آیا سیگار کشیدن در زنان و مردان تاثیرات مختلفی دارد؟ زنان بیشتر تمایل دارند سیگار بکشند یا مردان؟ سیگار به کاهش وزن کمک میکند؟ آیا واکنش بدن زنان و مردان به دخانیات متفاوت است؟ اگر میخواهید پاسخ به این سؤالات را بدانید و با تفاوت های سیگار کشیدن در دو جنس آشنا شوید، حتماً این مطلب را بخوانید.
توصیه متخصص
دکتر امیر صدری، سردبیر پزشکی مجله هرلایف میگوید:
سیگار نکشید. این یکی از اصلیترین پیامهای سلامتی پزشکی است. فرقی نمیکند زن باشید یا مرد، مطمئن باشید سیگار، ویپ یا قلیان هیچ تأثیر مثبتی بر سلامت شما ندارد و مملوء از ضرر است. بهانهها فراوان هستند، اما نکشیدن سیگار یا ترک سیگار نشانهای از اراده و عزمی قوی است.
زنان بیشتر سیگار می کشند یا مردان؟
همیشه در آمار جهانی میزان سیگار کشیدن در مردان بیشتر از زنان بوده است، اما در سالهای اخیر این فاصله در حال کاهش یافتن است. امروزه به خصوص در کشورهای اروپایی و امریکا شاهد کاهش یافتن میزان سیگاریها در هر دو جنس هستیم، و میزان سیگار کشیدن روزانه هر فرد هم در حال کاهش است. اما در برخی نقاط جهان آمار سیگار کشیدن زنان در سالهای اخیر در حال افزایش است. در آخرین آمار ارائه شده جهانی حدود سی درصد مردان و ده درصد زنان به طور منظم و بیش از پنج سیگار در روز (یا معادل آن از ویپ، قلیان یا موارد دیگر) میکشند. این در حالی است که در کشورهای اسکاندیناوی میزان مردان سیگاری به زیر ۲۰ درصد و میزان زنان سیگاری بیش از ۱۰ درصد شده است.
آخرین آمار ارائه شده در ایران حاکی از سیگار کشیدن ۲۰ درصد مردان و پنج درصد زنان است، اما احتمالاً تعداد زنان سیگاری کشورمان بیشتر از نتایج اعلام شده است. ضمن اینکه همه آمارها نشان میدهد که میزان سیگار کشیدن در زنان ایرانی در سالهای اخیر رشد نسبتاً پرشتابی داشته است.
باورهای زنان و مردان در مورد خطرات سیگار کشیدن
بسیاری از زنان سیگاری تعداد کم سیگار در روز (سبک سیگار کشیدن) را مضر نمیدانند، در حالی که سیگار کشیدن به تعداد بیشتر از ده تا پانزده عدد در روز را خطرناک میدانند (این در حالی است که تعداد کمتری از مردان چنین تصوری دارند). اما جالب است که این گروه میزان خطر سیگار کشیدن زیاد افراد را کمتر از تخمین خطر در نظر گرفته شده توسط افراد غیر سیگاری در نظر میگرفتند.
آیا سیگار کشیدن بر سلامت مردان و زنان به شکل متفاوتی تاثیر میگذارد؟
در یکی دو قرن اخیر متوسط سن زنان در تمام جوامع از مردان بیشتر بوده است. جالب است که پس از پایان جنگهای جهانی هم میزان متوسط سن زنان از مردان بیشتر بوده است. با این اوصاف بسیاری از پزشکان میگویند که دلیل اصلی عمر طولانی تر زنان نسبت به مردان این واقعیت است که در گذشته، زنان کمتر از مردان سیگار میکشیدند و همین مورد، عامل سلامت و طول عمر بیشتر زنان بوده است و اگر در سالهای آینده میزان زنان و مردان سیگاری برابر شود، متوسط طول عمر دو جنس هم تقریباً یکسان خواهد شد.
زنان جدا از تمام عوارض سیگار کشیدن در مردان، به دلیل استعمال تنباکو با خطر افزایش احتمال ابتلا به سرطان دهانۀ رحم، عوارض منفی بر باروری و بارداری و افزایش احتمال یائسگی زودرس روبرو هستند. در ضمن زنانی که سیگار میکشند و از داروهای ضد بارداری خوراکی استفاده میکنند با افزایش خطر ابتلا به بیماریهای عروق کرونر روبرو میشوند.
علاوه بر این، زنان مبتلا به (HPV)در صورت سیگار کشیدن، احتمال بیشتری در ابتلا به سرطان دهانه رحم دارند. برخی شواهد هم نشان میدهند که زنان ممکن است نسبت به مردان سختتر سیگار را ترک کنند و دادههای اخیر سازمان بهداشت جهانی نشان میدهد که کلیۀ پیامها و تبلیغات مبارزه با سیگار در تاثیرگذاری بر زنان جوان نسبت به مردان جوان کمتر موفق بوده است. این عوامل سیگار کشیدن را به یک مشکل منحصر به فرد برای زنان در چند دهه آینده تبدیل میکند.
چه چیزی باعث سیگار کشیدن زنان میشود؟
به نظر می رسد عوامل زیادی در این خصوص تأثیر میگذارند. در میان نوجوانان، ۷۵ درصد از اولین سیگارها با نوجوان دیگری، معمولاً همجنس، مصرف میشود. دختران گزارش کردهاند که فشار همسالان، تقلید از تصاویر تبلیغاتی و پر زرق و برق زنان سیگاری، تبلیغ سیگار به عنوان مادهای مؤثر در کنترل وزن، یا فشار والدین یا خواهر و برادر سیگاری، همگی بر سیگار کشیدن اولیه تأثیرگذار بودهاند.
داروهای ضد بارداری خوراکی و سیگار چگونه با هم تداخل دارند؟
سیگار کشیدن خطر عوارض جانبی جدی قلبی عروقی ناشی از مصرف قر های ضد بارداری مانند سکته مغزی، حمله قلبی و ترومبوآمبولی را افزایش میدهد. این خطر با افزایش سن و تعداد سیگارهای مصرفی در روز افزایش می یابد و در زنان بالای ۳۵ سال نیز بیشتر است.
آیا زنان سیگاری بیشتر از مردان سیگاری دچار سکته قلبی میشوند؟
زنان جوان و میانسال سیگاری نسبت به مردان میانسال در شرایط مشابه خود ۲۲ درصد بیشتر در معرض خطر ابتلا به (STEMI)، -سکته قلبی با بالا رفتن موج اس تی: نوع کلاسیک سکته قلبی- هستند. در زنان میانسال این نوع سکته قلبی نرخ مرگ و میر ۳۰ روزه دو برابر بیشتری در مقایسه با مردان همسن آنان دارد.
آیا سیگار کشیدن در زنان می تواند باعث کاهش وزن شود؟
اگرچه بسیاری از زنان اعتقاد دارند سیگار کشیدن به پایین نگه داشتن وزن آنها کمک میکند، اما هیچ شواهد پزشکی برای اثبات مزایای سیگار به عنوان یک معیار کنترل وزن وجود ندارد. درست است که اکثر افرادی که سیگار را ترک میکنند به دلیل تغییر در متابولیسم و رفتارهای غذایی خود مقداری وزن اضافه میکنند، اما میانگین افزایش وزن آنها اندک است و عموماً در گذر زمان به وزن طبیعی برمیگردند. در واقع، سیگار نکشیدن علتی برای چاق شدن آنها نیست.
اثرات خاص سیگار بر بارداری چیست؟
در زنانی که در دوران بارداری سیگار میکشند، میزان سقط خود به خودی، مرده زایی، تولد زودرس، مرگ ناگهانی نوزاد و وزن کم نوزاد هنگام تولد بیشتر است. اگرچه ۱۸ درصد از زنان سیگاری در دوران بارداری سیگار را ترک میکنند و ۲۷ درصد از آنها، میزان سیگارهای روزانه خود را کاهش میدهند، تقریباً در همه موارد پس از تولد نوزادشان به روند قبلی سیگار کشیدن خود برمی گردند.
آیا دلیل سیگار کشیدن در مردان و زنان متفاوت است؟
نتایج حاصل از مطالعات تصویربرداری عصبی نشان میدهد سیگار کشیدن مسیرهای پاداش در مردان را بیشتر از زنان فعال میکند. این یافته با این ایده مطابقت دارد که مردان بیشتر برای اثرات پاداش گونه نیکوتین، سیگار میکشند؛ در حالی که زنان بیشتر برای تنظیم خلق و خو یا در پاسخ به تبلیغات مرتبط با سیگار و اثرات مربوط به آن سیگار میکشند. ولع سیگار یکی از دلایل اصلی ترک سیگار برای افراد سیگاری است و این میل شدید به سیگار را میتوان با نشانههای حسی و یا استرس برانگیخت. تحقیقات نشان داده است، زنان نسبت به مردان در پاسخ به استرسها ولع شدیدتری درخصوص سیگار را تجربه میکنند.