سقط جنین در هفته‌های مختلف: علائم، دلایل، انواع و مراقبت‌ها

سقط جنین به معنای پایان دادن عمدی یا غیرعمدی به حاملگی است و اغلب در سه ماهۀ اول بارداری اتفاق می‌افتد.
سقط جنین به طور کلی با علائمی مانند خونریزی واژینال، دردهای شکمی، کمر درد، تپش قلب و کاهش علائم بارداری همراه است. در ادامۀ این مقاله از مجله سلامت هرلایف به بررسی علائم، دلایل و مراقب های سقط جنین در هفته های مختلف بارداری می‌پردازیم.

به طور کلی سقط جنین چه علائمی دارد؟

سقط جنین یک فرآیند پزشکی زودهنگام است که به طور عمد یا غیرعمد انجام می‌شود. زودهنگام بودن را به این فرآیند نسبت می‌دهند، زیرا خانم نهایتاً در بیست هفتگی بارداری خود قرار دارد. بخش عمده‌ای از سقط‌های جنین هنگامی رخ می‌دهند که خانم‌ها متوجه بارداری خود نشده‌اند. اما 10 الی 20 درصد از بارداری‌ها زمانی رخ می‌دهند که فشارهای جسمانی و روانی آن برای خانم‌ها آزار دهنده خواهند بود، از مهمترین علائم سقط جنین می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خونریزی واژینال
• درد و گرفتگی شکمی
• کمر درد
• دفع بافت یا لخته
• کاهش ناگهانی علائم بارداری نظیر حالت تهوع، حساسیت سینه ها و غیره
• احساس ضعف شدید، سرگیجه و یا غش

نکته: وجود هر یک از این علائم الزاما به معنی سقط جنین نیست و در صورت بروز هر یک از آن ها نیاز به بررسی فوری دکتر زنان وجود دارد.

انواع سقط جنین

خانم باردار در شرایط سقط کردن جنین علائمی دارد. در ادامه انواع سقط جنین را معرفی خواهیم کرد.

سقط خود به خودی

هنگامی که خانم بدون اینکه متوجه علائم سقط جنین شود، علائم حذف و پایان بارداری را تجربه کرده باشد، سقط خود به خودی (Missed Miscarriage) را داشته است. در چنین شرایطی، تنها سونوگرافی می‌تواند خانم را از پایان یافتن بارداری او مطلع کند.

سقط کامل

سقط کامل جنین (Complete miscarriage) هنگامی است که بارداری در کمتر از بیست هفتگی پایان یافته و رحم خانم خالی است. در چنین شرایطی نیز پزشک رادیولوژیست با سونوگرافی شکم و لگن، وضعیت رحم را بررسی می‌کند. پزشک زنان هم طبق نتیجۀ سونوگرافی به بررسی وضعیت سلامتی مادر بعد از سقط جنین توجه خواهد کرد.

سقط مکرر

هنگامی که خانمی حداقل 3 سقط جنین را تجربه کرده باشد، حتی اگر در میان این سقط‌ها، تجربۀ بارداری موفق نیز داشته باشد، سقط مکرر (Recurrent miscarriage) را تجربه کرده است. این تجربه بسیار نادر است و حدود 1 درصد از زوجین در قرن بیست و یک با چنین نوعی از سقط رو به رو می‌شوند.

تهدید به سقط

هنگامی که خانم باردار دچار خونریزی و انقباض عضلات لگن می‌شود، در حالی که دهانۀ رحم او بسته است، شرایط تهدید به سقط (Threatened miscarriage) را پشت سر می‌گذراند. در صورتی که خانمی وضعیت تهدید به سقط را داشته باشد، با تحت نظر پزشک زنان خود قرار بگیرد.

سقط اجتناب ناپذیر

اگر خانم بارداری خونریزی می‌کند، گرفتگی دارد و دهانۀ رحم او در حال باز شدن است، در حالی که شاید مایع آمنیوتیک نیز نشت کند. به چنین شرایطی سقط اجتناب ناپذیر (Inevitable miscarriage) می‌گویند.

کورتاژ جنین

کورتاژ جنین به فرآیندی گفته می‌شود که پس از سقط جنین و برای پاکسازی پوشش داخلی رحم انجام می‌شود. طی کورتاژ دهانۀ رحم خانم را باز کرده و باقیماندۀ بافت‌هایی بارداری را از بدن خارج می‌کنند.

هنگام کورتاژ کردن، با ابزاری کوچک یا دارو، دهانۀ رحم را به آرامی و مقداری کم باز می‌کنند. سپس با یک ابزار تیز یا مکنده، بافت درون رحم را خارج می‌کنند. دقت کنید که اگر جنین و بافت‌های همراه آن بعد از سقط همچنان در رحم مانده باشند، ساکشنی را برای خارج کردن آنها از رحم به کار می‌برند.

علت سقط جنین

بیشتر سقط جنین به این دلیل اتفاق می‌افتد که نوزاد متولد نشده به درستی رشد نمی‌کند. حدود نیمی تا دو سوم سقط‌ها در سه ماهۀ اول با اختلالات کروموزومی و ناهنجاری‌های ژنتیکی در ارتباط هستند. اما علل دیگری که می‌توانیم برای سقط جنین در نظر بگیریم، با توجه به سلامت مادر و جنین رخ می‌دهند.

علل مرتبط با سلامت مادر و سقط جنین

• دیابت کنترل نشده
• عفونت
• مشکلات هورمونی
• مشکلات رحم یا دهانه رحم
• بیماری تیروئید
• چاقی
• پرتو درمانی
• بیماری‌های قلبی مادرزادی
• بیماری‌های کلیوی
• بیماری وخیم کبدی
• سن

علل مرتبط با رشد و سلامتی جنین

• بارداری مولار: نوعی حاملگی است که در طی آن ممکن است جفت و جنین رشد نکنند. از طرفی ممکن است که هر دو رشد کنند، اما رشد جنین و اندام‌هایش به درستی انجام نشود. به این ترتیب، سقط جنین باید انجام شود تا از تولد نوزادی با نقص جسمانی و ذهنی جلوگیری گردد.
• مرگ جنین داخل رحمی: در این شرایط یک جنین تشکیل می‌شود، اما رشد آن متوقف می‌گردد و قبل از بروز علائم جنین می‌میرد.

پیشگیری از سقط جنین

اغلب، هیچ کاری برای جلوگیری از سقط جنین نمی‌توانید انجام دهید. در عوض، باید روی مراقبت خوب از خود و جنین تمرکز داشته باشید. 

انجام مراقبت‌های بارداری

برای اینکه خانم باردار از سلامتی خود مراقبت کند، باید سبک سالم زندگی را مورد توجه داشته باشد. به این معنی که از رژیم غذایی مناسبی پیروی کند، روزانه ورزش‌هایی را انجام دهد و از استرس و فشارهای عصبی دوری کند.

اما نکتۀ مهم اجتناب از مصرف نوشیدنی‌های الکلی، دخانیات و داروهاست. پرهیز از سیگار و قلیان که رواج دارند، باید در نظر گرفته شود.

تأمین نیاز بدن به مواد غذایی

مصرف مکمل‌های غذایی مانند مولتی ویتامین، آهن، ویتامین دی، امگا 3 و مواردی از این دست، به حفظ سلامتی خانم‌ها بسیار کمک می‌کند.

انجام تمرینات مناسب بارداری 

انجام ورزش‌های سبک و مناسب بارداری در تقویت عضلات رحم برای کاهش احتمال سقط جنین نقش دارند. شنا کردن، یوگا، دوچرخه سواری و پیاده روی، از جمله ورزش‌هایی هستند که خانم‌های باردار می‌توانند انجام دهند تا سلامت جسمانی و به ویژه اندام‌های تناسلی تقویت شوند.

انجام چکاپ منظم

خانم‌های باردار ملزم به انجام چکاپ‌های دوره‌ای مخصوص به بارداری هستند. اما اگر خانمی سابقۀ سقط جنین داشته باشد، باید مسئله را با پزشک زنان خود مطرح کند. به اشتراک گذاشتن این موضوع باعث می‌شود که متخصص زنان و زایمان مراقبت‌های لازم را به خانم باردار شرح دهد. در ضمن چکاپ‌های دوره‌ای نسبت به حالت معمول حاملگی تغییر می‌کنند تا سلامت مادر و جنین دقیق‌تر و مدام مد نظر باشند.

بارداری ناخواسته و سقط

همیشه تعداد قابل توجهی از بارداری‌ها ناخواسته هستند. نداشتن رابطۀ جنسی مراقبت شده احتمال بروز حاملگی ناخواسته را افزایش می‌دهد. ناخواسته بودن بارداری بعضی از زوجین را به سمت سقط عمدی جنین هدایت می‌کند. سقط عمدی و قانونی جنین به روش‌های مختلفی انجام می‌شود که در ادامه به آنها می‌پردازیم.

سقط جنین عمدی با دارو

داروها از مهم‌ترین ابزارهایی هستند که می‌توان با کمک آنها، سقط جنین را انجام داد. میزوپروستول یک شیاف برای سقط جنین است. اما داروی دیگر میفپریستون بوده که در دو یا چند مرحله مصرف می‌شود تا با متوقف کردن جریان پروژسترون، علائم بارداری در همان هفته‌ها یا ماه‌های اولیۀ بارداری پایان یابد. علاوه بر این دو دارو، داروهای اکسی توسین، هیوسین و متیل آرگونین نیز برای سقط جنین تجویز می‌شوند.

کورتاژ جنین

پیش از این نیز به کورتاژ جنین پرداخته شده است. در این روش، جنین مرده و بافت‌های همراه آن از طریق دهانۀ رحم باز شده، از بدن خارج می‌گردند.

القای شرایط زایمان

اگر سلامتی خانمی در زمان بارداری در خطر باشد، پزشک داروهایی مانند آمپول اکسی توسین را تجویز می‌کند که به واسطۀ آنها، علائم زایمان در خانم‌ها ظاهر می‌شوند. با این روش، طی 12 تا 24 ساعت، جنین و بافت‌های همراه با آن در شرایط بارداری، از دهانۀ رحم و واژن خارج می‌شوند.

عوارض سقط جنین

از مهم‌ترین عوارضی که خانم‌های باردار بعد از سقط کردن جنین با آنها مواجه هستند، عفونت رحم است. باقیماندۀ بافت‌های حاملگی بعد از سقط جنین که حدود یکی یا دو روز در رحم می‌مانند، باعث ایجاد عفونت در این اندام تناسلی می‌شوند.

اما علاوه بر عفونت رحم، دردهای شکمی و کمر درد، تب بالای 38 درجۀ سانتیگراد به خاطر عفونت رحم و خروج ترشحات بد بوی واژن نیز در خانم‌ها به وجود می‌آیند. این علائم بسیار آزار دهنده و آسیب زننده هستند. بنابراین باید شرایط خود را بعد از سقط جنین به پزشک زنان گزارش دهند تا با تجویز داروها و راهکارهای مراقبتی، سلامتی خود را حفظ کنند.

عوامل سقط جنین

عوامل مختلفی وجود دارند که در گروه ریسک فاکتورهای سقط کردن جنین به حساب می‌آیند. این عوامل عبارتند از:

سن

سن یکی از مهم‌ترین عواملی است که احتمال سقط جنین را افزایش می‌دهد. خانم‌هایی که 35 سال به بالا هستند، در حدود 20 درصد احتمال تجربۀ سقط جنین دارند. اما در خانم‌های 40 سال، این ریسک به 33 تا 40 درصد افزایش می‌یابد. در حالی که در خانم‌های 45 ساله، این خطر به 57 تا 80 درصد می‌رسد.

تجربۀ سقط جنین

خانم‌هایی که در بارداری‌های گذشتۀ خود سقط جنین داشته‌اند، بیشتر در خطر سقط کردن جنین قرار دارند. اگر علل سقط‌های قبلی مشخص و رفع شده باشند، این خطر با احتمال کمتری نسبت به گذشته وجود دارد.

بیماری‌های مزمن

ابتلا به بیماری‌هایی مانند دیابت، بیماری‌های تیروئید و نقص‌های سیستم ایمنی باعث می‌شود که خانم‌ها بیشتر تحت خطر سقط کردن جنین خود قرار داشته باشند. اگر این بیماری‌ها کنترل نشده باشند، احتمال سقط را افزایش می‌دهند.

مشکلات رحم و دهانۀ رحم

در برخی از بیماری‌ها، رحم و بافت‌های دهانۀ رحم ضعیف هستند. این اندام‌های تولید مثل آمادگی لازم را برای بارداری نخواهند داشت. در نتیجه، ممکن است احتمال سقط جنین افزایش یابد.

استعمال دخانیات و مصرف نوشیدنی‌های الکلی

استعمال دخانیات، سیگار و قلیان کشیدن و یا زیاد در معرض دود این مواد قرار گرفتن و اعتیاد به داروهای مخدر می‌توانند روی سلامت خانم‌ها در بارداری اثر داشته باشند. این موضوع دربارۀ خانم‌هایی که نوشیدنی‌های الکلی مصرف می‌کنند نیز امکان پذیر است.

وزن بالا یا پایین

اگر خانمی به خاطر عدم پیروی از رژیم غذایی مناسب، مبتلا به چاقی یا کمبود وزن شدید باشد، به سلامتی خود و جنین آسیب می‌زند. با چاقی خطر ابتلا به بیماری‌های قلب و عروق، فشار خون، کبد چرب و سایر بیماری‌ها وجود دارد. از طرفی، در خانم‌هایی که بسیار لاغر هستند، احتمال اینکه با کمبود ویتامین، مواد معدنی و عناصر ضروری بدن مواجه شوند، وجود دارد.

اختلالات ژنتیکی

اگر یکی از والدین یا هر دو والد دچار اختلالات کروموزومی و بیماری‌های ژنتیکی باشند، این احتمال وجود دارد که فرزندشان با بیماری‌ها و اختلالات کروموزومی مواجه شوند. از طرفی ممکن است که اختلالات ژنتیکی مانع از رشد جنین و مرگ آنها شود.

سایر علل وقوع سقط جنین عبارتند از:

• ابتلای مادر به بیماری‌های عفونی
• آلودگی‌های شیمیایی و سمی محیط زندگی و کار
• مصرف داروهای مختلف

تفاوت خونریزی سقط جنین با قاعدگی

شاید این سؤال بسیاری از خانم‌ها باشد که خونریزی سقط جنین با خونریزی پریود چه فرقی دارد؟ در پاسخ می‌توان گفت که اگر سقط جنین در همان هفتۀ اولیه رخ دهد، خفیف و گاهی در حد لکه بینی است. اما در ماه‌های بعد، خونریزی سقط سنگین‌تر و طولانی‌تر از خونریزی قاعدگی خواهد بود.

سقط 100 درصد جنین

هنگامی که خانمی تحت نظر پزشک زنان جنین را سقط می‌کند، راهکارهایی در اختیار دارد. این راه‌ها عبارتند از:

• مصرف داروها و شیاف واژینال برای سقط
• کورتاژ جنین
• القای شرایط زایمان

هر کدام از این روش‌ها با کمک داروها و یا ابزارهای مخصوص امکان پذیر است. از طرفی، چون پزشک روی فرآیند سقط کردن جنین نظارت دارد، خطرهای احتمالی، خانم باردار را تهدید نمی‌کنند.

علائم سقط جنین در ماه‌های مختلف بارداری

در این بخش از مقاله علائم سقط جنین در هر یک از بازه های زمانی بارداری را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

علائم سقط جنین در ماه اول بارداری

در ماه اول بارداری (تقریباً از هفته ۰ تا ۴ بارداری، که شامل دوره قبل از تشخیص قطعی بارداری نیز می‌شود)، علائم سقط جنین معمولاً بسیار خفیف‌تر و گاهی اوقات حتی نامحسوس هستند، به طوری که ممکن است با یک قاعدگی سنگین‌تر یا نامنظم اشتباه گرفته شوند. در بسیاری از موارد، خانم حتی متوجه بارداری خود نشده و سقط را به عنوان یک قاعدگی عادی تجربه می‌کند.

علائم احتمالی سقط جنین در ماه اول عبارتند از:

• لکه بینی یا خونریزی خفیف تا متوسط
• گرفتگی و درد شکمی خفیف
• دفع بافت‌های کوچک یا لخته‌های خونی
• تغییر در علائم اولیه بارداری (در صورت وجود)

علائم سقط جنین در ماه دوم بارداری

علائم سقط جنین در ماه دوم بارداری (یعنی از هفته ۵ تا ۸) معمولاً کمی واضح‌تر از ماه اول است، اما ممکن است به اندازه ماه سوم شدید نباشد. در این مرحله از بارداری، جنین و ساک بارداری کمی رشد کرده‌اند و دفع آن‌ها می‌تواند علائم مشخص‌تری ایجاد کند.

علائم سقط جنین در ماه دوم عبارتند از:

• خونریزی واژینال
• درد و گرفتگی شکمی
• کمردرد
• دفع بافت
• کاهش یا ناپدید شدن علائم بارداری
• احساس ضعف یا سرگیجه

علائم سقط جنین در ماه سوم بارداری

علائم سقط جنین در ماه سوم بارداری (یعنی از هفته ۹ تا ۱۲) معمولاً شدیدتر و واضح‌تر از سقط در هفته‌های اولیه (ماه اول و دوم) است، زیرا جنین و ساک بارداری بزرگ‌تر شده‌اند. در این دوره، علائم ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• خونریزی واژینال شدید
• دفع بافت‌های بارداری
• درد و گرفتگی شدید شکمی
• کمردرد شدید
• کاهش ناگهانی علائم بارداری
• احساس فشار در لگن
• تب و لرز (در صورت عفونت)

علائم سقط جنین در ماه چهارم بارداری

سقط جنین در ماه چهارم بارداری (یعنی از هفته ۱۳ تا ۱۶) سقط دیررس محسوب می‌شود و علائم آن بسیار جدی‌تر و محسوس‌تر از سقط در سه ماهه اول است. در این مرحله، جنین به اندازه قابل توجهی رشد کرده و دفع آن فرآیندی شبیه به زایمان زودرس خواهد داشت.

علائم سقط جنین در ماه چهارم می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• خونریزی شدید واژینال
• درد و انقباضات شدید شکمی
• کمردرد شدید
• دفع بافت‌های بارداری و جنین
• نشت مایع آمنیوتیک
• احساس فشار در لگن
• کاهش یا ناپدید شدن حرکت جنین
• علائم شوک (در موارد شدید)

علائم سقط جنین در ماه پنجم بارداری

سقط جنین در ماه پنجم بارداری (یعنی از هفته ۱۷ تا ۲۰) نیز مانند ماه چهارم، به عنوان سقط دیررس طبقه‌بندی می‌شود و یک اتفاق بسیار جدی و اورژانسی است. در این مرحله از بارداری، جنین به اندازه قابل توجهی رشد کرده و سیستم‌های بدنی او در حال تکامل هستند. علائم سقط در ماه پنجم بسیار مشابه زایمان زودرس است و به مراقبت‌های پزشکی فوری نیاز دارد.

علائم سقط جنین در ماه پنجم شامل موارد زیر است:

• انقباضات شدید و دردناک رحم
• خونریزی واژینال سنگین
• پاره شدن کیسه آب و نشت مایع آمنیوتیک
• دفع جنین و جفت
• احساس فشار شدید در لگن یا واژن
• کمردرد شدید
• کاهش یا توقف حرکات جنین
• علائم شوک
• تب و لرز (در صورت عفونت)

علائم سقط جنین در ماه ششم بارداری

سقط جنین در ماه ششم بارداری (یعنی از هفته ۲۱ تا ۲۴) بسیار نادر است و به عنوان زایمان زودرس شناخته می‌شود. علائم سقط در ماه ششم کاملاً مشابه زایمان است و نیاز به مراقبت‌های فوری و تخصصی پزشکی دارد.

علائم سقط جنین در ماه ششم شامل موارد زیر است:

• انقباضات زایمانی شدید و منظم
• خونریزی واژینال بسیار شدید
• پاره شدن کیسه آب و نشت شدید مایع آمنیوتیک
• دفع جنین و جفت
• احساس فشار شدید و مداوم در لگن و واژن
• کمردرد شدید و دائمی
• توقف یا کاهش چشمگیر حرکات جنین
• علائم شوک هیپوولمیک (ناشی از خونریزی)
• تب و لرز (در صورت عفونت)

علائم سقط جنین در ماه‌های هفتم تا نهم بارداری

سقط جنین در ماه های هفتم تا نهم بارداری (یعنی از هفته ۲۵ تا زمان زایمان) نظر پزشکی به عنوان زایمان زودرس تلقی می‌شود، حتی اگر جنین زنده نماند. در بسیاری از کشورها، جنینی که پس از هفته ۲۴ متولد شود، از نظر قانونی یک فرد تلقی می‌شود و تلاش برای احیای او انجام می‌گیرد. علائم در این مرحله کاملاً مشابه فرآیند زایمان کامل هستند و نیاز به مراقبت‌های پزشکی فوق‌العاده فوری و تخصصی دارند.

علائمزایمان زودرس در ماه های هفتم تا نهم عبارتند از:

• انقباضات زایمانی بسیار شدید و منظم
• خونریزی واژینال بسیار سنگین
• پاره شدن کیسه آب و نشت حجم زیاد مایع آمنیوتیک
• دفع جنین و جفت
• احساس فشار شدید و ثابت در لگن یا واژن
• کمردرد شدید و مداوم
• توقف یا کاهش شدید حرکات جنین
• علائم شوک هیپوولمیک (ناشی از خونریزی)
• تب و لرز (در صورت عفونت)

طبق توضیحاتی که در حوزۀ سلامت به تأیید رسیده‌اند و هم راستا با اصول دین اسلام هستند، در ایران تنها تا چهار ماهگی (جنین 120 روزه) و آن هم تنها بر اساس دستورالعمل‌ها و راهنماهای دقیق برای برخی موارد می‌توان سقط را انجام داد. استفاده از آمپول برای سقط جنین از روش‌هایی است که سازمان غذا و داروی آمریکا نیز آن را در سال 2000 تأیید کرده است. اما خانم‌هایی که بخواهند چنین روشی را به کار بگیرند، نهایتاً تا هفت هفتگی فرصت دارند.

خانم‌هایی که بخواهند با استفاده از قرص، سقط کردن جنین را انجام دهند، عموماً تا 11 هفتگی فرصت دارند. پس از پایان هفتۀ یازدهم و ورود به آخرین هفتۀ ماه سوم، امکان سقط کردن جنین با قرص وجود ندارد. 

داروی های سقط جنین

داروهایی که برای مدیریت سقط جنین استفاده می‌شوند، بسته به شرایط خاص، مانند تجربۀ سقط ناقص یا از سقط کامل می‌تواند متفاوت باشد. در اینجا برخی از داروهای رایج ارائه می‌شوند:

میزوپروستول

میزوپروستول یا همان قرص سایتوتک دارویی است که به خارج کردن بافت حاملگی از رحم کمک می‌کند. این دارو باعث می‌شود که رحم منقبض و محتویات آن خارج شوند. البته عوارض جانبی شایع مصرف آن گرفتگی، خونریزی، تهوع، استفراغ و اسهال هستند.

میفپریستون

دارویی است که با کاهش تولید پروژسترون، علائم بارداری را کاهش می‌دهد. مصرف آن یک بار انجام می‌شود و 24 تا 48 ساعت بعد اثر می‌کند. عوارض مصرف این دارو نیز ممکن است انقباضات رحمی، گرفتگی، استفراغ و حالت تهوع باشند.

شیاف

شیاف‌ها برای سقط جنین معمولاً داروهایی مانند میزوپروستول هستند که تولید پروستاگلاندین را (که باعث انقباضات رحمی می‌شود) مهار کرده و به بدن کمک می‌کنند تا محتویات رحم خارج شوند. این دارو به صورت خوراکی و عموماً در پیش از هفته‌های دهم تا دوازدهم بارداری استفاده می‌گردد.

آمپول‌ها

آمپول‌های مختلفی نیز برای القای زایمان یا مراقبت از سلامت مادر بعد از سقط جنین استفاده می‌شوند. برای مثال می‌توانیم به آمپول اکسی توسین اشاره کنیم. بر خلاف آمپول پروژسترون که به بهبود شرایط بارداری کمک می‌کند، آمپول اکسی توسین با افزایش انقباضات رحمی باعث القای شرایط زایمان و مدیریت بهتر سقط جنین می‌شود.

دمنوش‌های مناسب برای سقط جنین

دمنوش‌های گیاهی می‌توانند طیف گسترده‌ای از اثرات را بر بدن، به ویژه در دوران بارداری و پس از سقط جنین داشته باشند. برخی از گیاهان ممکن است از بهبودی حمایت کنند، در حالی که برخی دیگر به طور بالقوه می‌توانند در روند بهبودی دخالت یا علائم را تشدید کنند. بسیار مهم است که قبل از مصرف دمنوش‌های گیاهی و پس از سقط جنین، با یک متخصص زنان و و نیز طب سنتی دانشگاهی مشورت کنید. از جمله دمنوش‌های مناسب در زمان سقط می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم

• برگ تمشک قرمز
• بابونه
• زعفران
• نعناع فلفلی
• زنجبیل
• برگ گزنه
• دارچین

حکم سقط جنین در اسلام

بعضی از خانم‌ها می‌پرسند که می‌خوام سقط جنین کنم، حکم این امر در اسلام چیست؟ در پاسخ می‌توانیم به این موضوع اشاره کنیم که اسلام سقط جنین را بعد از ماه چهارم بارداری یا همان روز صد و بیستم حاملگی قتل نفس و حرام اعلام کرده است.
اگر تشخیص بیماری در جنین قطعی است و داشتن و نگه داشتن چنین فرزندی موجب حرج باشد، در این صورت جایز است قبل از دمیده شدن روح، جنین را سقط کنند

سقط جنین دوقلو

گاهی مادرانی که دوقلو باردار هستند، با مشکل مرگ یک یا هر دو جنین خود مواجه می‌شوند. علت آن می‌تواند ابتلا به سندرم دوقلوی ناپدید شده (vanishing twin syndrome) باشد. فارغ از اینکه یک یا هر دو جنین بمیرند، شرایط عاطفی و جسمی خاصی تجربه می‌شوند و مادر به حمایت همسر، خانواده و مراقبت‌های پزشک زنان خود نیاز دارد.

سندرم دوقلوی ناپدید شده زمانی اتفاق می‌افتد که یکی از دوقلوها در اوایل بارداری از بین می‌رود و بافت توسط جنین دیگر، مادر یا جفت جذب می‌شود. این نوع سقط اغلب در سه ماهۀ اول اتفاق می‌افتد و در صورت عدم وجود علائم می‌تواند نادیده گرفته شود.

حرکاتی که باعث سقط جنین می‌شوند

انجام فعالیت‌های سنگین یا تمرینات ورزشی سخت می‌توانند بر رحم فشار وارد کنند. این در حالی است که جا به جا کردن وسایل سنگین و خم و راست شدن در افزایش احتمال سقط جنین مؤثر هستند. انجام حرکات پرشی پرفشار مانند بانجی جامپینگ و پرش روی ترامپولین، حبس کردن نفس برای مدت زمانی طولانی و انجام ورزش‌هایی که به شکم فشار وارد می‌کنند، احتمال سقط را افزایش می‌دهند. والیبال، بسکتبال و فوتسال از جملۀ این ورزش‌ها هستند.

این حرکات‌ها باعث آسیب دیدن بافت‌های شکم و لگن، پاره شدن کیسۀ نگهدارندۀ جنین و حتی سقط شدن جنین می‌شوند.

مراقبت های بعد از سقط جنین

مراقبت از مادر پس از سقط جنین شامل رسیدگی به نیازهای جسمی و عاطفی اوست. زمان از دست دادن جنین با فشارهای عاطفی عمیق همراه است، بنابراین باید دلسوزانه از او حمایت کرد. توجه به موارد زیر ضروری هستند.

• داشتن استراحت برای بهبودی
• نظارت بر علائم جسمی
• نوشیدن آب و داشتن تغذیۀ کافی
• توجه به نیازهای عاطفی

 راهنمای مراجعه به پزشک

توصیه می‌شود که خانم‌ها، کار سقط جنین را تحت نظارت پزشک و با تأیید او انجام دهند. در ضمن اگر علائم سقط جنین را متوجه شدند، حتماً با پزشک زنان معالج خود مشورت کنند تا سلامت مادر باردار حفظ شود.

نکات مهم سقط جنین

• علائمی مانند خونریزی واژینال، دردهای شکمی، کمر درد، تپش قلب و کاهش علائم بارداری همراه با سقط جنین هستند.
• فرآیند (miscarriage) به معنای پایان دادن عمدی یا غیرعمدی به حاملگی قبل از 20 هفتگی است.
• داروهایی مانند میزوپروستول، میفپریستون و آمپول اکسی توسین در تسریع فرآیند سقط جنین اثر دارند.
• شما می‌توانید با مطالعۀ مطالب مفید اپلیکیشن هرلایف و مشاورۀ متنی با پزشکان کلینیک آنلاین این مجموعه، پاسخ سؤالات خود را به دست آورده و نگرانی‌هایتان را رفع کنید.

پرسش‌های پرتکرار