احساس درد یا ناراحتی در پستان که به ماستالژی معروف است، می‌تواند به شکل‌های مختلفی بروز پیدا کند. این درد ممکن است به صورت یک حس «سوزش، تیزی، ضربان، یا سنگینی در بافت سینه» توصیف شود. شدت این درد نیز می‌تواند از یک ناراحتی خفیف تا دردی شدید متغیر باشد. این درد هم برای زنان و هم مردان ممکن است.
درد پستان در زنان می‌تواند به صورت دورهای (مرتبط با قاعدگی) و غیر دورهای (بدون ارتباط با چرخۀ قاعدگی) باشد. این درد عموماً نشانۀ یک مشکل جدی نیست. با این حال، اگر این درد به طور مداوم ادامه داشت، با فعالیت‌های روزمره تداخل ایجاد کرد یا با علائم دیگری همراه بود، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
دردهای پستان عموماً ناشی از مواردی کم اهمیت و گذرا هستند. اما اگر این دردها پایدار یا شدید باشند، حتماً باید توسط متخصص و به دقت بررسی شوند.
انواع درد پستان
درد پستان به طور کلی به دو دسته تقسیم می‌شود که در ادامه آن‌ها را بررسی می‌کنیم:
درد پستان چرخه‌ای
از علائمی که خانم‌ها در چرخۀ قاعدگی می‌کنند، درد چرخه‌ای پستان است. درد سینۀ چرخه‌ای بیش از هر چیز در بین زنان 20 تا 50 سالگی شیوع دارد. دردی که ممکن است در یک پستان و یا هر دو پستان آن را حس کنید. درد چرخه‌ای به دلیل تغییرات هورمونی طبیعی بدن طی چرخۀ قاعدگی و معمولاً حدود 1 هفته قبل از شروع خونریزی پریود رخ می‌دهد.
از نشانه‌های درد چرخه‌ای این است که چند روز ادامه دارد، به شکل طبیعی از بین می‌رود و در نهایت قبل از چرخۀ قاعدگی بعدی دوباره احساس می‌شود. همچنین ممکن است اگر از داروهای هورمونی (مانند قرص‌های ضد بارداری یا هورمون درمانی جایگزین) استفاده کنید یا آن‌ها را تغییر دهید، این نوع درد را تجربه کنید. درد سینۀ چرخه‌ای یک الگوی قابل پیش بینی دارد. این نوع درد پستان اغلب بعد از یائسگی از بین می‌رود زیرا دیگر قاعدگی را تجربه نمی‌کنید.
درد پستان غیر چرخه‌ای
درد غیر چرخه‌ای همانطور که از نامش پیداست، ارتباطی به چرخۀ قاعدگی و شروع پریود شما ندارد. این نوع درد در افراد بالای 40 سال و حتی یائسه بیش از دیگر بانوان مشاهده می‌شود. بر خلاف درد چرخه‌ای، این درد مطابق با یک الگوی قابل پیش بینی بروز پیدا نمی‌کند، به این شکل که می‌تواند در هر زمانی بروز پیدا کرده یا از بین برود. همچنین ممکن است به شکل مزمن یا ثابت باشد.
درد غیر چرخه‌ای معمولاً یک پستان و یک ناحیۀ خاص از آن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. از علل بروز این درد می‌توانیم به آسیب دیدگی فیزیکی پستان، اندازۀ پستان (بزرگی زیاد آن) و یا یک وضعیت خوش خیم (غیر سرطانی) اشاره کنیم.
دلایل درد در ناحیۀ پستان
دلیل درد پستان بسته به نوع دردی و علائم آن متفاوت است. در قالب جدول زیر بیشتر به این موضوع اشاره می‌کنیم.
| نوع درد پستان | دلایل احتمالی | توضیحات بیشتر |
|---|---|---|
| درد پستان در دوران قاعدگی | تغییرات هورمونی، احتباس آب | – نوسانات هورمونی استروژن و پروژسترون قبل از قاعدگی باعث تورم و حساسیت در بافت‌های سینه می‌شوند. – افزایش تجمع آب در بدن به دلیل تغییرات هورمونی می‌تواند باعث سنگینی و درد در سینه‌ها شود. |
| درد پستان سمت راست زنان | کیست‌های سینه، فیبروآدنوم، آسیب دیدگی و عفونت | – کیست‌های کوچک پر از مایع در سینه می‌توانند باعث درد شوند.توده‌های خوش خیم سینه که اغلب بدون درد هستند، گاهی می‌توانند باعث درد شوند. – ضربه به پستان نیز می‌تواند باعث درد موضعی شود.عفونت‌های پستانی مانند ماستیت می‌توانند باعث درد شدید و قرمزی در سینه شوند. |
| درد پستان سمت چپ و زیر بغل | همان دلایل درد سینه سمت راست و مشکلات عضلانی | – دلایل درد پستان سمت چپ مشابه سمت راست هستند و درد ممکن است به زیر بغل نیز انتشار یابد. – درد عضلات دیوارۀ قفسه سینه یا زیر بغل می‌تواند به عنوان درد سینه احساس شود. |
| درد پستان در دوران بارداری | تغییرات هورمونی و افزایش جریان خون موضعی | – افزایش سطح هورمون‌های بارداری باعث رشد و توسعه بافت‌های سینه می‌شود که می‌تواند منجر به درد و حساسیت شود. – افزایش جریان خون به سینه‌ها برای تولید شیر می‌تواند باعث درد و سنگینی شود. |
| درد پستان در دوران شیردهی | گرفتگی مجاری شیر، ماستیت و شیردهی نامناسب | – انسداد مجاری شیر می‌تواند باعث درد شدید، قرمزی و تورم در سینه شود.عفونت پستانی که معمولاً در دوران شیردهی رخ می‌دهد و باعث درد، قرمزی، تب و لرز می‌شود. – شیردهی نادرست یا استفاده از پمپ شیر نامناسب می‌تواند باعث درد نوک سینه و ترک خوردگی شود. |
| علت سوزش پستان‌ها | عفونت قارچی، اگزما و واکنش آلرژیک | – عفونت قارچی می‌تواند باعث سوزش، خارش و قرمزی نوک سینه شود.اگزما یک بیماری پوستی است که می‌تواند باعث خشکی، خارش و سوزش در نوک سینه شود. – واکنش آلرژیک به شوینده‌ها، صابون‌ها یا مواد دیگر می‌تواند باعث سوزش و خارش عموماً نوک پستان شود. |
| درد نوک پستان | ترک خوردگی نوک سینه و عفونت | – شیردهی، عفونت یا استفاده از صابون‌های قوی می‌تواند باعث ترک خوردگی و درد نوک سینه شود. – عفونت‌های ویروسی، باکتریایی یا قارچی می‌توانند باعث درد نوک سینه شوند. |
| درد پستان در زمان تخمک گذاری | تغییرات هورمونی | – نوسانات هورمونی در زمان تخمک گذاری می‌تواند منجر به حساسیت و درد در سینه‌ها شود. |
نکتۀ مهم
بروز درد به دلیل سرطان سینه امری غیر معمول است، اما غیرممکن نیست. بر اساس آمارهای سایت هاپکینز مدیسن در کشوری همچون ایالات متحدۀ آمریکا، تنها 1 تا 5 درصد از کل موارد ابتلا به سرطان سینه با درد همراه هستند.
مشاوره آنلاین با بهترین پزشکان زنان و زایمان
چگونه از علت درد پستان مطمئن شویم؟
تشخیص علت درد سینه تنها با کمک پزشک متخصص زنان امکان پذیر است. تشخیص دقیق علت درد در ناحیۀ پستان شامل چند مرحله است. ابتدا پزشک شما را معاینۀ فیزیکی می‌کند و در مورد علائم شما سؤالاتی می‌پرسد. در طول معاینه، پزشک زنان سینه‌های شما را به دقت بررسی می‌کند تا هرگونه توده یا تغییر غیرعادی را شناسایی کند.
ممکن است از شما خواسته شود در حالت‌های مختلف قرار بگیرید تا پزشک بتواند بهتر به سینه‌های شما دسترسی داشته باشد. در برخی موارد، برای تشخیص دقیق‌تر، پزشک زنان ممکن است آزمایش‌های تصویربرداری مانند ماموگرافی یا سونوگرافی را تجویز کند.
درمان درد سینه
درد سینه مشکلی رایج است که اغلب به خودی خود برطرف می‌شود. با این حال، اگر درد شما شدید یا مزمن است، می‌توانید از روش‌های زیر برای مدیریت آن استفاده کنید.
تغییرات سبک زندگی
در بسیاری از مواقع با انجام برخی تغییرات کوچک در زندگی می‌توانید درد پستان خود را برطرف کرده یا حداقل کاهش دهید. از این سری کارها می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- سوتین مناسب: پوشیدن سوتین مناسب به حمایت از سینه‌ها و کاهش درد کمک می‌کند.
- رژیم غذایی: کاهش مصرف کافئین، غذاهای چرب و حذف الکل می‌تواند مفید باشد.
- ورزش سبک: ورزش‌های سبک مانند یوگا یا پیاده روی می‌توانند به کاهش استرس و بهبود گردش خون کمک کنند.
داروها
بسته به علت درد در قسمت پستان همچون تغییرات هورمونی، آبسه و عفونت پستان یا مواردی همچون اگزما و آلرژی پزشک ممکن است از داروهای مختلفی برای رفع درد در ناحیۀ پستان استفاده کنید. برخی از این داروها نیز تنها به صورت موقت تسکین دهنده هستند.
- مسکن‌های بدون نسخه: داروهایی مانند استامینوفن و ایبوپروفن می‌توانند به کاهش درد کمک کنند.
- داروهای تجویزی: در موارد شدیدتر، پزشک ممکن است داروهای خاصی مانند دانازول یا تاموکسیفن را تجویز کند. آسپیراسیون سوزنی نیز یک روش کمتر تهاجمی برای تخلیۀ مایع از کیست پستان است. برای اگزما پستان نیز پزشک ممکن است کورتیکو استروئیدهای موضعی تجویز کند.
درمان‌های طبیعی
گاهی اوقات استفاده از روش‌های طبیعی برای درمان درد پستان کارساز است. از این سری روش‌ها می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- مکمل‌ها: مکمل‌هایی مانند ویتامین (E)، روغن گل مغربی و منیزیم ممکن است به کاهش درد کمک کنند.
- حرارت درمانی: استفاده از کمپرس گرم می‌تواند به تسکین درد کمک کند.
تغییر در داروهای هورمونی
اگر از داروهای هورمونی مانند قرص‌های ضد بارداری استفاده می‌کنید، با پزشک خود در مورد تنظیم دوز یا تغییر روش جلوگیری از بارداری صحبت کنید.
جراحی
گاهی اوقات پزشک ممکن است برای درمان یک بیماری خوش خیم پستان همچون کیست‌های بزرگ یا فیبروآدنوم‌ها روش جراحی را تجویز کند.
پیشگیری از درد سینه
اگرچه تحقیقات بیشتری برای تأیید کامل این موارد نیاز است، اما برخی تغییرات سبک زندگی ممکن است به کاهش درد سینه کمک کنند. البته به این موضوع دقت داشته باشید که درد در ناخیۀ پستان ناشی از چرخۀ قاعدگی به دلیل طبیعی بودن معمولاً قابل پیشگیری نیست.
- تغییر در مصرف داروها: داروهایی را که ممکن است باعث درد سینه شوند با مشورت پزشک خود قطع یا جایگزین کنید.
- انتخاب سوتین مناسب: استفاده از سوتین مناسب و سوتین ورزشی هنگام ورزش می‌تواند از ایجاد فشار بر روی سینه‌ها جلوگیری کند.
- مدیریت استرس: تکنیک‌های آرامش بخشی مانند مدیتیشن و یوگا ممکن است به کاهش درد مرتبط با استرس کمک کنند.
- تغییرات در رژیم غذایی: کاهش مصرف کافئین و انتخاب غذاهای کم چرب و حاوی کربوهیدرات‌های پیچیده می‌تواند مفید باشد.
- اجتناب از فعالیت‌های سنگین: از بلند کردن اجسام سنگین و فعالیت‌های طولانی مدت خودداری کنید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
علاوه بر خودآزمایی پستان، اگر علائم زیر را دارید، حتماً به پزشک مراجعه کنید تا علت بروز چنین نشانه‌هایی را بررسی کنید. همانطور که گفتیم بیشتر انواع درد پستان نشان دهندۀ سرطان نیستند، اما تشخیص و علت یابی درد شما در زمان مناسب و درمان آن اهمیت زیادی دارد.
- علائم بیش از چند هفته ادامه دارند.
- در یک نقطۀ خاص متمرکز شده است.
- به تدریج بدتر می‌شود.
- نوک پستان شما فرو رفته است.
- روی نوک پستان یا در اطراف آن بثورات پوستی دارید.
- شاهد تغییر شکل در پستان خود هستید.
- ترشحات همراه با رگه‌های خونی از پستان مشاهده می‌کنید.
- در انجام کارهای روزمره اختلال ایجاد می‌کند.
- خواب شما را مختل می‌کند.
- همراه با یک تودۀ سخت در پستان همراه است.
- همراه با درد احساس گرما یا لرز دارید.
نکات مهم در مورد درد پستان
- درد پستان یک مشکل شایع است که بیشتر زنان را در دورهای از زندگی درگیر می‌کند.
- انواع درد پستان شامل درد دورهای (همزمان با تغییرات چرخۀ قاعدگی) و درد غیر چرخه‌ای هستند.
- از علل درد پستان می‌توانیم به مواردی همچون تغییرات هورمونی چرخۀ قاعدگی، بارداری، شیردهی و یائسگی، عفونت و آبسۀ پستان، ابتلا به کیست و فیبروآدنوم اشاره کنیم.
- درمان درد پستان بسته به علت آن می‌تواند شامل مصرف انواع قرص تسکین دهنده همچون استامینوفن، داروهای تجویزی همچون دانازول یا تاموکسیفن و کورتیکو استروئیدهای موضعی، درمان‌های طبیعی همچون گرم کردن سینه یا بستن سوتین مناسب، مصرف انواع مکمل و حتی جراحی باشد.
- اگر شما هم به درد پستان مبتلا هستید و به تشخیص و رفع این عارضه نیاز دارید، می‌توانید از متخصصین هرلایف در این زمینه کمک بگیرید.
پرسش‌های پرتکرار
اگرچه درد سینه در بیشتر موارد نشانۀ سرطان نیست، اما در موارد نادر، سرطان می‌تواند باعث درد شود. بیشتر دردهای سینه به دلایل دیگری مانند تغییرات هورمونی یا بیماری‌های خوش خیم پستان مانند کیست، عفونت، ماستیت، مشکلات عضلانی، احتباس آب و واکنش آلرژیک ایجاد می‌شوند.
این درد در بیشتر موارد به دلیل تغییرات هورمونی ناشی از قاعدگی یا بارداری، آلرژی یا اصطکاک ناشی از لباس یا عفونت است. در مواد نادرتر ممکن است نشانۀ یک بیماری جدی همچون سرطان باشد.
منابع:
