گاهی بعد از ابتلا به سرطان پستان، بخشی یا تمام سینه برداشته می‌شود. خوشبختانه، بعد از جراحی سینه، امکان ترمیم آن وجود دارد. بازسازی بعد از سرطان به بهبود یافته‌ها کمک می‌کند که پستانی شبیه به یک پستان واقعی داشته باشند.
بازسازی سینه انواع مختلفی دارد و هر فرد باید بنا به شرایط خود و مشورت با پزشک، روند ترمیم مناسب‌تر را پیگیری کند. در ادامه، از روش‌های بازسازی سینه و ترمیم آن و تمام نکاتی می‌خوانید که در این زمینه وجود دارند.
منظور از بازسازی یا ترمیم سینه چیست؟
بازسازی سینه فرآیندی شامل چند روش جراحی است و امکان بازگرداندن شکل سینه به حالت طبیعی را فراهم می‌کند. اگر بعد از جراحی برای درمان سرطان، یک یا هر دو سینه برداشته شده‌اند، بازسازی راهی برای ترمیم پستان‌ها خواهد بود.
به طور کلی، اولین مرحلۀ بازسازی شامل ایجاد حجم در سینه است. روش‌های مختلفی برای این اقدام وجود دارند، مثلاً استفاده از پروتز سینه یا بافتی که از شکم، پشت یا ران بیمار گرفته می‌شود (فلپ/breast flap).
مرحلۀ دوم ایجاد تقارن است و معمولاً سه ماه پس از مرحلۀ اول انجام می‌شود. این روند شامل انجام عملیات روی سینۀ دیگر است. در واقع، تلاش می‌شود که هر دو پستان از نظر حجم و شکل متقارن باشند. مرحلۀ آخر هم بازسازی هاله و نوک پستان است.
دلایل انجام عمل بازسازی پستان بعد از سرطان
بازسازی سینه به شکل طبیعی برای روحیۀ افراد، پس از درمان مطلوب است و ظاهر خوب و مناسبی هم دارد. دلایل مختلف بازسازی بعد از سرطان شامل این موارد می‌شوند:
- بهبود ظاهر پستان‌ها
- بهره مندی از اندام بهتر
- بهبود عملکرد جسمانی
- کاهش اضطراب و افسردگی
- ارتقای سطح اعتماد به نفس
- بهبود تصویر ذهنی فرد از بدن خود
- کاهش درد و ناراحتی در برخی از افراد
مشاوره آنلاین با بهترین پزشکان عمومی
تاثیر بازسازی سینه بر کیفیت زندگی بیماران
نداشتن پستان موضوع آنچنان مهمی نیست و اگر بعد از درمان، جراحی کرده‌اید، اصلاً به این موضوع فکر نکنید. یادتان باشد که شما با قدرت از یک مرحله درمان سخت عبور کرده‌اید و اینکه بهبود یافته یا در مسیر آن هستید، بسیار ارزشمند است.
با این حال، بازسازی بعد از سرطان هم راهی عالی برای ترمیم پستان‌ها خواهد بود. با وجود آن، اثرات مثبتی را در زندگی احساس خواهید کرد:
- بهبود ظاهر پستان‌ها
- افزایش رضایت جنسی
- ارتقای روحیه و امید به زندگی
انواع روش‌های بازسازی پستان
دو روش برای بازسازی پستان وجود دارند. این دو راهکار کلی شامل موارد زیر می‌شوند:
- فلپ (Flap)
- ایمپلنت (Implant)
جراحی فلپ پوستی یا اتوپلاستی
در بازسازی فلپ، جراح بافتی را از بدن (بافت اتولوگ) می‌گیرد و از آن برای تشکیل سینه استفاده می‌کند. معمولاً بافت را از قسمت تحتانی شکم می‌گیرند، اما امکان برداشتن آن از ران، پشت یا باسن هم وجود دارد.
جراح چربی، پوست، رگ‌های خونی و ماهیچه‌ها را از این قسمت‌های بدن جدا می‌کند تا یک سینه و بافت جدید تشکیل شود. به این بافت فلپ می‌گویند.
گاهی اوقات، جراحان یک فلپ (فلپ پدیکل/pedicled) را در بدن حرکت می‌دهند. به این ترتیب فلپ منبع خون خود را حفظ می‌کند. ممکن است، فلپ را از منبع خون آن جدا (فلپ آزاد) و به عروق خونی قفسۀ سینه متصل کنند.
پروتز یا ایمپلنت
در بازسازی ایمپلنت، جراحان از پروتزهای آب نمکی یا سیلیکونی برای بازسازی بافت سینه استفاده می‌کنند. گاهی اوقات، جراحان ترکیبی از پروتزها و بافت‌های بدن را برای بازسازی بعد از سرطان به کار می‌گیرند. بازسازی ایمپلنت می‌تواند همراه با ماستکتومی (Mastectomy) یا همان برداشتن سینه اتفاق بیفتد. امکان انجام آن بعد از جراحی برداشتن سینه هم وجود دارد.
انواع بازسازی ایمپلنت عبارتند از:
- زیر عضله قفسه سینه: جراح عضله قفسه سینه را بالا می‌برد و ایمپلنت را زیر آن قرار می‌دهد.
- بالای عضله قفسه سینه: جراح ایمپلنت را در بالای عضلۀ قفسه سینه قرار می‌دهد. ممکن است به زمان زیادی برای بهبود نیاز نباشد، چون ماهیچۀ قفسۀ سینه در جای خود باقی می‌ماند.
- ایمپلنت با گسترش دهنده بافت: جراح یک منبسط کننده یا همان اکسپندر (expander) را زیر پوست قرار می‌دهد. تقریباً یک بار در هفته، باید این اکسپندر با سالین یا همان آب نمک پر شود. پوست هم به تدریج منبسط می‌شود و جراح ایمپلنت را زمانی قرار می‌دهد که پوست به اندازه کافی منبسط شده باشد و آن را بپوشاند.
عوامل تاثیرگذار در انتخاب روش بازسازی پستان
عوامل مختلفی در انتخاب مناسب‌ترین تکنیک برای بازسازی بعد از سرطان نقش دارند. از جمله عواملی که پزشکان در نظر می‌گیرند، باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- سن، سلامت عمومی بدن و سبک زندگی فرد
- نوع جراحی برداشتن سینه و مقدار بافت باقی مانده
- مسیر درمان و پس از درمان منتخب برای فرد بعد از جراحی
- اهداف مورد نظر بیمار از انجام عمل بازسازی و ظاهر مورد علاقۀ او
عوارض بازسازی سینه اینفو
مانند هر عمل جراحی، خطرات بازسازی بعد از سرطان شامل عفونت و خونریزی می‌شوند. نتایج بسته به نوع روش و مقدار بافت باقی مانده پس از جراحی سرطان سینه و پرتو درمانی متفاوت خواهند بود.
پس از جراحی، احتمالاً پستان‌های جدید حس نخواهند داشت. با گذشت زمان، در پوست این ناحیه حس به وجود می‌آید، اما احساس موجود شبیه به حالت طبیعی پستان‌ها نخواهد بود.
عوارض جراحی بازسازی سینه می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- لخته شدن خون
- نامتقارن بودن شکل پستان
- کبودی یا زخم در اطراف سینه‌های بازسازی شده
- نکروز (Necrosis) چربی یا مرگ بافت پیوندی پس از جراحی فلپ
- چروک و موج دار شدن و پارگی پروتز بعد از انجام ایمپلنت پستانی
آمادگی برای جراحی بازسازی پستان
بازسازی سینه پس از ماستکتومی (Mastectomy) یا لامپکتومی(Lumpectomy) اتفاق می‌افتد. اگر سرطان سینه دارید، ممکن است قبل از جراحی بازسازی سینه هم به شیمی درمانی یا پرتودرمانی نیاز داشته باشید. جراح در مورد اهدافتان می‌پرسد و گزینه‌های جراحی را با شما در میان می‌گذارد. آمادگی‌های لازم برای جراحی بازسازی به شرح زیر هستند:
- ابتدا جراح معاینه‌ای جامع انجام می‌دهد.
- دربارۀ داروهای مصرفی و درمان‌های فعلی سؤال می‌شود.
- گاهی نیاز به توقف مصرف برخی از داروها برای انجام عمل جراحی است.
مراقبت های بعد از جراحی پستان
پس از جراحی، شاید لازم باشد تا یک هفته در بیمارستان بمانید. تیم پزشکی برای اطمینان از بهبودی، شما را زیر نظر خواهند داشت. شاید نیاز به پوشیدن سینه بند مخصوص بعد از جراحی هم باشد. با بهبودی پستان‌ها، سینه بند از آن‌ها حمایت می‌کند و تورم را کاهش می‌دهد.
پزشک به شما کمک می‌کند تا درد پس از جراحی را مدیریت کنید. در بسیاری از مواقع، داروهای مسکن مناسب تجویز می‌شوند. باید دستورات دقیق مصرف داروها را یاد بگیرید و به آن‌ها توجه داشته باشید. اگر یک سینه را بازسازی کرده‌اید، ممکن است برای هماهنگ کردن سینه‌ها به جراحی بیشتری نیاز داشته باشید. این روند شامل جراحی کوچک یا بزرگ کردن سینه می‌شود.
ریکاوری پس از عمل بازسازی پستان
پس از انجام جراحی بازسازی بعد از سرطان، مراحل اولیۀ بهبودی به شکل زیر پیش خواهند رفت:
- گذراندن یک یا چند روز در بیمارستان
- تحمل اندکی درد و کنترل آن با داروهای مسکن
- مشاهدۀ تورم و کبودی در ناحیۀ جراحی و کاهش تدریجی آن
- نیاز به استراحت و دارو درمانی برای کنترل درد و عفونت‌های احتمالی
- پانسمان زخم‌ها و انجام فیزیوتراپی برای بهبود حرکات و کاهش درد عمل
- استفاده از گن طبی برای نگه داشتن بهتر سینه‌ها و شکل دادن به آن‌ها بعد از عمل
هزینه عمل بازسازی پستان
هزینه عمل بازسازی بعد از سرطان وابسته به عوامل مختلفی است، اما به طور تقریبی و در سال ۱۴۰۳، نرخ آن بیشتر از ۸۰ میلیون تومان است. از جمله عواملی که روی هزینۀ جراحی اثر می‌گذارند، باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- اعتبار و سوابق جراح
- شهر و موقعیت مکانی انجام عمل
- مرکز انجام جراحی و خدمات آن
- وضعیت و انتخاب بیمار برای جراحی
نکات مهم درباره بازسازی بعد از سرطان
- بعد از برداشتن تمام یا بخشی از پستان، امکان بازسازی بافت و ترمیم وجود دارد.
- دو روش کلی فلپ و ایمپلنت برای بازسازی سینه وجود دارند که بنا به سلیقه و شرایط هر فرد، انتخاب می‌شوند.
- امکان بروز عوارضی مانند نبود قرینگی یا زخم و عفونت بعد از جراحی ترمیم وجود دارد.
- بازسازی پستان‌ها هم از نظر جسمی و هم از نظر روحی اثرات مثبتی روی فرد خواهد داشت.
پرسش‌های پرتکرار
خیر، این عمل هیچ ارتباطی با سلول‌های سرطانی ندارد که با بافت قبلی برداشته شده‌اند.
این موضوع به عوامل مختلفی از جمله سلیقۀ فرد، شرایط سلامت عمومی، مقدار بافت باقی مانده پستان و غیره وابسته است. بهترین روش برای هرکس متفاوت از دیگری است.
منابع:
