فشار خون به نیروی وارد شده به رگ‌ها گفته می‌شود. ابتلا به فشار خون بالا می‌تواند به مرور باعث آسیب دیدن عروق و سپس آسیب به قلب، مغز و کلیه‌ها شود. به همین دلیل اندازه گیری فشار خون به صورت منظم اهمیت دارد. برای سنجش فشار خون در خانه روش‌های متعددی وجود دارند که استفاده از فشارسنج عقربه‌ای، نوع دیجیتال و حتی استفاده از اسمارت واچ برای انجام این عمل کارایی دارند.
بهترین زمان محاسبۀ فشار خون، صبح‌ها بعد از استراحت شبانه، قبل از خوردن غذا و مصرف داروست. همچنین توصیه می‌شود قبل از انجام این کار چند دقیقه آرام بنشینید. فشار خون نرمال در زنان اغلب کمتر از 120 میلی لیتر جیوه برای فشار سیستولیک و کمتر از 80 میلی لیتر جیوه برای فشار دیاستولیک است که البته با توجه به شرایط فردی کمی متغیر خواهد بود.
برای اندازه گیری دقیق فشار خون، از کالیبره بودن دستگاه خود مطمئن شوید و برای پنج دقیقه در محیطی آرام بنشینید؛ سپس فشار خون خود را اندازه گیری کنید.
اهمیت اندازه گیری فشار خون
اندازه گیری فشار خون تنها راه تشخیص ابتلا افراد به فشار خون بالاست. در بسیاری از مواقع، قرار گرفتن در چنین وضعیتی هیچ علامتی با خود به همراه ندارد، به همین دلیل است که اغلب افراد مبتلا به فشار خون بالا شاید تا مدت‌ها متوجه چنین وضعیتی نشوند. دلایل متعددی برای سنجش اندازۀ فشار خون وجود دارند که در ادامه به معرفی آن‌ها می‌پردازیم:
تشخیص زودهنگام مشکلات سلامتی
فشار خون بالا یکی از مشکلات قلبی عروقی است که اغلب بدون علامت خاصی پیشرفت می‌کند. این بیماری خاموش به مرور می‌تواند به قلب، مغز، کلیه‌ها و سایر اندام‌های حیاتی بدن آسیب بزند و باعث بروز عوارضی جدی همچون سکتۀ مغزی، حملۀ قلبی و نارسایی کلیه شود. بنابراین تشخیص زودهنگام آن تا حد زیادی از بروز این مشکلات سلامتی پیشگیری می‌کند.
نظارت بر سلامت بیماران
پایش مستمر فشار خون، کلید درمان بیماری‌های مزمن است. در واقع فشار خون به عنوان یک شاخص مهم به منظور سلامت کلی بیماری محسوب می‌شود. اهمیت بررسی فشار خون خصوصاً در افراد دیابتی یا مبتلایان به بیماری‌های کلیوی و نظارت دقیق و منظم بر آن امری حیاتی محسوب می‌شود. این نظارت مداوم به درمانگران اجازه می‌دهد تا فشار خون را به سرعت شناسایی کرده و برای جلوگیری از عوارض احتمالی، یک برنامۀ درمانی برای آن ارائه دهند.
مدیریت مصرف داروها
داروها نقش مهمی در مدیریت بیماری‌هایی مانند فشار خون بالا دارند. با این حال، برای اطمینان از اثربخشی داروها و جلوگیری از عوارض قلبی، نظارت منظم بر فشار خون ضروری است. پزشکان با توجه به نتایج اندازه گیری فشار خون می‌توانند دوز داروها را تنظیم کرده و از کارایی درمان مطمئن شوند.
مدیریت بیهوشی
در طول عمل جراحی، فشار خون همچون یک چراغ راهنما برای متخصص بیهوشی است تا وی دوز مناسب داروهای بیهوشی را متناسب با شرایط بیمار تعیین کرده و از بروز عوارض جانبی جلوگیری کند.
پیشگیری از بروز عوارض جراحی
افت فشار خون در حین جراحی یا بعد از آن می‌تواند باعث بروز مشکلاتی شود. به همین دلیل نظارت پزشکان بر فشار خون باعث تضمین ایمنی بیمار در شرایط مختلف حین عمل و بعد از آن می‌شود.
روش‌های اندازه گیری فشار خون در منزل
اندازه گیری فشار خون در منزل به شما کمک می‌کند تا تغییرات فشار خون را بهتر کنترل کنید و در صورت لزوم به پزشک اطلاع دهید. برای این کار می‌توانید از یک فشارسنج عقربه‌ای یا دیجیتال، گوشی، اسمارت واچ یا حتی نبض کمک بگیرید. روال انجام هر یک از این روش‌ها را در ادامه توضیح می‌دهیم:
گرفتن فشار خون با فشارسنج عقربه‌ای
فشارسنج عقربه‌ای یکی از روش‌های سنتی و دقیق برای اندازه گیری فشار خون است که همچنان محبوبیت بالایی دارد. طریقه فشار خون گرفتن با فشارسنج عقربه‌ای به شکل زیر است:
- مکانی آرام و بی سر و صدا را انتخاب کنید.
- به مدت چند دقیقه بنشینید و استراحت کنید. سپس بازوی خود را روی میز با سطحی برابر با قلب قرار دهید.
- در ادامه باید کاف فشارسنج را دور بازوی خود ببندید. این کار را طوری انجام دهید که لبۀ پایینی آن حدود 2.5 سانتی متر بالاتر از چین آرنج باشد. دقت کنید که کاف را محکم اما نه خیلی تنگ ببندید.
- گوشی پزشکی را در گوش خود قرار دهید و سمت صداگیر آن را روی شریان بازویی در زیر کاف بگذارید.
- حالا به آرامی پیستون را فشار دهید تا کاف باد کند. باد کردن را تا زمانی ادامه دهید که نبض را احساس نکنید و عقربۀ فشارسنج به چندین عدد بالاتر از حد انتظار برای فشار سیستولیک برسد.
- در ادامه به آرامی شیر تخلیه را باز کنید تا هوا از کاف خارج شود.
- به صدای ضربان قلب گوش دهید؛ زیرا اولین صدایی که می‌شنوید نشان دهندۀ فشار سیستولیک است.
- دوباره به گوش دادن ادامه دهید تا صدای ضربان قلب قطع شود. آخرین عددی که می‌شنوید نشان دهندۀ فشار دیاستولیک است.
- نتایج را ثبت کنید.
اندازه گیری فشار خون با گوشی
در برخی از مدل‌های گوشی می‌توان فشارخون را اندازه گیری کرد. این مدل از گوشی‌ها با یک سنسور نوری (مانند گلکسی اس 9 و اس 9 پلاس) عرضه می‌شوند که به کاربران امکان می‌دهند بدون استفاده از دستگاه‌های جانبی، نسبت به اندازه گیری فشار خون اقدام کند. البته برنامه‌های زیادی نیز هستند که چنین ادعایی دارند، با این حال نمی‌توان به طور قطع به نتایج آن‌ها اطمینان کرد.
اندازه گیری فشار خون با نبض بدون دستگاه
بسیاری از افراد به اشتباه تصور می‌کنند که با بررسی نبض می‌توانند اطلاعات دقیقی از فشار خون خود به دست آورند. در حالی که نبض می‌تواند نشانه‌ای کلی از ضربان قلب و تا حدودی، فشار سیستولیک باشد. بنابراین بررسی نبض تنها اطلاعات محدودی در مورد فشار خون ارائه می‌دهد و به ویژه برای تعیین فشار دیاستولیک مناسب نیست. اما برای انجام این کار باید مطابق با مراحل زیر پیش بروید:
- برای پیدا کردن نبض، انگشت اشاره و وسط خود را در قسمت داخلی مچ دست، کمی پایین‌تر از شست قرار دهید.
- نبض قوی در این ناحیه ممکن است نشان دهندۀ فشار خون سیستولیک حداقل 80 میلی متر جیوه باشد. با این حال، این روش برای اندازه گیری دقیق فشار خون قابل اعتماد نیست و توصیه نمی‌شود.
اندازه گیری فشار خون با اسمارت واچ
بیشتر ساعت‌های هوشمند به دلیل طراحی فوق العادۀ خود، قابلیت سنجش فشار خون را دارند. اسمارت واچ برای تخمین فشار خون از حسگرهایی استفاده می‌کند که تغییرات جریان خون در رگ‌ها را اندازه گیری می‌کند. این حسگرها با سنجش نور یا بیوامپدانس، اطلاعاتی را جمع آوری می‌کنند که برای محاسبۀ تقریبی فشار خون به کار می‌روند.
با این حال نمی‌توان به این روش‌ها نیز به اندازۀ اندازه گیری فشار خون با دستگاه دیجیتال یا عقربه‌ای اعتماد کرد. برای استفاده از این روش، اول باید ساعت را با یک دستگاه فشار خون معمولی تنظیم کنید. بعد از آن ساعت با استفاده از حسگرهای خود، فشار خون را تخمین می‌زند. بهتر است هرچند وقت یکبار این تنظیمات را تکرار کنید.
مشاوره آنلاین با بهترین پزشکان زنان و زایمان
بهترین زمان اندازه گیری فشار خون
بهترین زمان اندازه گیری فشار خون، صبح‌ها قبل از خوردن هر چیزی و مصرف هر دارویی است. البته بعد از ظهر نیز می‌توانید گرفتن فشار خون را تکرار کنید. اگر صبح فشار خون خود را می‌گیرید، بلافاصله بعد از بیدار شدن این کار را انجام ندهید. البته پزشک شما ممکن است زمان‌های خاصی را برای اندازه گیری فشار خون پیشنهاد دهد. از دیگر نکات مهم حین اندازه گیری فشار خون می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- برای اندازه گیری فشار خون با دستگاه دیجیتال یا هر نوع فشارسنج دیگری، مطمئن شوید که دستگاه تنظیم و سالم است.
- برای گرفتن فشار خون در مکانی آرام و ساکت بنشینید. همچنین از استرس، هیجان و صحبت کردن دوری کنید زیرا این عوامل روی نتیجۀ شما اثر می‌گذارند.
- قبل از اندازه گیری حداقل 5 دقیقه استراحت کنید و فعالیت نداشته باشید.
- مثانۀ پر می‌تواند روی نتایج فشار خون اثر داشته باشد، بنابراین قبل از انجام این کار به دستشویی بروید.
- از مصرف کافئین، نیکوتین و الکل حداقل 30 دقیقه قبل از اندازه‌گیری خودداری کنید.
- اگر لباس شما در کل یا فقط در ناحیۀ بازو تنگ است آن را از تن خارج کنید تا کاف (بخشی از دستگاه که روی بازو قرار می‌گیرد)، به راحتی روی پوست قرار بگیرد.
- می‌توانید تغییرات را در یک دفترچه یا اپلیکیشن ثبت کنید تا بتوانید به مرور تغییرات را دنبال کنید.
جدول راهنمای فشار خون نرمال در زنان
فشار خون به عنوان یک شاخص مهم سلامتی در زنان به ویژه در دوران بارداری و پریود محسوب می‌شود که ممکن است بسته به شرایط فرد با تغییراتی مواجه شود. فشار خون نرمال در حال عادی کمترا از 120/80 میلی متر جیوه در نظر گرفته می‌شود. عدد اول یا سیستولیک نشان دهندۀ فشار خون حین انقباض قلب و عدد دوم یا دیاستولیک نشان دهندۀ فشار خون در هنگام استراحت قلب است. در جدول زیر فشار خون نرمال در زنان حین بارداری و پریود را بررسی می‌کنیم:
| وضعیت | فشار خون سیستولیک (میلی متر جیوه) | فشار خون دیاستولیک (میلی متر جیوه) | توضیحات |
|---|---|---|---|
| زنان در بارداری | 110-139 | 70-89 | محدودۀ طبیعی در بخش عمدۀ دوران بارداری با تغییرات جزئی قابل انتظار است. |
| زنان در دوران پریودی | متغیر | متغیر | فشار خون ممکن است کمی افزایش یا کاهش یابد. اما تغییرات از فردی به فرد دیگر متفاوت است. |
نکات مهم دربارۀ اندازه گیری فشار خون
- فشار خون نیرویی است که خون هنگام پمپاژ قلب به دیوارۀ رگ‌ها وارد می‌کند. اگر فشار بیش از حد باشد، با فشار به قلب و رگ‌ها، به مرور عوارضی را برای سلامتی به دنبال دارد.
- اندازه گیری فشار خون به صورت منظم یکی از مهم‌ترین راه‌های پیشگیری از بیماری‌های قلبی، سکتۀ مغزی و برخی مشکلات کلیوی است.
- از روش‌های کاربردی برای سنجش فشار خون می‌توانیم به استفاده از فشارسنج دیجیتالی و عقربه‌ای اشاره کنیم. اگرچه برخی با اسمارت واچ یا گرفتن نبض نیز این کار را انجام می‌دهند که چندان قابل اتکا نیستند.
- آیا شما هم تجربۀ افزایش یا کاهش فشار خون را داشته‌اید؟ به نظر شما کدام روش اندازه گیری فشار خون بهتر است؟ شما می‌توانید در سایت و اپلیکیشن هرلایف نظرات و تجربیات خود را با ما و سایر خوانندگان هرلایف به اشتراک بگذارید.
پرسش‌های پرتکرار
این وضعیت می‌تواند باعث استرس و اضطراب فرد شده و روی نتیجه اثر منفی داشته باشد.
بهترین زمان صبح و قبل از صرف صبحانه است. البته نباید بلافاصله بعد از بیدار شدن از خواب این کار را انجام دهید. اما به طور کلی قرار گرفتن بدن در وضعیت آرام در صبح و عدم مصرف مواد غذایی در چنین زمانی بهترین شرایط برای گرفتن فشار خون را فراهم می‌کند.
منابع:
