اپلیکیشن‌های سلامتی؛ راهی تازه برای زندگی سالم

این روزها تکنولوژی‌های آنلاین و دیجیتالی که در اختیار ما قرار گرفته‌اند باعث شده‌اند سطح کیفی زندگی‌مان بهبود پیدا کنند و دسترسی به بسیاری از مواردی که روزانه به آن نیاز داشتیم را آسان کند. دسترسی به اپلیکیشن‌های سلامتی یکی از همین امکانات دنیای دیجیتال است که در سال‌های اخیر با اقبال بیشتری از طرف مردم روبرو شده و به بهبود کیفیت سبک زندگی ما کمک کرده است.

با توجه به این موضوع در این مقاله می‌خواهیم به بررسی اهمیت اپلیکیشن‌های سلامتی بپردازیم و در مورد تاثیر آن‌ها در زندگی صحبت کنیم.

چرا بهداشت و درمان به اپلیکیشن‌های دیجیتال نیاز دارد؟

بهداشت دیجیتال در حال معرفی رویکردهای جدید برای مدیریت شرایط بهداشتی است. گزارشی که در سال ۲۰۱۷ در وب سایت ایکویا (iqvia) منتشر شده، رشد قابل توجهی را از تاثیر سلامت دیجیتال بر روی بیماران و به طور کلی مراقبت‌های بهداشتی نشان داده است.

شواهد نشان می‌دهد استفاده از ابزارهای بهداشتی دیجیتال (مانند اپلیکیشن‌های بهداشتی موبایل) در نتایج بهبود حال بیمار و  هزینه‌های مراقبت‌های پزشکی نقش مثبتی دارند.

منظور از سلامت دیجیتال استفاده از دستگاه‌های همراه متصل مانند تلفن‌های همراه و تبلت‌ها برای بهبود سلامتی است. در سال‌های اخیر تعداد اپلیکیشن‌های بهداشت دیجیتال به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. اکنون بیش از ۳۱۸,۰۰۰ اپلیکیشن‌ بهداشتی در فروشگاه‌های برتر اپلیکیشن در سراسر جهان موجود است که تقریبا دو برابر تعداد اپلیکیشن‌های موجود در سال ۲۰۱۵ است.

اپلیکیشن‌های سلامتی

 مرکز ملی اطلاعات بیوتکنولوژی (National Center for Biotechnology Information) یا NCBI در طی یک تحقیق، نمونه آماری ۱۶۰۴ نفری (در آمریکا) که تلفن همراه هوشمند داشتند، را بررسی کرد که در این تحقیق به نتایج جالبی رسیده است.

• بیشتر از ۵۰ درصد این افراد حداقل یک اپلیکیشن مربوط به سلامتی داشته‌اند.
• بیشتر پاسخ دهندگان به طور روزانه حداقل یک بار از اپلیکیشن سلامتی خود استفاده می‌کردند.

این تحقیق همچنین نشان داده است بیشتر این افراد تمایل به جوان ماندن دارند و از درآمد و تحصیلات بالاتری نسبت به نیمه دیگر برخوردار هستند.

به طور کلی اپلیکیشن‌های حوزه سلامت و بهداشت را می‌توان به ۲ دسته اصلی تقسیم کرد:

1. اپلیکیشن‌هایی که بر مدیریت سلامتی متمرکز هستند با هدف اصلاح رفتارهای سبک زندگی
2. اپلیکیشن‌هایی که بر مدیریت وضعیت بهداشت تمرکز دارند، ارائه اطلاعات در مورد شرایط و امکان دسترسی به مراقبت‌ها و سلامت عمومی

با این حال، تعداد اپلیکیشن‌های مدیریت سلامت عمومی به سرعت در حال افزایش است، در حال حاضر ۴۰٪ از کل اپلیکیشن‌های مربوط به سلامتی وب سایت IQVIA را اپلیکیشن‌های سلامتی تشکیل می‌دهد. انواع اپلیکیشن‌های بهداشتی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• جستجوگرهای علائم
• یابنده‌های حرفه‌ای بهداشت و درمان
• مدیریت سوابق بالینی و مالی
• آموزش و مدیریت سلامت عمومی
• نظارت بر خود
• پایش بیمار از راه دور
• اپلیکیشن‌های توانبخشی

در نهایت هدف تمام اپلیکیشن‌های بهداشتی و سلامتی ارائه تجربه کاربری خوب برای بهبود سلامتی و سبک زندگی کاربران خود است.

چرا از اپلیکیشن‌های سلامتی استفاده ‌کنیم؟

جیمز کلیر (James Clear) در کتاب خرده عادت‌ها (Atomic Habits) خود راهِ بهبود روحیه روزانه در زندگی، هدفمند کردن روز خود و ساختن عادت‌های خوب برای رسیدن به اهداف بزرگ را “ساختن عادت‌های کوچک” می‌داند، اکنون در عصر دیجیتال یکی از راه‌های ساختن عادت‌های مثبت استفاده از اپلیکیشین‌های پایش سلامتی است.

در تحقیقات مرکز ملی اطلاعات بیوتکنولوژی (National Center for Biotechnology Information) یا Nbci بیشتر افراد از اپلیکیشن‌های سلامتی برای اهداف زیر استفاده می‌کنند:

• پیگیری میزان فعالیت بدنی (حدود ۵۳% کاربران)
• پیگیری آنچه که می‌خورند (حدود ۴۸% کاربران)
• کاهش وزن (حدود ۴۷% کاربران)
• برای یادگیری تمرینات ورزشی (حدود ۳۵% کاربران)

اما اپلیکیشن‌های مهم دیگری نیز وجود دارد که باید کم‌کم فرهنگ استفاده از آن‌ها نیز در بین افراد جا بیفتد، مثل اپلیکیشن‌های پایش سلامتی در زنان (پایش پریود) یا پایش بیماری‌ها (دیابت)، چرا که پایش کردن سلامتی ما در بهبود کیفیت زندگی‌مان تاثیر گذار است، همچنین از نظر روحی و ساختن روتین روزانه باعث بهبود سبک سلامت زندگی ما خواهد شد.

اپلیکیشن‌های سلامتی چه کاربردهایی دارند؟

استفاده از اپلیکیشن‌های سلامتی کاربردهای متفاوتی دارد که به بهبود کیفیت سلامتی زندگی‌مان کمک می‌کنند، در زیر به تعدادی از این کاربردها اشاره می‌کنیم:

• اعلام زمان مراجعه به پزشک
• جمع‌آوری و اشتراک اطلاعات حوزه سلامت
• ارتباط با پزشک از راه دور
• ثبت سوابق سلامتی و پایش سلامتی
• یادآوری اتفاقات مربوط به سلامتی (مصرف قرص، آب و…)

مزایا استفاده از اپلیکیشن‌های سلامتی

«در حال حاضر، مصرف کنندگان به دنبال اصول دستیابی به سلامت هستند. ما می‌خواهیم این امکان را برای بیماران فراهم کنیم تا هرچه ساده‌تر درمان شوند.» دکتر پیتر فلایشوت (Dr. Peter Fleischut)

ارتباط آسان با حرفه ای ها

اپلیکیشن‌ مراقبت‌های بهداشتی همراه باید به بیماران اجازه دهند تا به راحتی با متخصصان ارتباط برقرار کنند. طبق مقاله‌ای که مایکل جورجیو (Michael Georgiou) در وب سایت ایمجین اویشن (imagin ovation) منتشر کرده است، تقریباً ۷۵٪ ویزیت‌های بیمارستان را می‌توان از طریق تماس تلفنی یا تصویری انجام داد.

ارائه بستری که کاربران بتوانند با پزشکان ارتباط برقرار کنند و به مکالمه بپردازند به بیماران و پزشکان کمک می‌کند. خدمات آنلاین به بیماران کمک می‌کند تا در زمان خود برای بازدید از بیمارستان صرفه جویی کنند و به پزشکا این امکان را می‌دهد تا در سطح شخصی‌تری به بیماران خود خدمات ارائه دهند.

اطلاعات مفصل و معتبر

بسیاری از افراد به دنبال مرجع علمی درست برای کسب اطلاعات در حوزه سلامتی هستند. اپلیکیشن‌های حوزه سلامت زیر نظر متخصصین این امکان را فراهم می‌کند تا افراد بتوانند به اطلاعات معتبر با خیالی آسوده دسترسی داشته باشند.

ارتباط بین افراد با یک ویژگی مشترک

انسان‌ها ارتباط با یکدیگر را دوست دارند. به همین دلیل با اشتراک گذاری تجربه‌ها، پیشرفت و پیشبرد سلامتی به ما انگیزه می‌دهد تا بهتر و بیشتر سلامتی خود را از طریق اپلیکیشن‌ها پایش کنیم.

براساس مطالعه‌ای که در مجله تحقیقات اینترنت پزشکی (Journal of Medical Internet Research) منتشر شده است، ارائه بستر اجتماعی به افراد راهی قدرتمند برای تقویت رفتارهای سالم می‌دهد. بیش از 56٪ از ۲۱۷ کاربر بررسی شده دریافتند که ویژگی اجتماعی درون اپلیکیشن‌ باعث جذب بیشتر افراد می‌شود، ارتباط با دیگران این باور را تقویت می‌کند که افراد دیگر هم می‌خواهند یک روال سالم داشته باشند و باعث می‌شود کاربران در رسیدن به روال سالم برای زندگی خود بیشتر تلاش کنند.

افزودن ویژگی‌های اجتماعی به اپلیکیشن‌‌ها مزایای بسیاری دارد. هنگامی که فردی با مشکل یا بیماری خاصی درگیر است، به احتمال زیاد مایل است با افرادی که به بیماری مشابه مبتلا شده‌اند ارتباط برقرار کند. این موضوع به افراد کمک می‌کند احساس راحتی کنند و خود را بخشی از یک جامعه حمایت کننده حس کند.

تجربه دیجیتالی ساده اما شگفت انگیز

داده‌های مطالعه‌‌ی مجله تحقیقات اینترنت پزشکی نشان می‌دهند که در صورت ارائه یک تجربه دیجیتالی ضعیف، حدود ۲۱٪ از افراد تمایل به حذف اپلیکیشن‌ دارند.

بنابراین اپلیکیشن‌های سلامتی آنلاین که داده‌های جذابی را فراهم می‌کنند، به احتمال زیاد افراد را حفظ و درگیر می‌کنند و حس خوب مراقبت از خود را به آن‌ها می‌دهند.

پیشگیری قبل از درمان

فناوری‎های دیجیتال سلامت از طریق نظارت و پایش منظم علائم، به افراد کمک می‌کنند تا شرایط سلامتی خود را مدیریت کنند. از همه مهم‌تر، این ابزارها برای تشخیص زود هنگام تغییرات قابل توجه (مانند پیشرفت بیماری در بیمار) قبل از اینکه سلامتی‌اش به طور غیرقابل برگشت به خطر بیفتد کاربرد دارد. سیستم عامل‌های دیجیتال بهداشتی هم برای بیماران مبتلا به بیماری تنفسی و هم برای افرادی که به عنوان “در معرض خطر” طبقه‌بندی می‌شوند دارای ارزش بسیار بالایی است.

گسترش توان خدمت دهی متخصصان 

یکی از اهداف نوآوری‌های دیجیتال در حوزه بهداشت و سلامت، کاهش بارِ اداری متخصصان مراقبت‌های بهداشتی و سایر جنبه‌های تکراری شغل آن‌ها است. افراد با اپلیکیشن‌های سلامتی در جیب خود، به اطلاعات سلامتی خود مجهز هستند و هر زمانی که می‌خواهند، می‌توانند اطلاعات سلامتی را به پزشک خود ارائه دهند و به هر متخصصی که می‌خواهند دسترسی داشته باشند.

دستگاه‌های پوشیدنی (Wearable devices)

دستگاه‌های پوشیدنی محصولاتی هستند که توسط قطعات الکترونیکی و نرم افزارهایی کنترل می‌شوند که می‌توانند مانند لوازم جانبی در لباس قرار گیرند یا مثل ساعت پوشیده شوند. این روزها این نوع ابزارها بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند.

طبق مطالعه جدید جونیپر ریسرچ (Juniper Research)، بازار این محصولات تا سال ۲۰۲۳ به ۲۰ میلیارد دلار می رسد. این یعنی طرفدارهای این نوع ابزارها روبه افزایش است.

دستگاه‌های پوشیدنی می‌توانند داده‌های مهمی مانند “ضربان قلب، قند خون، لرزش، کنترل وضعیت، الگوی خواب و فعالیت های بدنی” را جمع‌آوری کنند. این داده‌ها می‌توانند به ما کمک کنند تا در مورد اپلیکیشن‌ تناسب اندام خود بیشتر بدانیم و کنترل بیشتری بر سلامتی خود داشته باشیم.

مزایای ارائه خدمت سلامتی برای اپلیکیشن‌ها

• دسترسی به اطلاعات بهداشتی کاربران برای پشتیبانی از تصمیم گیری، ایمنی بیمار و تداوم مراقبت
• توانایی ارائه مراقبت بیمار محور، پاسخگو نسبت به وضعیت بهداشت، نیازها و ترجیحات کاربران مراقبت‌های بهداشتی
• دقت تشخیصی و درمان از طریق سیستم‌های پشتیبانی تصمیم، هشدار به موقع به کاربران و غربالگری افراد بر اساس خطر یا وضعیت سلامتی
• ارائه مراقبت با کیفیت از طریق نظارت از راه دور، مشاوره، تشخیص و درمان با استفاده از خدمات پزشکی از راه دور
• افزایش بهره‌وری نیروهای متخصص و کاهش زمان انتظار و کاهش آزمایش تکراری

مزایای اپلیکیشن‌های سلامتی برای سیستم بهداشتی جامعه

برای کل سیستم بهداشت، فناوری دیجیتال می‌تواند عملکرد و روابط بین قسمت‌های مختلف را بهبود بخشد. استفاده از فناوری دیجیتال ممکن است به موارد زیر کمک کند:

• با دسترسی سریع به اطلاعات بالینی و خدمات، به موقع به موارد اضطراری پاسخ داده می‌شود.
• نظارت بر تهدیدات بهداشت عمومی را تقویت کرده و باعث می‌شود از طریق دسترسی به اطلاعات، پاسخ به موقع و موثرتری را بدهد.
• درک نیازهای بهداشتی و خدماتی مردم را بهبود ببخشد.

سخن آخر:

اکنون که با مزایا و کاربردهای اپلیکیشن‌های حوزه سلامتی آشنا شدیم و می‌دانیم بسیاری از افراد از این نوع نرم افزارها استفاده می‌کنند وقت آن رسیده در مورد اپلیکیشن‌های سلامتی که نیاز داریم تحقیق کنیم، یکی از آن‌ها را دانلود کنیم و برای مراقبت از خودمان و رسیدن به سلامتی بیشتر از آن‌ها استفاده کنیم.