتیزول
نوعی هورمون که توسط غدد فوقکلیوی تولید میشود و شمار زیادی از فرایندهای بدن از جمله سطح قند خون و پاسخ ایمنی را تنظیم میکند. این هورمون در واکنش به استرس هم ترشح میشود.
Cystic fibrosis (CF)
بیماری سیستیک فیبروزیس
اختلال خطرناکی که به ریهها و سیستم گوارشی آسیب می زند و معمولاً ارثی است. این اختلال سلولهای تولیدکننده مخاط، عرق و شیرههای گوارشی را تحت تأثیر قرار میدهد و آنها را غلیظ و چسبنده میکند.
Cystocele
سیستوسل
ورم بیش از حد مثانه بهسمت واژن. این وضعیت میتواند در نتیجه زایمان، یبوست، سرفه شدید، بلندکردن اجسام سنگین یا کشیدگیهای دیگر ماهیچه لگن بهوجود بیاید.
D
Deep Vein Thrombosis (DVT)
ترومبوز وریدهای عمقی
وضعیتی جدی که در اثر لختهشدن خون در وریدهای عمقی بدن ایجاد میشود.
Discharge
ترشح زنانه
مایعی که از غدد واژن و دهانه رحم ترشح میشود. ترشح این مایع راهی طبیعی بدن برای تمیزکردن و حفاظت از واژن است.
Diabetes Mellitus
دیابت ملیتوس
مجموعهای از بیماریها که قند خون بدن را تحت تأثیر قرار میدهند.
Diaphragm
دیافراگم (فرمی از پیشگیری از بارداری
به وسیله ممانعت فیزیکی)
راهی برای پیشگیری از بارداری که با ایجاد سد میان رحم زن و اسپرم مرد مانع از بارداری میشود. این وسیله قابل استفاده مجدد و گنبدیشکل است. دیافراگم را روی دهانه رحم قرار میدهند.
Dyskaryosis
دیسکاریوز
دیسکاریوز زمانی رخ میدهد که در غربالگری دهانه رحم، اچپیوی مثبت میشود و تغییراتی غیرعادی در سلولهای دهانه رحم بهوجود میآید. بیشتر نتایج غیرعادی حاکی از تغییرات سلولی اندک هستند. به این تغییرات، دیسکاریوز بینابینی، خفیف یا درجه پایین گفته میشود.
Dyspareunia
دیسپارونیا (سکس دردناک)
درد پایدار در ناحیه تناسلی یا لگن درطول رابطه جنسی.
E
Ectopic Pregnancy
حاملگی نابجا
وضعیتی که در آن، تخمک بارورشده، خارج از رحم، در جایی دیگر از شکم رشد میکند.
Eczema
اگزما
اصطلاحی برای شرح انواع مختلف تورم پوستی که با عنوان درماتیت هم شناخته میشود. این وضعیت بیشتر در کودکی رخ میدهد و در افرادی شایعتر است که سابقه ابتلا در خانوادهشان وجود داشته است.
Egg
تخمک
تخمدانها حاوی سلول جنسی ماده (گامت) هستند که اووسیت نام دارد. در اصطلاح غیرپزشکی به آن تخمک میگویند.
Endocrine disruptors
مختل کننده های غدد درون ریز
مواد شیمیایی موجود در غذا، آفتکُشها، محصولات بهداشت شخصی، پلاستیکها و حلالها که در عملکرد سیستم غدد درونریز مداخله میکنند.
Endocrine system
سیستم غدد درون ریز
غدد تولیدکننده هورمون در بدن؛ مانند هیپوفیز، هیپوتالاموس، تیروئید، غدد فوقکلیوی و تخمدانها
Endometrial Cancer
کنسر اندومتر
نوعی سرطان که در پوشش دیواره رحم ایجاد میشود و در زنان بالای ۵۵سال رخ میدهد.
Endometrium
اندومتر
پوشش داخلی رحم. در هر چرخه قاعدگی، برای آمادهسازی جهت لانهگزینی احتمالی تخمک بارورشده ضخیم میشود و در صورت بارورنشدن در طول پریود فرومیریزد.
Endometriosis
آندومتریوز
اختلالی دردناک که در آن، بافتی مشابه به بافت طبیعی پوشش درونی رحم (آندومتر) در خارج از رحم شروع به رشد میکند.
Estrogen
استروژن
هورمونی که به رشد و حفظ سیستم تولید مثل و ایجاد ویژگیهای زنانه مانند رشد پستانها و موهای ناحیه تناسلی کمک میکند.
F
Fallopian Tubes
لوله های فالوپ
لولههایی شبیه به حرف J انگلیسی که رحم را به تخمدانها متصل میکنند.
Fertility awareness method (FAM)
شیوه های تعین دوران باروری
آگاهی درباره باروری روشی برای شناسایی دورههای باروری و ناباروری در چرخه قاعدگی و شامل استفاده از نمودار BBT یا دمای پایه بدن است و میتواند برای اقدام به بارداری یا پیشگیری از آن استفاده شود.
Fertility awareness method (FAM)
شیوه های تعین دوران باروری
آگاهی درباره باروری روشی برای شناسایی دورههای باروری و ناباروری در چرخه قاعدگی و شامل استفاده از نمودار BBT یا دمای پایه بدن است و میتواند برای اقدام به بارداری یا پیشگیری از آن استفاده شود.
Fetal Growth Restriction
محدودیت رشد جنین
محدودیت رشد جنین که به محدودیت رشد داخل رحمی (IUGR) هم معروف است و در آن، جنین به اندازه و وزن مورد انتظار در دوران بارداری مادر نمیرسد.
Fetus
جنین
فرزند متولدنشدهای که از یک رویان رشد میکند.
Fibroid
فیبرویید
تودهها و رشد بافتهایی غیرسرطانی در رحم که در طول سالهای باروری ایجاد میشوند.
Fibroadenoma
فیبرآدنوما
نوعی توده که بیشتر در سینه زنان جوان رشد میکند.
Follicle
فولیکول
کیسهای پر از مایع که حاوی تخمکی نابالغ است. در طول تخمکگذاری، تخمک بالغ از فولیکول خودش آزاد میشود ، سپس فولیکول فرومیریزد و جسم زرد بهوجود میآید.
Follicle-stimulating hormone (FSH)
هورمون تحریک کننده فولیکول
هورمونی که توسط غده هیپوفیز تشکیل میشود و با تحریک فولیکولهای تخمدان به آنها دستور رشد و بلوغ میدهد.
Follicular phase
فاز فولیکولار
نیمه نخست چرخه قاعدگی که با شروع پریود آغاز و به تخمکگذاری، یعنی زمان رشد و بلوغ فولیکول تخمدان تا زمان آزادسازی تخمک در این دوره ختم میشود. در این مرحله، پوشش داخلی دیواره رحم برای آمادگی جهت لانهگزینه تخمک بارورشده ضخیم میشود.
Forceps
فورسپس
ابزاری کمکی برای زایمان طبیعی که شبیه به یک جفت قاشق یا انبر بزرگ است. از آن برای بیرونکشیدن سر بچه بهآرامی و کمک به خروجش از کانال تولد استفاده میشود.
G
Galactosemia
گالاکتوزمیا
نوعی بیماری نادر که مانع از مصرف گالاکتوز، یعنی قندی مهم در شیر مادر میشود.
Genital Herpes
تبخال(هرپس) تناسلی
نوعی عفونت مقاربتی شایع که توسط ویروس هرپس سیمپلکس ایجاد شده و با درد و زخمهای تناسلی مشخص میشود.
Genitourinary Syndrome of Menopause
سندرم تناسلی – ادراری یائسگی
اصطلاحی برای شرح نشانهها و علائم مختلف یائسگی که شامل علامتهای مربوط به ناحیه تناسلی، مسائل جنسی و ادراری میشود.
Gestational Diabetes
دیابت بارداری
بالارفتن قند خون در زنان باردار که بعدتر میتواند باعث افزایش احتمال ابتلا به دیابت نوع دوم در زندگی آنها شود.
Gestational Hypertension
فشارخون بارداری
وضعیت فشار خون بالا در دوران بارداری
Gonadotropin-releasing hormone (GnRH)
هورمون آزادکننده گنادئتروپین ها
هورمونی که توسط غده هیپوتالاموس ترشح میشود و غده هیپوفیز را برای آزادکردن FSH و LH تحریک میکند.
Gonorrhea
سوزاک
نوعی بیماری باکتریایی که میتواند مقعد، گلو یا مجرای ادرار را درگیر کند.
Gynecologic Cancer.
سرطان دستگاه تناسلی
سرطان های دستگاه ادراری – تناسلی
H
Herpes
تبخال(تناسلی)
نوعی عفونت مقاربتی که باعث ایجاد زخم و تاول میشود.
HELLP Syndrome
سندرم اچ ای ال ال پی
مجموعهای از علائم که بهخاطر فشار خون بالا در دوران بارداری ظاهر میشوند. این علائم معمولاً پیش از هفته ۳۷ام بارداری رخ میدهند، اما امکان وقوع آنها کمی بعد از زایمان هم وجود دارد. این سندروم شامل لیز شدن همولیز (H)، آنزیمهای کبد (EL) و پایین آمدن پلاکتها (LP) در دوران بارداری است.
Hemolysis
همولیز(لیز شدن خون)
شکستن گلبولهای قرمز
Hirsutism
هیرسوتیسم
رشد موهای زائد در صورت و بدن که اغلب ناشی از وجود آندروژن اضافی است.
Hormones
هورمون ها
مواد شیمیایی ترشحشده از غدد خاص که اساساً بهعنوان پیامرسانهای بدن عمل میکنند.
Human Immunodeficiency Virus (HIV)
ویروس نقص ایمنی انسانی
دو گونه از لِنتیویروس که انسان را آلوده میکند و باعث ابتلا به سندروم نقص ایمنی اکتسابی (ایدز) میشود. این وضعیت نارسایی پیشروندهای در سیستم ایمنی ایجاد میکند و عفونتهای کشنده و برخی سرطان ها بهوجود میآورد.
Human Papillomavirus (HPV)
ویروس پاپیلومای انسانی
نوعی عفونت مقاربتی رایج که زگیلهایی در نقاط مختلف بدن ایجاد میکند.
Hypertension
فشارخون بالا
وضعیتی که به فشار خون بالا هم معروف است و در آن، فشار جریان خون به دیواره شریانها بسیار زیاد است.
Hyperthyroidism
پرکاری تیروئید
زمانی که غده تیروئید بیش از حد فعال است و هورمونهای تیروئیدی بسیار زیادی تولید میکند.
Hypothalamic amenorrhoea (HA)
آمنوره هیپوتالاسمی
زمانی که روند پریودها بهدلیل از کار افتادن غده هیپوتالاموس یا کُندشدن تولید هورمون آزادکننده گنادوتروپینها (GnRH) متوقف میشود.
Hypothyroidism
کم کاری تیروئید (هایپوتیروئید)
زمانی که غده تیروئید کمکار است و هورمونهای تیروئید کافی تولید نمیکند.
Hysterectomy
هیسترکتومی (خارج کردن رحم)
جراحی برداشتن رحم. زمانی که دهانه رحم و تخمدانها هم برداشته میشوند، به آن هیسترکتومی کامل میگویند، اما اگر تخمدانها و دهانه رحم باقی بمانند به آن هیسترکتومی جزئی میگویند.
Hysteroscopy
هیستروسکوپی (مشاهده مستقیم رحم)
روشی که به پزشک اجازه معاینه داخل رحم برای تشخیص یا درمان مشکلات این ناحیه را میدهد. این روش شامل دریافت و انتقال تصویر رحم روی صفحه نمایش میشود.
Hysterosalpingography
هیستروسالپنژوگرافی
روشی که برای ارزیابی شکل رحم و بررسی بازبودن لولههای فالوپ استفاده میشود.
I
Infertile
نابارور
ناتوانی در بارداری، با وجود رابطه جنسی مداوم و محافظتنشده بهمدت دستکم یک سال در بسیاری از زوجها.
Inflammation
التهاب
بخشی از پاسخ سیستم ایمنی به درمان یک آسیب یا مقابله با عفونت که با تورم، گرما و قرمزی همراه است.
Inflammatory bowel disease
بیماری های التهابی دستگاه گوارش
مجموعهای از اختلالات رودهای که باعث بروز التهاب طولانی در دستگاه گوارشی میشود.
Immune system
سیستم ایمنی
شبکهای از سلولها و پروتئینها که از بدن در مقابل عفونت دفاع میکند.
Insomnia
اختلال بیخوابی
اختلال خواب ناشی از عادتهای خواب نامطلوب، افسردگی، اضطراب، کمبود تحرک و ورزش، بیماریهای مزمن یا برخی داروهای خاص.
Insulin
انسولین
هورمونی که توسط سلولهای بتا پانکراس تولید و هورمون آنابولیک اصلی بدن محسوب میشود. متابولیسم کربوهیدراتها، چربیها و پروتئینها را با افزایش جذب گلوکز از خون به کبد، چربی و سلولهای ماهیچه اسکلتی تنظیم میکند.
Intrauterine device (IUD)
آیودی(وسیله داخل رحمی)
دستگاهی بهشکل T، کمی بزرگتر از سکهای کوچک که برای پیشگیری از بارداری در رحم قرار میگیرد.
In Vitro Fertilization (IVF)
بارورسازی آزمایشگاهی
مجموعهای از روشها شامل بازیابی تخمک از تخمدانهای زن و لقاح آن با اسپرم. تخمک بارورشده که به عنوان رویان هم شناخته میشود، امکان ذخیرهسازی برای منجمدشدن یا تبدلشدن به جنین در رحم مادر را دارد.
J
Jaydess coil
کویل جی دس
سیستم جایگذاری داخل رحمی بهشکل T که بعد از قرارگرفتن در داخل رحم، به آرامی مقدار اندکی هورمون لوونورژسترل آزاد میکند.
K
Kegel
کگل
تمرینات شامل انقباض و شلکردن عضلات کف لگن.
Kick Count
لگد جنین
تعداد لگدهای جنین که بهعنوان زمان صرفشده برای احساس ۱۰ لگد اندازهگیری میشود. تعداد ۱۰ ضربه یا کمتر در یک ساعت طبیعی در نظر گرفته میشود.
kidney stones
سنگ کلیه
رسوب سختی از مواد معدنی و نمک که در کلیهها بههم میچسبند و باعث ایجاد درد در ادراری غلیظ میشوند.
L
Labia Majora
لبیا بزرگ
یک جفت چین پوستی که لابیا کوچک، کلیتوریس، دهلیز فرج، پیاز دهلیزی، غدد بارتولین، غدد اسکن(غدد شبه پروستاتی)، مجرای ادرار و دهانه واژن را می پوشانند.
Labia Minora
لبیا کوچک
یک جفت چین پوستی کوچک که از کلیتوریس شروع میشود، به سمت پایین امتداد مییابد و کلاهک کلیتورال و فرنولوم یا چین کوچک کلیتوریس را تشکیل میدهد.
Laparoscope
لاپاراسکوپ
دستگاه بزرگنمایی باریک و نورانی که برای انجام لاپاراسکوپی استفاده میشود.
Laparoscopy
لاپاروسکوپی
عملی که در شکم یا لگن و با استفاده از برشهای کوچک بهکمک لاپاراسکوپ انجام میشود.
Libido
تمایل جنسی
کلمهای برای عنوانکردن میل یا تمایل جنسی در فعالیت جنسی
Lipid panel/Lipid profile test
پروفایل چربی فرد
نوعی آزمایش خون که برای اندازهگیری ناهنجاریهای لیپیدها یا بهعبارت دیگر غلظت کلسترول و چربی در خون استفاده میشود.
Listeriosis
لیستریوز
عفونت جدی ناشی از میکروب لیستریا مونوسیتوژنز، پس از خوردن غذای آلوده. این بیماری بیشتر، زنان باردار، نوزادان، افراد مسن و کسانی را تحت تأثیر قرار میدهد که سیستم ایمنی ضعیفی دارند.
Low birth weight
وزن پایین در هنگام تولد
اصطلاحی که برای توصیف نوزاد متولد شده با وزن ۵.۵ پوند (۲۵۰۰ گرم) یا کمتر استفاده میشود. وزن کم هنگام تولد میتواند ناشی از تولد بسیار زودهنگام باشد.
Luteal phase
فاز لوتئال
نیمه دوم چرخه (از تخمکگذاری تا شروع پریود) که معمولاً ۱۲ تا ۱۶ روز طول میکشد.
Lupus
لوپوس
نوعی بیماری التهابی که با حمله سیستم ایمنی به بافتهای خود ایجاد میشود و مفاصل، پوست، کلیهها، سلولهای خونی، مغز، قلب و ریهها را تحت تأثیر قرار میدهد.
Luteinizing hormone (LH)
هورمون لوتئان
هورمونی که توسط غده هیپوفیز تولید میشود. افزایش شدید LH در پایان نیمه نخست چرخه قاعدگی باعث تخمکگذاری و رشد جسم زرد میشود.
Lymph nodes
غده لنفاوی
غدد سیستم ایمنی که در پاسخ به عفونتهای باکتریایی یا ویروسی بزرگ میشوند. تورم ناگهانی این گرهها ممکن است نشاندهنده سرطان باشد.
M
Macrosomia
ماکروزومی
اصطلاحی برای توصیف نوزادی بزرگتر از اندازه متوسط ۴ کیلوگرم، صرف نظر از سن حاملگی یعنی مدتزمان قرارگیری در شکم مادر
Magnetic Resonance Imaging (MRI)
تصویربرداری پرتو مغناطیسی ام آر آِی
نوعی فناوری تصویربرداری که تصاویر آناتومیک سهبعدی و با جزئیات را تولید میکند. از آن در رادیولوژی برای ایجاد تصاویری از آناتومی و فرآیندهای فیزیولوژیک بدن استفاده میشود.
Mammography
ماموگرافی
تصویربرداری با شعه ایکس از پستانها که برای جستوجوی علائم اولیه سرطان سینه استفاده میشود.
Mastitis
ماستیت
التهاب بافت سینه که گاهیاوقات با عفونت همراه است و میتواند بهدلیل مسدودشدن مجرای شیر یا ورود باکتری به پستان ایجاد شود. ممکن است که التهاب، درد سینه، تورم، گرما، تب و لرز ایجاد کند.
Meconium
مکونیوم
نخستین مدفوع شل یا سفت نوزاد
Menarche
منارک (اولین پریود)
نخستین تجربه پریود
Menopausal hormone therapy (MHT)
هورمون درمانی یائسگی
نوعی هورموندرمانی که برای درمان علائم مرتبط با یائسگی زنانه استفاده میشود.
Menstrual cycle
سیکل پریود یا همان چرخه قاعدگی
چرخهای که از روز نخست پریود شروع میشود و با آغاز پریود بعدی به پایان میرسد.
Metabolism
سوخت و ساز(متابولیسم)
فرایندی که در آن، بدن آنچه را که میخورید یا مینوشید به انرژی تبدیل میکند.
Microbiome
میکروبیوم
مجموعهای از میکروارگانیسمها که در بدن یا قسمت خاصی از آن، مانند روده یا واژن تکثیر می شوند
و بسیاری از فرآیندهای بدن از جمله تولید هورمونها را انجام میدهند.
Microbicide
میکروب کش
ترکیباتی در داخل واژن یا مقعد که برای محافظت در برابر عفونتهای مقاربتی (STIs) از جمله HIV کاربرد دارند.
Minilaparotomy
مینی لاپاراتومی
نوعی جراحی که با برشی بهطول کمتر از ۵ سانتیمتر روی لولههای فالوپ انجام میشود.
Miscarriage
سقط جنین
اتفاقی که منجر به از دستدادن جنین قبل از هفته بیستم بارداری میشود.
Mucous tissue
بافت موکوسی
غشایی که حفرههای مختلف بدن یک موجود زنده را پوشانده و مرزبندی میکند.
Multiple sclerosis (MS)
ام اس
نوعی بیماری مغز و سیستم عصبی مرکزی که بهطور بالقوه میتواند منجر به ناتوانی شود.
Myomectomy
میومکتومی
نوعی جراحی که برای برداشتن فیبرومهای رحمی موسوم به لیومیوم استفاده میشود.
Mycoplasma genitalium
مایکوپلاسما ژنیتالیس
نوعی باکتری مقاربتی، کوچک و بیماریزا که روی سلولهای پوستی دستگاه ادراری و تناسلی انسان زندگی میکند.
N
Nabothian Follicles
فولیکول نابوتین
نوعی تورم پر از مخاط روی سطح دهانه رحم یا کانال آن.
Nipple
نیپل
نوک کوچک سینهها که شیر از آنها ترشح میشود.
Nonproliferative retinopathy
رتینوپاتی نان پرولیفراتیو
وضعیتی که در آن به دلیل دیابت رگهای خونی شبکیه چشم آسیب میبینند و نشت های کوچکی ایجاد می کنند. با چنین آسیبی، خون و مایعات در شبکیه ترشح میکنند و باعث رسوب مادهای چرب در آن میشوند.
Noradrenaline
نورآدرنالین
هورمونی که توسط مغز غده فوق کلیوی و اعصاب سمپاتیک ترشح میشود و بهعنوان نوعی انتقالدهنده عصبی عمل میکند. این هورمون بهعنوان دارویی برای افزایش فشار خون هم استفاده میشود.
Nutrients
مواد مغذی
مواد غذایی که انرژی را برای کمک به ساختن بافتها فراهم میکنند.
O
Obesity
چاقی
اختلالی که در آن چربی بیش از حد در بدن تجمع میشود و احتمال به خطرافتادن سلامتی را افزایش میدهد.
Estrogen
استروژن
اصطلاحی کلی برای بیان سه شکل از استروژن؛ استرادیول، استرون و استریول. استروژن مسئول رشد و تنظیم دستگاه تناسلی زنانه است، اما در مردان هم وجود دارد.
Estrogen detoxification
استروژن دتوکسیفیکیشن
روشهایی سوزاندن(مصرف) استروژن.
Osteoporosis
پوکی استخوان
وضعیتی که در آن استخوانها ضعیف و شکننده میشوند، چون با از بینرفتن استخوان قدیمی، استخوان جدیدی رشد نمیکند.
Ovaries
تخمدان ها
غدد زنانه که در آنها تخمکها شکل گرفته و هورمونهای زنانه استروژن و پروژسترون ساخته میشوند.
P
Pap test
تست پاپ اسمیر
پاپ اسمیر که به آن تست پاپ هم میگویند و روشی معمول برای غربالگری سرطان دهانه رحم است.
Pelvic Inflammatory Disease
بیماری های التهابی لگن
عفونت در یک یا چند اندام دستگاه تناسلی فوقانی
از جمله رحم، لولههای فالوپ و تخمدانها.
Pelvic exam
معاینه لگن
معاینه بصری و فیزیکی اندامهای تناسلی زنان توسط پزشک.
Perineum
پرینه
ناحیهای که از ماهیچههای کف لگن و رگهای خونی خونرسان ناحیه تناسلی و مجرای ادرار محافظت می کند.
Perineal Tear
پارگی پرینه
آسیبی که به بافت اطراف واژن و رکتوم وارد میشود و میتواند در هنگام زایمان اتفاق بیافتد. به عنوان پارگی واژن هم شناخته میشود.
Perimenopause
مرحله پیش یائسگی
دورهای زمانی که در آن، تغییرات هورمونی قبل از قطع قاعدگی رخ میدهد و میتواند منجر به علائمی مانند گرگرفتگی و بیخوابی شود.
Phenylketonuria (PKU)
فنیل کتن اوری
نوعی بیماری ژنتیکی نادر که باعث تجمع اسید آمینهای به نام فنیلآلانین در بدن میشود.
Placenta
جفت
اندامی که در دوران بارداری در رحم رشد میکند. اکسیژن و مواد مغذی را برای جنین در حال رشد فراهم و مواد زائد را از خون او دفع میکند. جفت به دیواره رحم میچسبد و بند ناف نوزاد از آن منشا می گیرد.
Placental abruption
جداشدگی جفت
وضعیتی که در آن جفت قبل از تولد از دیواره داخلی رحم جدا می شود.
Postpartum
بعد از زایمان
مدت زمانی که بعد از زایمان شروع و عموماً تا شش هفته بعد از زایمان محاسبه میشود.
Polyps
پولیپ ها
رشد غیرطبیعی بافت که اغلب شبیه برجستگیهای کوچک و مسطح یا ساقههای کوچکی مانند قارچ هستند.
Postpartum depression (PPD)
افسردگی پس از زایمان
افسردگی که بعد از زایمان اتفاق میافتد و ممکن است باعث بیخوابی، از دستدادن اشتها، تحریکپذیری شدید و مشکل در برقراری ارتباط با نوزاد شود.
Postpartum Hemorrhage
خونریزی پس از زایمان
وضعیت خونریزی بیش از حد پس از زایمان.
Postpartum Sterilization
عقیم سازی متعاقب زایمان
نوعی روش عقیمسازی که پس از تولد نوزاد انجام میشود.
Postmaturity Syndrome
عقب ماندگی رشد جنین
به جنینی گفته میشود که بعد از موعد زایمان بهخوبی وزن نگرفته است. این موضوع بهدلیل مشکلی در رساندن خون به جنین از راه جفت متوقف شده و سؤتغذیه بهوجود آورده است.
Polycystic ovary syndrome (PCOS)
تخمدان پلی کیستیک (نارسایی تخمدان)
نوعی اختلال هورمونی که باعث بزرگشدن تخمدانها با کیستهای کوچک در لبههای بیرونی میشود و میتواند دوره های قاعدگی نامنظم یا طولانی ایجاد کند.
Preconception health
سلامت باروری
سلامت زن قبل از باردارشدن
Preeclampsia
پره اکلامپسی
نوعی عارضه بالقوه خطرناک در بارداری که ریشه در فشار خون بالا دارد.
Prenatal Care
مراقبت بارداری
نوعی چکاپ توسط پزشک، پرستار یا ماما در طول بارداری
Preterm birth
تولد پیش از موعد
اصطلاحی برای توصیف نوزادانی که قبل از تکمیل ۳۷ هفته بارداری زنده به دنیا میآیند .
Preterm labor
زایمان زودرس
زایمانی که قبل از هفته ۳۷ بارداری شروع میشود.
Pregnenolone
پرگننولون
هورمونی که توسط غدد فوق کلیوی ساخته میشود و پیشساز چندین هورمون دیگر مانند کورتیزول، استروژن، پروژسترون و تستوسترون است.
Premenstruum
مرحله پیش قاعدگی
یک یا دو هفته قبل از قاعدگی
Premenstrual dysphoric disorder (PMDD)
دیسفوریای قبل از پریود
نوع بسیار شدید PMS که باعث ناراحتی روحی و جسمی در دوران قبل از قاعدگی میشود و ظرف چند روز پس از شروع پریود از بین میرود.
Premenstrual syndrome (PMS)
سندروم پیش از قاعدگی
علائم جسمی و روانی که میتوانند قبل از قاعدگی رخ بدهد.
Prolactin test (PRL)
آزمایش پرولاکتین
آزمایشی که برای اندازهگیری مقدار هورمونی به نام پرولاکتین در خون استفاده میشود.
Progesterone
پروژستزون
هورمونی که بعد از تخمکگذاری توسط تخمدان ساخته میشود و برای حفظ بارداری ضروری است.
Progestin
پروژستین
نوعی هورمون مصنوعی که شبیه پروژسترون است اما دقیقاً شبیه به آن نیست.
Primary ovarian insufficiency (POI)
نارسایی اولیه تخمدان
وضعیتی که در آن تخمدانها قبل از ۴۰ سالگی عملکرد طبیعی خود را متوقف میکنند و باعث میشود مقادیر طبیعی هورمون استروژن از سوی آنها تولید نشود یا بهطور منظم تخمک آزاد نکنند. این وضعیت اغلب منجر به ناباروری میشود.
Puberty
بلوغ
سالهای ابتدایی نوجوانی ، زمانی کامل میشود که دختران نخستین قاعدگی خود را تجربه میکنند.
PCOS
سندرم تخمدان پلی کیستیک
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) نوعی اختلال هورمونی شایع در بین زنان در سنین باروری است.
R
Radiation Therapy
رادیوتراپی
نوعی درمان سرطان که از پرتوهایی با انرژی بالا برای کشتن سلولهای سرطانی استفاده میکند.
Rectum
رکتوم
چند سانتیمتر انتهایی روده بزرگ که به مقعد نزدیک است.
Resectoscope
رزکتوسکوپ
ابزاری نازک و شبیه لوله که دارای نور و عدسی برای مشاهده است و برای برداشتن بافت از داخل بدن استفاده میشود.
S
Screening Test
غربالگری
اقدامی پیشگیرانه برای تشخیص مشکل یا بیماری بالقوهای که هنوز علامت یا علائمی ندارد.
Sexual Orientation
آگاهی جنسی
الگویی از کشش عاشقانه یا جنسی به افراد جنس مخالف، همجنس یا به هر دو جنس
Sexually transmitted infections (STIs)
بیمایهای مقاربتی
اصطلاحی برای شرح بیماریهایی که از راه تماس جنسی از فردی به فرد دیگر منتقل میشود.
Sex hormone-binding globulin (SHBG)
گلوبولین متصل شونده به هورمون های جنسی
پروتئینی که توسط کبد ساخته و به هورمونهای اضافی مانند استروژن و تستوسترون متصل میشود.
Sleep apnea
آپنه خواب
نوعی اختلال خواب که در آن تنفس به طور مکرر قطع و وصل میشود و میتواند بهدلیل سن و چاقی رخ بدهد.
Sonohysterography
سونوگرافی پزشکی
استفاده از ابزاری برای سونوگرافی پزشکی اندامهای لگن زنانه و مثانه، آدنکس و کیسه رکتوم رحمی. ممکن است، این روش منجر به پیداکردن یافتههای مرتبط دیگری در لگن شود.
Speculum
اسپیکولوم
ابزاری پزشکی که برای بررسی منافذ بدن استفاده میشود.
Spermicides
اسپرماسید (اسپرم کش)
ماده ای که اسپرم را از بین میبرد و برای جلوگیری از بارداری به صورت واژینال قبل از مقاربت وارد میشود.
Spontaneous Vaginal Delivery
زایمان واژینال
تولد فرزند از طریق واژن
Spina bifida
اسپینا بیفیدا
نوعی عارضه نقص لوله عصبی (NTD) که بر ستون فقرات تأثیر میگذارد و معمولاً در بدو تولد آشکار میشود. اگر لوله عصبی تا آخر بسته نشود، ممکن است در هر نقطه از ستون فقرات اتفاق بیفتد.
Stillbirth
مرگ جنین در حین زایمان
مرگ یا از دستدادن نوزاد قبل یا در حین زایمان
Stretch mark
استرچ مارک
نوعی زخم که هنگام کشیدهشدن پوست به دلیل رشد سریع یا کشش ایجاد میشود.
Sudden infant death syndrome (SIDS)
سندرم مرگ ناگهانی نوزاد
مرگ غیرقابل توضیح نوزاد ظاهراً سالم و کمتر از یکسال که معمولاً در هنگام خواب رخ میدهد و به مرگ گهواره نیز معروف است.
Surgical abortion
سقط جنین با جراحی
روشی که با خارجکردن جنین و جفت از رحم مادر به بارداری ناخواسته پایان میدهد.
Symptothermal method
روش سمپتوترمال
مجموعهای از اقدامات مورد استفاده برای تعیین مراحل باروری و ناباروری چرخه قاعدگی یک زن.
Systemic lupus erythematosus
لوپوس اریتماتوز سیستیمیک
نوعی بیماری التهابی که با حمله سیستم ایمنی به بافتهای خود ایجاد میشود.
Syphilis
سیفلیس
نوعی عفونت مقاربتی (STI) که توسط نوعی باکتری به نام ترپونما پالیدوم ایجاد میشود.
T
Testosterone
تستوسترون
هورمونی که به نام آندروژن شناخته می شود، که در زنان به مقدار کم توسط غدد فوق کلیوی و تخمدانها تولید میشود و در مردان به مقدار بیشتری وجود دارد.
Thrush
برفک
نوعی عفونت شایع ناشی از رشد بیش از حد مخمر کاندیدا آلبیکنس که بهطور طبیعی در روده و به تعداد کم در واژن پیدا میشود.
Thrombophilia
ترومبوفیلیا
وضعیتی که باعث میشود خون به راحتی لخته شود و خطر ترومبوز ورید عمقی (DVT) را افزایش میدهد.
Thyroid
تیروئید
غدهای بهشکل پروانه در گردن که بخشی از غدد درونریز است و هورمون میسازد.
Toxoplasmosis
توکسوپلاسموز
عفونت ناشی از انگلی به نام توکسوپلاسما گوندی. این انگل میتواند در مدفوع گربه و غذای آلوده پیدا شود.
Toxic Shock Syndrome (TSS)
سندرم شوک توکسیک
این بیماری ناشی از ورود باکتریها به بدن و ترشح سموم مضر است و بیشتر در هنگام استفاده از تامپون دیده میشود.
Tranexamic Acid
ترانزامیک اسید
دارویی که برای پیشگیری یا درمانِ از دستدادن خون زیاد در اثر ضربههای شدید، خونریزی پس از زایمان، جراحی، کشیدن دندان، خونریزی بینی و قاعدگی شدید استفاده میشود.
Transvaginal ultrasound
سنوگرافی ترانس واژینال
نوعی سونوگرافی لگن که توسط پزشکان برای بررسی اندامهای تناسلی زنانه استفاده میشود.
Trimester
تریمستر
از ابتدای بارداری تا هفته دوازدهم، تریمستر اول بارداری در نظر گرفته میشود. تریمستر دوم هفته ۱۳ تا ۲۷ام است و سه ماهه سوم از حدود هفته ۲۸ بارداری شروع میشود و تا زمان تولد ادامه پیدا میکند.
Trichomonas Vaginalis
تریکوموناز
تریکوموناز واژینالیس که بهعنوان تریکومونیازیس هم شناخته میشود و نوعی عفونت مقاربتی قابل درمان (STI) است که توسط یک انگل به نام تریکوموناس واژینالیس ایجاد میشود.
Tuberculosis(TB)
بیماری سِل
نوعی عفونت مسری که معمولاً به ریهها حمله میکند.
U
Ultrasound
سونوگرافی
نوعی آزمایش پزشکی که از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ثبت تصاویر زنده از داخل بدن استفاده میکند و به سونوگرافی هم معروف است.
Ultrasonography
التراسونوگرافی
تکنیکی با استفاده از پژواک پالسهای فراصوت برای تشخیص اجسام یا نواحی با تراکمهای مختلف در بدن.
Umbilical cord
بند ناف
لولهای که در دوران بارداری، مادر را به جنین متصل میکند و دارای وریدی است که غذا و اکسیژن را از جفت به جنین میرساند و دو شریان دارد که مواد زائد را از نوزاد به جفت برمی گرداند.
Urethra
اوریترا (پیشابراه)
لولهای که ادرار از آن از بدن خارج میشود.
Urinary tract infection
عفونت دستگاه ادراری
عفونت در هر بخش از سیستم ادراری مانند کلیهها، حالبها، مثانه و مجرای ادرار.
Uterine contractions
انقباض رحم
سفتشدن فیبرهای عضلانی رحم که به طور گذرا و متناوب در طول بارداری و بهطور منظم و شدیدتر در حین زایمان فعال رخ میدهد.
Uterine fibroids
سرطان های دستگاه تناسلی زنان
رشد سلولهای غیرسرطانی در رحم که میتواند در سالهای باروری یک زن ایجاد شود.
Uterus
رحم
ناحیهای که جنین (نوزاد متولدنشده) در آن رشد و نمو میکند. به آن زهدان هم میگویند.
V
Vagina
واژن
لوله داخلی که فرج را به دهانه رحم (گردن رحم) متصل می کند.
Vaginal Atrophy
آتروفی واژن
نازکی، خشکشدن و التهاب دیوارههای واژن که به دلیل کمبود استروژن ایجاد میشود.
Vaginal Prolapse
افتادگی واژن (بیرون زدگی واژن)
وضعیتی که در آن عضلات و رباطهای کف لگن کشیده و ضعیف میشوند و دیگر قادر به پشتیبانی کافی از رحم نیستند. در نتیجه، رحم به پایین کشیده میشود یا از واژن بیرون میزند.
Vaginitis
واژینیت
التهاب واژن که میتواند منجر به ترشح، خارش و درد شود.
Vaginal corona
پرده بکارت
با عنوان پرده بکارت شناخته میشود، از چینهای نازکی از بافت مخاطی تشکیل شده است که دقیقاً در فاصله ۱ تا ۲ سانتیمتری در داخل دهانه واژن قرار دارند. هر پردهای شکل متفاوتی دارد و از نظر اندازه، رنگ و شکل متنوع است. این بخش کمی صورتی و تقریباً شفاف است و ممکن است شبیه گلبرگهای یک گل، یک قطعه از اره مویی یا نیمه ماه باشد. در بیشتر افراد حالت کشسان و ارتجاعی هم دارد.
Vestibule
وستیبول
سطح صافی که دقیقاً از زیر کلیتوریس شروع و به قسمت خلفی لابیا مینور ختم میشود. دهلیز فرج شامل دهانه مجرای ادرار و دهانه واژن است.
Vulva
ولووا
اندام تناسلی خارجی زنان، از جمله کلیتوریس و لابیا. بهعبارت دیگر، تمام بخشهایی که قابل مشاهدهاند.
Vivid dreams
رویای شفاف
این پدیده میتواند مثبت یا منفی باشد و شامل ایجاد تصاویر خیالی یا واقعی در خواب در زمان حرکت سریع چشم (REM) میشود. چنین رویایی هر ۹۰ دقیقه در طول چرخه خواب ظاهر میشود و ۲۰ تا ۲۵ دقیقه طول میکشد؛ یعنی حدود ۲۵درصد از خواب در این چرخه صرف میشود.
W
Withdrawal bleed
خونریزی پس از قطع قرص ضدبارداری
خونریزی ماهانهای که در صورت افت یا قطع هورمونها در زمان استفاده از دارونما (پلاسیبو) در حین مصرف داروهای ضدبارداری مانند قرص ایجاد میشود و ریزش آندومتر را بههمراه دارد.
Y
Yeast infections
عفونت های قارچی
عفونت ناشی از قارچ کاندیدا در دهانه واژن (فرج) که میتواند باعث التهاب، خارش شدید و ترشح غلیظ و سفید رنگ از واژن شود.
واژۀ مورد نظر شما یافت نشد.
لطفاً با انتخاب گزینۀ زیر، عبارت جدید را ثبت کنید تا پس از بررسیهای لازم به واژهنامه اضافه شود.