خانم‌ها برای اینکه بتوانند در طول عمر خود کمترین مشکلات جسمانی و اختلالات خلقی را داشته باشند، باید به چکاپ کامل زنان توجه کنند. آنها با انجام دوره‌ای آزمایش‌های مختلف، سلامت اندام‌های مختلف از جمله قلب، تیروئید، دستگاه گوارش، لگن، دستگاه تناسلی، کلیه و مجاری ادراری را مورد بررسی قرار می‌دهند.
خانم‌ها از سنین کم آزمایش‌های مختلف مانند تست خون، آزمایش تیروئید و تست بینایی را انجام می‌دهند. اما با افزایش سن، تنوع این تست‌ها بیشتر می‌شود. برای مثال معاینات لگن، آزمایش کبد، کلیه و مجاری ادراری، اسکن قلب، تست تراکم استخوان و آزمایش‌های هورمونی زنان در سنین ۲۵ به بالا انجام می‌شوند. برای کسب اطلاعات کامل دربارۀ چکاپ زنان، در ادامۀ این مطلب هرلایف همراه ما باشید.
اهمیت چکاپ کامل زنان
سلامت خانم‌ها در کیفیت زندگی فردی و اجتماعی آنها نقش مهمی ایفا می‌کند. ادامۀ نسل هر خانواده به سلامت خانم‌ها وابسته است. به همین دلیل پزشکان در حوزه‌های تخصصی مختلف به خانم‌ها تأکید میکنند که در فاصله‌های زمانی مختلف، آزمایش‌های گوناگونی را انجام دهند. به کمک این آزمایش‌ها می‌توان از سلامت جسمانی زنان مطلع بود.
در صورتی که نشانه‌های مختلفی از بیماری‌ها و اختلالات در جواب تست‌ها، اسکن‌ها، و سونوگرافی‌ها نشان داده شوند، مراحل تشخیص و درمان بیماری‌ها انجام خواهند شد تا بیشترین سطح از سلامت بانوان بازگردانده شوند.
اپلیکیشن جامع پیش‌بینی پریود و مدیریت سلامت زنان هرلایف
- تقویم پیش‌بینی و محاسبه زمان پریود؛
- گفتگوی ناشناس و رایگان با پزشک؛
- محتواهای سفارشی روزانه براساس وضعیت جسمی و روحی شما؛
- امکان اضافه کردن نزدیکان در بخش همراه برای اطلاع از وضعیت چرخه قاعدگی شما.
چکاپ کامل زنان شامل چه آزمایش هایی است؟
آزمایش چکاپ کامل زنان شامل آزمایش‌هایی می‌شود که سلامت تمام اندام‌های خانم‌ها را دربر می‌گیرد. بیش از ۲۰ آزمایش در میان آزمایشات موسوم به چک آپ وجود دارند که در ادامه به معرفی کامل آنها خواهیم پرداخت. این آزمایش‌ها و نتایج آنها با توجه به شرایط خانم‌ها از جمله باردار بودن، مجرد یا متأهل بودن و حتی یائسگی فرق خواهند داشت. به همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم که انجام آنها را تحت نظارت پزشک متخصص مربوطه انجام دهید.
۱- تست پاپ اسمیر
تست پاپ اسمیر (Pap Smear) یکی از مهم‌ترین چکاپ های زنان و معاینات لگن به حساب می‌آید که به عنوان روش غربالگری سرطان دهانۀ رحم شناخته می‌شود. در حقیقت، اهمیت آن در تشخیص وجود سلول‌های پیش سرطانی و سرطانی دهانۀ رحم است. بهتر است خانم‌ها البته با نظر متخصصان زنان بعد از ازدواج که از سن ۲۱ سالگی است این تست را هر سه سال یک بار انجام دهند. اما قبل از ازدواج و در صورت نداشتن رابطۀ جنسی، نیازی به این آزمایش ندارد. از سن ۳۰ تا ۶۵ سالگی نیز هر سه تا ۵ سال باید این تست را بدهند.
نتیجه تست پاپ اسمیر
در مجلۀ هلث لاین (HealthLine) ذکر شده است که اگر نتیجۀ پاپ اسمیر منفی باشد، یعنی دهانۀ رحم شرایط طبیعی خود را دارد. در این حالت، انجام آن در هر سه تا پنج سال ضرورت دارد. اما نتیجۀ آزمایش مثبت، حاکی از رشد غیرطبیعی سلول‌های دهانۀ رحم خانم‌هاست. خانمی که به ویروس‌های (HIV) یا (HPV) مبتلا بوده، سیستم ایمنی ضعیف داشته و یا در حال شیمی درمانی باشد، بهتر است در فاصلۀ زمانی کوتاه‌تری این آزمایش را انجام دهد. در ضمن، توصیه می‌شود که خانم‌ها بعد از دورۀ بارداری یا پیش از آن، تست پاپ اسمیر را انجام دهند.
هزینۀ تست پاپ اسمیر
هزینۀ تست پاپ اسمیر در حال حاضر مبلغی میان ۱۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان است. اما مبلغ ثابتی نیست. شما با مراجعه به مطب پزشک متخصص زنان یا کلینیک، می‌توانید هزینه را به طور دقیق جویا شوید. جواب آزمایش هم از سوی آزمایشگاه معتمد پزشک زنان یا طرف قرارداد با کلینیک اعلام خواهد شد.
۲- آزمایش هورمون‌های تیروئید
تستی که در لیست آزمایش چکاپ کامل خون زنان قرار دارد، آزمایش تیروئید است. تغییر سطح هورمون تحریک کنندۀ هورمون‌های تیروئید (TSH) و هورمون‌های (T3 و T4) با بروز علائم مختلفی همراه است که اختلالات هورمونی، خستگی، اختلالات خواب، خشکی پوست، تپش قلب و احساس گرگرفتگی در میان علائم رایج پرکاری و کم کاری تیروئید قرار می‌گیرند. بررسی سطح این هورمون‌ها با آزمایش خون، شما را از صحت عملکرد غدۀ تیروئید مطلع می‌کند. پیگیری سلامت سایر اندام‌ها نیز در صورت سالم بودن غدۀ تیروئید و مشاهدۀ علائم بیماری انجام خواهد شد.
نتیجۀ آزمایش هورمون‌های تیروئید
اگر نتیجۀ تست تیروئید غیرطبیعی و میزان (TSH) بالا باشد، فرد به کم کاری مبتلاست و در صورت بالا بودن (T4) و (T3)، پایین یا طبیعی بودن علائم به پرکاری تیروئید مرتبط هستند.
عوامل مختلفی بر نتیجۀ آزمایش هورمون‌های تیروئید اثر دارند. برای مثال سطح طبیعی هورمون‌های تیروئید در زمان بارداری متفاوت از حالتی است که خانم‌ها باردار نیستند. علاوه بر این، بیماری‌هایی مانند بیماری‌های عفونی، اسهال، بیماری‌های التهابی و سندرم بیماری یو‌تیروئید (Sick Euthyroid) بر نتیجۀ آزمایش تیروئید، اثر می‌گذارند.
قیمت آزمایش هورمون‌های تیروئید
هزینۀ آزمایش هر کدام از هورمون‌های تیروئید با یکدیگر فرق دارد. اما به طور کلی هزینۀ آن از ۱۵۰.۰۰۰ تا ۳۰۰.۰۰۰ تومان است. البته در سایت هر آزمایشگاه، جدیدترین هزینه‌ها ثبت شده‌اند.
۳- چکاپ سرطان پستان
سرطان پستان یکی از مهم‌ترین انواع سرطان میان خانم‌هاست. طبق مطالعۀ منتشر شده در مجلۀ تحقیقات زنان، زایمان و سرطان در سال ۱۴۰۳، ۱۲.۹ درصد از بانوان در ایران در طول زندگی به سرطان پستان مبتلا هستند که پنجمین رتبه را در آمار سرطان‌های مختلف دارد. پزشکان متخصص زنان و زایمان، خانم‌ها را به انجام دوره‌ای مجموعه‌ای از آزمایش‌های تشخیصی سرطان پستان توصیه میکنند. این آزمایش‌ها عبارتند از:
- تستهای مختلف برای تصویربرداری از پستان
- ماموگرافی در صورت نیاز سالیانه
- انجام انواع بیوپسی (غدد لنفاوی نگهبان، با سوزن ظریف، جراحی باز یا با سوزن مرکزی)
- آزمایش‌های درجه بندی سرطان سینه
- اسکن هسته‌ای استخوان
- ام آر آی (MRI)
- پت اسکن (PET Scan)
- آزمایش ژنتیک سرطان سینه
- سونوگرافی بیوپسی
باید توجه کنید که انجام این آزمایشات برای همه لازم نیست و اکثر آنها فقط در موارد خاص انجام می‌شوند.
ابتلای خانم‌های سن پایین به سرطان سینه
عوامل مختلفی مانند ژنتیک، رژیم غذایی، استرس و تغییرات هورمونی باعث ابتلای خانم‌ها به سرطان سینه می‌شوند. رئیس مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در اواخر ۱۴۰۱ به این موضوع اشاره کرد که ۲۱ درصد از مبتلایان به سرطان سینه، کمتر از ۴۰ سال سن دارند. به همین دلیل در دهۀ ۳۰ سالگی نیز باید تحت نظر پزشک زنان سلامت پستان‌ها را بررسی کرد.
نتیجۀ آزمایش سرطان پستان
البته باید توجه داشته باشید که خانم‌ها هنگام بارداری و به دلیل تغییرات هورمونی و همچنین تغییر در ساختار پستان‌ها، نمی‌توانند جواب کاملاً دقیقی از آزمایش‌های چکاپ پستان به دست آورند. اما انجام چند آزمایش به تجویز پزشک زنان، می‌تواند به کسب نتیجۀ نهایی کمک کند. هر آزمایش نتیجه‌ای به صورت متن دارد که گاهی همراه با عکس است. در آنها نوع توده، ابعاد و خوش خیم یا بدخیم بودن آن قابل درک است.
هزینه آزمایش سرطان پستان
باید توجه داشته باشید که هر آزمایش چکاپ سرطان پستان، هزینۀ مخصوص به خود را دارد که مراکز انجام این تست‌ها، هزینه‌های دقیق را به شما اعلام میکنند.
۴- آزمایش خون چکاپ کامل زنان
آزمایش خون سطح عناصر مختلف موجود در خون را مورد بررسی قرار می‌دهد. گلبول‌های سفید وضعیت سیستم ایمنی شما را نشان می‌دهند. در حالی که گلبول قرمز برای انتقال اکسیژن به اندام‌ها و پلاکت‌ها برای لخته شدن خون در محل زخم کاربرد دارد. هرچند هموگلوبین و ذخیرۀ آهن برای سلامت خانم‌ها به خصوص در زمان قاعدگی اهمیت دارند.
نتیجه آزمایش خون کامل و هزینۀ آن
شما با آزمایش خون می‌توانید میزان فاکتورهایی مانند قند خون، آنزیم‌های کبدی، مواد معدنی، هورمون‌های تیروئید، هورمون‌های جنسی، هورمون‌های بارداری و ویتامین‌ها را مورد بررسی قرار دهید. با توجه به علائمی که در خانم‌ها وجود دارند و با نظر پزشک معالج، عناصر خونی مورد بررسی، فرق خواهند داشت. به این واسطه هزینۀ آن می‌تواند بین ۱۶۴۰۰۰۰ تا ۲۰۰۰۰۰۰ تومان هم باشد. البته با توجه به عناصر مورد آزمایش، آزمایشگاه و وجود بیمه این هزینه فرق خواهد کرد.
۵- فشار خون
فشار خون تحت تأثیر استرس، رژیم غذایی، تحرک، سلامت روانی، بیماری‌های مختلف و شرایطی مانند بارداری همیشه ثابت نیست. پزشک با توجه به وضعیت سلامتی خانم‌ها، محدودۀ مشخصی را طبیعی اعلام می‌کند. فشار خون سیستولیک فشار موجود را در عروق هنگام ضربان قلب نشان می‌دهد. در حالی که فشار خون دیاستولیک، فشار خون میان ضربان‌های قلب را هنگام استراحت اعلام می‌کند.
نتیجۀ فشار خون گرفتن
فشار خون طبیعی خانم‌های باردار: سیستولیک ۱۱۰ تا ۱۳۹ و دیاستولیک ۷۰ تا ۸۹ است. فشار خون سالم خانم‌ها با توجه به سن آنها شامل موارد زیر است:
- ۱۸-۳۹ ساله: ۱۱۰/۶۸ میلی گرم جیوه
- ۴۰-۵۹ ساله: 122/74 میلی گرم جیوه
- بیشتر از ۶۰ سال: ۱۳۹/۶۸ میلی گرم جیوه
البته استرس‌های زندگی روزمره، ابتلا به بیماری‌های مختلف و مصرف داروهای مرتبط با آنها، مصرف داروهای کنترل فشار خون، رژیم غذایی و عناصر مختلفی مانند چربی خون، میزان هموگلوبین، ویتامین دی و ویتامین (B9) در بالا یا پایین رفتن فشار خون نسبت به حالت طبیعی نقش دارند.
شما هنگامی که به درمانگاه یا بیمارستان مراجعه می‌کنید، باید هزینۀ ویزیت پزشکی را برای سنجش فشار خون بپردازید. گاهی نیز سایر کادر درمان که شامل پرستاران و کمک پرستاران می‌شوند، این مسئولیت را بر عهده دارند. شما می‌توانید در هر درمانگاه اطلاعات دقیق را بابت هزینه دریافت کنید.
۶- بررسی هورمون‌های زنان
یکی از کاربردهای مهمی که آزمایش خون برای چکاپ کامل زنان دارد، بررسی سطح هورمون‌های مختلفی است که سلامت جسمی و روانی آنها را تحت الشعاع قرار می‌دهند. در حقیقت با تست خونی که هورمون‌ها را بررسی می‌کند، می‌توان درک بهتری از نقش هورمون‌ها در ابتلا به افسردگی، بی نظمی قاعدگی، ناباروری، نوسانات خلقی، یائسگی زودرس و سایر اختلالات یا بیماری‌ها به دست آورد. لیست آزمایشات هورمونی زنان شامل موارد زیر می‌شود:
- هورمون‌های استروژن و پروژسترون
- هورمون تستوسترون
- هورمون جسم زرد (LH)
- هورمون محرک فولیکول (FSH)
- هورمون پرولاکتین
- هورمون‌های تیروئید
- هورمون آنتی مولرین (AMH)
هزینۀ آزمایش‌های هورمونی زنان
نتیجۀ آزمایش‌های هورمونی در خانم‌ها، با توجه به اینکه در شرایط بارداری به سر می‌برند یا خیر فرق خواهد داشت. از طرفی هزینۀ هر آزمایش هورمونی فرق دارد. مجموع هزینۀ آزمایش‌هایی که نام آنها پیش از این ذکر شد، حداقل ۶۰۰ هزار تا ۱ میلیون تومان است.
۷- سونوگرافی شکم و لگن
انجام سونوگرافی شکم و لگن به خانم‌ها کمک می‌کند که سلامت اندام‌های تناسلی، کبد، کیسه صفرا، پانکراس، دستگاه گوارش و کلیه‌ها را متوجه شوند. خانم‌هایی که می‌خواهند چکاپ تخمدان و رحم انجام دهند، می‌توانند سونوگرافی شکم و لگن انجام دهند. سونوگرافی شکم و لگن برای تشخیص کیست تخمدان، فیبروم رحم، اندومتریوز، بیماری‌های التهابی لگن و تودههای سلولی خوش خیم یا بدخیم در اندام‌های موجود در شکم یا لگن به کار می‌رود. اگر هم خانم‌ها باردار باشند، سونوگرافی به بررسی رشد تخمک بارور شده، تغییرات جسمی مادر باردار و سلامت جنین کمک می‌کند.
ارائۀ نتایج و هزینۀ سونوگرافی شکم و لگن
نتایج سونوگرافی شکم و لگن در قالب متن و تصویر هستند. در این نتایج شرایط ظاهری اندام‌ها، وجود کیست، توده و مشخصات آنها و سایر اطلاعات تشخیصی لازم ارائه می‌شوند. در حالی که هزینۀ سونوگرافی شکم و لگن در حال حاضر ۲.۵۰۰.۰۰۰ تومان است.
۸- آزمایش عملکرد کبد
با کمک آزمایش خون می‌توان صحت عملکرد کبد را بررسی کرد. سطح آنزیم‌ها، پروتئین‌ها و بیلیروبین خون با کمک این تست خون سنجیده می‌شود. اهمیت دیگری که آزمایش عملکرد کبد دارد، پی بردن به بیماری‌های صفراوی، بیماری کبد چرب و درجۀ آن و همچنین عفونت‌های کبدی مختلف مانند هپاتیت (A) ،(B) و (C) است. عفونت‌های کبدی باعث ضعف سیستم ایمنی شده و احتمال ابتلا بدن به انواع بیماری‌های عفونی را افزایش می‌دهند.
اهمیت نتایج آزمایش عملکرد کبدی
پزشک معالج شما می‌تواند با کمک آزمایش عملکرد کبد، روند درمان بیماری‌های کبدی و صفراوی را بررسی کند. خانم باردار به دلیل تغییرات هورمونی متوجه تغییر در سطح آنزیم‌های و سایر فاکتورهای کبدی می‌شود. اگر پیش از این مشکلات کبدی داشته باشد، احتمال ابتلای او به کبد چرب بارداری وجود دارد. بنابراین بهتر است تحت نظر پزشک و به صورت دوره‌ای، تستهای کبدی را انجام دهد.
در حالت عادی بهتر است تستهای کبد را در چکاپی چند سال یک بار انجام داد. اما اگر خانمی مشکلات کبدی و صفراوی دارد، نوشیدنی‌های الکلی مصرف می‌کند یا بیماری دیابت، فشار خون و کم خونی دارد، بهتر است طبق نظر پزشک آزمایش انجام دهد.
۹- آزمایش چربی خون
کلسترول و تری گلیسیرید، دو لیپید مهم هستند که توسط لیپوپروتئین‌ها وارد خون می‌شوند. سه نوع لیپوپروتئین موجود هستند که دو نوع معروف آنها (LDL) و (HDL) نام دارند. با توجه به اینکه اچ دی ال به حذف کلسترول از کبد کمک می‌کند، بهتر است سطح آن بالاتر از ال دی ال باشد. از طرفی به خاطر اینکه سطح بالای چربی خون، احتمال بروز بیماری‌های قلبی و عروقی، فشار خون، کبد چرب و سایر بیماری‌ها را افزایش می‌دهد، آگاهی از سطح آنها می‌تواند به محافظت از بدن کمک کند.
پزشکان توصیه میکنند که خانم‌های بالای ۵۰ سال، هر ۴ تا ۶ سال آزمایش چربی خون را انجام دهند. اما دربارۀ نوجوانان و جوانان، اگر مشکلی وجود نداشته باشد، بهتر است این آزمایش را یک بار در سن ۹ تا ۱۱ سالگی و بار دیگر در سن ۱۷ تا ۲۱ سالگی انجام داد.
نتیجۀ آزمایش چربی خون
در صورتی که نتایج آزمایش چربی خون به صورت زیر باشند، باید با پزشک مشورت کرد:
- سطح (LDL) بالا: ۱۶۹ تا ۱۶۹ میلی گرم در دسی لیتر
- سطح (HDL) بالا: ۶۰ میلی گرم در دسی لیتر
- کلسترول بالا: ۲۴۰ میلی گرم در دسی لیتر و بالاتر
- تری گلیسیرید بالا: ۲۰۰ تا ۲۴۹ میلی گرم در دسی لیتر
در صورت بالا بودن عناصر مختلف چربی خون، با تغییر رژیم غذایی، انجام ورزش، ترک کردن استعمال دخانیات و کنترل دیابت و فشار خون می‌توان تا حد زیادی این عارضه را کنترل کرد.
هزینۀ آزمایش چربی خون
چربی خون را هنگام انجام آزمایش خون چکاپ کامل زنان می‌سنجند. اما هزینۀ آن به صورت جداگانه به مقدار ۴۰۰.۰۰۰ تا ۶۵۰.۰۰۰ تومان است.
۱۰- آزمایش عملکرد کلیه
یکی از مهم‌ترین بخش‌های چکاپ کامل زنان، آزمایش عملکرد کلیه است. این آزمایش به صورت تست خون یا آزمایش ادرار است. با کمک نتیجۀ آزمایش عملکرد کلیه، می‌توان متوجه شد که کلیه‌ها چقدر زمان لازم دارند تا مواد زائد را از بدن خارج کنند.
خانم‌هایی که به بیماری‌هایی مانند دیابت و فشار خون بالا مبتلا هستند، باید به صورت دوره‌ای تست عملکرد کلیه را انجام دهند. خانم‌ها در صورت مشاهدۀ خون در ادرار (هماتوری)، دردناک بودن ادرار (دیسوری)، تکرر ادرار و داشتن مشکل در شروع به ادرار کردن باید «آزمایش عملکرد کلیه» را انجام دهند.
نتیجۀ آزمایش نشان دهندۀ بیماری کلیوی
تست ادرار ۲۴ ساعته برای انجام آزمایش عملکرد کلیه لازم است.
- اگر فاکتور (GFR) کمتر از ۶۰ باشد، یعنی خانم دارای مشکلات کلیوی است.
- در صورتی که (UACR) بالاتر از ۳۰ میلی گرم باشد، می‌توان گفت که خانم بیماری کلیوی دارد.
هزینۀ آزمایش عملکرد کلیه
همانطور که گفتیم دو نوع آزمایش وجود دارند که با کمک آنها می‌توانید عملکرد کلیه‌ها را بررسی کنید. در حالتی که آزمایش خون را انتخاب کنید، هزینۀ ۲۵۰.۰۰۰ تا ۳۵۰.۰۰۰ تومان را پرداخت خواهید کرد. اما تست ادرار هزینه‌ای کمتر و به مقدار ۱۵۰.۰۰۰ تا ۲۵۰.۰۰۰ تومان خواهد بود.
۱۱- آزمایش قند خون
دیابت یکی از بیماری‌های زمینه‌ای است که در صورت عدم کنترل، باعث ایجاد مشکل در عملکرد قلب، کلیه‌ها، کبد، دستگاه تناسلی و سایر اندام‌ها می‌شود. آزمایش قند خون یکی از قسمت‌های مهم چکاپ زنان به حساب می‌آید که میزان آن، ابتلای افراد را به بیماری دیابت نشان می‌دهد.
دربارۀ خانم‌های باردار شرایط انجام آزمایش متفاوت است. غربالگری گلوکز در هفته‌های ۲۴ تا ۲۸ حاملگی انجام می‌شود. این آزمایش که به اسم آزمایش چالش گلوکز (GCT) نیز شناخته می‌شود، به تشخیص دیابت بارداری کمک می‌کند. اگر تحمل گلوکز سه ساعته باشد، نتایج طبیعی شامل موارد زیر هستند:
- ناشتا: کمتر از ۹۵ میلی‌گرم در دسی لیتر
- یک ساعته: کمتر از ۱۸۰ میلی گرم در دسی لیتر
- دو ساعته: کمتر از ۱۵۵ میلی گرم در دسی لیتر
- سه ساعته: کمتر از ۱۴۰ میلی گرم در دسی لیتر
اگر تحمل گلوکز دو ساعته باشد، استاندارد به صورت زیر خواهد بود:
- ناشتا: کمتر از ۹۲ میلی گرم در دسی لیتر
- یک ساعته: کمتر از ۱۸۰ میلی گرم در دسی لیتر
- دو ساعته: کمتر از ۱۵۳ میلی گرم در دسی لیتر
نتایج آزمایش قند خون در حالت معمول
معیارهای آزمایش قند خون ناشتا در حالت عادی عبارتند از:
- طبیعی: ۱۰۰ میلی گرم در دسی لیتر یا کمتر
- پیش دیابتی: ۱۰۰ تا ۱۲۵ میلی گرم در دسی لیتر
- دیابت: ۱۲۶ میلی گرم در دسی لیتر و بیشتر
هزینۀ آزمایش قند خون
هنگامی که رسید آزمایش خون را دریافت می‌کنید، هزینۀ آزمایش قند خون ناشتا حدود ۲۵۰۰۰ تومان است. اما اگر بخواهید آزمایش دیابت بارداری را انجام دهید، هزینه به حدود ۷۰۰۰۰ تا ۸۰۰۰۰ تومان خواهد رسید. توجه داشته باشید که شما برای کسب اطلاع دقیق دربارۀ هزینۀ آزمایش می‌توانید از آزمایشگاهی معتبر، هزینۀ آزمایش را مطلغ شوید.
۱۲- آزمایش‌های تشخیص سرطان
خانم‌ها در طی حیات خود ممکن است به سرطان‌های مختلف مبتلا شوند. در هر ناحیۀ بدن که رشد بی رویه و غیر طبیعی سلول‌ها صورت گیرد و تودههای سلولی بدخیم شکل می‌گیرند، سرطان رخ می‌دهد. سرطان دهانۀ رحم و سرطان پستان دو نوع سرطان رایج میان زنان به حساب می‌آیند. در حالی که امکان بروز سرطان در سایر اندام‌ها نیز وجود دارد. برای اینکه تشخیص سرطان در مراحل اولیه انجام و درمان سریع آغاز شود، پزشکان در صورت لزوم بیوپسی را انجام داده و برای تشخیص سرطان اقدام میکنند.
هزینۀ تست تشخیص سرطان
از تست ژنتیک، سونوگرافی، اسکن، ام آر آی و تست خون برای تشخیص سرطان استفاده میکنند. اما هزینۀ آزمایش‌ها مبلغی در حدود ۸ تا ۱۷ میلیون تومان است.
۱۳- تست عملکرد ریوی
ریه یکی از اندام‌های مهمی است که در اثر استعمال دخانیات، ورزش نکردن و ابتلا به سرطان با اختلال عملکرد مواجه می‌شود. تست‌هایی که عملکرد ریه را می‌سنجند به پزشک نشان می‌دهند که میزان هوای ورودی و خروجی ریه چقدر است. از طرفی تستهای پیشرفتۀ ریه (PFTs) به بررسی میزان تبادل هوا در ریه‌ها می‌پردازند. علاوه بر این، با تستهای پیشرفتۀ ریه می‌توان میزان توانایی ریه را در جذب اکسیژن از خون سنجید.
با کمک نتایج حاصل از تست ریه، می‌توان به عملکرد سیستم تنفسی هنگام ابتلا به بیماری‌های مختلف و شرایط نامناسب بدنی پی برد. برای مثال اگر خانمی به دلیل متاستاز سرطان در اندام‌های مختلف، دچار مشکلات تنفسی شده باشد، پزشک با کمک انواع تست عملکرد ریه، می‌تواند میزان آسیب دیدگی ریۀ بیمار خود را متوجه شود.
هزینۀ تست عملکرد ریوی
هزینۀ تست ریه که به آن اسپیرومتری گفته می‌شود، در مراکز درمانی دولتی و خصوصی فرق دارد. اما به طور میانگین، هزینۀ آن ۹۷۰۰۰ تومان است. در حالی که ۱۰ تا ۲۰ درصد این هزینه را بیمه تقبل می‌کند. با این وجود، شما برای اینکه از هزینۀ دقیق آزمایش خود مطلع شوید، می‌توانید از آزمایشگاه معتبر پیشنهادی پزشک معالج یا مراکز درمانی دولتی، سؤال بپرسید
۱۴- اسکن استخوان
اسکن استخوان یکی از رایج‌ترین تستهای هسته‌ای است که برای تصویربرداری دو بعدی استخوان‌های یک یا چند ناحیۀ بدن استفاده می‌شود. این آزمایش که نام آن سینتی گرافی استخوان است، با تزریق مادۀ رادیواکتیو آغاز می‌شود. سپس توزیع مواد رادیواکتیو و تصاویر دو بعدی حاصل از آن، شرایط استخوان‌ها را در نواحی مختلف بدن نشان می‌دهد. به این ترتیب علل ناشناختۀ دردهای استخوانی پیدا می‌شوند. سپس پزشکان متخصص می‌توانند برای درمان انواع بیماری‌های زیر اقدام کنند:
- شکستگی
- آرتروز
- بیماری پاژه استخوان
- سرطان با منشأ استخوان یا نواحی دیگر بدن (متاستاز در استخوان)
- عفونت انواع مفصل به خاطر تعویض مفصل یا استخوان
- مشکل خونرسانی ضعیف به استخوان‌ها
اسکن هسته‌ای استخوان را می‌توان در بیمارستان‌های مختلف انجام داد. اما هزینۀ آن ۴۹۲۹۰۰ تومان در سال ۱۴۰۳ تخمین زده شده است.
۱۵- تست ادرار
تست ادرار یکی از چکاپ‌های مهم زنان به حساب می‌آید. انجام این تست برای بررسی سلول‌های خونی، گلوکز، پروتئین، (pH)، عملکرد کلیه‌ها و وجود عوامل عفونی ادرار کاربرد دارد. البته تست ادرار برای چک کردن وضعیت اعتیاد زوجین، قبل از ازدواج استفاده می‌شود.
بالا یا پایین بودن بعضی عناصر در ادرار می‌تواند علت بروز تغییر رنگ، بو و حجم را توضیح دهد. از طرفی وجود عناصری در ادرار بر خلاف حالت عادی نیز دلیل مهمی برای بروز بیماری‌های مختلف به حساب می‌آید.
هزینۀ کشت ادرار
هزینه کشت ادرار ۳۵۰۰۰ تومان است. اما اگر تست ادرار پیش از ازدواج انجام شود، هزینۀ آن ۱۶۰.۰۰۰ تومان خواهد بود. شما برای اینکه از هزینۀ دقیق آزمایش خود مطلع شوید، می‌توانید از آزمایشگاه معتبری که قصد انجام آزمایش را در آنجا دارید یا پزشک معالج به شما معرفی می‌کند، سؤال بپرسید.
هزینۀ چکاپ کامل زنان
همانطور که توضیح دادیم، هر نوع از آزمایش‌های چکاپ کامل زنان هزینۀ خاص خود را دارد. اما اگر بانوان بخواهند چکاپ کامل با مشورت پزشک متخصص انجام دهند، باید هزینه‌ای حدود ۱.۶۴۰.۰۰۰ تا ۲ میلیون تومان پرداخت کنند.
چکاپ کامل هر چند وقت یکبار انجام می‌شود؟
در پاسخ به این سؤال که آزمایش چکاپ کامل را باید هر چند وقت یکبار تکرار کرد، چند عامل مهم را باید در نظر گرفت. سن، سابقۀ خانوادگی در ابتلا به بیماری‌های مختلف و بیماری‌های مختلفی که خانم به آنها دچار شده است از جملۀ این موارد هستند.
پزشکان معتقدند که چکاپ کامل بانوان زیر ۵۰ سال، در صورتی که به بیماری و اختلال خاصی دچار نیستند، باید هر سه سال یکبار انجام شود. اما برای خانم‌های بالای ۵۰ سال، این زمان به سالی یکبار کاهش پیدا می‌کند.
نکتۀ مهم
نکتۀ مهمی را نباید نادیده گرفت. آن هم این موضوع که وضعیت سلامتی، سن و ژنتیک در بازۀ زمانی انجام آزمایشات چکاپ کامل زنان اثر دارند. در این زمینه، نظر پزشک معالج می‌تواند کمک کننده باشد.
نکات و توصیه‌ها
برای اینکه چکاپ کامل با دقت بالایی انجام شود، باید چند توصیه و نکتۀ مهم پزشکان را در نظر داشته باشید:
- آزمایش‌های چکاپ کامل را به طور منظم انجام دهید.
- توجه داشته باشید آیا نیاز به ناشتا بودن برای آزمایش‌ها دارید یا خیر.
- در صورتی که ناشتا بودن الزامی است، باید ۱۰ تا ۱۲ ساعت ناشتا باشید.
- در صورتی که دارویی مصرف می‌کنید یا بیماری خاصی دارید، حتماً به مسئول آزمایشگاه اطلاع دهید.
- نباید تا چند ساعت پیش از آزمایش چکاپ، سیگار بکشید.
- شب پیش از آزمایش چکاپ، از انجام ورزش‌های بدنی شدید که دستگاه گوارشی را تحریک میکنند، اجتناب کنید.
- در صورتی که اوره در آزمایش برای شما اهمیت دارد، در دو یا سه روز قبل از تست، گوشت قرمز زیاد مصرف نکنید.
باورهای غلط
در طی دهه‌ها یا شاید بتوان گفت در چند قرن اخیر، باورهای مختلفی رایج بودند که بر سبک سالم زندگی زنان اثر منفی می‌گذاشتند. با پیشرفت علم و افزایش راه‌هایی که با کمک آنها، اطلاعات علمی جدید به دست مردم می‌رسید، این باورهای غلط کنار رفتند. چند نمونه از این باورهای غلط که در خصوص آزمایش‌های چکاپ وجود دارند شامل موارد زیر هستند:
- بعضی از افراد معتقدند که با رفع بیماری‌هایی که به آن مبتلا بودند، دیگر نیازی به تکرار آزمایش‌های چکاپ نخواهند داشت.
- گاهی خانم‌ها بدون مشورت با دکتر معالج خود، آزمایش‌های چکاپ را انجام می‌دهند. در حالی که این احتمال وجود دارد که پزشک بازه‌های زمانی را برای انجام چکاپ کم یا زیاد کند.
- خانم‌ها ممکن است این نکته را فراموش کنند که تغییرات هورمونی در هنگام خونریزی قاعدگی بر نتایج آزمایشات هورمونی اثر می‌گذارد. بنابراین، جواب آزمایش آنها در زمان نامناسب، دقیق نخواهد بود.
- این باور اشتباه وجود دارد که شرایط پیش از آزمایش مانند ناشتا بودن در صورت لزوم یا چند ساعت سیگار نکشیدن، مهم نیستند. در حالی که همین موارد بر نتایج آزمایش اثر منفی خواهند داشت.
- بعضی از افراد معتقدند که شرایط محیط زندگی و سبک زندگی آنها بر نظم انجام و نتایج پژوهش‌های آنها اثر نمی‌گذارد. در حالی که شرایط محیطی، رژیم غذایی، ورزش کردن و استرس هر خانمی در نتایج آزمایشات آنها نقش خواهد داشت.
- گاهی خانم‌ها با دیدن جواب آزمایش و مقایسه کردن میزان هر عنصر با معیارهای استاندارد آن، خود را از مشورت با پزشک بی نیاز میکنند. در ضمن با تفسیر اشتباه جواب آزمایش، برنامۀ درمان خود را تغییر می‌دهند.
- این راهکار به سلامت خانم‌ها و روند درمان آنها اثری سوء دارد. در حالی که پزشک ممکن است برنامۀ دارویی، زمان بندی انجام چکاپ و روند بهبود را تغییر دهد.
نکات مهم دربارۀ آزمایش‌های چکاپ کامل زنان
شما می‌توانید با توجه به نکاتی که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم، برای انجام آزمایش‌های مختلف خود آماده شوید.
- زنان در طول عمر خود مستلزم انجام آزمایشات چکاپ هستند که بتوانند از صحت عملکرد آن اندام‌های مختلف مطمئن شوند.
- انجام آزمایش‌های چکاپ به یافتن دلیل بروز بیماری‌ها و اختلالات جسمی و روانی کمک می‌کند.
- آزمایش‌های چکاپ شامل تست خون، تست ادرار و مدفوع، سونوگرافی شکم و لگن، اسکن استخوان، تست عملکرد ریه، تستهای کبدی و تست عملکرد کلیه هستند.
- هزینۀ آزمایشات چکاپ زنان در سال جاری ۱۶۴۰۰۰۰ تا ۲۰۰۰۰۰۰ تومان است که مبلغ ثابتی نیست.
- در صورت نیاز به ناشتا بودن موقع آزمایش، ۱۰ الی ۱۲ ساعت قبل از تست، چیزی نخورید. البته آب آشامیدنی، ممنوع نیست.
- از انجام ورزش‌های سنگین پیش از آزمایش اجتناب کنید. زیرا این حرکات سیستم گوارشی را تحریک میکنند.
- شما برای کسب اطلاعات بیشتر، می‌توانید به صورت رایگان سؤالات خود را بخش «پرس و گو» اپلیکیشن هرلایف با پزشکان متخصص در میان بگذارید. در حالی که می‌توانید با مطالعۀ مقالات اپلیکیشن هرلایف، اطلاعات بیشتری در حوزۀ سلامت زنان به دست آورید.
پرسش‌های پرتکرار
این آزمایش‌ها بانوان را از سلامت جسمانی و روانی مطمئن می‌کند. در صورت وجود بیماری نیز می‌توان علت را تشخیص داد و بهترین راه درمان را انتخاب کرد.
تست خون، پاپ اسمیر، سونوگرافی شکم و لگن، تستهای کبدی، تست عملکرد کلیه، تست عملکرد ریه، اسکن استخوان، تستهای تشخیصی سرطان و تست ادرار و مدفوع در چکاپ کامل زنان قرار دارند.
در حالت معمول، خانم‌های زیر ۵۰ سال اگر به بیماری و اختلال خاصی دچار نیستند، باید هر سه سال یکبار چکاپ انجام دهند. خانم‌های بالای ۵۰ سال هم سالی یک بار باید تستهای چکاپ را انجام دهند. البته در صورت بیماری این بازه‌های زمانی با تجویز پزشک تغییر میکنند.
منابع:
