آیا برای شما هم سؤال است که برای درد پریودی چی خوبه بخوریم؟ درد پریودی که در اصطلاح پزشکی به آن دیسمنوره میگویند، اغلب به دلیل انقباضات رحمی طی قاعدگی ایجاد میشود. پروستاگلاندینها به عنوان نوعی مواد شیمیایی مسئول بروز این انقباضات هستند.
البته عوامل دیگری نیز ممکن است در بروز این درد دخیل باشند، با این حال برخی موارد مثل سندرم پیش از قاعدگی، ابتلا به فیبروم یا آندومتریوز و سبک زندگی نامناسب هم تشدید کنندۀ این درد خواهند بود. در این شرایط خوردن مواد غذایی حاوی آهن، کلسیم، منیزیم، امگا ۳ و ویتامین ب ۶ در کنار مصرف دمنوشهای گیاهی احتمالاً میتوانند به کاهش سریع درد پریود کمک کنند.
درد پریود چگونه است؟
درد پریود یا دیسمنوره اغلب از یکی دو روز قبل از قاعدگی شروع میشود و به مدت ۲ تا ۳ روز بعد ادامه دارد. در این بین ۲۴ تا ۳۶ ساعت اولیه، بیشترین میزان درد به فرد القا میشود. دردی که میتواند شبیه به یک اسپاسم مبهم و ثابت تا شدید و با افزایش و کاهش میزان درد متغیر باشد. دیسمنوره ۴۵ تا ۷۵ درصد از افرادی که قاعدگی را تجربه میکنند، به صورت متوسط تا شدید درگیر میکند.
درد پریود در افراد مختلف متفاوت است، اما برای برخی از خانمها وضعیت کمی وخیمتر است؛ تا جایی که شدت درد بر توانایی آنها برای داشتن عملکرد طبیعی تأثیر منفی میگذارد و حتی آنها را از انجام کارهای روزمره باز میدارد. ۵ تا ۱۵ درصد از زنان در این گروه قرار دارند.
بر اساس اطلاعات مندرج در سایت مدیکال نیوز تودی (medicalnewstoday) که از مطالعات محدودی به دست آمده است، درد پریود میتواند در بسیار معدودی به اندازۀ درد ناشی از حملۀ قلبی، دردناک باشد. در ادامه با انواع درد پریود آشنا میشویم.
درد پریود اولیه
دیسمنورۀ اولیه به دردی در قاعدگی اطلاق میشود که ناشی از بیماری خاصی نیست. این درد اغلب در زمان شروع قاعدگی و گاهی نیز کمی قبل از شروع خونریزی پریود آغاز میشود. علامت بارز این نوع دیسمنوره، گرفتگی یا درد در ناحیۀ شکم است. برخی از خانمها ممکن است درد را در نواحی دیگر مثل قسمت گودی کمر یا بالای پاهای خود نیز احساس کنند. از سایر علائم دیسمنورۀ اولیه میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- احساس خستگی
- تغییرات خلقی
- سردرد
- اسهال
- احساس نفخ
درد پریود ثانویه
دیسمنورۀ ثانویه زمانی رخ میدهد که یک بیماری عامل بروز آن باشد. بسیاری از زنانی که برای سالهای متمادی درد پریود عادی را تجربه کردهاند، ممکن است به دلیل ابتلا به یک بیماری، دورههای قاعدگی دردناکی را پشت سر بگذارند. از علائم دیسمنورۀ ثانویه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تغییر در تجربۀ درد شما از قاعدگی
- داشتن حس سنگینی در شکم یا کمردرد
- احساس درد در سایر زمانها (به غیر از قاعدگی)
نکته: گروه دوم ممکن است علائم دیگری نیز داشته باشند که بی نظمی در قاعدگی، خونریزی سنگین و خونریزی بین قاعدگی از جملۀ آنها هستند.
علت درد پریود
در طول دورۀ قاعدگی، رحم منقبض میشود. این حالت به بیرون راندن پوشش آن در قالب خون و ترشحات کمک میکند. یک واسطۀ شیمیایی به نام پروستاگلاندین باعث بروز این انقباضات میشود. زمانی که سطح این واسطۀ شیمیایی بالا برود، دردهای شدید قاعدگی رخ میدهند. اما این هورمون تنها در بروز دیسمنورۀ اولیه نقش دارد. از عوامل بروز درد قاعدگی ثانویه میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم.
اندومتریوز
این بافت که در خارج از رحم رشد میکند، میتواند عملکردی شبیه به پوشش داخلی رحم داشته باشد. اندومتریوز اغلب روی تخمدانها، داخل لولههای فالوپ و بافت پوشانندۀ لگن ایجاد میشود.
فیبروم رحم
از دیگر عوامل درد قاعدگی، رشد غیر سرطانی تومورهایی در دیوارۀ رحم است که از بافت عضلانی و بافت همبند رحم تشکل شدهاند.
آدنومیوز
آدنومیوز یک اختلال پزشکی است که در آن بافت اندومتر، که در داخل رحم قرار دارد، به داخل دیوارۀ عضلانی رحم نفوذ میکند. این وضعیت میتواند منجر به بروز علائم و مشکلات متنوعی مثل درد قاعدگی شود.
بیماری التهابی لگن
بیماری التهابی لگن بر اثر عفونت اندامهای تناسلی زنانه و اغلب توسط باکتریهای مقاربتی ایجاد میشود و درد پریود را به همراه دارد.
تنگی دهانۀ رحم
از دیگر مواردی که باعث درد قاعدگی میشوند، تنگ بودن دهانۀ رحم است. در برخی از افراد دهانۀ رحم به قدری کوچک است که مانع از خروج جریان قاعدگی میشود. حالتی که فشار داخل رحم را به صورت دردناک به دنبال دارد.
مشاوره آنلاین با بهترین پزشکان تغذیه
راههای کاهش فوری درد پریود
اگر به دنبال یک راه سریع برای کاهش درد پریود هستید، میتوانید از مسکنها استفاده کنید. با این حال روشهای دیگری نیز وجود دارند که در ادامه به معرفی آنها میپردازیم.
- استفاده از داروهای هورمونی
- نوشیدن آب بیشتر
- استفاده از دمنوشهای گیاهی
- مصرف غذاهای ضد التهابی
- مصرف نوشیدنیهای بدون کافئین
- استفاده از مکملهای غذایی حاوی امگا ۳، ویتامین دی، کلسیم و ویتامین ای
- استفاده از کیسۀ آب گرم
- گرفتن دوش آب گرم
- انجام پیاده روی، یوگا و حرکات کششی سبک
- کاهش استرس با تکنیکهایی مثل تنفس عمیق و مدیتیشن
- ماساژ درمانی با تمرکز بر ناحیۀ شکم
- استفاده از روشهای طب جایگزین مثل طب سوزنی و طب فشاری
برای درد پریودی چی خوبه بخوریم
اگر شما هم با درد و گرفتگی قاعدگی مواجه هستید و دوست دارید از روشهای خانگی برای رفع علائم خود کمک بگیرید، بهترین ایده، اصلاح رژیم غذایی شما در روزهای خونریزی قاعدگی است. در ادامه به شما نشان میدهیم که برای درد پریودی چی خوبه بخوریم.
مصرف آب
نوشیدن آب زیاد همیشه یکی از توصیههای مهم برای خانمها به ویژه در دوران پریودی است. هیدراته ماندن بدن میتواند شانس ابتلا به دردهای قاعدگی خصوصاً سردردهای این دوران را به حداقل برساند. نوشیدن آب همچنین از احتباس آب و ایجاد نفخ در دوران قاعدگی جلوگیری میکند.
مصرف میوه
میوههایی مثل هندوانه و خیار میتوانند باعث هیدراته ماندن بدن شوند و از طرفی میوههای شیرین میتوانند در کاهش میل شما به مصرف شکر کمک کنند. مصرف قندهای تصفیه شده میتواند عاملی برای افزایش درد پریود باشد. در ادامه به میوههایی که باید در این دوران مصرف کنید اشاره میکنیم:
- توت فرنگی به دلیل فیبر بالا و ویتامین سی موجود در خود راهی عالی برای کاهش درد پریود است.
- پرتقال علاوه بر آب فراوان و ویتامین سی، به دلیل وجود آنتی اکسیدان میتواند منجر به کاهش گرفتگی عضلات ناشی از پریود شود.
- آووکادو به دلیل منیزیم، فیبر و آنتی اکسیدان خود میتواند راه مناسبی برای درمان گرفتگیهای پریود باشد.
سبزیجات برگ تیره
یکی از عوارض قاعدگی، کاهش سطح آهن به خصوص در روزهای اولیه (به دلیل شدت خونریزی) است. عاملی که در دورههای قاعدگی با خونریزی شدید میتواند خستگی، بدن درد و حتی سرگیجه را به دنبال داشته باشد. از این رو مصرف انواع سبزیجات برگ سبز مثل اسفناج یا سبزیجاتی مانند کلم بروکلی میتوانند به تأمین آهن مورد نیاز بدن و کاهش علائم قاعدگی کمک کنند.
استفاده از انواع دمنوش
دمنوشهای متعددی وجود دارند که به دلیل خواص خود در کنار هیدراته کردن بدن، باعث کاهش علائم دیسمنوره میشوند. این دمنوشها را میتوان با زنجبیل، دارچین، مریم گلی، زیره و رازیانه تهیه کرد.
تسکین درد پریود با شکلات تلخ
شکلات تلخ را میتوان یک میان وعدۀ خوشمزه و مفید در نظر گرفت که سرشار از آهن و منیزیوم است. ۱۰۰ گرم شکلات تلخ ۷۰ تا ۸۵ درصد حدود ۷۰ درصد از نیاز بدن به آهن و ۶۰ درصد از نیاز بدن به منیزیوم را تأمین میکند. این دو ماده تأثیر چشمگیری در کاهش درد پریود دارند. جالب است بدانید که منیزیم شدت علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS) را کاهش میدهد.
آجیل
آجیلها نیز تنقلاتی خوشمزه و بسیار مقوی هستند. بیشتر آجیلها مقادیر زیادی امگا ۳ را با خود به همراه دارند و از دیگر مواد مغذی همچون پروتئین، منیزیم و ویتامینهای مختلف تشکیل شدهاند. ترکیب آجیل یا شیر و فرآوردههای آن میتواند ایدهای عالی برای کاهش درد پریود باشد. شیر به دلیل دارا بودن کلسیم، منیزیم و ویتامین دی ممکن است به تسکین دردهای قاعدگی کمک کند. بنابراین چه بهتر که از انواع آجیل و شیر به عنوان یک میان وعدۀ مغذی و مفید برای قاعدگی استفاده کنید.
انواع ماهی
ماهیها منبع غنی امگا ۳ هستند و به عنوان یک غذای سرشار از آهن، یک مکمل عالی در رژیم غذایی شما محسوب میشوند. بر اساس مطالعات مختلف، امگا ۳ میتواند شدت درد پریود را کم کند. مادهای که حتی در کاهش دیگر علائم قاعدگی مثل افسردگی و نوسانات خلقی هم مؤثر است.
عدس و لوبیا
این دو نوع از حبوبات پروتئین خوبی دارند، به همین دلیل جایگزین خوبی برای مصرف گوشت هستند. این دو ماده همچنین سرشار از آهن هستند، به همین دلیل حین قاعدگی که سطح آهن شما کاهش پیدا میکند، گزینهای ایده آل خواهند بود.
جو دوسر
جو دوسر یک مادۀ غذایی خوب برای تأمین فیبر، روی، منیزیم و ویتامین (B1) است. نتایج حاصل از یک تحقیق نشان داد که این ماده میتواند در مدیریت درد پریود مفید باشد.
برای درد پریود چی نخوریم؟
حال که فهمیدیم برای درد پریودی چی خوبه بخوریم، باید ببینیم که مصرف کدام مواد خوراکی میتواند باعث بدتر شدن درد و گرفتگی پریودی شود. در ادامه به معرفی این موارد میپردازیم:
نمک
مصرف زیاد نمک به احتباس آب و بروز نفخ منجر میشود. نفخ هم در قاعدگی میتواند منجر به بروز درد شود. بنابراین باید از مصرف نمک یا غذاهای حاوی سدیم بالا خودداری کنید.
شکر
مصرف قند و شکر اگر از حد اعتدال خارج شود، میتواند روی خلق و خوی شما تأثیر منفی بگذارد. از طرفی، با افت انرژی ناشی از افزایش انسولین ممکن است علائم درد شما را بدتر کند.
قهوه
مصرف کافئین با درد قاعدگی همراه است. البته مکانیسم آن چندان مشخص نشده است، اما گفته میشود که کافئین منجر به باریک شدن رگهای خونی میشود که کم شدن جریان خون و به دنبال آن، گرفتگی عضلات را در پی دارد.
الکل
نوشیدن الکل با کاهش سطح منیزیم در بدن در ارتباط است. منیزیم به عنوان عاملی مهم در آرامش عضلات و حمایت از جریان خون شناخته میشود که با افت آن درد قاعدگی رخ میدهد.
باورهای غلط و حقایق علمی
با وجود پیشرفت علم، گسترش اطلاعات و افزایش آگاهی بانوان در مورد مسائل زنانه، هنوز هم برخی از باورهای غلط وجود دارند که پیرامون درد قاعدگی ذهن افراد را درگیر میکنند. باورهایی که گاه دید اطرافیانمان را نسبت به شرایط موجود بسته نگه میدارند:
درد پریود درست مانند هر درد دیگری است
تمامی خانمها درد پریود یکسانی را تجربه نمیکنند، بنابراین نمیتوان گفت که همۀ افراد مبتلا به دیسمنوره باید به یک شکل با درد خود کنار بیایند. گاهی اوقات درد قاعدگی به قدری شدید است که ممکن است فرد را مجبور کند که ساعتها در تخت خود بماند یا از درد به خود بپیچد. این درد گاهی با گرفتگی همراه است که میتواند روی فعالیتهای روزمره، تمرکز و ایجاد حس اضطراب اثر داشته باشد.
هورمونها عامل اصلی درد هستند
شاید برخی از زنان با این تصور که هورمونها علت اصلی درد پریود هستند، برای مبارزه با آن اقدامی نکنند. با این حال درد پریود با استفاده از روشهای مختلف از جمله خوردن برخی از مواد غذایی قابل کنترل است. اگرچه درمان هورمونی هم روشی مؤثر است و نباید نادیده گرفته شود. ضمن اینکه گاهی علل زمینهای مثل ابتلا به بیماریهای رحمی علت بروز دیسمنوره هستند که باید فوراً تحت بررسی پزشکی قرار گیرند.
ورزش باعث بدتر شدن گرفتگی عضلات میشود
تا چندی پیش تصور میشد که در دوران پریود به هیچ وجه نباید ورزش کرد. با این حال ورزش خصوصاً تمرینات آرام یوگا کمک میکند تا ریلکس شوید و به دلیل حس آسودگی بیشتر، درد کمتری را تجربه کنید.
مصرف داروهای مسکن ممکن است باعث ناباروری شوند
استفاده از مسکن راهی عالی برای کاهش درد پریود است، اما به شرطی که به تجویز پزشک انجام شده باشد. برخی از مسکنها ممکن است باعث اختلال در چرخۀ قاعدگی شوند، با این حال از نظر علمی اثرات آنها روی ناباروری تأیید نشده است.
دردهای شدید و علائم خطرناک راهنمای مراجعه به دکتر
برای تمامی زنان داشتن مقداری درد در قاعدگی طبیعی است. با این حال اگر درد ناشی از پریود در زندگی شما اختلال ایجاد میکند، گرفتگی عضلات شما ناگهان بدتر میشود، در زمانهای به غیر از پریود باز هم درد دارید یا حین پریود تب را تجربه میکنید، باید حتماً برای بررسیهای بیشتر به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید.
پزشک برای تشخیص علت درد پریود دربارۀ سابقۀ پزشکی شما سوالاتی را میپرسد، سپس برای انجام معاینۀ لگنی اقدام میکند. او همچنین ممکن است برای بررسی احتمالی علائم عفونت، از شما نمونه برداری کند. از طرف دیگر، بسته به علائمی که دارید، در برخی از مواقع پزشک تشخیص میدهد که به سونوگرافی یا سایر آزمایشات تصویربرداری نیاز دارید. در شرایط شدیدتری که علائم نشان میدهند دیسمنورۀ ثانویه دارید، احتمال تجویز لاپاراسکوپی نیز برای شما وجود دارد.
رژیم غذایی مناسب در زمان قاعدگی: چه بخوریم و چه نخوریم
- دردهای قاعدگی که به صورت اولیه (دردهای معمول) و ثانویه (دردهای ناشی از بیماری) هستند، به صورت ضربان دار یا گرفتگی در قسمت تحتانی شکم بروز پیدا میکنند.
- شرایطی مثل فیبروم رحمی یا اندومتریوز میتوانند منجر به تشدید دردهای قاعدگی شوند.
- مصرف مواد خوراکی مثل انواع آجیل، شیر و فرآوردههای آن، ماهی، آب و سبزیجات برگ تیره به کاهش دردهای قاعدگی کمک میکنند.
- برای کاهش درد قاعدگی همچنین باید از مصرف غذاهای حاوی نمک، شکر، نوشیدنیهای کافئین دار و الکل خودداری کرد.
- با پیوستن به اپلیکیشن هرلایف علاوه بر استفاده از خدمات فوق العادۀ آن میتوانید با سایر کاربران به صورت ناشناس گفتگو کنید یا از بخش کلینیک هرلایف، در مورد مشکل خود از یک پزشک متخصص مشاوره دریافت کنید.
پرسشهای پرتکرار
درد قاعدگی به دو صورت اولیه و ثانویه رخ میدهد. در حالت اول درد به دلیل تغییرات هورمونی بدن رخ میدهد. در حالی که دیسمنورۀ ثانویه به دلیل وجود یک بیماری خاص مثل فیبروم رحمی رخ میدهد.
نوشیدن آب، دمنوشهای گیاهی، عدم مصرف کافئین، استفاده از مکملهای غذایی، گرفتن دوش یا کیسۀ آب گرم، ورزش سبک، ماساژ درمانی و برخی از داروها در تسکین این دردها مؤثر هستند.
شیر و فرآوردههای آن، ماهی، گیاهانی همچون رازیانه، دارچین، مریم گلی، زیره، زنجبیل و بابونه در کنار پرتقال، توت فرنگی، شکلات تلخ، بروکلی و جو دوسر در بهبود دردهای قاعدگی موثر هستند.
منابع: