سرطان روده کوچک: علائم، تشخیص و روش‌های درمان

سرطان روده کوچک (Small Intestine Cancer)، نوعی نادر از انواع سرطان است و زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های غیرطبیعی در رودۀ کوچک به طور غیر قابل کنترلی رشد می‌کنند. رودۀ کوچک، بخشی از دستگاه گوارش است که معده را به رودۀ بزرگ متصل می‌کند. این اندام نقش مهمی در هضم غذا و جذب مواد مغذی دارد.

هنگامی که خانم یا آقایی به سرطان رودۀ بزرگ مبتلا می‌شود، با کاهش وزن غیر قابل توضیح، شکم درد، تیره بودن خون، وجود خون در مدفوع و خستگی مواجه می‌شود. تست خون، آندوسکوپی، ام آر آی و سی تی اسکن برای تشخیص به پزشک داخلی یا فوق تخصص گوارش کمک می‌کنند. در حالی که جراحی، شیمی درمانی، پرتودرمانی و درمان هدفمند از بهترین روش‌های درمان سرطان رودۀ کوچک به شمار می‌آیند. در ادامۀ این مطلب هرلایف همراه ما باشید تا اطلاعات بیشتری دربارۀ این بیماری کسب کنید.

سرطان روده کوچک چندان شایع نیست، اما باید به آن اهمیت داد. از علائم آن می‌توان درد شکم، تهوع و استفراغ، تغییرات در عادات روده، خون در مدفوع، خستگی و ضعف، بی اشتهایی و نفخ را نام برد.

سرطان روده کوچک

رودۀ کوچک یکی از مهم‌ترین اندام‌های موجود در دستگاه گوارش است که معده را به رودۀ بزرگ متصل می‌کند. این اندام در جذب و هضم مواد غذایی نقش مهمی ایفا می‌کند. اما به ندرت، افرادی را مشاهده می‌کنیم که به دلایل مختلف، به سرطان روده کوچک مبتلا شده‌اند. رشد توده‌های سلولی در این اندام سریع است، به همین دلیل باید به علائم گوارشی توجه داشت که تشخیص بیماری، به خصوص اگر سرطان رودۀ کوچک باشد، به موقع انجام شود.

انواع سرطان روده

با توجه به اینکه رشد توده‌های سلولی سرطان زا در کدام بخش از رودۀ کوچک رخ می‌دهد، سرطان را در این اندام به چند نوع مختلف زیر تقسیم بندی می‌کنند.

• آدنوکارسینوما: شایع‌ترین نوع سرطان روده کوچک است و اغلب در دوازدهه (قسمت اول رودۀ کوچک) به وجود می‌آید.
• تومورهای نورواندوکرین (NETs): این تومورها از سلول‌های تولید کنندۀ هورمون در رودۀ کوچک ایجاد می‌شوند. به این ترتیب، نوعی دیگر از سرطان رودۀ کوچک را به وجود می‌آورند.
• تومورهای استرومایی دستگاه گوارش (GISTs): نوعی سارکوم که از بافت همبند یا پوشش عضلانی روده ایجاد می‌شود. بنابراین سرطان از بافت همبند یا پوشش عضلانی روده آغاز می‌شود.
• لنفوم: سرطانی که در بافت لنفاوی آغاز می‌شود، اغلب با سیستم ایمنی بدن مرتبط است. این فرآیند می‌تواند در رودۀ کوچک رخ دهد.

علائم سرطان روده کوچک

بیماران مبتلا به سرطان رودۀ کوچک با شکایت از علائم مختلفی که تجربه می‌کنند، به پزشک داخلی یا فوق تخصص گوارش مراجعه می‌کنند. این علائم عبارتند از:

علامت	توضیحات
علائم مشکلات گوارشی	درد شکم یا گرفتگی: اغلب متناوب است اما احتمالاً با رشد تومور ثابت شود.تهوع و استفراغ: در صورتی که تومور باعث انسداد در روده شود، تهوع و استفراغ رخ می‌دهد.تغییرات در عادات روده:  عملکرد روده از حالت عادی فاصله گرفته و فرد عموماً اسهال، یبوست یا احساس تخلیۀ ناقص دارد.
خونریزی و کم خونی	خون در مدفوع: این امکان وجود دارد که خون قرمز روشن در مدفوع دیده شود یا باعث تیرگی مدفوع گردد.خستگی و ضعف: اغلب به علت کم خونی ناشی از خونریزی مزمن از تومور، فرد احساس ضعف و خستگی دارد.
علائم سیستماتیک	کاهش وزن غیر قابل توضیح: نشانه‌ای شایع از بسیاری از سرطان‌ها، از جمله سرطان روده کوچک است.بی اشتهایی: بیمار میلی به غذا خوردن ندارد و گاهی اوقات سیری زودرس را تجربه می‌کند.تب یا تعریق شبانه: علائم نادر تب و تعریق شبانه هستند. اما احتمالاً در موارد لنفوم یا بیماری پیشرفته رخ می‌دهند.
انسداد رودۀ کوچک	درد شدید شکمی: به خصوص اگر تومور، روده را مسدود کند و مسمومیت دستگاه گوارش به دنبال داشته باشد، شکم درد شدید حس می‌شود.نفخ و انبساط: به دلیل تجمع گاز و مایع در روده مسدود، نفخ و انبساط روده رخ می‌دهد.

علت بروز سرطان روده کوچک

علل دقیق سرطان روده کوچک هنوز هم مشخص نیستند. اما پزشکان و محققان معتقدند که عوامل متعددی در بروز این بیماری نقش دارند. این موارد شامل جهش‌های ژنتیکی، سبک زندگی و شرایط بهداشتی نامناسب هستند.

عوامل ژنتیکی

بعضی از شرایط ژنتیکی خطر ابتلا به سرطان روده کوچک را افزایش می‌دهند. از بین این عوامل می‌توانیم به پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی (FAP)، سندرم لینچ (Lynch Syndrome) و سندرم پوتز – جگرز (Peutz-Jeghers Syndrome) اشاره کنیم. علاوه بر این، جهش‌های ژنتیکی هم می‌توانند در ابتلای خانم‌ها و آقایان به سرطان در رودۀ کوچک نقش داشته باشند.

سبک زندگی نامناسب

رژیم غذایی، ورزش کردن و مدیریت استرس مهم‌ترین قسمت‌های سبک زندگی هر فرد را تشکیل می‌دهند. آن دسته از خانم‌ها و آقایانی که غذاهای فرآوری شده، سرخ کردنی و شور را در اولویت برنامۀ رژیم خود قرار داده‌اند و کمتر از غذاهای فیبردار، غلات، حبوبات و میوه‌ها استقبال می‌کنند، بیشتر در خطر ابتلا به سرطان روده کوچک قرار دارند.

کم تحرکی و ورزش نکردن، در کنار تحمل استرس و فشارهای عصبی عملکرد دستگاه گوارش را تحت الشعاع قرار می‌دهند. التهاب معده و روده یا بیماری سندرم رودۀ تحریک پذیر، رودۀ کوچک را نیز برای ابتلا به سرطان مستعد می‌کند.

بیماری‌های مزمن

ابتلا به بعضی از بیماری‌های مزمن دلیل مهمی برای شکل گیری سرطان روده کوچک در بعضی از افراد می‌شود. برای مثال می‌توانیم به بیماری‌های زیر اشاره کنیم:

• بیماری کرون نوعی التهاب مزمن رودۀ کوچک است که خطر ابتلا به آدنوکارسینوما را افزایش می‌دهد.
• بیماری سلیاک با تحریک طولانی مدت روده  همراه است. می‌توان گفت که به دلیل حساسیت خانم‌ها و آقایان به گلوتن، خطر سرطان بیشتر می‌شود.
• سرکوب سیستم ایمنی: سیستم ایمنی ضعیف مانند زمانی که افراد به ایدز مبتلا هستند یا پیوند عضو انجام داده‌اند، حساسیت رودۀ کوچک را افزایش می‌دهد. 

سابقۀ درمان سرطان

داشتن سابقۀ ابتلا و درمان سایر سرطان‌های دستگاه گوارش، مانند سرطان رودۀ بزرگ یا سرطان معده، خطر را افزایش می‌دهد. در واقع، سابقۀ پرتودرمانی حساسیت دستگاه گوارش را بیشتر کرده است. به دنبال آن احتمال ابتلا به سرطان رودۀ کوچک بیشتر می‌شود.

عفونت

هلیکوباکتر پیلوری (H. pylori) عامل نوعی عفونت در دستگاه گوارش به حساب می‌‌آید. اگرچه بیشتر به سرطان معده مرتبط است، اما می‌تواند در موارد نادر به سرطان رودۀ کوچک نیز ختم شود.

سن و جنسیت

بیشتر بیماران مبتلا به سرطان روده کوچک بیشتر از 50 سال سن دارند. در حالی که آمار مردان مبتلا به این بیماری از زنان مبتلا بیشتر است.

عوامل محیطی

افرادی که در معرض آلودگی‌های شیمیایی و سمی قرار دارند، بیشتر در خطر ابتلا به انواع سرطان از جمله سرطان رودۀ کوچک هستند. این آلودگی‌ها ممکن است در محل کار باشند. از طرفی احتمال آلودگی محیط زندگی نیز وجود دارد. آلودگی هوای شهرهای بزرگ از دلایل ابتلای ساکنین این شهرها به سرطان هستند.

درمان سرطان روده کوچک

اکنون نوبت به آن رسیده که روش‌های درمان سرطان رودۀ کوچک را شرح دهیم. پزشک داخلی یا فوق تخصص گوارش با توجه به اینکه سرطان در چه بخشی از روده وجود دارد و همچنین مرحله و شدت بیماری، روش درمانی مناسب را انتخاب می‌کند.

جراحی

جراحی اغلب درمان اولیه، به ویژه برای تومورهای موضعی حساب می‌شود. جراحی عموماً شامل برداشتن قسمت آسیب دیدۀ رودۀ کوچک و اتصال مجدد بخش‌های سالم است. در حالی که برداشتن گره لنفاوی نیز با جراحی انجام می‌شود. گره‌های لنفاوی در نزدیکی تومور برای بررسی میزان متاستاز سرطان برداشته می‌شوند. البته جراحی همچنین ممکن است برای از بین بردن علائم بیماری در موارد پیشرفته مانند انسداد روده استفاده شود.

شیمی درمانی

در فرآیند شیمی درمانی از داروهایی برای کشتن سلول‌های سرطانی یا متوقف کردن رشد آنها استفاده می‌شود. این روش درمانی اغلب برای مراحل پیشرفته‌تر سرطان رودۀ کوچک استفاده می‌شود. گاهی نیز شیمی درمانی را زمانی که سرطان متاستاز داده است، در فرآیند درمان قرار می‌دهند. بهتر است بدانید داروهای رایج شیمی درمانی فلورواوراسیل (5-FU) و اکسالیپلاتین هستند که بسته به نوع سرطان روده انتخاب می‌شوند.

پرتو درمانی

پرتودرمانی از پرتوهای پرانرژی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند. این روش کمتر برای سرطان روده کوچک استفاده می‌شود. اما ممکن است برای کوچک کردن تومورها قبل از عمل جراحی یا تسکین علائم در موارد پیشرفته به کار برود. گاهی نیز برای افزایش تأثیر شیمی درمانی از پرتو درمانی همراه این روش استفاده می‌کنند.

ایمونوتراپی

ایمونوتراپی یا همان ایمنی درمانی روشی دیگر است که بر تقویت سیستم ایمنی بدن برای مقابله علیه سلول‌های سرطانی در حال رشد استفاده می‌شود. در این روش درمانی داروهایی مانند (pembrolizumab)  یا (Keytruda) را استفاده می‌کنند. به این واسطه، اثرات مخرب جهش‌های ژنتیکی خاص مانند (MSI-H) را که باعث ابتلا به سرطان روده کوچک می‌شوند، به صورت نظام‌ مند از بین می‌برند.

درمان دارویی

در درمان دارویی از بعضی از داروهای جدید برای هدف قرار دادن مولکول‌ها یا پروتئین‌های خاصی استفاده می‌کنند که درگیر سرطان شده‌اند. داروی (Imatinib -Gleevec) تومورهای استرومایی دستگاه گوارش را هدف قرار می‌دهد. در حالی که داروی (Sunitinib -Sutent) برای از بین بردن تومورهای نورواندوکرین به کار می‌رود. از سایر داروها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کپسیتابین و اگزالی پلاتین (CAPOX)
• (5-FU )و لوکوورین با اگزالی پلاتین (FOLFOX)
• (5-FU) و لوکوورین با ایرینوتکان (FOLFIRI).

درمان با طب سنتی

برخی از بیماران طب سنتی را در کنار سایر روش‌های درمانی استفاده می‌کنند. طب سنتی شامل داروهای گیاهی، طب سوزنی و تغییرات رژیم غذایی است. این روش‌ها با هدف بهبود سلامت کلی و کاهش عوارض جانبی انجام می‌شوند. البته توجه کنید که درمان‌های مبتنی بر طب سنتی باید با احتیاط و همیشه با مشورت پزشک داخلی یا فوق تخصص گوارش باشد. به این ترتیب، با سایر روش‌های درمانی تداخل نخواهند داشت.

نحوه تشخیص سرطان روده کوچک

تشخیص سرطان روده کوچک شامل بررسی پروندۀ پزشکی، معاینۀ فیزیکی و انجام آزمایش‌های تخصصی برای تأیید وجود و میزان سرطان است.

در معاینۀ فیزیکی علائمی که بیمار از آنها شکایت می‌کند و سابقۀ خانوادگی ابتلا به این بیماری یا بیماری‌های ناشی از اختلالات ژنتیکی بررسی می‌شوند. در حالی که ام آر آی، سی تی اسکن، باریم اشعه ایکس و آندوسکوپی برای دریافت تصاویر دقیق‌تر از وضعیت سرطان و پیشرفت آن کمک کننده هستند.
تست خون برای بررسی مارکرهای تومور، بررسی عملکرد کبد و مشاهدۀ ابتلا به کم خونی کاربرد دارد. در حالی که اسکن (PET) و همچنین اسکن (Octreotide) برای بررسی دقیق‌تر بدن اهمیت دارند. بیوپسی نیز روش دیگری است که برای تشخیص بیماری کاربرد دارد. 

تست سرطان روده کوچک در منزل

برای اینکه افراد بتوانند تست سرطان رودۀ کوچک را در منزل انجام دهند، بهترین راهکار این است که علائم مختلف خود را به طور دقیق مورد نظارت و بررسی قرار دهند. این موضوع به ارائۀ شرح حال کامل به پزشک داخلی و فوق تخصص گوارش کمک خواهد کرد.

پیشگیری از سرطان روده کوچک

پیشگیری از سرطان رودۀ کوچک شامل کاهش عوامل خطر و اتخاذ سبک زندگی سالم است. در حالی که بعضی از عوامل خطر، مانند ژنتیک تغییر نمی‌کنند، توجه به عوامل محیطی و دوری از عواملی شیمیایی و سمی می‌توانند به کاهش خطر کمک کنند.

• یک رژیم غذایی سالم داشته باشید.
• از سیگار کشیدن و مصرف نوشیدنی‌های الکلی اجتناب کنید.
• منظم ورزش کنید.
• سعی کنید که وزن متعادلی داشته باشید.
• به طور منظم چکاپ انجام دهید.
• از آلودگی‌های محیطی دوری کنید.

سرطان روده بزرگ و مهم‌ترین روش‌های درمان آن

• سرطان روده کوچک (Small Intestine Cancer) زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های غیرطبیعی در رودۀ کوچک به طور غیر قابل کنترلی رشد می‌کنند. انواع آن شامل آدنوکارسینوما، تومورهای نورواندوکرین، تومورهای استرومایی دستگاه گوارش و لنفوم هستند.
• از علائم آن درد شکم یا گرفتگی، تهوع و استفراغ، تغییرات در عادات روده، خون در مدفوع، خستگی و ضعف، بی اشتهایی، درد شدید شکمی و نفخ را می‌توان نام برد.
• برای درمان این بیماری جراحی، شیمی درمانی، پرتو درمانی، دارو درمانی، ایمونوتراپی و طب سنتی کاربرد دارند.
• شما برای مشورت با پزشک متخصص می‌توانید از خدمات کلینیک آنلاین هرلایف استفاده کنید. مقالات بلاگ این اپلیکیشن نیز اطلاعات ارزشمندی در حیطۀ سلامت زنان ارائه داده‌اند.

پرسش‌های پرتکرار