یکی از مشکلاتی که بروز آلرژیهای مختلف از جمله آلرژیهای فصلی، ابتلا به آنفولانزا و همچنین سرماخوردگی به همراه دارد، احتقان سینوسها و آبریزش بینی است. اگرچه آنتی هیستامینها و اسپریهای بینی به کمک بیماران میآیند، اما تا تأثیر کنند، کمی زمان میبرد.
با توجه به این موضوع، بیماران برای تخلیۀ مخاط بینی که ضخیمتر از حالت معمول شده، به فین کردن روی میآورند. اما ممکن است با این روش به مجاری متصل کنندۀ گوشها و بینی و حتی پردۀ گوش فشار وارد شود. در صورت شدید بودن علائم و تکرار فین کردن، به پردۀ گوش آسیب برسد و از طرفی باعث افزایش تورم و التهاب حفرههای سینوسی شود. در این بررسی توضیح دقیقتری در این باره ارائه خواهیم داد.
فین کردن، راهکار رفع احتقان بینی
هنگامی که دچار سرماخوردگی و هر نوع آلرژی از جمله حساسیت فصلی میشویم، سینوسها از مهمترین بخشهای صورت هستند که پاسخ دفاعی نشان میدهند. همین موضوع باعث بروز مشکلات تنفسی، آبریزش بینی و احتقان سینوسها میشود. در چنین شرایطی ضخامت مخاط بینی که طبق مطلب سی ان ان (CNN) روزانه حجمی حدود ۱ تا ۲ لیتر دارد، بیشتر میشود تا از بدن در مقابل ویروس سرماخوردگی دفاع کند.
از طرفی غلظت این مخاط کمتر شده و تمایل به خروج از بینی را دارد. به این ترتیب، فرد سرماخورده دچار آبریزش بینی میشود. اما طبق مطلبی که در سایت سی ان ان منتشر شده است، دکتر فیلیپ معتقد است که اگر فین کردن به درستی انجام نشود، به سینوسها آسیب وارد میشود و علائم شدت مییابد.
تأثیر فین کردن بر رفع آبریزش بینی
با توجه به اینکه افراد سرماخورده، دارای سینوزیت یا مبتلا به آلرژی با مشکل احتقان سینوسها و آبریزش بینی مواجه هستند، فین کردن به عنوان راهکاری کاربردی برای آنها عمل میکند. به نحوی که این افراد با فین کردن از چند مسئله را به طور موقت رفع میکنند:
- پاکسازی راههای هوایی: با فین کردن و خروج مخاط بینی، راههای هوایی به طور موقت پاک و باز میشوند.
- کاهش محرکها: با خروج مخاط بینی، محرکها، ذرات آلرژی زا، باکتریها و ویروسهایی که به دام مخاط افتادهاند، از بدن خارج میشوند.
- جلوگیری از پخش شدن عفونت در بدن: هنگامی که بیماران فین میکنند، با خروج باکتریها و ویروسها، مانع از پخش شدن این عوامل عفونت زا در بدن میشوند.
- بهبود حال عمومی: با فین کردن، به طور موقت کمی از تورم سینوسها کم شده و مجاری بینی باز میشوند. به این ترتیب بیماران بعد از فین کردن حال بهتری دارند.
چگونه فین کردن به سلامتی بیماران آسیب میزند؟
در مطالعهای مهم در سال ۲۰۰۰، محققان مقدار کمی رنگ را در بینی جامعۀ پژوهشی خود قرار دادند تا نقطهای را ردیابی کنند که مخاط هنگام فین کردن منتقل میشود. اسکنهای به دست آمده نشان داد که رنگ بعد از فین کردن از حفرۀ بینی به سمت سینوسها حرکت میکند. در حالی که بخشی از مخاط بیرون میآید، برگشت مخاط به سینوسها مشاهده میشود. این برخلاف چیزی است که شما انتظار دارید. به همین دلیل ممکن است که فین کردن باعث بدتر شدن عفونت و تشدید آلرژی شما نیز بشود.
به طور کلی معایب فین کردن برای افراد دچار آبریزش بینی عبارتند از:
افزایش فشارهای سینوسی
هنگامی که فردی فین میکند، این رفتار بر سینوسهای او فشار وارد میکند. به این ترتیب بخشی از مخاط به جای خروج از بینی به سمت داخل سینوسها حرکت میکند.
اعمال فشار بر گوش
فین کردن باعث فشار آمدن بر مجاری ارتباطی گوش و بینی میشود. آسیب دیدن این مجاری گاهی بر شنوایی فرد اثر منفی دارد. از طرفی، مایع میتواند از سینوسها و از طریق لولهای باریک به نام (Eustachian) که ناحیۀ پشت بینی را به گوش میانی متصل میکند، در حرکت است. وارد آمدن فشار به گوش میانی میتواند باعث پارگی احتمالی پردۀ گوش شود. از سوی دیگر، این مسئله به باکتریها و ویروسها اجازۀ ورود به گوش و ایجاد عفونت گوش را میدهد.
آسیب دیدن بافت بینی
اگر فین کردن شدید باشد، بافت بینی دچار پارگی و خونریزی میشود. به همین دلیل فشار این رفتار بعد از چند بار تکرار، آسیب جدی بر بینی وارد میکند. در توضیح دقیقتر باید بگوییم هنگامی که پوششهای مخاطی ملتهب یا خشک میشوند، رگهای خونی در معرض دید قرار میگیرند. در حالی که رگهای خونی در اطراف بینی هستند، آنهایی که در جلوی بینی قرار دارند، میتوانند به راحتی از فشار فین کردن بینی پاره شده و فرد خونریزی را تجربه کند.
باید توجه داشته باشید که علاوه بر التهاب و خشکی بینی، چندین بار فین کردن بینی در روز میتواند باعث تحریک بیشتر داخل بینی شود. همین رفتار منجر به تورم بیشتر پوشش بینی و حتی خونریزی بینی میشود.
پخش کردن عوامل عفونت و آلرژی
با برگشت بخشی از مخاط به سینوسها، احتمال پخش شدن عوامل عفونت در بدن افزایش مییابد. لمس سطوح پس از فین کردن بدون شستن دستها میتواند میکروبها را در بدن بیشتر پخش کند. در نتیجه خطر ابتلا به عفونت در فرد و دیگران افزایش مییابد.
بدتر شدن علائم
فبن کردن بیش از حد یا شدید باعث ایجاد تورم مجاری بینی و بدتر شدن احتقان میشود.
ورم غشای پوششی بینی
ورم غشای پوششی بینی نوعی عفونت باکتریایی است که در نزدیکی ورود بینی رخ میدهد و باعث ایجاد جوش میشود. نیروی ناشی از فین کردن مداوم بینی و اصطکاک دستمال کاغذی با پوست، جلوی بینی را تحریک میکند. برشهای کوچکی نزدیک بینی ایجاد شده و به باکتریها فرصتی برای ابتلا به عفونت میدهد. برای مثال استافیلوکوک اورئوس نوعی باکتری است که باعث ورم غشای پوششی بینی میشود.
آسیب دیدن چشم
در موارد شدید، گزارشهایی مبنی بر این وجود دارد که افرادی که شدید فین میکنند، باعث ایجاد تغییراتی میشوند که با تورم چشم و از دست دادن بینایی در موارد نادر میشوند. در این شرایط، فشار بالای داخل بینی یکی از استخوانهای اطراف چشم را میشکند. این اتفاقات بسیار نادر بوده و مردم پس از متوقف کردن فین کردن بینی خود بهبودی خود را مجدد به دست آوردهاند.
سردرد
کارشناسان هنوز در مورد اینکه آیا فین کردن شدید بینی باعث سردرد میشود یا نه، اطمینان کافی ندارند. زیرا افراد مبتلا به آبریزش بینی معمولاً آنفولانزا یا سرماخوردگی دارند که سردرد یکی از علائم آنهاست. اما این امکان وجود دارد که شدید فین کردن بینی به دلیل فشار عقب مانده به سینوسها باعث سردرد یا تشدید آن شود.
چگونه آسیب فین کردن را کاهش دهیم؟
پزشکان معتقدند که مردم باید برای جلوگیری از عوارض جانبی فین کردن بینی، آن را آرام انجام دهند. به این شکل که انگشت خود را روی سوراخ بینی مخالف قرار دهید. سوراخ بینی را ببندید تا از خروج هوا از طرف مقابل جلوگیری شود. سپس، به آرامی فین کنید تا هوا و مخاط به درستی و بدون هیچ گونه آسیبی خارج شوند.
پزشکان استفاده از دستمال کاغذی نرمتر و مرطوبتر را برای جلوگیری از تحریک شدن قسمت ورودی بینی توصیه میکنند. برای این منظور میتوانید محصولات بهداشتی نرم و دستمال کاغذی با بافت نرمتر را از فروشگاه اینترنتی هرلایف خریداری کنید.
رعایت چند نکتۀ مهم برای درست فین کردن
- به آرامی فین کنید: از فشار کمی برای خارج کردن مخاط استفاده کنید.
- گرفتن سوراخ بینی: در حین فین کردن برای کاهش فشار وارده، یک سوراخ بینی را ببندید.
- مرطوب کردن بینی: از اسپریهای سالین یا مرطوب کنندههای مناسب استفاده کنید. به این شیوه میتوانید مجاری بینی را مرطوب نگه دارید و تحریک پذیری آن را کاهش دهید.
- استفاده از روشهای جایگزین فین کردن: از روشهای دیگری مانند شستشوی بینی با آب، اسپری سالین یا استنشاق بخار استفاده کنید.
آیا فین کردن باعث تشدید علائم میشود؟
- اگر هنگام فین کردن، فشار زیادی بر بینی و گوش وارد شود، آسیبهایی بر این دو اندام اعمال میشوند. به نحوی که مجاری بینی دچار خونریزی شده و پردۀ گوش آسیب میبیند.
- باید سوراخ مخالف را به آرامی گرفت تا خروج هوا و مخاط از سوراخ دیگر بینی به آرامی و بدون هیچ مشکلی انجام شود. در ضمن، نباید با فشار زیاد فین کرد. زیرا مخاط بینی در جهت مخالف به سینوسها برگشته و باعث تشدید عفونت، التهاب و احتقان میشود.
- شما برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید از طریق کلینیک هرلایف با پزشک به صورت آنلاین مشورت کنید. برای خرید محصولات بهداشتی و درمانی نیز امکان استفاده از فروشگاه اپلیکیشن هرلایف وجود دارد.
پرسشهای پرتکرار
با برگشت مخاط به سینوسها امکان پخش شدن عوامل عفونی وجود دارد. در ضمن، فشار ناشی از فین کردن بینی مجاری میان گوش و بینی و پردۀ گوش را آسیب میزند. در حالی که امکان خونریزی بینی یا فشار وارد شدن به چشمها نیز وجود دارد.
شستشوی بینی با آب گرم، شستشوی بینی با آب نمک یا اسپری سالین، استفاده از اسپریهای تجویزی پزشک گوش و حلق و بینی، مصرف آنتی هیستامین و استفاده از بخور برای رفع احتقانها نیاز به فین کردن را کمتر میکنند.
منابع: