قاعدگی می‌تواند تأثیرات مختلفی روی پوست داشته باشد که از جملۀ آنها می‌توان به افزایش چربی پوست و افزایش احتمال جوش‌های صورت اشاره کرد. به همین دلیل است که بسیاری از بانوان به صورت همزمان پریود شدن و جوش صورت را تجربه می‌کنند. این امر به دلیل تغییرات هورمونی در طول دوره قاعدگی اتفاق می‌افتد. به طور کلی نوسانات هورمونی ناشی از پریود شدن با تولید چربی و سبوم و به دنبال آن بستن منافذ همراه هستند که در نهایت باعث ایجاد جوش‌های حساس و دردناک می‌شوند.
جوش پریودی چیست؟
بسیاری از خانم‌ها در آستانۀ پریودی خود با آکنه مواجه می‌شوند. در واقع می‌توان گفت جوش زدن در چنین زمانی یکی از علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS) محسوب می‌شود که در برخی از افراد به صورت آزار دهنده‌ای بروز پیدا می‌کند. جالب است بدانید که گاهی همین جوش زدن می‌تواند نشانه‌ای برای قریب الوقوع بودن قاعدگی باشد.
هورمون‌های بدن خانم‌ها در طول چرخۀ پریودی به طور مداوم در نوسان است و این مسئله می‌تواند باعث افزایش تولید چربی پوست شود. این افزایش چربی به صورت مستقیم روی بروز آکنه اثر می‌گذارد. از نظر ظاهری این جوشها اغلب به صورت کیست‌های ریز یا جوش‌های عمیق‌تر از جوش‌های معمول و البته دردناک ظهور پیدا می‌کنند. در بسیاری از مواقع این آکنه زیر پوستی است و ممکن است حاوی هیچ مادۀ چرکی نباشد.
علائم جوش‌های قاعدگی
جوش‌های پریودی به نسبت آکنه‌های معمولی متفاوت‌تر هستند و البته تنها هنگام نزدیک شدن به چرخۀ قاعدگی رخ می‌دهند. این جوشها معمولاً به صورت برآمدگی‌های قرمز، ملتهب و البته برجسته ظاهر می‌شوند و در موارد نادری حاوی چرک هستند.
افزایش سطح پروژسترون در میانۀ چرخۀ قاعدگی باعث افزایش سبوم پوست می‌شود و در نهایت این روغن طبیعی، بسته شدن منافذ را به دنبال دارد. بسته شدن منافذ در کنار سایر عوامل می‌تواند به شکل گیری آکنه کمک کند. از مهم‌ترین علائم جوش‌های پریودی می‌توان به بروز آنها در نزدیک شدن به زمان قاعدگی و البته ظاهر شدن آنها در نواحی هورمونی بدن اشاره کرد.
چه قسمت‌هایی از بدن زنان در دوران پریود جوش می‌زند؟
در بررسی ارتباط پریود شدن و جوش صورت باید با نواحی درگیر با جوش قاعدگی نیز آشنا شد. در واقع جوش‌های هورمونی در بیشتر موارد یک سوم پایینی صورت بروز پیدا می‌کنند. این بخش شامل چانه و خط فک می‌شود. از سایر نقاط صورت و بدن که درگیر آکنۀ پریودی می‌شوند می‌توان به گونه‌ها، گردن، اطراف دهان، روی شانه‌ها و پشت بدن اشاره کرد.
اما سؤال اینجاست که چرا جوش پریودی این نواحی را درگیر می‌کند؟ در پاسخ باید گفت که در این مناطق، آنزیم‌ها با فعالیت خود، تستوسترون آزاد را به آندروژنی قوی‌تری به نام دی هیدروتستوسترون (dihydrotestosterone) تبدیل می‌کنند. این تغییر باعث فعال‌تر شدن غدد چربی می‌شود تا در نهایت سبوم پوست با بستن فولیکول‌های مو و منافذ منجر به بروز آکنه شود.
آیا پس از مصرف قرص اورژانسی افزایش جوش پریودی طبیعی است؟
بله قرص‌های پیشگیری از بارداری اورژانسی حاوی هورمون هستند و می‌توانند باعث بروز آکنه یا بدتر شدن آن شوند. بنابراین اگر از آن دسته افراد مستعد آکنه هستید، حتماً دربارۀ روش پیشگیری از بارداری مناسب خود با پزشکتان مشورت کنید تا دچار چنین حالتی نشوید.
در سایر قرص‌های ضد بارداری، نمونه‌هایی که فقط حاوی پروژسترون باشند هم ممکن است منجر به افزایش آکنه شوند؛ زیرا فقدان استروژن می‌تواند باعث ایجاد سطوح بالاتری از آندروژن شود و در نتیجه پتانسیل بروز آکنۀ هورمونی را فراهم کند.
مرتبط بخوانید: قرص اورژانسی راه حلی کاربردی برای پیشگیری از بارداری
تأثیر کبد در جوش پریودی چیست؟
وقتی کبد به دلایل متعدد مثل مصرف غذاهای فرآوری شده، استرس، استفاده از برخی داروها یا مصرف الکل تحت فشار قرار بگیرد، عملکرد آن به خطر می‌افتد. این حالت می‌تواند تأثیر مستقیمی روی چرخۀ قاعدگی داشته باشد. عدم تعادل هورمونی یکی از این مشکلات مرتبط با پریودی است که نه تنها می‌تواند باعث بروز آکنه شود، بلکه در شدیدتر شدن جریان‌های قاعدگی، نامنظم شدن آن و حتی تشدید علائم پریودی مؤثر است.
هنگامی که از کبد بیش از حد کار کشیده شود، این حالت می‌تواند دومینو وار بر سلامت کلی ما تأثیر بگذارد، به خصوص در مقاطع زمانی قبل و در طول قاعدگی این حالت بیشتر رخ می‌دهد. تجمع سموم در بدن به دلیل ضعف کبد ناشی از کار بیش از حد ممکن است به راه‌های جایگزینی برای دفع مواد زائد بیانجامد که منجر به مشکلات پوستی مانند آکنه قبل از قاعدگی می‌شود.
روش‌های جلوگیری از جوش پریودی چیست؟
جوش ناشی از پریود شدن یکی از دردناک‌ترین و خسته کننده‌ترین انواع آکنه است که نیاز به بررسی و پیگیری مداوم دارد. از آن جایی که بهترین درمان پیشگیری است، بنابراین می‌توانید با استفاده از راهکارهای زیر تا حد زیادی از بروز جوش در دوران قاعدگی پیشگیری کنید.
داشتن خواب کافی
بر اساس مطالعۀ انجام شده در سال ۲۰۱۹، مشخص شد که بین کیفیت خواب و شدت آکنه ارتباط مستقیمی وجود دارد. در واقع با بررسی عمیق‌تر این موضوع متوجه می‌شویم که بروز چنین حالتی منطقی است؛ زیرا با کم خوابی، سطح کورتیزول بدن بالا می‌رود که این حالت با کاهش سطح هورمون‌های دیگر همراه است. به همین دلیل بسیار مهم است که برنامۀ خواب خود را طوری تنظیم کنید که به اندازۀ نیاز بدنتان و با کیفیت بالا، استراحت لازم را در طول شبانه روز داشته باشید.
پیروی از یک رژیم غذایی متعادل
شما همان چیزی هستید که می‌خورید. این جمله دقیقاً انعکاس وضعیت درونی بدن با پیروی از یک رژیم غذایی خاص است. با آگاهی از این موضوع قطعاً باید غذاهایی را که می‌توانند عاملی برای تقویت و بروز جوش صورت باشند، از برنامۀ خود حذف کنید.
بنابراین خوردن غذاهای فرآوری شده، استفاده از شکر و غذاهای چرب را تا حد امکان محدود کنید، از مصرف الکل بپرهیزید و غذاهای سالمی همچون مواد غذایی عمدتاً گیاهی را در دستور کار قرار دهید. استفاده از مواد خوراکی حاوی زینک خصوصاً می‌تواند به کاهش جوش زدن در دوران پریودی کمک کند؛ زیرا زینک باعث کاهش علائم سندرم پیش از قاعدگی می‌شود.
مدیریت استرس در زمان پریود
مسلماً هیچ کس دوست ندارد که در شرایط استرس زا قرار بگیرد و گفتن این مسئله که سطح استرس خود را کاهش دهید، بسیار ساده‌تر از انجام آن است. اما باید تا می‌توانید از قرار گرفتن در موقعیت‌های استرس زا دوری کنید. زمانی که بدن تحت استرس زیادی قرار می‌گیرد، تعادل هورمونی خود را از دست می‌دهد و باعث مختل شدن سیستم ایمنی می‌شود. این حالت شرایط را برای بروز انواع جوش و آکنه فراهم می‌کند و در شرایطی که با پریود شدن همراه باشد، اوضاع بدتر می‌شود. به همین دلیل تا می‌توانید استرس را از زندگی خود حذف کنید.
استفاده از محصولات پوستی مناسب
استفاده از محصولات پوستی مناسب می‌تواند با کنترل ترشح چربی پوست و پاکسازی آن، به کاهش جوشها کمک کند. برای مثال استفاده از یک مرطوب کنندۀ مناسب برای نوع پوست شما می‌تواند از خشکی و ترشح چربی زیاد پوست جلوگیری کرده و به حفظ تعادل چربی پوست کمک کند. اجتناب از محصولات تحریک کننده مانند ضد آفتاب‌های چرب، لوازم آرایشی، روغن‌ها و کانسیلرها را نیز در دستور کار قرار دهید.
به طور کلی، استفاده از محصولات پوستی مناسب و مراقبت‌های بهداشتی صحیح می‌تواند به کاهش جوش‌های پوستی کمک کند و وضعیت پوست را بهبود بخشد. اما توجه داشته باشید که هر پوستی ممکن است به محصولات مخصوص خود نیاز داشته باشد، بنابراین مشاوره با پزشک یا متخصص پوست پیشنهاد می‌شود.
درمان دارویی جوش پریودی
چندین گزینۀ درمانی برای از بین بردن جوش پریودی وجود دارند که بسته به نوع آکنه (خفیف تا شدید) از سوی پزشک تجویز می‌شوند. از جملۀ این درمان‌های دارویی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
آنتی بیوتیک‌های موضعی و خوراکی
این سری از داروها می‌توانند با نابود کردن باکتری‌های روی پوست، باعث رفع قرمزی و التهاب ناشی از جوش شوند. آنتی بیوتیک‌هایی همچون اریترومایسین (erythromycin) و کلیندامایسین (clindamycin) درمان‌های مؤثری برای رفع آکنه هستند؛ اگرچه مصرف خودسرانۀ آنها به دلیل خطر مقاومت باکتریایی توصیه نمی‌شود و در صورت نیاز تنها باید از سوی پزشک تجویز شوند.
رتینوئیدهای موضعی
رتینوئیدهای ساخته شده با ویتامین آ باعث تولید سلول‌های جدید می‌شوند که خارج شدن چربی‌ها و پوست مرده را از منافذ مسدود شده به دنبال دارند. بنابراین می‌توانند در رفع جوش پریودی مؤثر عمل کنند.
کرم‌ها، ژل‌ها، پمادها و شوینده‌های موضعی
این گروه از درمان‌ها بسته به نوع مادۀ به کار رفته در محصولات، با نسخه یا بدون نسخه به فروش می‌رسند. برای مثال محصولات حاوی بنزوئیل پراکسید به عنوان یک شوینده به ضد عفونی کردن جوشها کمک می‌کنند. از طرفی مواد حاوی اسید سالیسیلیک ملایم نیز در لایه برداری و جدا کردن فولیکول‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.
ماده‌ای به نام اسید آزلائیک نیز وجود دارد که علاوه بر کشتن باکتری‌ها باعث کاهش التهاب ناحیۀ آکنه می‌شود. ضمن اینکه می‌تواند تا حدودی روی کاهش ظاهر ناخوشایند لک‌های پوستی ناشی از جوش پریودی اثر گذاشته و باعث محو شدن لکه‌ها، صاف شدن پوست و حتی برگشت رنگ آن شود.
داروهای ضد بارداری مناسب
همانطور که گفتیم داروهای ضد بارداری که تنها حاوی پروژسترون هستند، می‌توانند باعث بروز آکنه شوند. به همین دلیل برای جلوگیری از بروز آکنه توصیه می‌شود داروهایی را مصرف کنید که دو هورمون استروژن و پروژسترون را با هم به همراه داشته باشند.
تأثیر مکمل‌های گیاهی بر جوش‌های پریودی
بر اساس اطلاعات منتشر شده در سایت کیورولوژی (curology) دانشمندان مدت زیادی را به تحقیق دربارۀ تأثیر داروهای گیاهی روی آکنه و جوش اختصاص داده‌اند و در این بین به نتایج امیدوارکننده‌ای دست پیدا کردند. بر اساس کارآزمایی‌های انجام شده، برخی از داروها و مکمل‌های گیاهی می‌توانند ضایعات و شدت جوش را کاهش دهند. البته پاسخ هر فرد به درمان‌های گیاهی متفاوت است، اما به عنوان یک راه درمان می‌تواند برای طیف وسیعی از بیماران مورد استفاده قرار گیرد. برخی از گیاهان مؤثر در درمان جوش صورت و بدن شامل موارد زیر می‌شوند:
آلوئه ورا
این مادۀ گیاهی اثرات ضد آکنه دارد و دلیل اثربخشی آن به خاطر وجود خاصیت ضد التهابی آن است که می‌تواند روی کاهش قرمزی و التهاب عمومی جوشها مؤثر باشد. این ماده همچنین حاوی ۶ عامل ضد عفونی کننده برای مقابله با قارچ‌ها، باکتری‌ها و ویروس‌هاست. اطمینان از کیفیت ژل یا عصارۀ آلوئه ورا برای دریافت نتایج مطلوب بسیار اهمیت دارد.
گل همیشه بهار
از این گیاه به صورت سنتی برای درمان مشکلات مختلف پوست استفاده می‌شود. گل همیشه بهار سابقۀ طولانی در استفاده برای شرایطی مانند سوختگی‌های جزئی، پوست ملتهب، قرمزی و آکنه دارد.
چای سبز
چای سبز به دلیل تانن‌ها و فلاونوئیدهای موجود در خود همیشه یک گزینۀ عالی برای درمان جوش‌های خفیف تا متوسط محسوب می‌شود. این گیاه اثرات ضد عفونی و ضد التهابی دارد و می‌تواند برای درمان جوش ناشی از پریودی هم مؤثر باشد.
روش های درمان جوش های ناشی از تخمدان پلی کیستیک چیست؟
عدم تعادل هورمونی ناشی از سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) می‌تواند روی پوست تغییرات ناخوشایند داشته باشد. این حالت به دلایل مختلف همچون ایجاد التهاب و افزایش سبوم در بروز جوش ناشی از قاعدگی مؤثر است. از سری درمان‌های مناسب برای این عارضه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کمک گرفتن از پزشک متخصص زنان
- استفاده از راه حل‌های بدون نسخه مثل استفاده از پاک کننده‌ها
- مصرف مکمل‌های غذایی حاوی پروتئین، آهن، کلسیم و انواع ویتامین‌ها
نکات مهم در مدیریت جوش‌های پریودی
پریود شدن و جوش صورت در حالی که به صورت همزمان رخ دهند حس ناخوشایندی را ایجاد می‌کنند. به همین دلیل آگاهی از این روند می‌تواند در مدیریت هر چه بهتر وضعیت مورد نظر به شما کمک کند. در ادامه به برخی نکات مهم در این زمینه می‌پردازیم:
- رعایت بهداشت: شستشوی مرتب صورت و بدن با محصولات مناسب و استفاده از مرطوب کنندۀ مناسب برای حفظ رطوبت پوست به پیشگیری از جوش زدن کمک می‌کند.
- عدم دستکاری جوشها: دست زدن به جوشها می‌تواند آلودگی‌های محیطی را به آنها منتقل کند و از طرفی، خالی کردن آنها باعث بدتر شدن وضعیت موجود شود.
- استفاده از کمپرس سرد و گرم: کمپرس گرم می‌تواند با بیرون کشیدن چرک جوش، فشار را کاهش دهد و از سوی دیگر، کمپرس سرد می‌تواند درد و التهاب را کم کند.
- استفاده از محصولات ضد جوش: محصولات ضد جوش مختلف مثل نمونه‌های حاوی اسید سالیسیلیک و بنزوئیل پراکسید می‌توانند به کنترل جوشها کمک کنند.
- تغذیۀ سالم: مصرف غذاهای سالم و مغذی همچون سبزیجات، حبوبات و میوه‌ها در کنار نوشیدن مقدار مناسب آب می‌توانند به بهبود وضعیت پوست کمک کنند.
- کاهش استرس: روش‌های کاهش استرس مثل تکنیک‌های تنفس عمیق، یوگا و مدیتیشن می‌توانند به کاهش جوش پریودی کمک کنند.
- مراجعه به پزشک: در صورتی که با وجود در پیش گرفتن تدابیر لازم همچنان با معضل پریود شدن و جوش صورت به صورت همزمان مواجه هستید، مراجعه به پزشک برای تشخیص و درمان مناسب برای شما الزامی خواهد بود.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
بهتر است به پزشک مراجعه کنید اگر:
- با جوش‌های دردناک و تورمی مواجه هستید.
- جوشها در مناطق حساس صورت یا بدن شما ظاهر شده‌اند.
- جوشها شدیداً قرمز رنگ و التهابی هستند.
- جوشها بهبود پیدا نمی‌کنند و به صورت مکرر ظاهر می‌شوند.
- جوشها ظاهری عمیق دارند و باعث از بین رفتن کیفیت پوست می‌شوند.
- جوشها با خونریزی همراه هستند.
- جوشها باعث ایجاد حس ناراحتی در شما شده‌اند یا زمانی که امکان کنترل کردن آنها را ندارید.
جمع بندی
- جوش زدن در زمان پریودی یک مسئلۀ رایج است که به دلیل تغییرات هورمونی ایجاد شده در بدن، تولید چربی و بسته شدن منافذ رخ می‌دهد.
- عوامل زیادی همچون داشتن استرس، مصرف داروهای ضد بارداری حاوی پروژسترون و عدم رعایت بهداشت می‌توانند به این مشکل دامن بزنند.
- بروز همزمان پریود شدن و جوش صورت می‌تواند برای بسیاری از افراد آزار دهنده باشد که در این شرایط باید با مراجعه به پزشک علت را بررسی و برای درمان آن اقدام کرد.
پرسش‌های پرتکرار
– جوش‌های پریودی به تغییرات هورمونی در دوره پریودی زنان برمی‌گردند. در طول چرخۀ پریود، سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون در بدن زنان تغییر می‌کند که ممکن است باعث تحریک غدد چربی پوست شود و افزایش تولید چربی و التهاب پوست را به دنبال داشته باشد. این موارد می‌توانند به ایجاد جوش‌های پریودی منجر شوند.
– مراقبت از پوست همچون استفاده از محصولات ضد جوش و ضد التهاب، شستشوی مداوم صورت، استفاده از مرطوب کننده‌های مخصوص پوست چرب می‌توانند به حفظ تعادل چربی پوست کمک کنند. از طرف دیگر، مراقبت از سلامت عمومی بدن همچون مصرف غذاهای سالم، ورزش منظم، کنترل استرس و خواب کافی می‌توانند به تعادل هورمون‌ها و کاهش جوش پریودی کمک کنند.
– در دوره پریودی، مصرف غذاهای دارای آهن، فیبر، اسید چرب امگا ۳ و منیزیم می‌توانند به کاهش علائم ناخوشایند مرتبط با پریودی مانند خونریزی، درد شکمی و خستگی کمک کنند. همچنین اجتناب از غذاهای فرآوری شده، چرب و ناسالم به کاهش احتمال جوش زدن منجر می‌شوند.
تجربیات موثر برای کنترل جوش صورت و قاعدگی
آیا شما هم از جوش پریودی رنج می‌برید؟ تا به حال از چه روش‌هایی برای درمان این مشکل خود استفاده کرده‌اید؟ از شما دعوت می‌کنیم تا نظرات و تجربیات خود را با ما و سایر اعضای مجلۀ زنان هرلایف به اشتراک بگذارید.
منابع:
