علت خارش واژن چیست؟ برای خارش واژن چکار کنیم؟ چگونه می‌توان از بروز خارش واژن جلوگیری کرد؟ از آن جایی که خارش واژن یک مشکل شایع در بین خانم‌هاست، بنابراین مواجه با چنین سؤالاتی بسیار زیاد است. خارش واژن ممکن است قسمت بیرونی دستگاه تناسلی زنان یعنی کلیتوریس، لابیاها و دهانۀ واژن را درگیر کند یا منجر به خارش بخش داخلی این قسمت از بدن شود. این حالت به دلایل بسیار زیادی رخ می‌دهد که یکی از شایع‌ترین آن‌ها عفونت قارچی و باکتریایی است.
علل شایع خارش واژن
خارش واژن یک مشکل آزار دهنده در زنان است که دلایل بسیار زیادی دارد. اگرچه علت عمدۀ خارش می‌تواند عفونت دستگاه تناسلی باشد، اما همیشه هم این طور نیست و ممکن است علت استفاده از یک لباس زیر جدید یا شویندۀ نامناسب باشد. در هر صورت نباید بعد از هر بار خارش واژن تصور عفونت قارچی داشته باشید و به سراغ درمان‌های بدون نسخۀ ضد قارچی یا مصرف آنتی بیوتیک بروید. همچنین قبل از اینکه بپرسید برای خارش واژن چیکار کنیم، علت را مشخص و در صورت نیاز با کمک پزشک آن را درمان کنید.
مطالعات نشان داده که علل شایع خارش واژن عبارتند از:
- عفونت‌های مقاربتی و غیرمقاربتی
- عوامل آلرژی زا
- بیماری‌های پوستی
- عوامل تحریک کننده
- تغییر سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون
درمان‌های خانگی برای خارش واژن
درمان خارش واژن به علت آن بستگی دارد. برای مثال اگر این عارضه به دلیل یک مشکل پوستی باشد، مصرف داروهای عفونت واژن هیچ تأثیری در رفع آن ندارد. بنابراین قبل از اقدام به هر کاری، مسئله را علت یابی کنید و از آن گذشته اگر احساس می‌کنید که مشکل شما جدی است، از اقدامات خودسرانه جلوگیری کنید تا مانع از بدتر شدن وضعیت خود شوید. در ادامه به این سؤال شما که برای خارش واژن چیکار کنیم، پاسخ داده و چندین داروی خانگی برای خارش واژن را به شما معرفی می‌کنیم.
استفاده از وازلین صرفا در مواردی مثل خشکی واژن، ممکن است باعث کاهش خارش واژن شود.
حمام جوش شیرین
استفاده از حمام جوش شیرین می‌تواند به تسکین پوست تحریک شده و به دنبال آن، کاهش خارش ناحیۀ واژن کمک کند. اگرچه این ماده برای واژن بی خطر است، اما این یک هشدار است که نباید از آن در مواقع بریدگی یا وجود زخم باز در ناحیۀ تناسلی استفاده شود.
گلاب
گاهی گلاب اصل می‌تواند برای رفع خارش واژن کمک کند. وجود آنتی اکسیدان‌های موجود در این ماده در کنار ویتامین ث باعث بهبود خارش و سوزش واژن می‌شوند.
کمپرس سرد
استفاده از کمپرس سرد اگرچه در درمان علت خارش مؤثر نیست، اما می‌تواند به صورت موقت خارش را متوقف کند. در زمانی که خارش آزار دهنده دارید و زمان زیادی تا رفتن به پزشک مانده است، می‌توانید از کمپرس خنک برای رفع خارش آزار دهنده به شکل موقتی استفاده کنید.
آلوئه ورا
آلوئه ورا گیاهی کاربردی است که از آن قرن‌ها برای رفع مشکلات پوستی مثل آفتاب سوختگی، بثورات و بهبود زخم استفاده می‌شود. از این ماده همچنین می‌توان برای تسکین خارش استفاده کرد. به این منظور می‌توانید ژل آلوئه ورا را اطراف واژن خود بمالید تا از شر علائم خارش خلاص شوید.
روغن نارگیل
برخی از روغن‌های طبیعی همچون روغن نارگیل گزینۀ خوبی در التیام بیماری‌های پوستی و به دنبال آن خارش هستند.
عسل طبیعی
عسل طبیعی یکی از فوق العاده‌ترین موادی است که شاید در مواردی بتواند به سرعت خارش ناحیۀ واژن را متوقف کند. این ماده از قدیم تا به امروز با خواص ضد باکتریایی خود در درمان انواع مشکلات پوستی مثل اگزما و حتی تا حدودی عفونت قارچی مؤثر بوده است.
لباس زیر نخی
اگر علت خارش واژن استفاده از لباس زیر پلاستیکی یا تنگ باشد، تعویض این لباس با یک گزینۀ مناسب‌تر می‌تواند به رفع مشکل موجود کمک کند.
داروهای بدون نسخه برای خارش واژن
اگر دچار خارش واژن شده‌اید و نتیجه‌ای از درمان‌های خانگی نگرفته‌اید، می‌توانید با بررسی علائم از داروهای بدون نسخه برای رفع مشکل خود استفاده کنید. البته بهترین راهنمایی در این مورد مراجعه به پزشک متخصص زنان و مامایی است. با این حال، برخی از داروهای بدون نسخه که ممکن است برای کاهش خارش واژن مفید باشند شامل موارد زیر می‌شوند.
کرم‌ها یا پمادهای ضد قارچ
داروهای متعددی وجود دارند که برای درمان‌های عفونت قارچی بدون دستور پزشک هم در اختیار مصرف کنندگان قرار می‌گیرند. این داروها ممکن است به صورت کرم، پماد، قرص و حتی شیاف و ژل در دسترس باشند. البته قبل از استفاده از این داروها حتماً اطمینان حاصل کنید که مشکل خارش شما در نتیجۀ عفونت قارچی است.
- کلوتریمازول
- میکونازول
- تیوکونازول
داروهای ضد درد موضعی و ضد التهاب
خارش واژن ممکن است ناشی از التهاب‌های مختلفی مانند عفونت‌های قارچی یا باکتریایی، التهاب‌های پوستی یا التهاب‌های دیگر باشد. در این موارد، داروهای ضد التهاب می‌توانند به تسکین و کاهش التهاب و خارش کمک کنند.
داروهای ضد التهاب معمولاً دارای خواص ضد التهابی یا آرام بخشی هستند که می‌توانند علائم التهابی و به دنبال آن درد ناشی از خارش را کاهش دهند. برخی از این داروها که ممکن است برای کاهش خارش واژن مورد استفاده قرار بگیرند عبارتند از:
- محلول بتادین
- کرم هیدروکورتیزون
- آنتی هیستامین‌ها (آلگرا، کلاریتین، بنادریل، تاویست، زیرتک)
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
هنگامی که با خارش واژن مواجه می‌شوید و این خارش به مدت طولانی ادامه دارد یا با علائم دیگر همراه است، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. برخی از علائم و شرایطی که نشان دهندۀ نیاز به مراجعه به پزشک در صورت خارش واژن هستند عبارتند از:
- خارش شدید و طولانی مدت که باعث اختلال در فعالیت روزمره شما شده است.
- خارش همراه با علائمی مانند سوزش، درد، تورم، قرمزی که با ترشحات غیرعادی از واژن همراه است.
- خارش واژن که پس از استفاده از محصولات جدید مانند صابون، لوسیون و ضد عفونی کننده ایجاد شده باشد.
- زمانی که بعد از رابطۀ جنسی با شریک جدید خارش ایجاد شود.
- هنگامی که در کنار تغییرات در دورۀ قاعدگی خارش رخ دهد.
- خارش واژنی که به دنبال استفاده از داروهای جدید یا تغییر در رژیم دارویی بروز پیدا کرده باشد.
در این شرایط پزشک با استفاده از شرح حال بیمار، استفاده از معاینۀ داخلی با دست یا اسپکولوم، بررسی ترشحات و آزمایش پاپ اسمیر در صورت نیاز، نسبت به تشخیص علت بیماری اقدام می‌کند.
پیشگیری از خارش واژن
در بسیاری از مواقع، بروز خارش واژن می‌تواند به دلیل استفاده از برخی مواد شیمیایی باشد که در نتیجه با تحریک پوست منجر به بروز خارش می‌شوند. تغییر سبک زندگی با رعایت بهداشت نیز می‌توانند تا حد زیادی از بروز خارش واژن جلوگیری کنند. در ادامه به عوامل مؤثر در پیشگیری از خارش واژن می‌پردازیم.
- رعایت بهداشت صحیح ناحیۀ تناسلی
- استفاده از صابون‌های ملایم و بدون عطر
- خشک کردن کامل ناحیه تناسلی بعد از حمام یا دستشویی
- پوشیدن لباس زیر نخی و گشاد
- اجتناب از پوشیدن لباس زیر تنگ و تولید شده با الیاف مصنوعی
- استفاده از کاندوم در هنگام رابطۀ جنسی
- معاینات منظم زنان
مروری بر مهم‌ترین نکات درباره خارش واژن
- بسیاری از شرایط ممکن است عاملی برای بروز خارش واژن باشند که برخی با درمان‌های خانگی و گروهی دیگر تنها با کمک درمان‌های پزشکی قابل رفع هستند.
- از سری درمان‌های خانگی مؤثر در رفع خارش واژن می‌توانیم به مصرف گلاب، جوش شیرین، ژل آلوئه ورا و روغن نارگیل بسته به علت مشکل اشاره کنیم.
- در صورتی که همراه با خارش علائم دیگری مثل خونریزی، تاول، تورم، درد حین رابطۀ جنسی و دفع ادرار، تغییر در ترشحات معمول و ترشحات قاعدگی مشاهده کردید، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
پرسش‌های پرتکرار
خارش واژن می‌تواند به دلیل بروز عفونت در این ناحیه مثل عفونت باکتریایی، قارچی، رشد زگیل و تبخال، سوزاک یا کلامیدیا باشد. این عارضه همچنین به علت برخی مشکلات پوستی، انواع اگزما یا سایر علل احتمالی همچون تغییرات هورمونی و در برخی موارد نادر مثل بروز سرطان رخ می‌دهد.
درمان این عارضه به علت آن بستگی دارد. پزشک ممکن است با تجویز داروهای ضد قارچی یا داروهای خوراکی این مشکل را برطرف کند. گاهی مصرف آنتی بیوتیک‌ها همچون مترونیدازول در درمان خارش واژن مؤثر هستند. در برخی از موارد هم تغییر سبک زندگی مثل استفاده از مواد غیر عطری، لباس زیر مناسب و عدم شستشوی مکرر می‌توانند در رفع این مشکل مؤثر باشند.
بله بسیاری از عفونت‌های مقاربتی عاملی برای خارش هستند. در صورتی که شما یا شریک جنسی‌تان علائمی مشابه خارش واژن، سوزش یا ترشحات غیر عادی داشته باشید، مهم است که به پزشک مراجعه کنید تا عفونت تشخیص داده شود.
در صورتی که خارش واژن علت یابی و برطرف نشود، بسته به شرایط موجود ممکن است منجر به بروز عفونت و التهابات شدید، وزن کم کودک حین تولد یا زایمان زودرس (در صورت بارداری)، حاملگی خارج از رحم، افزایش ایجاد اسکار روی پوست و بروز بیماری‌های لگنی شود.
این عارضه ممکن است در هر سنی از کودکان گرفته تا زنان جوان و حتی میانسال و یائسه رخ دهد.
منابع:
