پریود خانم‌ها به دلیل ارتباطی که با سلامت جنسی آنها داشته و متأثر از باورهای سنتی و یا در بعضی موارد برداشت‌های نادرست از اصول مذهبی بوده، در سطح جهان به عنوان تابوی جنسی به حساب می‌آمده است. از قدیم الایام در برخی جوامع توهین به زنان به دلیل خونریزی مشاهده می‌شده است. آنها را «کثیف و نجس» خطاب می‌کردند. در برخی قبایل نیز زنان در زمان خونریزی پریود باید در جایی دور از محل زندگی خود، اقامت می‌کردند. اما اکنون پیشرفت علم به تغییر تفکر بسیاری از جوامع کمک کرده است. در ادامه نیز به تعدادی از این برچسب‌های توهین آمیز و طرز برخوردهای درست جایگزین آنها اشاره خواهد شد. نکته مهم این است که این محتوا ابعاد مختلف توهین به زنان در سراسر دنیا را بررسی کرده است و محدود به ایران و فرهنگ ایرانی نیست.
خونریزی پریود، تابویی دیرینه در جوامع
در عصر حاضر که پزشکان و کادر درمان در تمام مناطق کشورهای مختلف فعالیت دارند، خونریزی پریود، اهمیت بیشتری دارد. زیرا مردم آگاهی بیشتری دربارۀ نقش خونریزی پریود در سلامت زنان دارند. در ضمن پیشرفت در حوزۀ سلامت و انتقال اطلاعات آن میان مردم از کشورهای پیشرفته تا کشورهای در حال توسعه، باعث شده که افراد کمتری نسبت به گذشته دیدگاه منفی نسبت به خونریزی قاعدگی داشته باشند یا به زنان توهین کنند.
البته نمی‌توان گفت که این باورها ریشه کن شده‌اند. هنوز هم قبایلی در کشورهای آفریقایی و آسیایی برچسب‌هایی را به زنان می‌زنند. اما آمار آنها کاهش یافته است.
خونریزی پریود کابوسی برای دختران
گزارشی در سایت یونیپفا (UNFPA)، انجمنی وابسته به سازمان ملل متحد، منتشر شده است. در این گزارش توضیح داده شده که در کشور نپال، قبایلی وجود دارند که دختران در اولین تجربه‌های عادت ماهانه بسیار وحشت زده هستند. آنها با نگرانی به تغییرات جسمانی ناشی از بلوغ جنسی نگاه می‌کنند. گزارشگر یونیپفا بعد از مصاحبه با دختران نپالی، علت مهم این وحشت و نگرانی را «کم شدن ارزش و احترام دختران با شروع خونریزی قاعدگی» معرفی می‌کند.
آژانس حقوق و سلامت جنسی و باروری زنان ملل متحد، در جهت آگاه کردن دختران نپال، جلسات آموزشی متعددی را برگزار کرده است. این جلسات به خانم‌های اهل نپال کمک کرده تا نگرش خود را نسبت به خونریزی پریود اصلاح کنند.
اعتقاد به کثیف و گناهکار بودن زنان هنگام خونریزی پریود
یکی از برچسب‌ها و توهین‌هایی که به زنان در بعضی از کشورهای آسیایی و آفریقایی وارد می‌شود، «کثیف، نجس و گناهکار بودن خانم‌ها هنگام خونریزی پریود» است. این باور باعث شده که زنان در مناطقی که دسترسی درستی به حمام و دستشویی بهداشتی ندارند، از شستشوی واژن خود سر باز زنند. آن هم به این علت که مبادا آب چشمه، منبع آب حمام و یا محیط دستشویی به خون آنها آغشته شود.
در حقیقت مردم این مناطق با این ایده که خانم‌ها هنگام خونریزی عادت ماهانه کثیف هستند، سلامت قاعدگی این افراد را نادیده می‌گیرند. در حالی که عدم دسترسی به لوازمی مانند پد بهداشتی یا لباس زیر زنانۀ تمیز و مناسب، مشکلات جسمانی و جنسی برای بانوان به دنبال خواهد داشت.
سازمان ملل متحد و انجمن سلامت جنسی و باروری زنان در این راستا نیروهایی را به کشورهای در حال توسعه اعزام کرده‌اند. نیروهای اعزامی لوازم بهداشتی و داروهای آنتی بیوتیک‌ها به مردم رسانده‌اند. در ضمن آموزش‌های متعددی را به خانم‌ها ارائه داده‌اند.
در حقیقت با افزایش آگاهی مردم جوامعی که باورهای اشتباه دارند، می‌توان برچسب‌های ناروای مرتبط با پریود را از بین برد.
بلوغ جنسی و آمادگی دختران برای ازدواج
موضوعی که همچنان کشورهای در حال توسعه مشاهده می‌شود، ازدواج دختران در سنین بسیار کم است. در بعضی از خانواده‌هایی که باورهای سنتی و قدیمی دربارۀ ازدواج همچنان به چشم می‌خورد، دختران کم سن و سال مجبور به ازدواج می‌شوند. زیرا شروع تجربۀ خونریزی پریود باعث می‌شود که دختران برچسب «دختر بالغ» را دریافت کنند.
به بیانی دیگر، در بعضی از کشورها، شروع خونریزی پریود با ازدواج دختران همراه خواهد شد. به همین دلیل، دختران پیش از اینکه از نظر جسمی و جنسی رشد لازم را داشته باشند، ازدواج کرده و حتی صاحب فرزند می‌شوند.
در قرن بیست و یکم، این موضوع برای مردمی که اطلاعات کافی دارند و در شرایط مدرن زندگی می‌کنند، بسیار عجیب است. می‌توان حتی ازدواج زودهنگام دختران را در کودکی، نمونۀ توهینی به زنان خطاب کرد.
بهترین راهکاری که برای رفع این موضوع وجود دارد، تلاش برای افزایش اطلاعات خانواده‌ها و کمک به بهبود فرهنگ و یا آداب و رسوم این جوامع است. هرچند کاری دشوار است و وقت و بودجۀ هنگفتی را باید به آن اختصاص داد.
مخفی کردن پریود از والدین
ارتباط خونریزی پریود با سلامت جسمانی از یک سو و حجب و حیایی که برای خانم‌ها در نظر گرفته شده از سوی دیگر، صحبت آزادانه دربارۀ پریود را زشت و ناپسند نشان داده است. به نحوی که شاید هنوز هم در خانواده‌ها از دخترها خواسته می‌شود که پریود خود را از پدر، برادر و سایر اعضای خانواده مخفی کنند.
این در حالی است که در بسیاری از همان کشورهایی که صحبت کردن دربارۀ پریود، ناپسند است، آموزش‌هایی دربارۀ سلامت جنسی زنان و مردان ارائه می‌شود. اما تأکید به دختران برای مخفی کردن پریود، باعث شده که این گروه از بانوان تا مدت‌ها خونریزی پریود را مایۀ خجالت و سرافکندگی یا عاملی برای گوشه گیری در نظر داشته باشند. در ضمن این باورهای اشتباه و تابوها باعث شده‌اند که خانم‌ها، به خصوص دخترهای کم سن و سال، دربارۀ مشکلات خونریزی پریود و سلامت قاعدگی خود با والدین یا بزرگ‌ترها صحبت نکنند.
راهکاری که در این زمینه وجود دارد، آگاه سازی والدین یا معلمان برای ارائه نکات آموزشی به دختران کم سن و سال است. به نحوی که دسته‌ای از خانم‌ها که پریود را به تازگی تجربه می‌کنند، آرامش خاطر داشته باشند. آنها با این راهکار به رعایت اصول بهداشتی و به اشتراک گذاری مسائل مرتبط با پریود با والدین یا بزرگ‌ترهای قابل اعتماد تشویق می‌شوند.
نگرانی دختران در مدرسه هنگام پریود
گزارشی از یونیسف در سال ۲۰۱۳ منتشر شده و نشان داده که ۲۱ درصد از دختران در نیجریه، به دلیل مشکلاتی که در مدیریت شرایط خونریزی قاعدگی دارند، در آن دورۀ خونریزی ماهانه به مدرسه نمی‌روند. این در حالی است که پژوهشی دیگر در سال ۲۰۱۸ روی دختران هندی انجام شد. ۴۰ درصد از دختران دانش آموز به دلیل مشکلاتی که از نظر مسائل بهداشتی در محیط مدرسه داشته‌اند و عدم دسترسی به لوازم بهداشتی در طی دورۀ پریود به مدرسه نمی‌رفتند.
بهترین راهکاری که سازمان‌های مختلف در خدمت به این گروه از بانوان داشته‌اند، ارائه لوازم بهداشتی و مراقبتی است. در ضمن تلاش شده تا مردم و به ویژه بانوان با برگزاری جلسات عمومی و کارگاه‌های مختلف از سوی مراکز بهداشت و درمان، اطلاعات بیشتری کسب کنند.
بهترین برخورد در مقابل برچسب‌ها و توهین‌ها
تا اینجای مقاله توضیح دادیم که از گذشته تا کنون در هر جامعه‌ای، به خصوص جوامع در حال توسعه باورهای اشتباه باعث توهین به زنان در زمینۀ پریود شده است. برچسب‌هایی به خانم‌ها در سنین مختلف زده شده که موجب طرد و نادیده گرفته شدن آنها در روابط اجتماعی شده‌اند.
بهترین برخوردی که سازمان‌های جهانی و نهادهای مردمی داشته‌اند، برگزاری کلاس‌هایی برای مردم بوده تا سطح دانش آنها افزایش یابد. علاوه بر این، تلاش شده تا لوازم بهداشتی و داروهای مختلف برای سلامت زنان در اختیار آنها قرار گیرند. راهکارهایی که هر کدام از ما نیز در هنگام برخورد با برچسب‌ها، توهین‌ها و رفتارهای نامناسب با خانم‌ها در ارتباط با پریود می‌توانیم داشته باشیم.
توهین به زنان در رابطه با پریود
- در گروهی از جوامع آسیایی و آفریقایی، دخترها از آغاز بلوغ جنسی و تغییرات جسمی ناشی از این مرحله بسیار وحشت دارند.
- در جوامعی که باورهای اشتباه همراه با سنت‌های نادرست و برداشت‌های اشتباه مذهبی و فرهنگی رشد کرده‌اند، دختران با شروع خونریزی قاعدگی، مجبور به ازدواج و فرزندآوری خواهند شد.
- گروهی از جوامع خانم‌ها را در زمان قاعدگی گناهکار و کثیف معرفی می‌کنند. این موضوع باعث گوشه گیری خانم‌ها و عدم رسیدگی آنها به سلامت قاعدگی و بهداشت فردی می‌شود.
- زشت جلوه دادن پریود و تبدیل شدن آن به یک تابو برای کودکان، باعث طرد شدن آنها از محل زندگیشان شده است. در ضمن خودشان به دور بودن از مدرسه یا خانواده تمایل پیدا می‌کنند.
- بهترین برخوردی که با برچسب‌ها و توهین‌ها خواهد شد، افزایش اطلاعات عمومی مردم دربارۀ اهمیت سلامت جسمی و جنسی زنان است. این موضوع در مناطق فقیر و دورافتاده یا جوامعی که از اطلاعات جدید آگاهی لازم ندارند، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. ارائه لوازم بهداشتی همراه با به اشتراک گذاری اطلاعات به خانم‌ها کمک بسیاری خواهد کرد.
- شما برای کسب اطلاعات بیشتر دربارۀ پریود، بارداری و یائسگی می‌توانید اپلیکیشن هرلایف را نصب کرده و مقالات وبلاگ آن را مشاهده کنید. در ضمن امکان ثبت نظرات و به اشتراک گذاری مطالب با افراد دیگر برای شما وجود دارند. در حالی که خدمات هرلایف نیز به شما ارائه خواهند شد.
پرسش‌های متداول
خانم‌ها در بعضی از جوامع هنگام خونریزی پریود، مجبور هستند که خارج از شهر یا روستای محل زندگی خود و در جایی دور افتاده زندگی کنند. در ضمن آنها را «کثیف، نجس و گناهکار» خطاب می‌کنند.
بله. جوامعی که خانم‌ها را کثیف و خونریزی پریود را عامل بیماری زنان می‌پندارند، دسترسی کافی هم به لوازم بهداشتی ندارند. گاهی نیز خانم‌ها امکان شستشوی آسان واژن و استحمام ندارند. به همین دلیل، احتمال ابتلای آنها به بیماری‌های عفونی مختلف وجود دارد.
بله. در بعضی از جوامع، کودکانی که اولین پریودها را تجربه می‌کنند، برچسب «بالغ» را دریافت می‌کنند و مجبور به ازدواج در همان کودکی می‌شوند.
منابع:
