عوامل مختلفی از جمله آداب و رسوم، هر کدام بر باورهای مردم دربارۀ پریود و عملکرد اندامهای دستگاه تناسلی تأثیر میگذارند. برای مثال در گذشته بعضی از افراد باور داشتند که نباید هنگام خونریزی پریود شنا کرد. از طرفی بعضی از خانمها و آقایان فکر میکردند که ورزش کردن هنگام خونریزی پریود به رحم آسیب میزند. در ادامه به باورهای اشتباهی میپردازیم که همچنان در میان مردم دربارۀ پریود وجود دارند. از طرفی حقایق و آمارهایی را نیز ذکر میکنیم تا دلیل اشتباه بودن آنها را متوجه شویم.
۶ باور غلط دربارۀ پریود
همیشه تجربههایی که مردم دربارۀ سلامت جسمانی و روانی خود دارند، با باورهای مختلفشان گره میخورند. سلامت قاعدگی زنان نیز از این قاعده مستثنی نیست. هر چه پایه و اساس این باورها با یافتههای علمی و گزارشهای منتشر شده در مجلات علمی فاصله میگیرند، احتمال اشتباه بودن آنها افزایش مییابد. آنچه اهمیت زیادی دارد، افزایش درک و آگاهی مردم دربارۀ واقعیت خونریزی پریود است. زیرا با افزایش سطح دانش و آگاهی خانمها و آقایان، کیفیت زندگی نه تنها برای خانمها، بلکه برای خانوادهها بیشتر میشود. به همین دلیل در ادامه این باورهای اشتباه را دقیقتر نگاه میکنیم و شکل درست آنها را توضیح خواهیم داد.
اشتباه اول: به تأخیر انداختن پریود با قرصهای پیشگیری خطرناک است
باور گروهی از مردم مبنی بر «خطرناک بودن استفاده از قرصهای ضد بارداری برای عقب انداختن پریود» است. اما مطالعات و گزارشهایی که محققان حوزۀ سلامت و پزشکان در دهههای اخیر منتشر کردهاند، چنین باوری را نقض میکنند. مجلۀ مدیکال نیوز تودی (Medical News Today) و مجلۀ علمی انجمن ملی سلامت زنان در آمریکا (NWHN) اعلام کردهاند که مصرف قرصهای ضد بارداری برای عقب افتادن پریود، تحت نظارت متخصص زنان، خطر بسیار اندکی خواهد داشت.
این مطالعات اشاره کردهاند که با عقب افتادن برنامۀ پریود، خانمها چند تجربۀ مثبت خواهند داشت:
- نبودن نوسانات خلقی مرتبط با پریود
- نداشتن دردهای پریود در طول سیکل قاعدگی
- فراغت از سردردهای شدید یا میگرنی مربوط به پریود
- بهبود تعادل سطح هورمونها و تنظیم نسبی پریود
مطلبی که سایت علمی هلث لاین در سال ۲۰۲۳ منتشر کرده است، به این موضوع اشاره دارد که خانمهایی که از بیماری اندومتریوز، فیبرومهای رحم و خونریزی شدید عادت ماهانه رنج میبرند، با مصرف قرصهای جلوگیری تحت نظارت پزشک زنان و زایمان، سلامت جسمانی بهتری را تجربه خواهند کرد. اما باید بدانید که استفاده از قرصهای ضد بارداری برای همه زنان مناسب نیست و حتماً باید زیر نظر متخصص زنان مصرف شوند
اشتباه دوم: دوش گرفتن یا حمام کردن هنگام پریود اشتباه است
یکی از نگرانیهایی که بعضی از دخترها یا خانمهای بزرگسال در زمان خونریزی عادت ماهانه دارند، «دوش گرفتن و حمام کردن» است. احتمالاً به این علت که نسلهای قبلی باور داشتند، حمام کردن و دوش گرفتن زمان قاعدگی خطرناک است.
بر خلاف این باور اشتباه، حمام کردن و دوش گرفتن به حفظ بهداشت شخصی خانمها کمک چشمگیری میکند. در حالی که دوش آب گرم، حفظ آرامش و کاهش گرفتگی عضلات شکم و کمر را در پی دارد. در ضمن، هنگام حمام کردن باید قسمت خارجی واژن را به خوبی با آب و صابون بدون عطر شست. به این ترتیب احتمال ابتلا به بیماریهای عفونی نیز کاهش مییابد.
اشتباه سوم: خانمهایی که با هم زندگی میکنند، همزمان پریود میشوند
بسیاری از خانمهایی که با هم در خانه یا خوابگاه زندگی میکنند، متوجه موضوع جالبی میشوند. این افراد بعد از مدتی برنامۀ خونریزی پریود مشابهی خواهند داشت. پیش از این، ترشح فرمون (pheromone) از خانمها و پاسخهای رفتاری سایر خانمهای هم خانه یا هم اتاقی را دلیل این موضوع میدانستند. اما مطالعات متعددی انجام شدهاند و هیچ دلیل علمی مبنی بر همزمانی پریود خانمهایی که با هم زندگی میکنند، پیدا نکردند.
در سال ۲۰۰۶، پژوهشی روی ۱۸۶ خانم ساکن در خوابگاهی چینی، به مدت یک سال، انجام شد. از طرفی سال ۲۰۱۷ پژوهشی منتشر شد که دانشجویان خوابگاهی ۱۸ تا ۳۰ سالۀ دارای میگرن در زمان پریود را به مدت سه ماه بررسی کردند. هر دو پژوهش اعلام کردند که هیچ رابطهای میان هم خانه یا هم اتاق بودن خانمها و همزمان بودن خونریزی پریود آنها وجود ندارد. البته پژوهشهای متعدد دیگری در دهۀ اخیر انجام شدهاند که با نتایج دو پژوهش مذکور هم نظر بودند.
اشتباه چهارم: ورزش کردن هنگام پریود، برای سلامتی خطرناک است
شاید شما هم این جمله را شنیده باشید که «ورزش کردن هنگام پریود به سلامتی خانمها آسیب میزند.» آیا تجربهای داشتید که چنین باوری را تأیید کند؟ این باور به تجزیه و تحلیلهایی مربوط میشود که اساس علمی درستی ندارند. در گذشته معتقد بودند که ورزش کردن به بافت رحم فشار و آسیب وارد میکند و میزان خونریزی را افزایش میدهد. بر خلاف آن، ورزش هنگام پریود چند مزیت مهم دارد:
- دردهای پریود را به حد قابل توجهی کاهش میدهد.
- نوسانات خلقی خانمها را کم میکند و باعث سرزندگی آنها میشود.
- قدرت بدنی بیشتر میشود. این نکته دربارۀ دستگاه تناسلی و ماهیچههای لگن اهمیت بسیاری دارد.
البته پزشکان توصیه میکنند که نرمشها و حرکات ورزشی ملایم در این دوره انجام شوند. در حقیقت حرکات ورزشی سنگین، بدن را به آسانی تحت فشار قرار میدهند. بنابراین ورزشهای مناسب با شرایط جسمانی کمک کننده هستند.
اشتباه پنجم: شنا کردن هنگام پریود، باعث ابتلای دیگران به بیماریهای عفونی میشود
احتمالاً شما نیز شنیدهاید که نباید هنگام خونریزی پریود، شنا کرد. گروهی اعتقاد دارند که خروج خون از واژن هنگام شنا باعث آلوده کردن محیط میشود. عدهای بر این باور هستند که خون خارج شده از واژن باعث ابتلای افراد حاضر در استخر به بیماریهای عفونی میشود.
در دهههای گذشته راهکارهایی برای خارج نشدن خون از واژن هنگام شنا به وجود آمدهاند. برای مثال خانمها میتوانند از تامپون یا کاپ قاعدگی استفاده کنند. به این ترتیب خون از واژن خارج نمیشود. در ضمن باید به این نکته توجه داشت که خون پریود، عوامل عفونی ندارد. به همین دلیل حتی اگر خون از واژن در استخر نشت کند، افراد دیگر به بیماری عفونی تناسلی مبتلا نمیشوند. به خصوص که از کلر و سایر مواد ضد عفونی کننده برای تمیز کردن آب استخر استفاده میشود. پس جای نگرانی نیست.
اشتباه ششم: بارداری در زمان پریود امکان پذیر نیست
باور رایجی که میتوانیم مورد اشاره قرار دهیم، «باردار نشدن با وجود خونریزی پریود» است. بسیاری از خانمها این دیدگاه را پذیرفتهاند. به این علت که احتمال باردار شدن در این بازۀ زمانی بسیار کم است. اما نباید فراموش کرد که تقویم پریود در خانمهای مختلف، فرق دارد. بارداری نیز یک اتفاق به حساب میآید که در صورت عدم استفاده از روشهای پیشگیری، در هر بار آمیزش جنسی ممکن است رخ دهد.
مطالب منتشر شده در سایتهای علمی مختلف از جمله کلیولند کلینیک (Clevelandclinic)، مایوکلینیک (Mayoclinic) و هلث لاین (Healthline) به این موضوع اشاره کردهاند که امکان موفقیت آمیز بودن لقاح در هر زمانی امکان پذیر است. این احتمال هنگامی که خانمها و آقایان رابطۀ جنسی را بدون استفاده از روشهای پیشگیری مانند خوردن منظم قرص یا استفاده از کاندوم انجام میدهند، بیشتر میشود.
بررسیها نشان دادهاند که اگر هنگام پریود شدن، اسپرم وارد دستگاه تناسلی شود، تا ۵ روز زنده میماند و در صورت آمیزش با تخمک رها شده، احتمال موفق بودن بارداری وجود دارد.
۳ نکته مهم در رابطه با باورهای اشتباه پریود
- بر خلاف این باور که «دوش گرفتن و حمام کردن هنگام پریود اشتباه است»، باید بگوییم که دوش آب گرم به کاهش گرفتگی عضلانی و دردهای پریود کمک میکند. در ضمن برای حفظ بهداشت فردی هنگام خونریزی عادت ماهانه لازم است.
- بسیاری بر این باور هستند که ترشح فرمون و پاسخهای رفتاری خانمهای دیگر باعث همزمانی عادت ماهانۀ خانمهایی میشود که با هم زندگی میکنند. اما پژوهشهای متعددی وجود دارند این باور را اشتباه میدانند.
- شما برای اینکه دربارۀ سلامت قاعدگی، بارداری و یائسگی اطلاعات علمی و مفیدی به دست آورید، میتوانید از اپلیکیشن هرلایف استفاده کنید. در ضمن خدمات پزشکی متعددی ارائه میشوند که شما با نصب این برنامه، به آنها دسترسی دارید.
پرسشهای پرتکرار
بله. اگر هنگام استخر رفتن از تامپون یا کاپ قاعدگی استفاده کنید، میتوانید به آسانی و بدون خونریزی در استخر شنا کنید.
بله. در هر زمانی از سیکل قاعدگی، احتمال بارداری وجود دارد. مخصوصاً اگر از روشهای پیشگیری استفاده نشود. البته مطالعات نشان دادهاند که احتمال بارداری در زمان خونریزی پریود کمتر از زمانهای دیگر است.
بله. انجام ورزشهای ملایم و دویدن میتوانند به حفظ قدرت بدنی شما هنگام خونریزی عادت ماهانه کمک کند.
منابع: