مقابله با خونریزی بواسیر در دوران قاعدگی برای زنان به موضوعی دشوار تبدیل شده است. عوامل متعددی می‌توانند به این وضعیت کمک کنند، اما تغییرات هورمونی و سبک زندگی سالم عوامل کلیدی در این زمینه هستند.
هنگامی که خانم‌ها متوجه مشکل بواسیر و خونریزی آن می‌شوند، باید با پزشک متخصص داخلی موضوع را مطرح کنند تا علل بروز این مشکل بررسی شده و راهکار مناسبی برای آن انتخاب شود. در ادامۀ این مطلب علل بروز خونریزی بواسیر را در زمان قاعدگی توضیح می‌دهیم.
علل خونریزی بواسیر در زمان قاعدگی
خونریزی بواسیر یا هموروئید در دوران قاعدگی به طور مستقیم ناشی از چرخۀ قاعدگی نیست، اما تغییرات هورمونی و عوامل فیزیکی مرتبط با قاعدگی می‌توانند علائم بیماری هموروئید را تشدید کنند.
تغییرات هورمونی
تغییرات هورمونی در دوران قاعدگی می‌توانند تأثیرات متنوعی بر شرایط جسمانی و روانی خانم‌ها داشته باشند. سیستم گوارش یکی از اندام‌های مهمی است که تحت تأثیر تغییرات هورمونی قرار می‌گیرد. به همین دلیل خانم‌ها در زمان سندرم پیش از قاعدگی با نفخ، یبوست، اسهال یا احساس حالت تهوع مواجه می‌شوند. هنگامی که سیستم گوارشی از عملکرد طبیعی خود فاصله می‌گیرد، رگ‌های موجود در مقعد و رکتوم نیز تحریک و ملتهب می‌شوند و بواسیر به وجود می‌آید.
یبوست
انسداد و فشار هنگام حرکات روده می‌توانند منجر به هموروئید شوند. این فعالیت‌ها می‌توانند رگ‌های رکتوم را بیش از حد تحت فشار قرار دهند و باعث تورم و خونریزی آنها شوند. خوشبختانه، بسیاری از راه‌های جلوگیری از یبوست در دوران قاعدگی مانند نوشیدن مقدار زیادی مایعات، خوردن غذاهای غنی از فیبر و ورزش منظم به رفع یبوست و کاهش اثر این عامل بر خونریزی بواسیر در زمان خونریزی پریود کمک می‌کنند.
کم تحرکی
نشستن طولانی مدت و کم تحرکی در طول قاعدگی نیز می‌توانند خونریزی هموروئید را تشدید کنند. نشستن طولانی می‌تواند فشار را روی ناحیۀ رکتوم افزایش دهد و رگ‌ها را ملتهب و تحریک کند. پزشکان برای جلوگیری از هموروئید در دوران قاعدگی، داشتن تحرک و انجام نرمش‌های روزانه را توصیه می‌کنند.
سبک زندگی
سبک زندگی نیز عامل دیگری است که در تجربۀ خونریزی هموروئید در دوران قاعدگی نقش دارد. خوردن غذاهای کم فیبر و یا محصولات خوراکی فرآوری شده می‌تواند خطر یبوست و فشار به روده هنگام حرکت را افزایش دهد. سبک زندگی بدون ورزش کافی می‌تواند به این وضعیت دامن بزند. از طرفی فشارهای عصبی و استرس باعث بر هم خوردن برنامۀ غذایی، بی اشتهایی یا پر اشتهایی می‌شوند. پیروی از رژیم غذایی غنی از فیبر سالم، مدیریت استرس و ورزش منظم برای جلوگیری از هموروئید در دوران قاعدگی توصیه می‌شوند.
دستمال توالت زبر
استفاده از دستمال توالت زبر می‌تواند پوست حساس اطراف مقعد را تحریک کند و به طور بالقوه باعث خونریزی شود. به خصوص اگر خانم‌ها مشکل هموروئید هم داشته باشند. اصطکاک ناشی از پاک کردن با دستمال توالت زبر می‌تواند رگ‌های خونی مقعد را متورم و پاره کند و منجر به خونریزی خفیف شود.
خونریزی هموروئید پاره شده
هموروئید پاره شده می‌تواند خونریزی قابل توجهی ایجاد کند. این مشکل معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که بواسیر بیش از حد پر از خون و آمادۀ پارگی شود. به این ترتیب منجر به یک دورۀ کوتاه خونریزی می‌شود. به نحوی که خونریزی ناشی از هموروئید هم می‌تواند از چند ثانیه تا چند دقیقه طول بکشد.
علائم بواسیر در زمان قاعدگی
علائم هموروئید در دوران قاعدگی شبیه به علائم هموروئید معمولی هستند اما ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی و فیزیکی مرتبط با چرخۀ قاعدگی کمی شدیدتر اتفاق بیفتند.
خونریزی
هموروئید ممکن است در طول حرکات روده با خونریزی همراه شود. برخی از زنان در طول قاعدگی به دلیل افزایش فشار لگن یا یبوست بیشتر اذیت می‌شوند. هنگامی که خانم‌ها همزمان با پریود، در مدفوع خود خون مشاهده می‌کنند، باید به این مشکل توجه داشته باشند. در حقیقت، گاهی دردهای سندرم پیش از قاعدگی و پریود همچون خونریزی پریود، مانع از متمایز کردن خونریزی بواسیر از خونریزی قاعدگی می‌شوند. اما شرایط این دو نوع خونریزی متفاوت است. پس باید به علائم توجه داشته باشید.
درد در روده‌ها
یکی از علائمی که خانم‌های مبتلا به هموروئید همزمان با خونریزی پریود تجربه می‌کنند، درد در روده‌ها هنگام فعالیت آن است. آنها هنگامی که غذا می‌خورند یا حتی آب می‌نوشند نیز درد در شکم خود احساس می‌کنند. در حالی که دفع مدفوع نیز دردی بسیار به همراه دارد.
خارش، سوزش و تورم مقعد
بواسیر همچنین می‌تواند باعث خارش، سوزش، تورم و درد در مقعد شود. این موضوع خود بسیار آزار دهنده است. اما کرم‌هایی وجود دارند که خانم‌ها می‌توانند تحت نظارت پزشک استفاده کنند تا خارش و تحریک پذیری مقعد کاهش پیدا کند.
خستگی، اضطراب و افسردگی
خونریزی هموروئید در دوران قاعدگی نیز می‌تواند اثرات روانی مانند خستگی، اضطراب و افسردگی به همراه داشته باشد. خانم‌هایی که هنگام خونریزی قاعدگی با خستگی، بی حالی، اضطراب و افسردگی نامعمولی مواجه می‌شوند، باید با پزشک متخصص زنان خود این موضوع را در میان بگذارند. آنها راهکارهایی برای درمان سراغ دارند. در صورت لزوم بیماران را به متخصص داخلی یا جراح ارجاع می‌دهند.
هموروئیدهای خونی مخفی
خون پنهان به خونی اطلاق می‌شود که با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نیست. گاهی ممکن است خون مخفی در مدفوع وجود داشته باشد که نشان می‌دهد بواسیر به صورت داخلی خونریزی می‌کند. مشاهدۀ این خون اغلب از طریق آزمایش مدفوع صورت می‌گیرد. کارشناس علوم آزمایشگاهی با بررسی دقیق نمونۀ مدفوع، وجود خون پنهان را در مدفوع تأیید یا رد می‌کند.
مشاهدۀ خون قرمز روشن
خون قرمز روشن اغلب نشانۀ دیگری از هموروئید به حساب می‌آید. این نوع خونریزی معمولاً هنگام پارگی بواسیر یا همزمان با حرکت روده رخ می‌دهد. رنگ قرمز روشن خون نشان دهندۀ خونریزی در قسمت پایینی رودۀ بزرگ، رکتوم یا مقعد است. پس با مشاهدۀ آن باید با پزشک متخصص داخلی مشورت کنید.
هموروئید در دوران قاعدگی: تشخیص و درمان
مشاهدۀ خون هموروئید همزمان با خونریزی قاعدگی می‌تواند برای خانم‌ها نگران کننده باشد. اما مهم است که علل خونریزی متفاوت از خونریزی پریود را تشخیص بدهند. خونریزی هموروئید به طور معمول ناشی از تورم یا التهاب رگ‌های خونی در رکتوم یا مقعد است. در حالی که خونریزی قاعدگی به دلیل ریزش دیوارۀ داخلی رحم به وجود می‌آید. با این وجود اگر هر دو شکل خونریزی به طور همزمان رخ دهند، می‌توانند عامل سردرگمی خانم‌ها شوند.
تشخیص خونریزی هموروئید در دوران پریود
برای اینکه خانمی مطمئن شود که خونریزی مورد مشاهده، مربوط به بواسیر است، باید به پزشک مراجعه کند تا او با بررسی پروندۀ پزشکی بیمار، مشاهدۀ آزمایش مدفوع و معاینه‌های مختلف از خونریزی بواسیر یا علل دیگر خونریزی مطمئن شود.
دریافت شرح حال و پروندۀ پزشکی بیمار
هنگامی که خانمی با خونریزی بواسیر و علائمی متفاوت از دورۀ قاعدگی به پزشک متخصص داخلی مراجعه می‌کند، پزشک در مورد ماهیت خونریزی و منشأ آن سؤال خواهد کرد.
مقدار و زمان خونریزی و هرگونه علائم همراه آن مانند درد، خارش یا ناراحتی مقعد مورد بررسی قرار می‌گیرند. اما برای اینکه تشخیص با دقت بیشتری انجام شود، پزشک معاینۀ فیزیکی را نیز مورد استفاده قرار خواهد داد.
معاینه فیزیکی
پزشک با مشاهدۀ مقعد ممکن است بواسیر خارجی را به راحتی تشخیص دهد. مخصوصاً اگر بافت خارجی مقعد دچار خارش، سوزش و التهاب باشد. در ضمن، این احتمال وجود دارد که پزشک با انجام آزمایش رکتوم داخلی (با استفاده از یک انگشت یا یک آنوسکوپ) هموروئید داخلی را نیز معاینه کند.
کولونوسکوپی
برای اینکه پزشک از علت اصلی به وجود آمدن بیماری هموروئید مطمئن شود، کولونوسکوپی انتخاب مناسبی است. در حقیقت پزشک با انجام کولونوسکوپی تشخیص می‌دهد که آیا هموروئید ناشی از سرطان رودۀ بزرگ بوده یا آسیب دیدگی رکتوم ابتلای بیمار به هموروئید را به دنبال داشته است. این فرآیند تشخیصی به پزشک اجازه می‌دهد تا داخل رکتوم و رودۀ بزرگ را با استفاده از یک لولۀ انعطاف پذیر متصل به دوربین مشاهده کند.
تست مدفوع
انجام تست مدفوع می‌تواند برای تعیین این موضوع مهم باشد که آیا خون پنهان در نمونۀ ارائه شده به آزمایشگاه وجود دارد یا خیر. نمونۀ مدفوع جمع آوری شده و ارزیابی آن توسط کارشناسان علوم آزمایشگاهی انجام می‌شود تا پزشک متخصص بتواند با اطمینان بیشتری دربارۀ خونریزی بواسیر همزمان با دورۀ قاعدگی تصمیم بگیرد.
روش‌های درمان بواسیر در زمان قاعدگی
برای اینکه بتوانید مشکل بواسیر را رفع کنید، چند راهکار ساده وجود دارند. پیروی از راهکارها تحت نظارت پزشک، باعث می‌شود که دورۀ خونریزی پریود با مشکلات کمتری همراه باشد.
اصلاح رژیم غذایی
مهم‌ترین و مؤثرترین عاملی که به بهبود بواسیر کمک می‌کند، اصلاح برنامۀ غذایی است. به این معنی که خوراکی‌های سرشار از فیبر را در رژیم غذایی خود قرار دهید. میوه و سبزیجات مهم‌ترین و در دسترس‌ترین غذاهایی هستند که شما با مصرف منظم آنها می‌توانید عملکرد رودۀ خود را تقویت کنید. به این واسطه با درمان یبوست، رفع التهاب رکتوم و کاهش تورم مقعد می‌توانید تا حد زیادی مشکل بواسیر را رفع کنید.
نوشیدن آب زیاد
علاوه بر مصرف غذاهای فیبردار، شما با میل کردن نوشیدنی‌هایی مانند آب این فرصت را به وجود می‌آورید که حرکت روده‌ها، هضم غذا و دفع مدفوع با سهولت بیشتری انجام شوند. باید دقت کنید که کم آب خوردن باعث تشدید یبوست و وخیم شدن هموروئید می‌شود.
انجام ورزش‌های منظم
انجام ورزش منظم به بهبود حرکات روده و هضم بهتر غذا کمک شایانی می‌کند. بنابراین، در کنار تغییر برنامۀ غذایی و نوشیدن آب باید ورزش منظم را نیز داشته باشید تا تأثیر آن را در درمان هموروئید ببینید.
ترمیم برای موارد شدید
اگر هموروئید بیماری وخیمی بوده و خونریزی غیر قابل کنترلی داشته باشد، ممکن است تحت عمل جراحی قرار گیرد. جراحی‌های سرپایی معمولاً گزینه‌های مورد نظر پزشکان متخصص داخلی است. با این حال بیمار ممکن است به سرعت بهبود یابد.
استفاده از دستمال مرطوب مرطوب
دستمال توالت می‌تواند زبر و تحریک کننده بوده و باعث ایجاد هموروئید خارجی شود. اما اگر به جای آن از یک دستمال مرطوب استفاده کنید، مشکلی پیش نخواهد آمد.
پیشگیری هموروئید در زمان قاعدگی
برای اینکه از ابتلا به هموروئید جلوگیری کنید یا علائم بیماری را تحت کنترل درآورید، بهتر است چند نکتۀ مهم را در نظر داشته باشید.
- با پزشک خود در مورد خونریزی و علائم همراه با بواسیر مشورت کنید.
- برنامه‌های دارویی تجویز شده و توصیه‌های پزشک را برای رفع مشکل بواسیر، به ویژه همزمان با پریود دنبال کنید.
- به طور منظم مقعد و واژن را با آب گرم و صابون ملایم بشویید.
- از مصرف محصولات معطر که می‌توانند باعث بروز علائم حساسیت زا شوند، اجتناب کنید.
- انجام ورزش‌های منظم مانند یوگا، دوچرخه سواری، دویدن و شنا را فراموش نکنید.
- پیروی از رژیم غذایی سالم سرشار از فیبر و نوشیدن آب کافی را در برنامۀ روتین خود قرار دهید.
نکات مهم دربارۀ بواسیر در زمان قاعدگی
- خونریزی بواسیر در دوران قاعدگی مستقیماً ناشی از چرخۀ قاعدگی نیست، اما تغییرات هورمونی و شرایط مرتبط با قاعدگی می‌توانند علائم بیماری هموروئید را تشدید کنند.
- علل خونریزی بواسیر در زمان قاعدگی تغییرات هورمونی، یبوست، کم تحرکی، استفاده از دستمال توالت زبر و رژیم غذایی نامناسب هستند.
- برای درمان آن نیز می‌توان سبک زندگی را اصلاح کرد تا مشکل یبوست، تغییرات هورمونی و التهاب رکتوم تا حد زیادی کاهش پیدا کنند. علاوه بر این، نرمش کردن به این افراد اجازه می‌دهد که مشکلات کمتری دربارۀ عملکرد روده داشته باشند.
- شما با استفاده از کلینیک آنلاین هرلایف، می‌توانید با متخصص داخلی مشورت کرده و در صورت لزوم آزمایش‌های لازم را انجام دهید. در ضمن با کمک مقالات هرلایف می‌توانید اطلاعات بیشتری دربارۀ سلامت زنان به دست آورید.
منابع: