اچ پی وی (HPV) یک ویروس نسبتاً شایع مقاربتی محسوب می‌شود که بیشتر از ۱۲۰ ژنوتیپ در میان ویروس پاپیلومای انسانی از آن شناسایی شده است. اگرچه (HPV) در بیشتر موارد خود به خود بهبود پیدا می‌کند، اما گاهی می‌تواند باعث بروز بیماری‌های آزار دهنده مثل زگیل و خطرناک مثل سرطان شود. بر اساس اطلاعات منتشر شده در سایت مرکز مراقبت از زنان کشور آمریکا (cwcare)، تخمین زده می‌شود که ۷۰ درصد از زنان و مردان حداقل یک بار در کل زندگی خود با این ویروس تماس پیدا می‌کنند. اما آیا می‌دانید که خطرات این ویروس چیست و چگونه باید از خود محافظت کنید؟ بهترین روش پیشگیری، آشنایی با راه های انتقال ویروس اچ پی وی خواهد بود.
راه های انتقال ویروس اچ پی وی (HPV) چیست؟
بهتر است ابتدا نشانه‌های ویروس اچ پی وی و محل رشد زگیل تناسلی را بررسی کنیم و بعد روش‌های انتقال آن را بررسی کنیم. یکی از نشانه‌های بارز ابتلا به اچ پی وی، بروز زگیل تناسلی در ناحیه تناسلی است که اگرچه ممکن است در برخی از افراد هیچ وقت چنین نشانه‌ای بروز پیدا نکند، اما گاهی اوقات علائم آن در دیگر مبتلایان در عرض چند ماه یا حتی بعد از چند سال ظاهر می‌شود. یک زگیل می‌تواند در ناحیه واژن، دهانه رحم و مقعد زنان و آلت تناسلی، کیسه بیضه و مقعد مردان رشد کند. زگیل ناشی از اچ پی وی می‌تواند به اشکال مختلف برجسته یا مسطح در سایزهای کوچک و بزرگ بروز پیدا کند و عوارض ناخوشایندی همچون درد، خارش، سوزش و خونریزی را به دنبال داشته باشد. اما در ادامه به راه های انتقال ویروس اچ پی وی می‌پردازیم.
انتقال از طریق رابطه جنسی
از آنجا که اچ‌پی‌وی بیش از هر چیز از طریق رابطه جنسی منتقل می‌شود، بنابراین در لیست بیماری‌های مقاربتی قرار می‌گیرد. به این معنی که افراد از طریق انواع رابطه‌های جنسی یعنی از طریق واژن، مقعد و حتی دهان باعث انتقال دادن این ویروس به بدن شریک جنسی خود می‌شوند. اگرچه گفته می‌شود انتقال آن از طریق واژن و مقعد بیش از رابطه دهانی است.
انتقال اچ پی وی از طریق بوسیدن
اچ پی وی از طریق بزاق یا مایعات بدن همچون مایع منی قابلیت انتقال ندارد، بلکه از طریق تماس پوست با پوست از فرد آلوده به فرد سالم منتقل می‌شود. بنابراین بوسیدن می‌تواند یکی از راه های انتقال ویروس اچ پی وی محسوب شود که البته بزاق دهان هیچ نقشی در آن ندارد. اچ پی وی از طریق غشای مخاطی دهان، لب‌ها، مقعد و قسمت‌های مختلف اندام تناسلی وارد بدن می‌شود. آمیزش دهان به تناسلی و یا بوسیدن عمیق (بوسه فرانسوی) از راه های انتقال ویروس اچ پی وی هستند. انتقال ویروس از طریق دهان منجر به انتقال ویروس به گلو و دهان خواهد شد. در واقع اگر دهان تنها راه انتقال باشد، بیمار نباید نگران انتقال ویروس از طریق گردش خون به اندام تناسلی باشد.
چگونه می‌توان از ابتلا به اچ پی وی جلوگیری کرد؟
اگر از لحاظ رابطه جنسی فعال هستید، توصیه می‌کنیم از روش‌های ایمن مثل کاندوم برای پیشگیری از ابتلا به اچ پی وی استفاده کنید. البته استفاده از کاندوم مانند بسیاری از بیماری‌های مقاربتی نمی‌تواند به صورت کامل مانع انتقال این ویروس شود، اما درصد ابتلا به آن را تا حد زیادی کاهش می‌دهد. تزریق واکسن نیز می‌تواند یکی از اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از ابتلا به اچ پی وی محسوب شود و البته ذکر این نکته ضروری است که واکسن این بیماری تنها شما را در برابر انواع خاصی از انواع (HPV) محافظت می‌کند. برای مثال با تزریق واکسن گارداسیل ۹ ظرفیتی می‌توانید بدن خود را در برابر ۹ گونه از ویروس پاپیلومای انسانی محافظت کنید.
- اچ پی وی ۱۶ و ۱۸: دو گونه از ویروس پاپیلومای انسانی که در ۸۰ درصد موارد منجر به سرطان دهانه رحم می‌شوند.
- اچ پی وی ۶ و ۱۱: دو گونه از ویروس پاپیلومای انسانی که در ۹۰ درصد موارد منجر به بروز زگیل تناسلی می‌شوند.
- اچ پی وی‌های (۳۱، ۳۳، ۴۵، ۵۲ و ۵۸): 5 گونه ویروس پاپیلومای انسانی که می‌توانند منجر به سرطان دهانه رحم، سرطان مقعد، واژن، آلت تناسلی و یا گلو شوند.
نکته مهم: واکسن اچ پی وی در چند دوز برای افراد ۱۵ تا ۴۵ سال تزریق می‌شود. واکسن دوم ۲ ماه بعد از نوع اول تزریق می‌شود و واکسن سوم نیز ۴ ماه پس از دوز دوم واکسن (HPV) به بیمار تزریق خواهد شد. بنابراین دریافت هر ۳ دوز واکسن اچ پی وی حدود ۶ ماه زمان می‌برد.
اگر قصد دارید این واکسن را برای افراد ۹ تا ۱۴ سال استفاده کنید، تنها باید دو دوز از واکسن را دریافت کنید که با فاصله ۶ ماه از هم استفاده می‌شوند. توصیه می‌شود برای دریافت حداکثر سطح محافظتی، واکسن را از سنین قبل از شروع فعالیت جنسی یعنی بین سنین ۱۱ تا ۱۲ سالگی دریافت کنید.
دانستنی‌های مهم در زمینه بیماری اچ پی وی (HPV)
- بیماری hpv انواع مختلفی دارد که همه آن‌ها خطرناک نیستند و نمی‌توانند باعث بروز زگیل یا سرطان شوند.
- اچ پی وی یک بیماری عفونتی مقاربتی محسوب می‌شود که تقریباً ۷۰ درصد از افرادی که از نظر جنسی فعال هستند، حداقل یک بار در طول عمر خود به آن مبتلا می‌شوند.
- از راه های انتقال ویروس اچ پی وی می‌توانیم به انواع روش‌های ارتباط جنسی (واژن، مقعد، دهان) و تماس پوستی مثل بوسیدن عمیق اشاره کنیم.
- بیشتر عفونت‌های اچ پی وی عموماً علائمی ایجاد نمی‌کنند و گاهی با آزمایش از مخاط دهانه رحم و در برخی از مواقع با برجستگی‌های گل کلم مانند ایجاد شده در ناحیه تناسلی تشخیص داده می‌شوند.
- ۱۴ نوع از چندین ویروس پاپیلومای انسانی در رده مواردی قرار دارند که می‌توانند احتمال ابتلا به سرطان را افزایش دهند.
- بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها در آمریکا (CDC) اگرچه فقط در این کشور سالانه ۳۷ هزار نفر از طریق ویروس اچ پی وی به سرطان مبتلا می‌شوند، اما ۹ نفر از هر ۱۰ نفر مورد مبتلا به این بیماری، به صورت خود به خود درمان خواهند شد.
- مدت زمان ماندگاری اچ پی وی از فردی به فرد دیگر متفاوت است. در برخی از مواقع این بیماری به دلیل سیستم ایمنی قوی در فرد ظرف چند ماه از بین می‌رود. اما به طور کلی اچ پی وی در اغلب اوقات پس از ۲ سال از ابتلای فرد از بین می‌رود.
- درمان‌های متعددی برای برطرف کردن زگیل تناسلی وجود دارند که سوزاندن، انجماد یا کرایو تراپی، لیزر و جراحی از جمله آن‌ها محسوب می‌شوند. اما در بسیاری از مواقع زگیل ممکن است دوباره عود کند، زیرا درمان‌ها نمی‌توانند کل ویروس را در بدن از بین ببرند، پس بهترین روش پیشگیری از بیماری با دریافت واکسن و رابطه جنسی محافظت شده است.
