پروتز سینه، پستانی مصنوعی است که جایگزین تمام سینه یا قسمتی از آن میشود. از پروتزها بعد از برداشتن کل (ماستکتومی) یا قسمتی از پستان (جراحی حفظ سینه، لامپکتومی یا برداشتن موضعی گسترده) استفاده میشود. گاهی اوقات هم اهداف زیبایی در کار است و افراد میخواهند که سینهای زیباتر و حجیمتر داشته باشند.
بیشتر پروتزهای سینه وزن، شکل و ظاهری مشابه سینۀ واقعی دارند. آنها مستقیماً روی پوست وصل میشوند یا در سوتین، لباس شنا و غیره قرار میگیرند. در ادامه از انواع پروتزها، مزایا، معایب و شیوۀ عمل جراحی قرارگیری آنها در بدن برایتان میگوییم.
پروتز سینه چیست؟
بازسازی سینه عملی برای ایجاد شکل جدیدی در ناحیۀ پستانها و سینه است. بعد از اقداماتی مانند برداشتن کل یا بخشی از سینه در جریان درمان سرطان، از این روش استفاده میشود. هدف از بازسازی، ایجاد پستانی است که تا حد امکان شبیه به شکل اصلی سینۀ فرد باشد. دقت کنید که سینه بازسازی شده دقیقاً شبیه به پستان اصلی نخواهد بود. برخی هم به دنبال ایجاد تقارن یا حجم دهی به سینهها هستند. در هر حال، دو گزینۀ اصلی برای این کار وجود دارد:
- بازسازی ایمپلنت: شکل جدیدی از سینه با استفاده از یک کیسۀ پر شده با ژل سیلیکون یا سالین ایجاد میشود.
- بازسازی فلپ (Flap reconstruction) یا اتولوگ (autologous): پستان با استفاده از پوست، ماهیچه و چربی گرفته شده از قسمت دیگری از بدن بازسازی میشود.
انواع مدل پروتز سینه از نظر جنس
انواع پروتز سینه از نظر جنس به دو دسته کلی تقسیم میشوند. هر یک از این موارد دارای مزایایی هستند و البته معایبی هم دارند:
پروتز سینه سالین (آبنمک)
این نوع پروتزها با محلول نمکی استریل پر شدهاند. در صورت پارگی، محلول نمکی به راحتی جذب بدن فرد میشود. سالین ماده خطرناکی نیست و در نتیجه، این پارگی عوارض ناخوشایندی به همراه نمیآورد. قیمت و هزینه پروتزهایی از این جنس، کمتر از مورد دیگر است.
از معایب چنین پروتزی باید به شکل آن اشاره کنیم. ظاهری که پروتز سالین ایجاد میکند، به اندازه پروتزهای سیلیکونی طبیعی نیست. ضمن اینکه به مرور زمان، احتمالاً نیاز به تعویض و ترمیم هم پیدا میشود.
پروتز سینه سیلیکونی
جنس این پروتزها از ژل سیلیکونی است و حالت نرم و شکلی طبیعی دارند. ظاهر این نوع از پروتزهای سینه بهتر از موارد دیگر است و به پستان حقیقی شباهت زیادی دارند.
اگر این سیلیکونها پاره شوند، امکان دارد که ژل در بافت سینه پخش شود و نیاز به عمل جراحی مجدد به وجود بیاید. قیمت آنها هم معمولاً بالاتر از پروتزهای سالین است.
انواع پروتز سینه از نظر شکل
انواع پروتز سینه از نظر شکل هم به چند دسته تقسیم میشود. انتخاب شکل پروتزها وابسته به عوامل گوناگونی مانند آناتومی سینه، انتظارات بیمار و توصیۀ پزشک است. به طور کلی، پروتزهای سینه از نظر شکل به دو دسته اصلی تقسیم میشوند:
پروتز سینه گرد (Round)
شکل این نوع پروتزها به صورت کروی و گرد است. با وجود چنین عملی، ناحیۀ بالایی سینه حجیم و پُر به نظر میرسد. پروتزهای گرد، حالت برجسته و زنانهای به پستانها میدهند و بافتی شبیه بافت طبیعی به وجود میآورند.
پروتز سینه قطرهای (Teardrop)
این نوع پروتزها به شکل قطرۀ اشک هستند و قسمت پایینی آنها حالت برجستهای دارد. شکل پروتزهای قطرهای تا حد زیادی شبیه به پستان طبیعی است. اگر کسی خواهان ایجاد حجم بیشتر در ناحیۀ پایینی سینه باشد، از این روش استفاده میشود. پروتز قطرهای برای افرادی با سینههای صاف و کوچک مناسب نیست؛ منظور کسانی است که خیلی سینههای صافی دارند و با هدف زیبایی و حجم دهی به سراغ پروتز میروند.
کاربردهای پروتز سینه چیست؟
پروتزهای سینه میتوانند کاربردهای متنوعی داشته باشند. برخی از دلایل استفاده از پروتز یا انجام بازسازی سینه پس از ماستکتومی و با هدف حجم دهی عبارتند از:
جایگزینی وزن سینه از دست رفته
وقتی سینه برداشته میشود، بدن دیگر متعادل نیست. این وضعیت میتواند باعث خمیدگی خفیف ستون فقرات شود و حالت افتادهای به شانهها دهد. چنین تغییراتی در طول زمان و به تدریج، باعث کمر درد و مشکلاتی در ناحیه گردن میشوند. جراحان با پروتز، از بروز این اختلالات جلوگیری میکنند.
ایجاد تقارن هنگام پوشیدن لباس
پستان بیشتر زنان متقارن نیست. واقعیت این است که ماهیچهها و بافتهای هر طرف بدن با هم فرق میکند. اگر پای جراحی برداشتن پستان، مثلاً به دلیل سرطان به میان باشد، این فقدان تقارن بیشتر هم میشود. با عمل پروتز سینه، امکان ایجاد تقارن در پستانها به وجود میآید.
بازگرداندن اعتماد به نفس
بازسازی شکل سینهها با پروتز به افزایش اعتماد به نفس هم کمک قابل توجهی میکند. برای مثال، بسیاری از زنان با وجود عمل پروتز، اعتماد به نفس خوبی برای از سرگیری فعالیتهای جنسی خود پیدا میکنند. این عمل میتواند روی نحوۀ نگاه هر فرد به بدن خود اثرات مثبت بگذارد.
عمل پروتز سینه چگونه است؟
بازسازی سینه اغلب به چندین عمل جراحی نیاز دارد؛ حتی اگر بازسازی فوری را انتخاب کنید. ایمپلنت سینه یک پوسته گرد یا شبیه قطره است که آن را با آب نمک (سالین) یا ژل سیلیکونی پر کردهاند. پیشتر، نگرانیهایی بابت خطرات پروتزهای سیلیکونی مطرح بود که این روزها، دیگر خبری از آنها نیست و این روش امن به حساب میآید.
جراح پلاستیک ایمپلنت را پشت یا جلوی عضلۀ سینه (عضله پکتورال) قرار میدهد. مواردی که در ناحیۀ جلویی عضله قرار میگیرند، با بافت خاصی موسوم به ماتریکس درمال آسلولار (Acellular dermal matrix) در جای خود نگه داشته میشوند. زمان که از عمل پروتز بگذرد، بدن کلاژن را جایگزین این بافت میکند.
مزایای پروتز سینه چیست؟
عمل قرار دادن پروتز در سینهها از رایجترین جراحیهای ترمیمی و زیبایی است و مزایای متنوعی هم به همراه میآورد:
- بهبود تناسب اندام
- افزایش اعتماد به نفس
- افزایش حجم و اندازۀ سینهها
- بازسازی سینه پس از جراحیهای قبلی
- تسکین دردهای عضلانی – اسکلتی ناشی از متقارن نبودن سینهها
جراحی پروتز سینه چگونه انجام میشود؟
برای انجام جراحی پروتز سینه از بیهوشی استفاده میشود. ابتدا جراح برشی در حوالی هالۀ پستان، زیر بغل یا سینه ایجاد میکند. انتخاب محل برش وابسته به عواملی مانند روش جراحی و نوع ایمپلنت است. بعد از اینکه برش ایجاد شد، ایمپلنت داخل بدن قرار میگیرد.
در گام بعدی هم برش با بخیه بسته میشود. با اتمام جراحی، بیمار باید چند روز در بیمارستان بستری شود و تا پایان دورۀ نقاهت هم از فعالیتهای سنگین دوری کند.
آمادگیهای پیش از پروتز سینه چیست؟
پیش از عمل پروتز، جراح پلاستیک گزینههای در دسترس را به بیمار معرفی میکند و از مزایا و معایب هر یک میگوید. امکان مرور تصاویری از نتایج عملهای پیشین هم وجود دارد. کسب اطلاعاتی در زمینۀ بیهوشی، محل عمل و اقدامات مراقبتی قبل و بعد هم لازم است.
پیش از جراحی، دستورالعملهای پزشک مطرح میشوند و بیمار باید توصیههای مختلف دربارۀ خوردن، نوشیدن و ترک سیگار را دنبال کند. اگر دارویی مصرف میکند هم حتماً پزشک را در جریان بگذارد تا شیوۀ مصرف یا ترک موقت داروها را در اختیارش بگذارد.
مراقبتهای بعد از پروتز سینه چیست؟
بعد از انجام پروتز پستان باید به نکات مراقبتی دقت شود تا بهبودی سریعتر صورت بگیرد و عوارضی به وجود نیاید:
- استراحت کافی
- استفاده از سوتین طبی
- مصرف داروهای تجویزی
- استفاده از کمپرس سرد
- حمام کردن
- تغذیۀ مناسب
- پرهیز از سیگار و الکل
- پرهیز از خوابیدن روی شکم
عمل پروتز سینه بعد از سرطان امکانپذیر است؟
بله، بسیاری از زنانی که تحت درمان سرطان پستان بوده و سینۀ خود را از دست دادهاند، از این روش بهره میبرند. با وجود این عمل بی خطر، دوباره ظاهر پستانها به شکل طبیعی بازمیگردد و خطری هم فرد را تهدید نمیکند. بازگشت اعتماد به نفس از دستاوردهای مهم انجام این عمل، بعد از ابتلا به سرطان و درمان آن است.
معایب پروتز سینه چیست؟
هر عمل جراحی مشکلات و معایبی هم به همراه دارد. عیوب عمل پروتز سینه قابل توجه نیست. با این حال، خوب است که پیش از هر اقدامی، از آنها باخبر باشید:
- بیحسی نوک سینه: امکان دارد که در برخی موارد، نوک پستانها دچار کاهش حس شود.
- انقباض کپسولی: در برخی موارد، امکان شکل گیری تودهای سفت (کپسول) در اطراف پروتز وجود دارد که باعث درد، تغییر شکل پستان و بی حسی در این ناحیه میشود.
- پارگی پروتز: احتمال پاره شدن پروتز (به ویژه، پروتزهای سالینی) وجود دارد.
- هماتوم: شاید بعد از عمل، خون زیر پوست جمع و به مرور جذب شود.
- عفونت: برای رفع این مشکل باید آنتی بیوتیک مصرف شود.
قیمت پروتز سینه چقدر است؟
هزینه عمل پروتز سینه وابسته به عوامل مختلفی است. نوع ایمپلنت، تعداد پستانهای تحت جراحی و مرکزی که قرار است، عملیات در آن انجام شود از عوامل اثرگذار روی هزینۀ پروتز پستانها هستند.
بازسازی پستان؛ عمل جراحی بیخطر و پر از مزایا
- عمل پروتز پستان بی خطر است و مواد موجود در ایمپلنتهای پستانی برای بدن ضرر ندارند.
- انواع مختلف پروتز پستان از نظر شکل و جنس برای افراد با نیازهای مختلف در دسترس هستند.
- بازسازی پستان با هدف زیبایی و حجم دهی یا پر کردن جای خالی سینهها، بعد از سرطان کاربرد دارد.
- امکان بروز عوارضی مانند تجمع خون زیر پوست، بی حسی نوک پستانها و عفونت بعد از پروتز وجود دارد.
- اگر پروتز دچار پارگی شود، در برخی موارد به جراحی دوباره نیاز خواهد بود.
بله، مشکل و خطری بابت انجام عمل پروتز پستان، بعد از جراحی سینه در درمان سرطان وجود ندارد.
این مورد برای هر فرد متفاوت است. با این حال، پروتزهای سیلیکونی معمولاً ظاهر طبیعیتری در بدن ایجاد میکنند.
بله، امکان خارج کردن پروتزهای پستان وجود دارد و گاهی برای ترمیم عمل یا رسیدگی به عوارض آن، انجام میشود.
منابع: