ویروس اچ پی وی مخفف ویروس پاپیلومای انسانی، شایعترین عفونت مقاربتی است که معمولاً هیچ علامتی ندارد و ممکن است خود به خود از بین برود. البته در مواردی هم میتواند باعث بروز بیماریهای جدی شود. این ویروس از طریق تماس نزدیک با پوست ناحیه تناسلی پخش میشود و میتواند هم مردان و هم زنان را مبتلا کند. کاندومها محافظت کامل در برابر اچ پی وی را ارائه نمیدهند زیرا تمام پوست دستگاه تناسلی را پوشش نخواهند داد، اما احتمال انتقال را پایین خواهند آورد. شما می توانید در اولین باری که فعالیت جنسی رخ میدهد یا حتی فقط از یک شریک جنسی، در معرض اچ پی وی قرار بگیرید. جهت آشنایی بیشتر با این ویروس و علائم آن در این مطلب از هرلایف همراه ما باشید.
ویروس اچ پی وی
ویروس اچ پی وی یک عفونت ویروسی است که معمولاً باعث رشد پوست یا غشای مخاطی (زگیل) میشود. بیش از ۱۰۰ نوع ویروس اچ پی وی وجود دارد. برخی از انواع عفونت ویروس اچ پی وی باعث ایجاد زگیل میشوند و برخی نیز میتوانند انواع مختلفی از سرطان را ایجاد کنند.
اکثر عفونتهای ناشی از اچ پی وی منجر به سرطان نمیشوند. اما برخی از انواع اچ پی وی تناسلی میتوانند باعث سرطان قسمت تحتانی رحم شوند که به واژن (دهانه رحم) متصل میشود. انواع دیگر سرطانها، از جمله سرطانهای مقعد، آلت تناسلی، واژن، فرج و پشت گلو (اوروفارنکس)، با عفونت ناشی از اچ پی وی مرتبط هستند.
این عفونتها اغلب از طریق تماس جنسی یا سایر تماسهای پوستی منتقل میشوند. واکسنها میتوانند به محافظت در برابر سویههای اچ پی وی کمک کنند که احتمال ایجاد زگیل تناسلی یا سرطان دهانه رحم وجود دارد.
علائم ویروس اچ پی وی
در بیشتر موارد، سیستم ایمنی بدن شما عفونت اچ پی وی را قبل از ایجاد زگیل شکست میدهد. هنگامی که زگیل ظاهر میشود، بسته به نوع اچ پی وی که درگیر است، ظاهر آنها متفاوت است:
- زگیل ناحیهٔ تناسلی: اینها به صورت ضایعات مسطح، برجستگیهای کوچک شبیه گل کلم یا برآمدگیهای ساقه مانند ظاهر میشوند. در زنان، زگیل تناسلی بیشتر در ناحیه فرج ظاهر میشود، اما میتواند در نزدیکی مقعد، دهانه رحم یا واژن نیز ایجاد شود. در مردان، زگیل تناسلی در آلت تناسلی، کیسه بیضه یا اطراف مقعد ظاهر میشود. زگیل تناسلی به ندرت باعث ناراحتی یا درد میشود، اگرچه ممکن است خارش داشته باشد یا حساس شود.
- زگیلهای رایج: زگیلهای معمولی به صورت برآمدگیهای خشن و برجسته ظاهر شده و معمولاً روی دستها و انگشتان ایجاد میشوند. در بیشتر موارد، زگیلهای معمولی ناخوشایند هستند، اما همچنین میتوانند دردناک یا مستعد آسیب یا خونریزی باشند.
- میخچه کف پا: زگیلهای کف پا، زگیلهای سخت و دانه دانهای هستند که معمولاً در پاشنهها یا گویهای پای شما ظاهر میشوند. این زگیلها ممکن است باعث ناراحتی شوند. زگیل کف پا توسط همان نوع ویروسی ایجاد میشود که باعث ایجاد زگیل در دستها و انگشتان شما شده است. اما به دلیل موقعیت مکانی آنها میتوانند دردناک باشند.
- زگیلهای مسطح: زگیلهای مسطح کوچکتر و صافتر از سایر زگیلها هستند. آنها به طور کلی روی صورت یا پاها ظاهر میشوند و در کودکان و نوجوانان بیشتر از بزرگسالان دیده میشوند. این زگیلها ضایعاتی با سطح صاف و کمی برجسته هستند. آنها میتوانند در هر جایی ظاهر شوند، اما کودکان معمولاً آنها را روی صورت میگیرند و در مردان بیشتر در ناحیه ریش ایجاد شده، در زنان نیز روی پاها ظاهر میشوند.
ویروس اچ پی وی چگونه سرایت میکند؟
امکان ابتلا به اچ پی وی از طریق رابطهٔ واژینال، رابطه مقعدی و حتی رابطه دهانی با فرد آلوده به این ویروس وجود دارد. در واقع این ویروس بیشتر در رابطۀ واژن، یا رابطۀ جنسی مقعدی و همچنین از طریق تماس نزدیک پوستی پخش میشود.
از این رو میتوان گفت اگر از نظر جنسی فعال هستید، احتمال ابتلا به ویروس (HPV) وجود دارد حتی اگر تنها با یک نفر رابطهٔ جنسی داشته باشید. همچنین این احتمال وجود دارد که علائم شما سالها پس از رابطهٔ جنسی با فردی که به عفونت مبتلا است، ایجاد شوند. این حالت باعث میشود که تشخیص این که برای اولین بار چه زمانی آن را دریافت کردهاید دشوار باشد.
مشاوره آنلاین با بهترین پزشکان زنان و زایمان
آیا ویروس اچ پی وی باعث بروز مشکلات سلامتی میشود؟
در اکثر مواقع حدود (۹ از ۱۰ مورد) ویروس اچ پی وی خود به خود در عرض دو سال بدون ایجاد هیچ گونه مشکل سلامتی از بین میرود. اما در صورتی که این ویروس از بین نرود، میتواند باعث مشکلات سلامتی مانند زگیل تناسلی و سرطان شود.
چگونه میتوان از ابتلا به ویروس اچ پی وی جلوگیری کرد؟
چندین راه برای کاهش شانس ابتلا به اچ پی وی وجود دارد.
- اولین اقدام محدود کردن ارتباطات جنسی و نداشتن روابط متعدد است. اقدام دوم این است که واکسن بزنید، واکسن اچ پی وی ایمن و مؤثر است و مزیتهای بسیاری خواهد داشت. چرا که در صورت زدن واکسن به خصوص در گروههای سنی توصیه شده، میتواند فرد را از بیماریها از جمله سرطان ناشی از ویروس (HPV) محافظت کند.
- به طور کلی راههای جلوگیری از ویروس اچ پی وی مزیتهای زیادی دارد. به عنوان مثال با غربالگری سرطان دهانه رحم میتوان از ابتلا به بسیاری از بیماریهای ناشی از این ویروس جلوگیری کرد. غربالگری معمول برای زنان ۲۱ تا ۶۵ ساله میتواند از سرطان دهانه رحم جلوگیری کند.
- اگر از نظر جنسی فعال هستید:
هر بار که رابطهٔ جنسی دارید از کاندوم درست استفاده کنید. این توصیه میتواند شانس ابتلا به اچ پی وی را کاهش دهد. اما اچ پی وی میتواند مناطقی را که کاندوم پوشش نمیدهد، آلوده کند. بنابراین دقت داشته باشید کاندوم ممکن است به طور کامل از ابتلا به اچ پی وی محافظت نکند.
- در یک رابطهٔ تک همسری متقابل باشید، یا فقط با کسی که فقط با شما رابطهٔ جنسی دارد، رابطهٔ جنسی داشته باشید.
واکسن اچ پی وی
واکسن (Gardasil 9) یک واکسن اچ پی وی تأیید شده توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده است و میتواند برای مردان و زنان جهت محافظت در برابر سرطان دهانهٔ رحم و زگیل تناسلی استفاده شود.
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC)، واکسیناسیون روتین اچ پی وی را برای دختران و پسران ۱۱ و ۱۲ ساله توصیه میکند، اگرچه میتوان آن را در سن ۹ سالگی نیز تزریق کرد. این واکسن برای دختران و پسرانی که قصد برقراری تماس جنسی دارند و در معرض ویروس اچ پی وی قرار دارند، ایده آل است. تحقیقات نشان داده است که دریافت واکسن در سنین پایین با شروع زودتر فعالیت جنسی ارتباطی ندارد.
هنگامی که فردی به اچ پی وی آلوده میشود، واکسن ممکن است آنقدر مؤثر نبوده یا اصلاً کارساز نباشد. همچنین پاسخ به واکسن در سنین پایینتر از سنین بالاتر بهتر خواهد بود. اما اگر قبل از ابتلا، به فردی تزریق شود، این واکسن میتواند از اکثر موارد سرطان دهانهٔ رحم جلوگیری کند.
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC)، توصیه میکند که همهٔ کودکان ۱۱ و ۱۲ ساله دو دوز واکسن اچ پی وی را با فاصله حداقل شش ماه دریافت کنند. نوجوانان ۹ و ۱۰ ساله و نوجوانان ۱۳ و ۱۴ ساله نیز میتوانند واکسیناسیون را بر اساس برنامهٔ به روز شده دو دوز دریافت کنند. تحقیقات نشان داده است که برنامهٔ دو دوز برای کودکان زیر ۱۵ سال مؤثر است.
نوجوانان و بزرگسالان جوانی که در سنین ۱۵ تا ۲۶ سالگی تزریق واکسن را شروع میکنند، باید به دریافت سه دوز از واکسن ادامه دهند. (CDC) واکسیناسیون اچ پی وی را برای همهٔ افراد تا سن ۲۶ سالگی که به اندازهٔ کافی واکسینه نشدهاند توصیه میکند. سازمان غذا و داروی ایالات متحده اخیراً استفاده از (Gardasil 9) را برای مردان و زنان ۹ تا ۴۵ ساله تأیید کرده است. از این رو اگر ۲۷ تا ۴۵ ساله هستید، با مراجعه به پزشک خود، مشورت کنید که آیا توصیه میکند واکسن اچ پی وی را دریافت کنید یا خیر.
ایمنی واکسن گارداسیل در برابر بیماریها چگونه است؟
واکسن پاپیلومای انسانی اچ پی وی مورد استفاده در اکثر نقاط جهان (Gardasil 9) نام دارد و از شما در برابر ۹ نوع اچ پی وی که مسئول بیشتر بیماریهای مرتبط با ویروس اچ پی وی هستند، محافظت میکند.
واکسن (Gardasil 9) از پروتئینهای ریز ساخته شده است که شبیه بیرون یک سلول اچ پی وی واقعی است. این واکسن حاوی هیچ ویروس زنده، کشته شده یا (DNA) ویروس نیست، بنابراین نمیتواند باعث سرطان یا سایر بیماریهای مرتبط با اچ پی وی شود.
افراد واکسینه شده با واکسن اچ پی وی، در برابر ۹ نوع اچ پی وی محافظت میشوند که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- انواع ۱۶ و ۱۸ که دو نوع اچ پی وی هستند و باعث بیشتر سرطانهای مرتبط با اچ پی وی میشوند.
- پنج نوع شایع بعدی اچ پی وی مرتبط با سرطان دهانه رحم (انواع ۳۱، ۳۳، ۴۵، ۵۲ و ۵۸) هستند.
- دو نوع اچ پی وی غیر سرطان زا (نوع ۶ و ۱۱) هستند که باعث ۹۰ درصد زگیلهای تناسلی میشوند.
چه کسانی باید واکسن اچ پی وی را دریافت کنند؟
- همهٔ پیش نوجوانان (از جمله پسران و دختران) در سن ۱۱ یا ۱۲ سالگی یا حتی از سن ۹ سالگی میتوانند برای دریافت واکسن اقدام کنند.
- همهٔ افراد تا سن ۲۶ سال، اگر قبلاً واکسینه نشده باشند.
واکسیناسیون برای افراد بالای ۲۶ سال توصیه نمیشود. با این حال، برخی از بزرگسالان ۲۷ تا ۴۵ ساله که قبلاً واکسینه نشدهاند، ممکن است پس از صحبت با ارائه دهندهٔ مراقبتهای بهداشتی خود در مورد خطر ابتلا به عفونتهای جدید اچ پی وی و مزایای احتمالی واکسیناسیون، تصمیم به دریافت واکسن اچ پی وی بگیرند. واکسیناسیون اچ پی وی در این محدوده سنی سود کمتری دارد. چرا که اکثر بزرگسالان فعال جنسی قبلاً در معرض اچ پی وی قرار گرفتهاند، اگرچه لزوماً همهٔ انواع اچ پی وی هدف واکسیناسیون نیستند.
در هر سنی، داشتن یک شریک جنسی جدید یک عامل خطر برای ابتلا به عفونت جدید اچ پی وی است. افرادی که در حال حاضر در یک رابطهٔ طولانی مدت و تک همسری متقابل هستند، به احتمال زیاد به عفونت ناشی از اچ پی وی جدید مبتلا نمیشوند.
چگونه بفهمیم به ویروس اچ پی وی مبتلا هستیم؟
هیچ آزمایش قطعی برای تشخیص وضعیت (HPV) یک فرد وجود ندارد. همچنین، آزمایش اچ پی وی تأیید شدهای برای یافتن اچ پی وی در دهان یا گلو وجود نخواهد داشت. تستهای اچ پی وی وجود دارند که میتوانند سرطان دهانهٔ رحم را غربالگری کنند. ارائه دهندگان مراقبتهای بهداشتی فقط از این آزمایشها برای غربالگری زنان ۳۰ ساله و بالاتر استفاده میکنند. تست اچ پی وی برای غربالگری مردان، نوجوانان یا زنان زیر ۳۰ سال توصیه نمیشود.
اکثر افراد مبتلا به اچ پی وی نمیدانند که به این عفونت مبتلا هستند. چرا که هرگز علائم یا مشکلات سلامتی را از خود بروز نمیدهند. برخی از افراد نیز با ابتلا به زگیل تناسلی متوجه میشوند که اچ پی وی دارند. زنان ممکن است زمانی که نتیجه غیرطبیعی تست پاپ اسمیر (در طول غربالگری سرطان دهانهٔ رحم) دریافت کنند، متوجه شوند که به اچ پی وی مبتلا هستند. برخی دیگر ممکن است تنها زمانی متوجه شوند که مشکلات جدیتری از اچ پی وی مانند سرطان داشته باشند.
درمان اچ پی وی و مشکلات ناشی از آن
هیچ درمانی برای خود ویروس اچ پی وی وجود ندارد. با این حال، درمانهایی برای رفع و بهبود مشکلات و بیماریهای ناشی از اچ پی وی وجود دارند که در ادامه به توضیح آن میپردازیم.
- برخی علائم با درمان توسط ارائهدهندهٔ مراقبتهای بهداشتی یا با داروهای تجویزی توسط پزشک متخصص از بین میروند.
- درمان پیش سرطان دهانهٔ رحم در دسترس است. زنانی که به طور معمول آزمایش پاپ اسمیر انجام میدهند و در صورت نیاز پیگیری میکنند، میتوانند قبل از ایجاد سرطان مشکلات را پیدا کنند. همیشه پیشگیری بهتر از درمان است.
- سایر سرطانهای مرتبط با اچ پی وی نیز زمانی که زود تشخیص داده و درمان شوند قابل درمان هستند.
مروری کوتاه بر ویروس HPV
- اچ پی وی مخفف ویروسی به نام پاپیلومای انسانی است که یک عفونت شایع مقاربتی بوده و به طور معمول بدون هیچ گونه علامتی بروز میکند.
- بیماریهای ناشی از اچ پی وی، موارد زیر را شامل میشوند.
- انواع مختلف زگیل تناسلی و سرطانهای دهانهٔ رحم
- ۹۰ درصد سرطانهای مقعد
- ۷۸ درصد سرطانهای واژن
- ۲۵ درصد سرطانهای فرج
- ۵۰ درصد سرطانهای آلت تناسلی
- و ۶۰ درصد سرطانهای اوروفارنکس (سرطانهای پشت گلو از جمله قاعده زبان و لوزه)
- این ویروس از طریق تماس نزدیک با پوست ناحیهٔ تناسلی هم پخش میشود و میتواند هم مردان و هم زنان را مبتلا کند.