کمردرد قبل از پریود یکی از علائم شایع سندروم پیش از پریود (Premenstrual Syndrome) یا PMS است که اکثر زنان را در چرخه‌های پریود تحت تاثیر قرار می‌دهد. این درد معمولا جدی نیست، با این حال، اگر یک بیماری زمینه‌ای مانند دیسمنوره (Dysmenorrhea)، اندومتریوز (Endometriosis)، فیبروم یا اختلال دیسفوریک پیش از پریود (Premenstrual Dysphoric Disorder) یا PMDD دارید، ممکن است در طول چرخه‌های پریود خود دچار کمردرد شدید شوید.
در این مقاله، به بررسی دلایل کمر درد قبل از پریود می‌پردازیم و درمان‌های پزشکی و درمان‌های خانگی را شرح می‌دهیم.
درد کمر قبل از پریودی نشانه چیست؟
کمردرد قبل از پریود و به طور کلی دیسمنوره اولیه (Dysmenorrhea) احتمالا با تغییرات در پروستاگلاندین‌ها (Prostaglandin) مرتبط است، هورمون‌هایی که باعث می‌شوند رحم در طول چرخه پریود منقبض شود تا پوشش آن از بین برود و این فشار اضافی نیز می‌تواند منجر به درد لگن و کمر شود.
دیسمنوره می‌تواند خفیف باشد و با استفاده از مسکن‌های بدون نسخه به راحتی درمان شود، گاهی نیز درد به اندازه‌ای شدید است که قابل کنترل نیست. در برخی موارد، ممکن است کمردرد قبل از پریود اتفاق بیفتد، اما این نوع درد کمتر اتفاق می‌افتد. معمولا علائم PMS (که قبل از پریود شما رخ می‌دهد) شامل حساسیت سینه، نفخ، تحریک‌پذیری و سردرد است، در حالت شدیدتر PMS می‌تواند شامل دردهای فیزیکی مانند گرفتگی عضلات و کمردرد باشد. گاهی این علائم بر سلامت روان تاثیر می‌گذارد و باعث افسردگی شدید و نوسانات خلقی زیادی می‌شود.
دلایل ثانویه پزشکی برای کمردرد قبل از پریود
- دیسمنوره ثانویه (Secondary dysmenorrhea):
یکی دیگر از علل بالقوه و شایع کمردرد قبل از پریود، دیسمنوره ثانویه یا دردهای مرتبط با پریود است که به دلیل عملکرد سیستم تولید مثل ایجاد می‌شود. اندومتریوز بافت پوششی رحم است که اگر در خارج از رحم به وجود آید و به طور بالقوه باعث ایجاد کیست در تخمدان‌ها یا اطراف آن می‌شود.
- اندومتریوز
رشد بافت اندومتر در لگن نیز می‌تواند باعث درد لگن و کمر شود. آدنومیوز (Adenomyosis)، وضعیتی است که در آن بافت اندومتر در ماهیچه‌های رحم رشد می‌کند، در نتیجه درد لگن و کمر را بدتر می‌کند. برای افراد مبتلا به اندومتریوز، درد فقط در روزهای پریود نیست و ممکن است در تمام روزهای چرخه ادامه یابد.
کمردرد معمولی پریود معمولا در شش روز اول پریود رخ می‌دهد. اساسا، هر شرایطی که باعث التهاب مزمن و درد در ناحیه لگن شود، می‌تواند باعث کمردرد نیز شود. - عفونت
عفونت لوله‌های فالوپ یا آبسه‌های تخمدان‌ها نیز می‌تواند عامل کمر درد قبل از پریود باشد. سایر عفونت‌ها، مانند بیماری التهابی لگن می‌توانند در طول چرخه پریود کمردرد را تشدید کند. - فیبروم
فیبروم‌های رحم نیز منبع شایع کمردرد و گرفتگی عضلات هستند. وقتی یک تومور خوش‌خیم روی رحم در حال رشد است، (جایی که نباید باشد) منجر به درد و انقباضات شکمی می‌شود. بسیاری از افراد مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک (Polycystic Ovary Syndrome) یا به اختصار PCOS نیز ممکن است کمردرد قبل از پریود را تجربه کنند. این سندروم یک اختلال هورمونی است که باعث به وجود آمدن کیست‌های کوچک در تخمدان و لبه‌های بیرونی می‌شود. تجربه درد در افراد دارای فیبروم یا PCOS کمی بیشتر است.
درمان درد کمر و زیر شکم قبل و بعد از پریود چیست؟
داروها، استفاده از مکمل و جراحی رایج‌ترین درمان‌ها برای درد کمر و زیر شکم قبل و بعد از پریود هستند. این درمان‌ها شامل موارد زیر است:
قرص‌های کنترل بارداری هورمونی
کنترل بارداری هورمونی معمولا برای افرادی که پریودهای دردناک دارند تجویز می‌شود. روش‌های کنترل بارداری ترکیبی حاوی استروژن و پروژسترون (Estrogen and progesterone) هستند. برخی دیگر از گزینه‌های جایگزین فقط حاوی پروژسترون هستند.
روش کنترل بارداری هورمونی می‌تواند سنگینی و دردناک بودن پریود را کاهش دهد و باعث تسکین موارد زیر شود:
- PMS
- PMDD
- دیسمنوره
- اندومتریوز
داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (Nonsteroidal anti-inflammatory drug) یا NSAID
NSAID ها مانند ایبوپروفن و ناپروکسن داروهایی هستند که به طور موثر درد و التهاب را کاهش می‌دهند. می‌توانید آن‌ها را بدون نسخه خریداری کنید، آن‌ها همچنین در کاهش درد دیسمنوره بسیار موثر هستند.
هِرلایف مصرف هیچ گونه دارویی را بدون تجویز پزشک توصیه نمی‌کند، ممکن است بدن شما به دلایل مختلفی با افراد دیگر متفاوت باشد و حتما نیاز به نظارت و توصیه پزشک برای مصرف دارو داشته باشید.
· تحریک الکتریکی عصب (Electrical stimulation of the nerve)
تحریک الکتریکی عصب یا TENS که از طریق پوست انجام می‌شود، روشی است که الکترودها برای وارد کردن شوک الکتریکی به پوست متصل می‌شوند و با ایجاد شوک باعث آزاد شدن اندورفین (Endorphins) طبیعی بدن و در نتیجه کاهش درد می‌شود.
طب سوزنی و طب فشاری
طب سوزنی و طب فشاری دو روش درمانی مکمل هستند که بر اعمال فشار به نواحی مختلف بدن برای کاهش درد و بهبودی تمرکز دارند.
در یک مطالعه در پاب‌مد سنترال (PubMed) ثابت شده است که ۱۲ جلسه طب سوزنی می‌تواند درد پریود را به میزان قابل توجهی تا ۱ سال کاهش دهد. در این مطالعه محققان دریافتند که طب فشاری به طور مؤثر درد کمر و زیر شکم بعد از پریود را در اکثر آزمایش‌ها بالینی کاهش می‌دهد. با این حال، تحقیقات بیشتری برای بررسی این موضوع مورد نیاز است.
عمل جراحی هیسترکتومی (hysterectomy)
اگر علت درد کمر قبل از پریود اندومتریوز باشد ممکن است به جراحی برای برداشتن بافت اضافی نیاز باشد. در برخی موارد ممکن است پزشک تشخیص دهد، فقط نیاز به برداشتن بخش‌های کوچکی از بافت جابجا شده رحم است. اگر جای زخم و آسیب به اندازه کافی گسترده باشد، ممکن است نیاز به هیسترکتومی کامل داشته باشد.
روش‌های خانگی درمان درد کمر و زیر شکم پریود چیست؟
برای درمان درد کمر و زیر شکم پریود که ناشی از یک بیماری جدی‌تر نیست، درمان‌های خانگی می‌توانند تا حدودی درد را کاهش دهند. این درمان‌ها شامل موارد زیر است:
- از گرما برای کاهش درد استفاده کنید. برای کاهش درد، یک پد گرم‌کننده، کیسه آب گرم یا بطری پر از آب داغ را در قسمت پایین کمر خود قرار دهید. سعی کنید عضلات پشت خود را شل کنید این کار می‌تواند درد را نیز کاهش دهد.
- داروهای مسکن، حتی کرم ضد درد می‌تواند به تسکین درد کمر و زیر شکم کمک کند. اکثر کرم‌های تسکین‌دهنده با کپسایسین (Capsaicin) به عنوان یک ترکیب ضدالتهابی قوی که می‌تواند درد را کاهش دهد، فرموله شده‌اند. این نوع کرم‌ها را می‌توان در قسمت پایین کمر ماساژ داد و به شل شدن عضلات کمک کرد.
- استراحت و تمدد اعصاب تاثیر بسزایی در تسکین درد کمر و زیر شکم دارد. اگر انجام بسیاری از کارها با کمردرد شدید دشوار است، چند روز را فقط به خودتان اختصاص دهید. استراحت با یک کتاب خوب، کمی یوگای ملایم یا صرفا یک حمام آب گرم، راه رفتن در استخر ممکن است به افزایش اندورفین (Endorphin) کمک کند که به طور طبیعی با درد مبارزه می‌کند.
تغییر سبک زندگی
تغییر برخی موارد زیر در سبک زندگی نیز می تواند تا حد زیادی در کاهش و یا حتی از بین بردن درد کمر قبل از پریود به شما کمک کند:
- برخی فعالیت‌ها، مانند سیگار کشیدن می‌توانند التهاب را بدتر کنند. علاوه بر این، کافئین زیاد و غذاهای شور یا چرب می‌تواند علائم پریود را بدتر کند.
- نوشیدن آب و خوردن مقدار زیادی میوه، سبزیجات و سایر غذاهای ضد التهاب ممکن است به کاهش التهاب و تسکین درد کمر قبل از پریود کمک کند.
- ورزش منظم باعث ترشح اندورفین طبیعی می‌شود که می‌تواند به کاهش درد کمر قبل از پریود کمک کند. اگر ورزش کردن با کمردرد برایتان سخت است، فعالیت‌های ملایم‌تری مانند یوگا یا شنا را امتحان کنید.
- داشتن ارگاسم نیز می‌تواند گرفتگی‌های قبل از پریود را تسکین دهد و ممکن است به کاهش کمردرد کمک کند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر کمردرد شما آن‌قدر شدید است که قادر به انجام فعالیت‌های روزانه نیستید، وقت آن است که به پزشک مراجعه کنید. پزشک ممکن است آزمایش‌های مختلفی را انجام دهند تا بفهمد علت این درد شدید چیست.
حتی اگر هیچ بیماری زمینه‌ای وجود نداشته باشد، می‌توانید در مورد روش‌های درمانی پزشکی و خانگی برای کاهش درد با پزشک مشورت کنید.
حرف آخر
درد کمر قبل از پریود شایع است و بخشی طبیعی از چرخه پریود است. اکثر زنان در مقطعی از زندگی خود به آن را تجربه می‌کنند. این درد معمولا به صورت گرفتگی عضلات دردناک در کمر احساس می‌شود که می‌تواند به پشت و ران گسترش یابد. درد گاهی اوقات به صورت اسپاسم شدید ظاهر می‌شود، در حالی که در مواقع دیگر ممکن است مبهم اما ثابت باشد.
درد پریود بر باروری تاثیری نخواهد داشت. با این حال، اگر علت این درد یک بیماری پزشکی مانند اندومتریوز باشد، ممکن است بر باروری تاثیر بگذارد. اگر درد با دارو و روش‌های خانگی تحت کنترل نبود بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
