زگیل تناسلی یکی از بیماریهای عفونی مقاربتی به حساب میآید. در این بیماری، ویروس اچ پی وی (HPV) دستگاه تناسلی را آلوده میکند. کسانی که با انجام آزمایشها یا مشاهدۀ علائمی مانند «سوزش، خارش و خشکی پوست، دردناک بودن مقاربت جنسی و حتی حرکت کردن» اذیت میشوند، به دنبال راه درمان آن میگردند. در ادامه به ابعاد مختلف بیماری زگیل تناسلی میپردازیم.
زگیل تناسلی چیست و چگونه انتقال مییابد؟
بیماری زگیل تناسلی (Genital Warts)، یکی از بیماریهای شایع مقاربتی (STI) است که ویروس (HPV-Human Papilloma Virus) باعث ابتلای انسان به آن میشود.بیماری اچ پی وی (HPV Disease) به آسانی منتقل میشود، همین مسئله شرایطی را به وجود میآورد که اگر فردی از ابتلای خود به ویروس مذکور اطلاع نداشته باشد، به راحتی باعث انتقال ویروس به شریک جنسی خود شود.
در مردان زگیل تناسلی ممکن است در نواحی زیر ظاهر شود:
- آلت تناسلی
- کیسه بیضه
- کشاله ران
- ران
- داخل یا اطراف مقعد
زگیل تناسلی همچنین ممکن است روی لبها، دهان، زبان یا گلوی فردی که تماس جنسی دهانی با فرد مبتلا به (HPV) داشته ظاهر شود.
علائم زگیل تناسلی در زنان نیز، در نواحی زیر شکل میگیرند:
- داخل واژن یا مقعد
- خارج از واژن یا مقعد
- روی دهانه رحم
میزان ابتلا به زگیل تناسلی
پژوهشی را کلینیک «clevelandclinic» در سال ۲۰۲۲ انجام داد و نتایج پژوهش حاکی از آن بودند که سالانه ۴۰۰ هزار نفر در دنیا به بیماری عفونی زگیل تناسلی مبتلا میشوند. در حالی که سهم عمدهای از آنها نوجوانان و جوانان بیست ساله هستند. در میان گونههای مختلف ویروس اچ پی وی، زیرگونههای (HPV6) و (HPV11) بیشترین میزان بیماران را دارند.
مشاوره آنلاین با بهترین پزشکان زنان و زایمان
ویروس (HPV) کدام قسمتهای بدن زن را آلوده میکند؟
ویروس اچ پی وی باعث ایجاد زگیل در بافتهای مختلف بدن میشود. این ویروس بیش از ۱۰۰ گونه متفاوت دارد و میتوانند بخشهای مختلف بدن مانند «دست، پا، مقعد، ناحیه تناسلی، صورت و قسمتهای دیگر بدن» را آلوده کرده و موجب بیماری زگیل شوند. اما هنگامی که ویروس پاپیلومای انسانی اندامهای تناسلی زنانه را آلوده میکند، دهانه رحم، فرج و واژن کمی تغییر ظاهر میدهند. وجود این ویروس ممکن است ناحیه مقعد را نیز آسیب بزند. در این حالت برجستگیهای کوچک و یا خوشهای مانند گل کلم به چشم میخورند. رنگ نواحی آلوده تیره میشود و علائمی را به همراه دارد.
ویروس (HPV) چگونه منتقل خواهد شد؟
همانطور که اشاره کردیم، اچ پی وی، یک ویروس است و قابلیت انتقال به نواحی دیگر بدن بیمار یا به بدن سایر را افراد دارد. اما سؤال اینجاست که این ویروس چگونه منتقل میشود؟ مهمترین روشهای انتقال ویروس عامل زگیل تناسلی، رابطه جنسی واژینال، مقعدی و دهانی هستند. به این ترتیب ممکن است خانم از شریک جنسی خود ویروس را دریافت کند. از طرفی اگر خانمها به ویروس مبتلا باشند، با همین روشها باعث انتقال ویروس پاپیلومای انسانی به شریک جنسی خود خواهند شد.
سایر روشهای انتقال ویروس زگیل تناسلی در زنان
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC) در مقالهای اشاره میکند که تنها راه انتقال ویروس به وجود آورنده بیماری زگیل تناسلی، ارتباط جنسی نیست. بلکه لمس کردن اندام آلوده راهی برای انتقال این ویروس از اندامی به اندام دیگر میشود. به همین ترتیب زگیل در ناحیه گردن، صورت، پا و دست نیز ظاهر میشود. از طرفی دیگر استفاده از وسایل شخصی فرد آلوده به ویروس (HPV) مانند حوله و تیغ اصلاح میتواند راهی برای انتقال عامل عفونی باشد.هنگام اپیلاسیون و لیزر، باید تا جای ممکن از لوازم یک بار مصرف استفاده کرد و سایر لوازم به صورت کامل ضدعفونی شوند تا هیچگونه مشکلی پیش نیاید.
علائم بیماری زگیل تناسلی
بیماری (Genital Warts) در زنان و مردان علائمی دارد که شامل درد، خارش و سوزش در ناحیۀ واژن و دهانه رحم یا آلت تناسلی مردانه، خونریزی، دردناک شدن دفع ادرار و مدفوع و ترشحات واژن میشوند.
علائم زگیل تناسلی چیست؟
بسیاری از متخصصان معتقدند که یکی از علل اساسی شیوع بیماری زگیل تناسلی (Genital Warts)، عدم بروز علائم بیماری در بیشتر مبتلایان است. اما حضور ویروس پاپیلومای انسانی گاهی با علائمی فراتر از تودههای سلولی کوچک و بزرگ همراه است که برای بیماران بسیار آزار دهنده هستند.
تودههای سلولی شبیه گل کلم
اولین عاملی که باعث میشود خانمها به وجود بیماری خود پی ببرند، ظاهر شدن تودههای سلولی شبیه گلم کلم روی فرج است. این علامت ماهها یا حتی سالها پس از ابتلا به بیماری ظاهر میشود. در این شرایط دهانه واژن، لبها، کلیتوریس و حتی دهانه خروجی مثانه را در بر میگیرد. بنابراین هنگام استحمام و توالت رفتن، میتوانند این بافتهای سلولی را مشاهده کنند و در اسرع وقت برای پیگیری به متخصص عفونی مراجعه کنند.
خارش و سوزش ناحیه آلوده
پوست در ناحیه آلوده به (HPV) خشک و حساس است. این ویژگیها باعث تحریک پذیری و خارش ناحیه تناسلی و نزدیکی مقعد میشوند. خارش ناحیه آلوده باعث لمس کردن آن قسمت و افزایش احتمال انتقال ویروس به نواحی دیگر بدن میشود. در حالت استفاده از کرمهای مختلف و مخصوص برای درمان اچ پی وی میتواند میزان تحریک پذیری و خارش این ناحیه را کم کند.
تغییر رنگ پوست
فعالیت ویروسها در قسمت خارجی ناحیه تناسلی باعث تیره شدن پوست آن محدوده بدن میشود. این علامت ممکن است همراه با بروز تودههای سلولی کوچک و بزرگی روی پوست باشد که کار تشخیص را برای پزشک نیز آسانتر خواهد کرد.
دفع دردناک ادرار و مدفوع
خارش و سوزش در ناحیه فرج و مقعد به دلیل ابتلا به زگیل تناسلی و زگیل مقعد، در خروج ادرار و مدفوع دردسر آفرین میشود. در حقیقت بافتهای آلوده آسیب پذیر و حساس هستند. به همین دلیل به راحتی باعث ایجاد درد در بیماران میشوند. در حالی که خروج ادرار و مدفوع عملکرد طبیعی بدن است و تنها با درمان میتوان این علامت را رفع کرد یا کاهش داد.
دخول دردناک
ابتلا به بیماری عفونی زگیل تناسلی و وجود زوائد پوستی در ناحیه تناسلی از جمله واژن و دهانه رحم باعث میشود که در صورت مقاربت جنسی و عمل دخول، خانم درد زیادی را متحمل شود. احتمال ابتلای مرد نیز در این شرایط بالا خواهد رفت. اما همین درد میتواند باعث تشویق خانمها به مراجعه به پزشک و بررسی سلامت ناحیه تناسلی شود.
ابتلای زنان به بیماری زگیل تناسلی
هر زنی در صورت برقراری ارتباط جنسی با شریک خود که بیماری عفونی اچ پی وی دارد، یا لمس کردن قسمتهای آلوده بدن او، در خطر ابتلا به بیماری زگیل تناسلی قرار میگیرد. در این حالت، دهان، فرج (ناحیۀ شرمگاهی)، دهانه رحم، واژن و سایر قسمتهای اندامهای تناسلی او آلوده به ویروس اچ پی وی خواهند شد. در این حالت پزشکان گاهی با سوزاندن، لیزر و بریدن زگیل سعی میکنند که در ظاهر زگیل را از بین ببرند و میزان ویروس را در بدن کاهش دهند. اما باید بدانید که این ویروس در سلولهای بافت اندامهای تناسلی زنان باقی میماند و باید به کنترل شرایط بیماری بپردازند.
نحوۀ تشخیص زگیل تناسلی در زنان
بخش عمدهای از زنانی که به بیماری زگیل تناسلی مبتلا هستند، علامت خاصی را مشاهده نمیکنند. اما گروه تقریباً کوچکی هستند که به دلایلی مانند ابتلا به بیماریهای پوستی، حساسیتهای پوستی، دیابت و آلرژی متوجه خارش و سوزش در ناحیه شرمگاهی، دخول دردناک و مواردی از این قبیل میشوند. همین علائم به آنها کمک میکند تا بتوانند از بیماری عفونی و مقاربتی خود مطلع شده و مسیر درمان را پشت سر میگذارند یا رابطه جنسی را با محافظت بیشتر و رعایت نکات ایمنی کامل در برنامه زندگی خود قرار میدهند.
درمان بیماری (Genital Warts) در زنان
راه درمان قطعی برای افراد مبتلا به این ویروس وجود ندارد. اما راهکارهایی برای کنترل شرایط بیماری و ادامۀ زندگی و روابط جنسی محافظت شده وجود دارند. زنان با کمک این راهکارها میتوانند از پخش شدن ویروس اچ پی وی و شدت علائم آن در بدن خود جلوگیری کنند. اما باید دقت داشت که ناحیه فرج، واژن و دهانه رحم و اندامهای داخلی تناسلی به سختی دارو دریافت میکنند. علاوه بر این، شستشو و نظافت این اندامها در ناحیه بیرونی کاری دشوار به نظر میرسد.
با این وجود برای انتخاب روش مؤثر درمان باید به موارد زیر دقت کرد:
- ناحیه آلوده به (HPV)
- شدت آلودگی
- شرایط اندامهای تناسلی مانند ابتلا به بیماریها و یا بارداری
گاهی کرمها را میتوان انتخاب کرد. از طرفی جراحی، تزریق داروها، کرایو یا فریز کردن و سوزاندن یا همان کوتر کردن انتخاب میشوند.
اهمیت تزریق واکسن (HPV)
واکسن گارداسیل به عنوان واکسن (HPV) شناخته میشود و تزریق آن به افراد ۹ تا ۴۵ ساله و البته پیش از تحربۀ اولین رابطه جنسی توصیه میشود. اما باید دقت کرد که درمان قطعی نیست. واکسن زدن در زمان مناسب به کاهش قابل توجه ابتلا به سرطانهای واژن، دهانه رحم و رحم کمک میکند. اما باعث از بین بردن کامل (HPV) از بدن نمیشود.
زگیل تناسلی و تأخیر در پریود
اکنون با بیماری عفونی ناشی از ورود ویروس پاپیلومای انسانی به بدن زنان، علائم و راههای درمان آن آشنا هستید. شاید بهتر باشد که به این سؤال پاسخ دهیم که ابتلا به زگیل تناسلی باعث عقب افتادن پریود میشود یا خیر. دکتر چاون (Sanyukta Chavan) در مقاله خود که ماه ژانویه ۲۰۲۴ منتشر کرده، صراحتاً اعلام میکند که ابتلای خانمها به ویروس (HPV) نمیتواند باعث عقب افتادن پریود شود. او در ادامه میگوید که شاید این بیماران در فاصله دو پریود، لکه بینی مشاهده کنند. اما تأخیری در زمان پریود شدن آنها رخ نمیدهد.
در مقاله دکتر چاون اشاره شده که طبق آماری که مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC) منتشر کرده است، ۴۳ میلیون مبتلا به ویروس اچ پی وی تا سال ۲۰۱۸ گزارش شدهاند. در حالی که اچ پی وی، ۲۰۰ گونه متفاوت دارد و ۴۰ گونه آنها ناحیه تناسلی را هدف قرار میدهند و بیماران از آلودگی به آنها رنج میبرند.
نکاتی کوتاه درمورد زگیل تناسلی
- زگیل تناسلی نوعی بیماری عفونی مقاربتی ناشی از آلودگی به ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است.
- علائمی مانند خارش و سوزش ناحیه تناسلی، دردناک بودن دخول و دردناک بودن دفع ادرار و مدفوع از علائم بیماری هستند. هرچند تعداد کمی از مبتلایان از طریق علائم موجود برای تشخیص و درمان بیماری اقدام میکنند.
- علائم بیماری زگیل تناسلی ماهها و یا سالها بعد از ابتلا به بیماری ظاهر میشوند.
- لمس نواحی آلوده به ویروس، انجام اپیلاسیون و لیزر، رابطه جنسی و زایمان راههای ابتلای زنان به ویروس (HPV) هستند.
- پزشکان معتقدند که ابتلا به ویروس اچ پی وی، تأثیری بر عقب افتادن پریود خانمها ندارد.
- شما برای کسب اطلاعات بیشتر دربارۀ ویروس اچ پی وی، واکسن آن، سلامت قاعدگی و باروری؛ میتوانید اپلیکیشن هرلایف را روی گوشی یا تبلت خود نصب کنید. این اپلیکیشن خدمات متعددی در حوزۀ سلامت جسمی و جنسی زنان به شما ارائه میدهد.
پرسش پرتکرار
قسمت بیرونی واژن، بخش داخلی واژن، رحم و دهانۀ رحم بیشتر از سایر اندامهای بدن، در خطر ابتلا به ویروس اچ پی وی هستند. هرچند به واسطۀ رابطۀ جنسی دهانی، امکان آلودگی دهان، گلو و صورت به اچ پی وی وجود دارد.
لمس کردن اندام آلوده، لیزر و اپیلاسیون، از مهمترین روشهای انتقال اچ پی وی هستند.
خیر. علائم بیماری زگیل تناسلی ماهها و یا سالها بعد از ابتلای خانمها یا آقا به بیماری ظاهر میشوند.
منابع: