افزایش سرطان سینه در میان دختران جوان: از علل تا راه‌های تشخیص زودهنگام

مطالعات جدید نشان می‌دهد موارد ابتلا به سرطان سینه در زنان زیر ۵۰ سال و به ویژه در دختران جوان با سرعت قابل توجهی در حال افزایش است. براساس این پژوهش‌ها، هر ساله حدود ۱.۴ درصد رشد در ابتلا به سرطان سینه در زنان جوان رخ می‌دهد، بیش از دو برابر نرخ رشد در زنان مسن‌تر. این آمار تأکید می‌کند که آگاهی درباره عوامل خطر، علائم سرطان سینه در زنان و انجام معاینات و غربالگری‌های منظم، حیاتی است.

چرا سرطان سینه در دختران جوان رو به افزایش است؟

افزایش موارد سرطان سینه در زنان جوان، ناشی از ترکیبی از عوامل سبک زندگی، هورمونی و محیطی است. تغییرات سبک زندگی مدرن شامل کم‌تحرکی، رژیم غذایی ناسالم، مصرف الکل و کم‌خوابی می‌شود که می‌تواند خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهد.

نقش هورمون‌ها: از اولین پریود تا یائسگی

یکی از دلایل اصلی، افزایش مدت زمان تماس بدن با هورمون‌های زنانه مانند استروژن و پروژسترون است. دختران امروزی زودتر از نسل‌های قبل پریود می‌شوند و دیرتر وارد دوران یائسگی می‌شوند، بنابراین بدنشان مدت طولانی‌تری در معرض هورمون‌ها قرار دارد. این تماس طولانی می‌تواند رشد بافت سینه و تغییرات سلولی مرتبط با سرطان سینه را تحت تأثیر قرار دهد.

این تغییرات به‌ویژه در سال‌های اولیه پس از بلوغ، یعنی زمانی که سلول‌های سینه هنوز در حال رشد و حساس هستند، بیشترین آسیب‌پذیری را دارند. تحقیقات نشان می‌دهد که سلول‌های جوان سینه در این دوره نسبت به عوامل محیطی و هورمونی آسیب‌پذیرترند، بنابراین بررسی منظم و آگاهی از بدن اهمیت ویژه‌ای دارد.

تأثیر بارداری و شیردهی بر سلامت سینه

یکی دیگر از عوامل مهم، به تعویق افتادن بارداری یا عدم تصمیم به فرزندآوری است. بارداری و شیردهی باعث بلوغ کامل سلول‌های سینه و کاهش تعداد چرخه‌های قاعدگی می‌شوند و در نتیجه از بدن در برابر سرطان سینه محافظت می‌کنند. وقتی این اتفاق دیرتر بیفتد یا هرگز نیفتد، سلول‌های سینه برای مدت طولانی‌تری در معرض اثرات هورمونی و عوامل محیطی باقی می‌مانند.

مواد شیمیایی؛ تهدید نامرئی

امروزه بسیاری از دختران و زنان جوان در معرض مواد شیمیایی محیطی مانند BPA و PFOA هستند که می‌توانند با تقلید عملکرد هورمون‌ها، تعادل طبیعی بدن را بر هم بزنند. این اختلال‌ها به‌ویژه در دوران بلوغ و نوجوانی که بدن در حال شکل‌گیری سیستم‌های حساس هورمونی است، می‌توانند تأثیر بلندمدتی بر سلامت سینه داشته باشند

نسخۀ اندروید

نسخۀ وب‌اپلیکیشن

علائم اولیه سرطان سینه

علائم اولیه سرطان سینه در زنان عبارتند از:

1. توده یا ضخامت در سینه: وجود توده یا ناحیه‌ای ضخیم در سینه که با بافت اطراف متفاوت است، یکی از علائم شایع سرطان سینه است. این توده ممکن است دردناک یا بدون درد باشد. در زنان جوان، احتمال خوش‌خیم بودن توده‌ها بیشتر است، اما هر گونه تغییر باید توسط پزشک بررسی شود.
2. تغییرات در نوک سینه: تغییراتی مانند فرو رفتن نوک سینه به داخل، ترشح غیرعادی از نوک سینه (غیر از شیر) یا تغییر در رنگ و بافت پوست اطراف نوک سینه می‌تواند نشانه‌ای از سرطان سینه باشد.
3. تغییرات پوستی روی سینه: تغییراتی مانند قرمزی، خشکی، پوسته‌پوسته شدن یا ضخیم شدن پوست سینه می‌تواند نشان‌دهنده سرطان سینه باشد. در مواردی، پوست سینه ممکن است شبیه پوست پرتقال شود.
4. درد یا حساسیت در سینه: اگرچه درد در سینه معمولاً نشانه‌ای از سرطان نیست، اما درد مداوم یا غیرمعمول در سینه یا ناحیه زیر بغل نیاز به بررسی پزشک دارد.
5. تورم در ناحیه زیر بغل یا بالای ترقوه: تورم در غدد لنفاوی زیر بغل یا بالای ترقوه می‌تواند نشان‌دهنده گسترش سرطان به این نواحی باشد. گاهی اوقات، این تورم حتی قبل از احساس توده در سینه قابل مشاهده است.

در صورت مشاهده هر یک از این علائم، حتی در صورت عدم وجود سابقه خانوادگی سرطان سینه، مشاوره با پزشک زنان توصیه می‌شود. تشخیص زودهنگام می‌تواند شانس درمان مؤثر را افزایش دهد.

در مورد سرطان سینه، تشخیص زودتر برابر است با درمان آسان‌تر. در ادامه این مقاله، به روش‌های تشخیص زودهنگام این بیماری می‌پردازیم.

مشاوره آنلاین با بهترین پزشکان خون و سرطان

دریافت مشاوره

معاینات دوره‌ای

پس از ۲۰ سالگی، لازم است هر ۶ ماه یک‌بار برای معاینه و سونوگرافی به متخصص مراجعه کنید. براساس دستورالعمل‌ها، زنان از سن ۴۰ سالگی به بعد نیز باید علاوه بر معاینات ۶ ماهه، هر یک تا دو سال یک‌بار ماموگرافی انجام دهند. اگر سابقه خانوادگی یا عوامل خطر بالا دارید، پزشک ممکن است غربالگری را از سن پایین‌تری آغاز یا از روش‌های مکمل مثل سونوگرافی یا MRI استفاده کند.

خودآزمایی سینه

یکی از ساده‌ترین روش‌ها برای آگاهی از وضعیت سینه، خودآزمایی ماهانه یا همان تست سرطان سینه در منزل است. خودآزمایی سینه به شما کمک می‌کند تغییرات ظاهری یا بافتی را شناسایی کنید. با این حال، لازم است بدانید که خودآزمایی سینه به تنهایی کافی نیست و باید با معاینات تخصصی و تصویربرداری منظم ترکیب شود.

این که خودآزمایی ماهانه جای غربالگری و معاینات دوره‌ای توسط پزشک را می‌گیرد، تنها باور غلطی نیست که درباره سرطان سینه وجود دارد و می‌تواند جلوی تشخیص زودهنگام و شروع درمان، در صورت نیاز، را بگیرد. در ادامه به دیگر باورهای غلط درباره این بیماری می‌پردازیم.

چند باور غلط درباره سرطان سینه

برخی باورهای نادرست درباره سرطان سینه هنوز رایج است و می‌تواند باعث تأخیر در تشخیص و درمان شود. از جمله این باورها عبارتند از:

1. اگر سابقه خانوادگی نداشته باشم، سرطان سینه نمی‌گیرم

بیشتر زنان مبتلا به سرطان سینه، هیچ سابقه خانوادگی از این بیماری ندارند. تنها حدود ۲۰ درصد از موارد با سابقه ژنتیکی یا خانوادگی مرتبط است. به همین دلیل، انجام معاینه‌های منظم و غربالگری برای همه زنان توصیه می‌شود، نه فقط برای کسانی که در خانواده‌شان موردی از سرطان وجود دارد.

۲. سرطان سینه فقط در سنین بالا اتفاق می‌افتد

واقعیت این است که در ایران، بخش قابل توجهی از بیماران زیر ۴۰ سال هستند. سبک زندگی، تغییرات هورمونی و عوامل محیطی می‌توانند باعث بروز زودتر بیماری شوند. بنابراین نباید تصور کرد تا زمانی که جوان هستیم، از خطر دوریم.

۳. نداشتن توده یعنی سلامت کامل

در مراحل اولیه، بسیاری از موارد سرطان‌ سینه بدون توده محسوس یا علامت ظاهری هستند و فقط از طریق تصویربرداری مشخص می‌شوند. دستورالعمل‌های وزارت بهداشت تأکید می‌کند که غربالگری منظم و معاینه بالینی باید از سنین پایین‌تر آغاز شود تا این بیماری در مراحل ابتدایی تشخیص داده شود.

۴. ماموگرافی مؤثر نیست

ماموگرافی یکی از مهم‌ترین ابزارهای تشخیص زودهنگام است و طبق برنامه ملی غربالگری ایران، به‌عنوان روش اصلی بررسی به‌کار می‌رود. تشخیص زودهنگام با ماموگرافی می‌تواند احتمال درمان موفق را تا حد زیادی افزایش دهد و نیاز به درمان‌های سنگین‌تر را کاهش دهد.

۵. ماموگرافی دردناک و ترسناک است

درست است که ماموگرافی ممکن است برای بعضی افراد ناراحت‌کننده باشد، اما این ناراحتی موقتی است و می‌توان با گفت‌وگو با تکنسین یا انتخاب زمان مناسب‌تر (مثلاً پس از پایان قاعدگی) آن را کمتر کرد.
به یاد داشته باشید که تیم‌های تصویربرداری، آموزش دیده‌اند تا ماموگرافی را تا حد ممکن آرام، محترمانه و بدون انتقال استرس به بیمار انجام دهند. فایده‌ تشخیص زودهنگام در مقایسه با این درد کوتاه چند دقیقه‌ای، بسیار بیشتر است.

۶. سرطان سینه درمان ندارد

درمان سرطان سینه به‌ویژه در مراحل اولیه بسیار مؤثر است. در ایران، نرخ بقای پنج‌ساله بیماران به بیش از ۸۰ درصد رسیده است. هر چه بیماری زودتر تشخیص داده شود، احتمال درمان کامل و حفظ کیفیت زندگی بیشتر است.

تشخیص سرطان سینه به معنای پایان زندگی نیست. امروزه با پیشرفت روش‌های درمانی، بسیاری از بیماران سال‌ها با کیفیت زندگی بالا زندگی می‌کنند. تشخیص به‌موقع و پیگیری منظم کلید اصلی در کنترل بیماری است.

۷. شیمی‌درمانی تنها روش درمان است

درمان بسته به نوع و مرحله بیماری متفاوت است. ممکن است شامل جراحی، پرتودرمانی، هورمون‌درمانی یا داروهای هدفمند باشد. بسیاری از بیماران دیگر نیازی به شیمی‌درمانی سنگین ندارند و پزشکان با توجه به ویژگی‌های تومور، درمانی شخصی‌سازی‌شده تجویز می‌کنند.

۹. ورزش و تغذیه نقشی ندارند

بر خلاف این باور، سبک زندگی سالم می‌تواند نقش مهمی در پیشگیری از سرطان سینه داشته باشد. ورزش منظم، تغذیه متعادل، کنترل وزن، ترک سیگار و کاهش استرس از مهم‌ترین توصیه‌های وزارت بهداشت برای کاهش خطر ابتلا هستند.

جمع‌بندی

سرطان سینه اگر زود تشخیص داده شود، قابل کنترل و درمان است. آگاهی، مراجعه منظم به پزشک، غربالگری به‌موقع و کنار گذاشتن باورهای نادرست می‌تواند تفاوت بزرگی در سلامت شما ایجاد کند. اگر انجام ماموگرافی برایتان ترسناک است، حتماً این موضوع را با پزشک یا تکنسین در میان بگذارید؛ فراموش نکنید که در هر قدم از این مسیر، احساس امنیت و آرامش شما در اولویت است. 
اگر درباره غربالگری یا علائم سرطان سینه نگرانی یا سؤالی دارید، می‌توانید با یک دکتر زنان در کلینیک هرلایف به‌صورت آنلاین مشورت کنید تا بر اساس شرایط بدنی و سابقه خانوادگی‌تان بهترین مسیر بررسی و مراقبت به شما پیشنهاد شود.