نگاهی به آمار و ارقامِ شروع قاعدگی در کشورهای دنیا نشان میدهد که ظاهراً نسلهای اخیر زودتر از گذشتگان پریود میشوند. دورهای که طول میکشد تا روند قاعدگی به الگویی منظم تبدیل شود هم طولانیتر از گذشتهها شده است. به عبارت سادهتر، انگار در سالهای اخیر، دختران زودتر پریود میشوند و قاعدگی آنها دیرتر به حالتی منظم با الگویی مشخص تبدیل میشود. در این مقاله، شما را در جریان یافتههای تحقیقاتی درباره این موضوع خواهیم گذاشت.
دختران در دهههای اخیر زودتر پریود میشوند؟
دادههای اخیر در کشورهای مختلف نشان میدهند که در ۵ دهه گذشته، دختران زودتر پریود میشوند. البته تحقیقات با در نظر گرفتن نژادهای مختلف یا موقعیت اقتصادی افراد انجام نشده است. به عبارت دقیقتر، نیاز به پژوهشهای جدیتر در این زمینه وجود دارد. فقط بحث شروع زودتر قاعدگی در دهههای اخیر نیست، به طور کلی، بلوغ دختران سریعتر شده است. برای مثال، در برخی موارد، دختران شش یا هفت ساله هم شروع به بالغشدن میکنند و نشانههای بلوغ در آنها زودتر از گذشته ظاهر میشود. بزرگشدن سینهها هم یکی از مظاهر این بلوغ زودهنگام در سنین کودکی است.
متهمان ردیف اول احتمالی را بشناسید
هنوز هیچ تحقیقی به طور قطعی دلیل پریود شدن زودتر دختران را شناسایی نکرده است. کاملاً مشخص نیست که چرا دختران زودتر از سالها و دهههای گذشته پریود و بالغ میشوند. با این حال، انگشت اتهام به سمت چند عامل احتمالی نشانه میرود. چه عواملی:
- چاقی
- مواد شیمیایی محیط
- استرس و سبک زندگی
چاقی
شروع زودهنگام بلوغ و قاعدگی میتواند نتیجه افزایش وزن هم باشد. متوسط وزن دختران در سن بلوغ نسبت به گذشتهها بیشتر شده است. قاعدگی زودرس با چاقی ارتباط مستقیمی دارد. مطالعات متعدد نشان داده که دخترانی با اضافه وزن یا چاقی، زودتر از دخترانی با وزن متوسط، پریود میشوند.
در سال ۲۰۲۱، محققان بریتانیایی دریافتند که لپتین (leptin) یعنی هورمون ترشحشونده از سلولهای چربی برای کنترل گرسنگی، در رشد جنسی هم اثرگذار است. با این حال، یادتان نرود که بسیاری از دخترانی که زودتر از قبل پریود میشوند، اضافه وزن ندارند.
مواد شیمیایی
قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی هم از عوامل بلوغ زودتر دختران و شروع سریعتر قاعدگی در نسلهای تازهتر است. تحقیقات روی دخترانی از کشورهای مختلف نشان داده که دخترانی با بلوغ زودتر نسبت به گذشتهها در معرض مواد شیمیایی بودهاند و در ادرارشان موادی مانند فتالات یافت شده است.
منظور موادی است که برای ساخت پلاستیک بادوامتر استفاده میشوند و در همه چیز از کفپوش وینیل گرفته تا بستهبندی مواد غذایی موجود هستند. فتالاتها متعلق به دسته وسیعتری از مواد شیمیایی به نام «مختلکنندههای غدد درونریز» هستند و میتوانند بر رفتار هورمونها تأثیر بگذارند. مواد شیمیایی مختلف دیگر و آلودگیهای محیطی روی بدن دختران و بلوغشان اثر گذاشتهاند.
استرس و سبک زندگی
احتمالاً عوامل دیگری هم در بلوغ زودرس نقش دارند. به نظر میرسد که استرس زندگی در دهههای اخیر بسیار بیشتر از گذشتهها شده است. سبک زندگی افراد هم تغییر کرده است. با تحرک کمتر، غذاهای مضرتر و قرارگرفتن در معرض آبوهوای نامناسب، دختران فشار بیشتری را نسبت به همتایانشان در گذشتهها تحمل میکنند.
متخصصان غدد اطفال از سراسر جهان متوجه شدهاند که مراجعات برای بلوغ زودرس در دختران در حال افزایش است. مطالعهای در کشور ایتالیا نشان داد که ۳۲۸ دختر در طی یک دوره هفتماهه در سال ۲۰۲۰ به پنج کلینیک در سراسر کشور مراجعه کرده و مشکل بلوغ زودرس را با پزشکان درمیان گذاشتهاند. این در حالی است که در مدت مشابه در سال ۲۰۱۹، تعداد چنین مراجعاتی ۱۴۰ نفر بوده است.
مشخص نیست که آیا این روند ناشی از افزایش استرس، سبک زندگی بیتحرک است یا خیر. در هر حال، به نظر میرسد که این مجموعه عوامل در پریود زودتر دختران در دهههای اخیر نقش دارند.
برای کنترل پریود نشدن زودتر نسلهای جدیدتر چه باید کرد؟
تغییر سبک زندگی میتواند چرخه قاعدگی را در دختران و زنان کنترل کند. برای همین، بهتر است که والدین و مسئولان آموزشی به ترویج سبک زندگی سالم دقت بیشتری داشته باشند. برای مثال، توصیههای زیر میتوانند از موارد مفید در کنترل سبک زندگی سالم و قاعدگی به موقع باشند:
- خواب کافی و به موقع از مهمترین موارد در کنترل سن شروع قاعدگی است.
- پرهیز از استرسها و فشارهای زیاد هم در مدیریت زمان قاعدگی نقش دارد.
- زندگی در محیطی سالمتر از نظر آب و هوا، به کنترل بهتر عملکرد هورمونها کمک میکند.
- تغذیه مناسب شامل مقادیر زیادی از سبزیجات و میوههای متنوع است و در کنترل قاعدگی نقش دارد.
برخی معتقدند که شاید توجه بیشتر به مقوله پریود شدن هم در احساس تغییر به وجودآمده در این وضعیت نقش داشته باشد. به عبارت دقیقتر، این دسته از افراد میگویند که پیگیری دقیقتر وضعیت پریود دختران، احتمالاً با حساستر شدن نسبت به این موضوع همراه شده است. از آنجا که آمار دقیقی از پریود شدن دختران در دهههای خیلی دورتر در دسترس نیست، شاید این باور که نسل جدید زودتر پریود میشوند، آنقدرها هم درست نباشد.
زیر نظر گرفتن چرخه قاعدگی را از یاد نبرید
اگر به تازگی پریود شدهاید یا فرزندی در حوالی بلوغ دارید، باید حواستان به علائم قاعدگی، زمانهای وقوع آن و عوارضش باشد. برای اینکه بتوانید این موضوع را به خوبی تحت کنترل درآورید، از اپلیکیشنهای ردیابی پریود مانند هرلایف کمک بگیرید. این اپ کاربردی به شما اجازه میدهد که اطلاعات مربوط به چرخه قاعدگی خود را ثبت و در طول ماه دنبال کنید.
یادتان باشد که شاید در دوران تازه، میانگین سن پریود شدن پایینتر هم بیاید و استانداردهای تازهای در این زمینه شکل بگیرد. در هر حال، دنبال کردن روند قاعدگی و زمانهای آن، برای حفظ سلامتی لازم است.
پرسشهای پرتکرار
احتمالاً پای عواملی مانند چاقی بیشتر در نوجوانان، سبک زندگی بیتحرک، استرسهای بیشتر و تغذیه نامناسب به میان است.
لازم است که نوجوانان تغذیهای سالم و سرشار از میوهها و سبزیجات داشته باشند. با رعایت سبک زندگی سالم، کنترل پریود هم سادهتر میشود.
بله، بسیاری از پژوهشها در نقاط مختلف جهان به این ادعا صحه میگذارند و نشان میدهند که چاقی باعث پریود زودتر میشود.
منابع: