سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) نوعی بیماری هورمونی است که عوارض مختلفی با خود به همراه میآورد. ریزش مو، کیستهای کوچک تخمدان، خستگی مزمن و تغییرات در چرخۀ قاعدگی از عوارض احتمالی آن هستند. اما آیا ارتباطی میان تنبلی تخمدان و پریود نشدن هم وجود دارد؟ پاسخ مثبت است. در ادامه بیشتر برایتان میگوییم.
تنبلی تخمدان چیست؟
تنبلی تخمدان یا سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) وضعیتی است که در آن تخمدانها مقداری غیرعادی از آندروژن یا هورمونهای جنسی مردانه تولید میکنند.
این هورمونها به طور معمول در زنان اندک هستند. با ابتلا به این سندرم، کیستهای کوچک متعدد (کیسههای پر از مایع) در تخمدانها تشکیل میشوند.
علت تنبلی تخمدان چیست؟
علت دقیق (PCOS) مشخص نیست. بسیاری از زنان مبتلا به این سندرم مقاومت به انسولین دارند. این یعنی اینکه بدن آنها نمیتواند به خوبی از انسولین استفاده کند.
انسولین در بدن انباشته میشود و ممکن است باعث افزایش سطح آندروژن شود. چاقی هم میتواند سطح انسولین را افزایش دهد و علائم تنبلی تخمدان را بدتر کند. به نظر میرسد، ژنتیک هم در ابتلای به این مشکل نقش دارد.
علائم تنبلی تخمدان | آکنه روی صورت و بدن، نوسانات خلق و خو، پریودهای دردناک، رشد موهای زائد، کیست تخمدان، ریزش مو، ناباروری |
تشخیص تنبلی تخمدان |
بررسی علائم مانند پریودهای نامنظم، اسکن تخمدان با روشهای عکس برداری برای بررسی کیستهای تخمدان، انجام آزمایش خون برای سنجش سطح هورمونهای مردانه مانند تستوسترون |
پیشگیری از تنبلی تخمدان |
مصرف غذاهای سالم حفظ وزن متعادل ورزش کردن منظم |
درمان تنبلی تخمدان |
داروهایی برای کاهش هورمونهای مردانه قرصهای کنترل بارداری هورمونی داروهایی برای کنترل انسولین |
عوارض تنبلی تخمدان |
ابتلا به تنبلی تخمدان و پریود نشدن پریودهای نامنظم نازک شدن موها چاقی ناباروری با ابتلا به سندرم متابولیک |
یادتان باشد که درمانی قطعی برای تنبلی تخمدان وجود ندارد. با تغییراتی در سبک زندگی، امکان بهبود علائم و عوارض این سندرم وجود دارد.
راه و روشی قطعی برای پیشگیری از ابتلا به تنبلی تخمدان هم وجود ندارد. با این حال، میتوانید اقدامات کوچکی مانند پیشنهادهای ذکر شده در جدول بالا را برای کاهش علائم انجام دهید.
ارتباط تنبلی تخمدان و پریود نشدن چیست؟
قاعدگی برخی از زنان مانند ساعت دقیق است و در برخی هم این طور نیست. زمانی که قاعدگی شما به طور مداوم نامنظم است، باید حواستان را جمع و وضعیت را پیگیری کنید. متوسط چرخۀ قاعدگی ۲۸ روز است، اما وقوع پریود بین ۲۱ تا ۳۵ روز در محدودۀ طبیعی در نظر گرفته میشود.
اگر در طول سال، هشت سیکل پریود یا کمتر دارید یا سیکلهایتان بیشتر از ۳۵ روز طول میکشند، دچار بی نظمی پریود هستید. یکی از عوامل اصلی و مهم بی نظمی پریود هم تنبلی تخمدان است.
تأثیر تنبلی تخمدان بر پریود چیست؟
ابتلا به تنبلی تخمدان روی روند قاعدگی اثر میگذارد. میان تنبلی تخمدان و پریود نشدن ارتباطاتی وجود دارد. این بیماری ۴ تا ۲۰ درصد از زنان را در سنین باروری تحت تأثیر قرار میدهد.
پریود برخی از زنان مبتلا به تنبلی تخمدان تا سه هفته طول میکشد. از سوی دیگر شاید، برخی دیگر به مدت سه ماه پریود نشوند. در واقع، این سندرم مانع از آن میشود که روندی منظم و قابل پیش بینی درباره پریود وجود داشته باشد.
حتی امکان دارد که پریود در بعضی از افراد به طور کامل متوقف شود. تنها درصد کمی از زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک سیکل قاعدگی منظمی دارند.
سندرم تخمدان پلیکیستیک چطور پریود را تغییر میدهد؟
سطح بالای آندروژن میتواند در رشد و ترشح تخمک یا تخمک گذاری اختلال ایجاد کند. به جای بلوغ تخمکها، کیستهای تخمدان (کیسههای کوچک پر از مایع) روی تخمدانها ایجاد میشوند.
در نتیجه ابتلا به این وضعیت، امکان دارد که تخمک گذاری هر ماه اتفاق نیفتد. ارتباط تنبلی تخمدان و پریود نشدن ریشه در همین موضوع دارد. همیشه سیکل خود را یادداشت تا بدانید چه مدت از آخرین پریودتان گذشته است. اگر متوجه وقفهای سه ماهه بین پریود شدید، به متخصص زنان مراجعه کنید.
تنبلی تخمدان چه تاثیری روی بارداری دارد؟
برخی از زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک، فقدان قاعدگی را برای سه یا چند سیکل متوالی تجربه میکنند. این وضعیت آمنوره (amenorrhea) نام دارد و یکی از دلایل اصلی ناباروری در زنان مبتلا به تنبلی تخمدان است.
اگر پریود در کار نباشد، یعنی هیچ تخمکی به عنوان بخشی از چرخۀ قاعدگی آزاد نمیشود. نبود تخمک هم امکان بارداری را از بین میبرد.
چه زمانی برای کشف رابطه تنبلی تخمدان و پریود نشدن به متخصص زنان مراجعه کنیم؟
برای کشف ارتباط تنبلی تخمدان و پریود نشدن باید به علائم جسمی خود دقت کنید و حواستان به روند پریودهایتان باشد. اگر چند دوره پریود نشدن را تجربه میکنید و نشانههایی مانند خستگی، آکنه، اضافه وزن و غیره دارید، به پزشک زنان مراجعه کنید.
همیشه حواستان به روند چرخه قاعدگی باشد و با زیر نظر گرفتن تاریخ تخمک گذاری، پریود و دیگر موارد لازم، از طبیعی بودن اوضاع مطمئن شوید.
نگاهی کلی به تنبلی تخمدان و پریود نشدن
- میان تنبلی تخمدان و پریود نشدن ارتباط وجود دارد.
- با رعایت سبک زندگی سالم از ابتلا به تنبلی تخمدان جلوگیری کنید.
- امکان ناباروری در جریان ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک وجود دارد.
- تنبلی تخمدان روی چرخه قاعدگی اثر میگذارد و آن را با اختلالات مختلف مواجه میکند.
- همیشه روند پریودتان را زیر نظر داشته باشید. در این مسیر از اپلیکیشن مدیریت قاعدگی هرلایف استفاده کنید.
هرلایف برنامهای جذاب و کاربردی برای ثبت چرخه قاعدگی است. با مراجعه به این اپلیکیشن میتوانید به منابع علمی و مقالات معتبر هم دسترسی داشته باشید و از خدماتی مانند مشاوره با پزشکان ممتاز بهره ببرید.
پرسشهای پرتکرار:
– تنبلی تخمدان با بررسی علائم، سنجش سطح هورمونهای مردانه و روشهای عکس برداری از تخمدان تشخیص داده میشود.
– وجود موهای زائد در صورت و بدن، بروز جوش و آکنه، پریودهای نامنظم و پریود نشدن از جمله علائم ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک یا تنبلی تخمدان هستند.
– برخی منابع ادعا کردهاند، سیب آووکادو، موز، گیلاس، کیوی، انبه، هلو، انار، گلابی و توت فرنگی برای کنترل علائم این سندرم مفیدند.
– ابتلا به این سندرم میتواند موجب بروز اختلالات چرخه قاعدگی مانند پریودهای نامنظم یا عادت ماهانه سنگین و دردناک شود. دلیل این اثرگذاری ریشه در نوسانات هورمونی و اثرگذاری سندرم در روند تشکیل تخمک و آزادسازی آن دارد.
منابع: