آیا تا به حال متوجه شده‌اید که درست قبل یا در طول قاعدگی، وزنتان زیاد می‌شود؟ اگر این موضوع را تجربه کرده‌اید، بدانید که تنها نیستید. بسیاری از خانم ها در این زمان از ماه افزایش وزن را تجربه می‌کنند و باید بگوییم که افزایش وزن در پریودی در اغلب موارد، واقعاً اتفاق می‌افتد. در طول قاعدگی، افزایش وزن ۲ تا ۴ کیلوگرم طبیعی است. بعد از خونریزی و تمام شدن دوران پریود، وزن هم به حالت قبلی خود برمی‌گردد.
عوامل مختلفی باعث این تغییر وزن می‌شوند. مثلاً هورمون‌های زنانه مانند همیشه، پای ثابت تغییرات بدن، پیش از پریود و در طول آن هستند. در ادامه، دربارۀ علل این موضوع و نکات مربوط به آن، بیشتر می‌گوییم.
اگر در روزهای قاعدگی روی ترازو رفتید و یکی دو کیلو اضافه وزن دیدید تعجب نکنید. چراکه افزایش اندک در وزن بدن در روزهای قاعدگی طبیعی و گذراست، و بیشتر به دلیل نوسانات هورمونی و احتباس ادرار آب رخ می‌دهد.
علت افزایش وزن در پریودی چیست؟
یکی از دلایل اصلی افزایش وزن در پریودی تغییرات هورمونی است. در طول چرخۀ قاعدگی، بدن شما هورمونی به نام پروژسترون (Progesterone) تولید می‌کند که می‌تواند باعث حفظ آب در بدن شود. احتباس آب با عوارضی مانند ورم یا پف در سینه‌ها، معده یا اندام‌های دیگر همراه است. در نتیجه، وزن هم بیشتر می‌شود، اما خبری از افزایش چربی‌های بدن نخواهد بود.
کاهش منیزیوم
منیزیم برای بسیاری از عملکردها و فرایندهای بدن ضروری است. این ماده به تنظیم قند خون کمک می‌کند و در تنظیم عملکرد عضلات و اعصاب نقش دارد. با کاهش سطح منیزیم بدن در دوران پریود، امکان بروز اختلالاتی در سوخت و ساز و افزایش وزن موقتی به وجود می‌آید.
نفخ قاعدگی
نفخ را می‌توان به صورت احساس سفتی یا تورم در معده یا سایر قسمت‌های بدن توصیف کرد. این وضعیت باعث می‌شود که حس کنید، لباستان تنگ شده و بدنتان کمی سنگین‌تر از همیشه است.
یادتان نرود که این افزایش وزن واقعی نیست، اما شاید احساس کنید که چند کیلوگرم وزن اضافه کرده‌اید. تغییرات هورمونی باعث افزایش گاز در دستگاه گوارش (GI) و نفخ می‌شوند. احتباس آب در شکم هم می‌تواند نفخ به همراه بیاورد.
مشکلات گوارشی
نوسانات مواد شیمیایی بدن به خصوص افزایش پروستاگلاندین‌ها (Prostaglandin)، باعث انقباض عضلات رحم و روده می‌شوند و درد شکم، نفخ، یبوست یا اسهال ایجاد می‌کنند. تغییرات هورمون‌ها باعث احتباس آب در بدن و ایجاد احساس نفخ و سنگینی هم می‌شود. در نتیجه مشکلات گوارشی، تغییرات ماهانۀ هورمون‌ها و افزایش وزن، به نوعی با هم در ارتباط هستند.
مصرف کافئین
بعضی از افراد در دوران پریود، میل به مصرف قهوه و مواد کافئین دار پیدا می‌کنند. این ماده در برخی زنان باعث تجمع آب بدن می‌شود و حالت نفخ ایجاد می‌کند. ضمن اینکه می‌تواند کورتیزول (Cortisol) یا هورمون استرس را بالا ببرد و منجر به واکنش‌هایی مانند افزایش خوردن شود. چنین روندی وزن را بالا می‌برد.
تغییر اشتها و هوس‌های غذایی
یکی دیگر از دلایل افزایش وزن در دوران قاعدگی، هوس کردن خوراکی‌های مختلف است. بسیاری از زنان در طول دورۀ قاعدگی خود، هوس خوردن غذاهای شیرین یا شور را تجربه می‌کنند. چنین چیزی می‌تواند منجر به پرخوری و افزایش وزن شود. علاوه بر این، برخی از زنان در طول دورۀ قاعدگی خود، تغییرات خُلقی را هم از سر می‌گذرانند. این حالت هم می‌تواند منجر به پرخوری و افزایش وزن شود.
عدم تحرک و ورزش نکردن
کم تحرکی در دوران قاعدگی باعث اندکی افزایش وزن می‌شود. ورزش سوخت و ساز بدن را بالا می‌برد. زمانی که خبری از فعالیت بدنی نیست، کالری کمتری هم سوزانده می‌شود و بدن کمی سنگین‌تر از همیشه خواهد شد. میل به مصرف غذاها و خوراکی‌های پر کالری در دوران پریود و پیش از آن هم از دلایل دیگری هستند که باعث بالا رفتن موقتی وزن می‌شوند.
آیا اضافه وزن در دوران پریودی طبیعی است؟
بله، اضافه وزن موقتی دوران پریود در اثر تغییرات هورمونی ماهانه پیش می‌آید. این وضعیت دائمی نیست و بعد از پایان عادت ماهانه تمام می‌شود. اگر اضافه وزن بعد از خونریزی کم نشد و با علامت‌های زیر همراه بود، حتماً باید موضوع را با مراجعه به متخصص زنان، پیگیری کنید:
- درد شدید شکم
- خونریزی شدید
- تغییرات غیرعادی
مشاوره آنلاین با بهترین پزشکان تغذیه
بهترین روش کاهش وزن در دوران پریودی چیست؟
نیازی به تلاش برای کاهش وزن در دوران پریود نیست. اگر این اضافه وزن در نتیجۀ تغییرات بدن باشد، حالت موقتی دارد. بنابراین، خود را به دردسر نیندازید و با رعایت سبک زندگی سالم، از بروز عوارض پریود در پیش و طول وقوع آن، پیشگیری کنید. بعد از پایان خونریزی، بدن به حالت طبیعی خود بازمی‌گردد و وزنتان هم همان اندازۀ سابق می‌شود.
راه‌های پیشگیری از افزایش وزن در پریودی چیست؟
هرچند که افزایش وزن در طول قاعدگی طبیعی است، اما روش‌هایی برای پیشگیری از بروز آن هم وجود دارند. با این توصیه‌ها، امکان کنترل چنین تغییری به وجود می‌آید:
- هیدراته بمانید: نوشیدن مقدار زیادی آب می‌تواند به کاهش نفخ کمک و آب اضافی را از بدن شما خارج کند.
- رژیم غذایی سالم داشته باشید: از یک رژیم غذایی متعادل با مقدار زیادی میوه، سبزیجات و غلات کامل پیروی کنید تا به مدیریت هوس‌ها کمک و احساس سیری کنید.
- به طور منظم ورزش کنید: ورزش منظم به کاهش نفخ و احتباس آب و همچنین بهبود خلق و خو و سطح انرژی کمک می‌کند.
- استرس را مدیریت کنید: استرس علائم مرتبط با پریود از جمله افزایش وزن را بدتر می‌کند. سعی کنید فعالیت‌های کاهش استرس مانند یوگا یا مدیتیشن را در برنامۀ روزانه خود بگنجانید.
- به اندازه کافی بخوابید: استراحت کافی می‌تواند به کاهش استرس و بهبود سلامت کلی بدن کمک کند.
- روش‌های کنترل بارداری را در نظر بگیرید: انواع خاصی از پیشگیری از بارداری، مانند داروهای ضد بارداری هورمونی به تنظیم چرخۀ قاعدگی کمک می‌کنند و علائمی مانند نفخ و افزایش وزن را کاهش می‌دهند.
ویتامین‌های مورد نیاز در دوران پریودی
در دوران پریود، بدن به ویتامین‌ها و مواد معدنی زیر نیاز پیدا می‌کند. وجود سطح مناسبی از این مواد در بدن از عوارض پریود مانند افزایش وزن در پریودی جلوگیری می‌کند.
| منیزیم | منیزیم برای عملکرد صحیح عضلات و اعصاب، کاهش التهاب و تنظیم قند خون لازم است.این ماده در سبزیجات برگ سبز تیره، آجیل، دانه‌ها، حبوبات و غلات کامل وجود دارد. |
| ویتامین (D) | ویتامین (D) برای جذب کلسیم و سلامت استخوان‌ها ضروری است و با مصرف ماهی‌های چرب، تخم‌مرغ، شیر غنی‌شده و قرار گرفتن در معرض نور خورشید تأمین می‌شود. |
| ویتامین (B12) | ویتامین (B12) برای تولید گلبول‌های قرمز خون و عملکرد مناسب سیستم عصبی ضروری است و در گوشت قرمز، مرغ، ماهی، تخم مرغ، محصولات لبنی و غلات غنی شده وجود دارد. |
| ویتامین (B9) | فولات برای تولید گلبول‌های قرمز خون و سلامت سلول‌ها ضروری است و در سبزیجات با برگ سبز تیره، مرکبات، حبوبات، آجیل و غلات غنی شده موجود است. |
| آهن | آهن برای ساخت گلبول‌های قرمز خون ضروری است و از دست دادن خون در دوران قاعدگی می‌تواند منجر به کمبود آهن شود. |
چه میزان افزایش وزن در دوران پریودی طبیعی است؟
میزان افزایش وزن در پریودی در زنان با هم متفاوت است. با این حال، احتمالاً اضافه وزن در دوران پیش از پریود و در طول آن، حدود ۵۰۰ گرم تا ۲ کیلوگرم است. این افزایش وزن موقتی است و بعد از پایان خونریزی از بین می‌رود. بنابراین، جای نگرانی بابت آن نیست و نباید بیهوده، خود را ناراحت کنید و برنامۀ کم کردن اضافه وزن را بچینید.
نکاتی که باید درباره افزایش وزن در دورۀ پریود بدانید
- با تغذیۀ سالم، نوشیدن آب و ورزش، امکان پیشگیری از افزایش وزن در پریودی وجود دارد.
- افزایش وزن در پریودی موقتی است و بعد از پایان خونریزی، بدن به حالت قبل برمی‌گردد.
- چند روز قبل از پریود، احساس نفخ و سنگینی در بدن ایجاد می‌شود.
- عامل اصلی تغییرات وزن در پریود، نوسانات هورمونی هستند.
پرسش‌های پرتکرار:
خیر، این حالت بیشتر به واسطۀ تغییرات موقتی هورمون‌ها و احتباس مایعات در بدن است. در واقع، خبری از اضافه شدن چربی‌ها در بدن نیست.
این افزایش وزن بعد از پایان خونریزی و تمام شدن دورۀ قاعدگی در ماه، تمام می‌شود و دوام ندارد.
این روند برای همه یکسان نیست، اما معمولاً چند روز پیش از شروع خونریزی شروع می‌شود.
منابع:
