عوامل مختلفی می‌توانند در ایجاد خونریزی رحم، به ویژه خونریزی غیرطبیعی رحم (AUB) نقش داشته باشند. علت شایع خونریزی رحم عدم تعادل هورمونی است که چرخۀ طبیعی قاعدگی را مختل می‌کند. در حالی که ناهنجاری‌های ساختاری مانند فیبروم، پولیپ یا آدنومیوز نیز می‌توانند منجر به خونریزی بیش از حد یا نامنظم شوند.
بهترین روش درمان خونریزی‌های نامعمول رحم با توجه به علت زمینه‌ای آن تغییر خواهد کرد. درمان هورمونی، از جمله قرص‌های ضد بارداری، IUD یا درمان‌های پروژسترون، اغلب در مدیریت خونریزی‌های مرتبط با عدم تعادل هورمونی مؤثر هستند. اگرچه، برای درمان مشکلات ساختاری مانند فیبروم یا پولیپ، جراحی مانند هیستروسکوپی یا میومکتومی ممکن است ضروری باشد. در ادامۀ این مطلب از مجلۀ هرلایف شما را با دلایل خونریزی رحم و بهترین روش درمان آنها آشنا خواهیم کرد.
خونریزی غیر طبیعی رحم
خونریزی غیرطبیعی رحم به هرگونه خونریزی از رحم گفته می‌شود که با چرخۀ قاعدگی طبیعی زن متفاوت باشد. این نوع از خونریزی رحم با علائم مختلفی همراه است و به دلایلی رخ می‌دهد که در ادامه توضیح می‌دهیم.
علائم خونریزی غیرطبیعی رحم
خانم‌ها هنگام بررسی سلامت قاعدگی خود، باید به علائم خونریزی غیرطبیعی رحم نیز توجه داشته باشند. این علائم عبارتند از:
- خونریزی میان دو پریود
- خونریزی‌های سنگین و طولانی
- خونریزی نامنظم پریود
- خونریزی بعد از مقاربت جنسی
- خونریزی پس از یائسگی
- لکه بینی در دوران بارداری (به خصوص پس از لانه گزینی)
تشخیص خونریزی غیر طبیعی رحم
برای اینکه پزشک زنان علت خونریزی غیرطبیعی رحم را تشخیص دهد، میتواند از چند روش زیر استفاده کند:
- بررسی پروندۀ پزشکی: پزشک با بررسی پروندۀ پزشکی، معاینۀ لگن و معاینۀ فیزیکی میتواند به الگوهای قاعدگی، اختلالات دستگاه تناسلی و سایر علل مؤثر بر خونریزی رحم پی ببرد.
- سونوگرافی لگن: رحم، تخمدان‌ها و آندومتر برای تشخیص فیبروم، پولیپ یا سایر مشکلات ساختاری مورد بررسی قرار می‌گیرند.
- تست خون: عدم تعادل هورمونی، عملکرد تیروئید، کم خونی یا اختلالات خونریزی با کمک تست خون تشخیص داده می‌شوند.
- بیوپسی آندومتر: در این روش نمونه بافت کوچکی از پوشش رحم گرفته می‌شود. نمونه گیری برای رد شرایطی مانند هیپرپلازی آندومتر یا سرطان کاربرد دارد.
- هیستروسکوپی: لوله‌ای نازک و روشن از طریق واژن وارد رحم می‌شود تا پزشک مستقیماً رحم را مشاهده کند و هرگونه ناهنجاری شناسایی شود.
- تست پاپ اسمیر: این آزمایش تغییرات دهانۀ رحم یا عفونت‌هایی را غربالگری می‌کند که ممکن است منجر به خونریزی غیرطبیعی شوند.
در چه سنی خونریزی غیرطبیعی رحم اتفاق می‌افتد؟
هنگام تشخیص علت خونریزی نامعمول رحم به سن هم توجه می‌شود. البته خونریزی غیرطبیعی رحم میتواند در هر سنی اتفاق بیفتد. اما در طول مراحل انتقالی خاصی در زندگی زنان شایع‌تر است. این بیماری اغلب در نوجوانان تازه به بلوغ رسیده و به دلیل سیستم هورمونی نابالغ دیده می‌شود. از طرفی، زنانی را تحت تأثیر قرار می‌دهد که به یائسگی نزدیک می‌شوند. زیرا سطح هورمون‌ها به طور قابل توجهی در نوسان است.
مشاوره آنلاین با بهترین پزشکان زنان و زایمان
دلایل خونریزی رحم چیست؟
مهم‌ترین موضوعی که به تعیین راهکار درمانی مناسب کمک می‌کند، پاسخ به این سؤال است که «خونریزی رحم نشانه چیست؟» در ادامه به توضیح این علائم می‌پردازیم.
سرطان رحم یا آندومتر
سرطان رحم یا آندومتر یکی از جدی‌ترین دلایل خونریزی غیرطبیعی رحم است. این اختلال زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های بدخیم در پوشش رحم تشکیل می‌شوند. خونریزی پس از یائسگی یا خونریزی نامنظم بین چرخه‌های قاعدگی ممکن است نشانه‌ای از این بیماری، به ویژه در زنان مسن باشند.
ضربه یا آسیب به رحم
وارد آمدن ضربه یا آسیب به رحم ممکن است در طی یک حادثه، انجام معاینات و درمان یا زایمان رخ دهد. این مشکل میتواند منجر به خونریزی شود. از طرفی، هرگونه آسیب به بافت رحم یا رگ‌های خونی آن میتواند جریان خون طبیعی را مختل کرده و باعث خونریزی نامعمول شود.
کم خونی
در حالی که کم خونی خود اغلب نتیجۀ خونریزی شدید است و نه علت مستقیم، در بعضی موارد کم خونی شدید لخته شدن خون را تحت تأثیر قرار می‌دهد. همین موضوع باعث خونریزی طولانی مدت یا نامنظم رحم می‌شود. این اتفاق در حقیقت چرخه‌ای است که در آن خونریزی بیش از حد باعث کم خونی می‌شود و کم خونی نیز خونریزی را تشدید می‌کند.
تداخل داروها
برخی از داروها، به ویژه رقیق کننده‌های خون، هورمون درمانی یا استفاده از استروئیدها، می‌توانند با تعادل طبیعی بدن تداخل داشته و منجر به خونریزی رحمی شوند. حتی داروها یا مکمل‌های بدون نسخه نیز ممکن است با هم تداخل داشته باشند و باعث خونریزی در افراد حساس شوند.
عفونت‌ها و التهاب رحم
عفونت‌هایی مانند بیماری التهابی لگن (PID) یا اندومتریت (التهاب پوشش رحم) می‌توانند باعث لکه بینی یا خونریزی سنگین‌تر شوند. این شرایط اغلب با علائم اضافی مانند تب، درد لگن یا ترشحات غیر معمول واژن همراه هستند.
پولیپ‌ها و فیبروم‌های رحم
پولیپ‌ها و فیبروم‌ها رشد غیرسرطانی سلول‌هایی هستند که در داخل یا روی رحم ایجاد می‌شوند. آنها می‌توانند در عملکرد طبیعی پوشش رحم اختلال ایجاد کنند. از طرفی، اغلب باعث خونریزی شدید، طولانی مدت یا نامنظم قاعدگی می‌شوند.
کیست‌های تخمدان
کیست تخمدان مشکل دیگری است که به دلایلی از جمله عدم تعادل هورمونی رخ می‌دهد. اختلال در عملکرد تخمدان‌ها به دلیل کیست میتواند باعث خونریزی‌های غیرطبیعی رحمی و لکه بینی شود.
خونریزی رحم در دوران بارداری
خونریزی رحم در دوران بارداری میتواند نگران کننده باشد و البته به دلایل مختلف رخ می‌دهد. در اوایل بارداری، ممکن است به علت خونریزی لانه گزینی باشد. اما گاهی هم ممکن است مسائل جدی‌تر مانند سقط جنین، حاملگی خارج از رحم یا مشکلات جفت را نشان دهد. به هر حال، هرگونه خونریزی در دوران بارداری باید به سرعت توسط یک متخصص زنان و زایمان ارزیابی شود تا سلامت مادر و نوزاد تضمین گردد.
خونریزی رحم در ماه سوم بارداری
خونریزی رحم در ماه سوم بارداری میتواند نگران کننده باشد. این مسئله میتواند ناشی از مسائلی مانند سقط جنین، عفونت، مشکلات جفت (مانند جفت سرراهی یا اختلال) یا تحریک دهانۀ رحم باشد. در حالی که لکه بینی اندک ممکن است بی ضرر باشد، هرگونه خونریزی در دوران بارداری باید توسط یک متخصص زنان مورد ارزیابی قرار گیرد تا ایمنی مادر و کودک تضمین شود.
خونریزی رحم بعد از رابطه جنسی
خونریزی رحم پس از مقاربت جنسی، که به عنوان خونریزی پس از زایمان نیز شناخته می‌شود، میتواند نشانه‌ای از بیماری‌های مهم و مختلف باشد. این مسئله ممکن است ناشی از التهاب دهانۀ رحم یا عفونت، پولیپ یا حتی مسائل جدی‌تر مانند سرطان دهانۀ رحم یا آندومتر باشد. در بعضی از موارد نیز ممکن است به دلیل خشکی واژن، آسیب دیدگی هنگام مقاربت یا عدم تعادل هورمونی رخ دهد.
درمان خونریزی شدید رحم
آنچه در این میان اهمیت دارد، روش‌هایی هستند که برای درمان خونریزی شدید رحم مورد استفاده قرار می‌گیرند.
در این مسیر داروها، آمپول، داروهای گیاهی و طب سنتی تأثیرات بسزایی دارند.
داروهای قطع خونریزی رحم
برای کنترل خونریزی شدید رحم می‌توان چندین دارو را تجویز کرد. درمان‌های هورمونی مانند قرص‌های ضد بارداری، پروژستین‌ها یا IUD به تنظیم چرخۀ قاعدگی و کاهش خونریزی کمک می‌کنند. گزینه‌های غیرهورمونی مانند ترانکسامیک اسید یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) نیز می‌توانند با بهبود لخته شدن خون یا کاهش التهاب، خونریزی رحم را کاهش دهند.
آمپول قطع خونریزی رحم
در موارد خونریزی شدید، پزشکان متخصص زنان ممکن است تزریق آمپول‌هایی مانند دپو پروورا (نوعی پروژسترون) یا آگونیست‌های هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH) را انجام دهند. این کارها برای سرکوب تخمک گذاری و نازک کردن پوشش رحم، کمک به کاهش سریع یا توقف خونریزی اهمیت دارند. آنها اغلب زمانی استفاده می‌شوند که داروهای خوراکی بی اثر یا نامناسب باشند.
درمان خانگی خونریزی رحم
بعضی از زنان درمان‌های خانگی مانند استفاده از گرما در قسمت پایین شکم، نوشیدن آب کافی، استراحت و استفاده از غذاهای غنی از آهن را برای مقابله با خونریزی و مدیریت خونریزی خفیف رحم استفاده می‌کنند. در حالی که این روش‌ها ممکن است برای تسکین موقت خونریزی رحم مناسب باشند. به این ترتیب جایگزین درمان پزشکی برای خونریزی‌های شدید رحم نیستند.
قطع خونریزی اندام رحم با داروی گیاهی
بعضی از داروهای گیاهی مانند برگ تمشک به طور سنتی برای حفظ تعادل هورمونی و کاهش خونریزی استفاده می‌شوند. این موارد، باید با احتیاط و تحت نظر پزشک مورد استفاده قرار گیرند. زیرا اثربخشی و ایمنی آنها با توجه به شرایط فرد میتواند متفاوت باشد.
قطع خونریزی در بافت رحم با طب سنتی
در انواع طب سنتی، مانند طب سنتی چینی (TCM) یا طب سنتی فارسی، خونریزی رحمی ممکن است با فرمول‌های گیاهی خاص، تغییرات رژیم غذایی و اصلاح سبک زندگی و در جهت بازگرداندن تعادل به بدن درمان شود. در حالی که این روش‌ها می‌توانند به اثرگذاری بهتر داروها و آمپول‌ها کمک کنند تا درمان به بهترین شکل پیش رود.
نکات مهم دربارۀ دلایل خونریزی رحم و روش درمان آنها
- خونریزی میان دو پریود، خونریزی‌های سنگین و طولانی، خونریزی نامنظم پریود، خونریزی بعد از مقاربت جنسی، خونریزی پس از یائسگی و لکه بینی در دوران بارداری از علل خونریزی غیر طبیعی رحم هستند.
- سرطان رحم یا آندومتر، ضربه یا آسیب به رحم، کم خونی، تداخل داروها، عفونت‌ها و التهاب رحم، پولیپ‌ها و فیبروم‌های رحم و کیست‌های تخمدان از دلایل خونریزی رحم هستند.
- برای درمان این وضعیت، داروها، آمپول‌ها، داروهای گیاهی و روش‌های طب سنتی کارآمد هستند.
- شما می‌توانید برای تشخیص، پیگیری و درمان بیماری خونریزی غیر طبیعی رحم خود از مشاورۀ پزشکی متخصصان زنان در کلینیک آنلاین هرلایف استفاده کنید.
پرسش‌های پرتکرار
عدس، چغندر قرمز، سبزیجاتی مانند اسفناج، جعفری، کنجد، انار، هویج، آلو خشک و کشمش در کاهش خونریزی غیر طبیعی رحم مؤثر هستند.
بله کم خونی باعث بی نظمی و تأخیر در خونریزی قاعدگی می‌شود. همین موضوع باعث خونریزی رحم در زمان نامعمول و همچنین لکه بینی می‌شود.
برای جلوگیری از خونریزی رحم، باید تعادل هورمونی برقرار باشد.درمان بیماری‌های زمینه‌ای مانند فیبروم یا عفونت‌ها در این فرآیند اثر دارند. همچنین مصرف منظم غذاهای خون ساز و چکاپ دوره‌ای نقش مهمی دارند.
منابع:
