آنورگاسمی یا اختلال ارگاسم در زنان وضعیتی است که با دشواری مداوم یا ناتوانی در رسیدن به ارگاسم، حتی با تحریک و برانگیختگی جنسی کافی، مشخص می‌شود. این وضعیت به علل فیزیکی، روانی یا ترکیبی دارد.
اختلالات هورمونی، بیماری‌های مغز و اعصاب، استرس، اضطراب و مصرف داروهای مختلف از علل مهم ابتلا خانم‌ها به آنورگاسمی است. هورمون درمانی، رفع مشکلات التهابی و عفونی، مصرف داروهای مختلف و اصلاح سبک زندگی می‌توانند به رفع اختلال ارگاسم کمک کننده باشند.
اختلال ارگاسم یا آنورگاسمی چیست؟
آنورگاسمی اصطلاحی پزشکی است که به ناتوانی مداوم در رسیدن به مرحلۀ ارگاسم، با وجود تحریک و برانگیختگی جنسی کافی، اشاره دارد. اختلال در ارضا شدن یک نوع اختلال عملکرد جنسی محسوب می‌شود و می‌تواند افراد را از هر جنسیتی تحت تأثیر قرار دهد. در این مطلب تنها به اختلال ارگاسم در خانم‌ها می‌پردازیم.
اختلال ارگاسم در زنان
آنورگاسمی در زنان، که به عنوان اختلال ارگاسمی زنان نیز شناخته می‌شود، وضعیتی است که زن حتی با وجود تحریک و برانگیختگی جنسی کافی، در رسیدن به ارگاسم مشکل دارد. اختلال ارگاسم می‌تواند مداوم یا مقطعی باشد و ممکن است در تمام شرایط جنسی یا فقط در موارد خاص رخ دهد.
انواع آنورگاسمی در زنان
اختلال ارگاسم در زنان با توجه به دلایل به وجود آورندۀ آن انواع مختلفی دارند. در ادامه نگاهی به انواع آنورگاسمی بانوان می‌اندازیم.
| نوع اختلال ارگاسم | توضیح | منشأ |
|---|---|---|
| آنورگاسمی اولیه (Primary Anorgasmia) | یک زن در زندگی خود علیرغم فعالیت جنسی یا تحریک جنسی هرگز ارگاسم را تجربه نکرده است. | عدم آموزش جنسی یا آگاهی کافیباورهای فرهنگی یا سنتی سرکوب کنندهناهنجاری‌های فیزیکی بدنعوامل روانی مانند ترس و احساس گناه |
| اختلال ارگاسم ثانویه (Secondary Anorgasmia) | زنی که قبلاً ارگاسم را تجربه کرده است، اما دیگر نمی‌تواند این کار را انجام دهد. | تغییرات هورمونی، مانند تغییرات یائسگی یا بارداریعوارض جانبی داروها مانند داروهای ضد افسردگیمشکلات ارتباطی یا استرس عاطفیشرایط فیزیکی مانند آسیب‌های لگن یا آسیب عصبی |
| آنورگاسمی موقعیتی (Situational Anorgasmia) | زن می‌تواند ارگاسم را تنها در شرایط خاص و یا با انواع خاصی از تحریکات جنسی اما نه به طور کلی تجربه کند. | عدم تطابق در ترجیحات جنسی بین زوجینتکیه بر انواع خاصی از محرک‌ها اضطراب یا فشار در رفتارها جنسی |
| اختلال ارگاسم عمومی ()Global Anorgasmia) | خانم در هر شرایطی، صرف نظر از نوع تحریک، شریک زندگی یا موارد دیگر، مشکل اختلال در ارضا شدن را دارد. | شرایط شدید روانی مانند ترومای عمیق یا افسردگیاختلالات عصبی مؤثر بر مغز یا نخاعمسائل گستردۀ جسمی |
| آنورگاسمی مقاربتی (Coital Anorgasmia) | خانم نمی‌تواند در حین مقاربت واژینال به ارگاسم برسد، اما ممکن است از طریق سایر اشکال تحریک مانند تحریک کلیتورال یا دهان به ارگاسم برسد. | تفاوت‌های فیزیکی مانند عدم تحریک مستقیم کلیتوریس در هنگام مقاربتنوع رفتارهای مورد استفاده در مقاربت جنسیعوامل روانشناختی، مانند تمرکز بر عملکرد بیش از لذت |
دلایل اختلال ارگاسم در زنان چیست؟
اکنون نوبت به این رسیده تا دلایل مختلفی را بررسی کنیم که باعث ابتلای خانم‌ها به دیر ارضا شدن می‌شوند.
علل فیزیکی
- تغییرات هورمونی: یائسگی، بارداری یا عدم تعادل هورمونی
- بیماری‌ها: دیابت، ام اس، جراحی لگن یا آسیب نخاعی
- عوارض جانبی دارو: داروهای ضد افسردگی، داروهای کنترل فشار خون یا آرام بخش‌ها
- مصرف مواد: مصرف الکل یا مواد مخدر (هرچند به صورت تفریحی)
- درد یا ناراحتی: شرایطی مانند واژینیسموس، اندومتریوز یا دردهای مزمن واژن یا عفونت‌ها
علل روانی
- مسائل مربوط به سلامت روان: افسردگی، اضطراب یا استرس
- آسیب‌های روانی: سابقۀ سوء استفاده‌های جنسی یا آسیب‌های روانی
- باورهای منفی دربارۀ رابطه جنسی: نگرش‌های فرهنگی، مذهبی یا شخصی
- مشکلات ارتباطی: عدم اعتماد، مشکلات ارتباطی یا قطع ارتباط عاطفی
علل محیطی و سبک زندگی
- خستگی و بی حوصلگی
- برنامۀ کاری سنگین
- زندگی و کار در محیط پراسترس و ناامن
- ضعف عزت نفس و تصورات منفی نسبت به خود
اختلالات رشدی و اختلالات عصبی
- شرایط مادرزادی مؤثر بر حساسیت دستگاه تناسلی یا مسیرهای سیستم عصبی
مشاوره آنلاین با بهترین پزشکان زنان و زایمان
نحوه تشخیص آنورگاسمی در زنان
برای تشخیص آنورگاسمی در خانم‌ها راهکارهای مختلفی وجود دارند:
سوابق پزشکی
پزشک اطلاعاتی را در مورد مسائل زیر جمع آوری می‌کند:
- سابقۀ جنسی: میزان فعالیت جنسی، توانایی رسیدن به برانگیختگی و تجربیات گذشته با ارگاسم
- شرایط پزشکی: بیماری‌های مزمن، جراحی‌ها یا آسیب‌هایی که می‌توانند عملکرد جنسی را تحت تأثیر قرار دهند
- داروها: استفاده از داروهای ضد افسردگی، ضد فشار خون یا سایر داروهای شناخته شدۀ مؤثر بر عملکرد جنسی
- عوامل سبک زندگی: سطح استرس، مصرف الکل یا مواد مخدر و عادات ورزشی
ارزیابی روانی
ارزیابی سلامت روانی و عاطفی عموماً شامل موارد زیر است:
- شرایط سلامت روان: غربالگری برای افسردگی، اضطراب یا اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
- استرس و پویایی رابطه: شناسایی درگیری‌ها، مسائل ارتباطی یا قطع ارتباط عاطفی در رابطه
- باورها و نگرش‌های جنسی: بررسی دیدگاه‌های فرهنگی، سنتی یا شخصی در مورد رابطۀ جنسی
معاینۀ فیزیکی
اغلب معاینۀ لگن برای بررسی شرایط فیزیکی (آناتومی) خانم انجام می‌شود:
- بررسی شرایط فیزیکی مانند آتروفی واژن، درد و ناراحتی واژن یا عفونت
- ارزیابی حساسیت دستگاه تناسلی و جریان خون
- شناسایی علائم عدم تعادل هورمونی یا تغییرات مرتبط با یائسگی
تست هورمونی
آزمایش خون و بررسی هورمون‌ها ممکن است برای بررسی دقیق‌تر انجام شوند:
- سطح استروژن، تستوسترون یا هورمون‌های دیگر که بر عملکرد جنسی تأثیر می‌گذارند.
تست تخصصی
در برخی موارد، ممکن است از آزمایش‌های اضافی استفاده شود، مانند:
- تست‌های عصبی: برای رد کردن آسیب عصبی یا اختلالات مؤثر بر احساس
- بررسی پاسخ جنسی: ارزیابی اقدامات فیزیولوژیکی برانگیختگی و پاسخ در شرایط خاص
پرسشنامه‌ها و گزارش‌های خود
پزشکان ممکن است از پرسشنامه‌های معتبر برای درک بهتر تجربیات جنسی، رضایت و چالش‌های فرد استفاده کنند. مثال‌ها عبارتند از:
- شاخص عملکرد جنسی زنان (FSFI)
- گزارش دقیق خود در مورد رفتارها و احساسات جنسی
درمان اختلال ارگاسم در زنان
درمان اختلال ارگاسمی (آنورگاسمی) در زنان بستگی به علل اساسی آن دارد که ممکن است فیزیکی، روانی یا ارتباطی باشند.
درمان دارویی
برای اینکه داروهای مناسبی انتخاب شوند، پزشکان دلایل فیزیکی مختلفی را بررسی می‌کنند. برای مثال برای درمان شرایطی مانند دیابت، عدم تعادل هورمونی، درد لگن یا بیماری‌های گروه زنان و زایمان مانند آندومتریوز، ولوودینیا، روش‌ها و راهکارهای مناسبی به کار گرفته می‌شوند. از طرفی، مدیریت علائم یائسگی با درمان جایگزینی هورمون (HRT) یا کرم‌های استروژن واژینال صورت می‌گیرد.
این در حالی است که تغییر یا کاهش داروهایی که ممکن است با عملکرد جنسی تداخل داشته باشند، در رفع اختلال ارگاسم در زنان مؤثر هستند. برای مثال پزشک متخصص اعصاب و روان با تغییر داروهای ضد افسردگی می‌تواند آنورگاسمی را تا حد زیادی رفع کند. علاوه بر این، استفاده از جایگزین‌هایی مانند بوپروپیون، که عوارض جانبی جنسی کمتری دارد، عملکرد جنسی خانم‌ها را بهبود می‌دهد. خانم‌ها با تقویت عضلات لگن از طریق تمرینات کگل می‌توانند احساس بهتری داشته و جریان خون را به ناحیه تناسلی بهبود بدهند.
درمان روانی و عاطفی
گاهی خانم‌ها با همکاری یک متخصص درمانگر یا یک روانپزشک به روابط جنسی باورها، نگرش‌ها و رفتارهای جنسی اشتباه خود پی می‌برند. سپس تکنیک‌های جدیدی برای تحریک و ارگاسم فرا خواهند گرفت. علاوه بر این، با دریافت مشاوره برای سلامت روان می‌توانند افسردگی، اضطراب یا آسیب‌های گذشته را رفع کنند. در حقیقت روان درمانی یا درمان شناختی رفتاری (CBT) در درمان آنورگاسمی مؤثر هستند. علاوه بر این موارد با مشاوره در حیطۀ زوج درمانی می‌توان به بهبود ارتباط، اعتماد و صمیمیت عاطفی در روابط زناشویی پرداخت.
تغییرات سبک زندگی
مدیریت استرس راهکار مؤثر دیگری به حساب می‌آید که پزشکان زنان و روانپزشکان بر آن تأکید دارند. خانم‌ها با تمرین تکنیک‌های آرامش بخش مانند ذهن آگاهی، یوگا یا مدیتیشن در کاهش استرس و افزایش تمرکز در طول رابطۀ جنسی موفق خواهند شد. داشتن عادات سالم زندگی هم به داشتن سبک سالم زندگی کمک می‌کنند. برای مثال ورزش منظم برای بهبود گردش خون و تنظیم هورمون‌ها مفید است. از طرفی، اجتناب از مصرف نوشیدنی‌های الکل یا موادی که ممکن است در پاسخ جنسی اختلال ایجاد کنند، خانم‌ها را در رفع مشکل ارضا نشدن کمک خواهد کرد.
افزایش تحریک جنسی
بهتر است زوجین به علایق خود در تحریک جنسی آگاه باشند تا از این طریق رفتارهای مناسب جنسی را به کار ببرند. با آگاهی در مورد نیازها و فانتزی‌های جنسی، می‌توانند پاسخ‌های بهتری به نیازهای خود در مقاربت جنسی بدهند. در حالی که گاهی نیز باید زمان بیشتری را در فعالیت‌های تحریک کننده و برانگیزاننده صرف کرد تا خانم به ارگاسم برسد.
آموزش و آگاهی
یکی از موضوعات مهمی که زوجین باید به آن توجه داشته باشند، کسب آگاهی و آموزش دیدن دربارۀ سلامت جنسی و روابط جنسی سالم است. یادگیری در مورد آناتومی و فیزیولوژی پاسخ جنسی زن و مرد به خانم‌ها و آقایان کمک می‌کند که عملکرد بهتری داشته باشند. در ضمن، با برطرف کردن باورها یا تصورات غلط در مورد ارگاسم و مقاربت جنسی، می‌توان تا حدی اختلالات ارگاسم در زنان و مردان را رفع کرد.
زمان مراجعه به پزشک
اگر هرگز نتوانسته‌اید به ارگاسم برسید یا توانایی تجربۀ ارگاسم را پس از رابطۀ جنسی از دست داده‌اید، بهتر است با متخصص زنان مشورت کنید. در ضمن، اگر ناتوانی در رسیدن به ارگاسم باعث ناراحتی، سرخوردگی یا تأثیر منفی بر سلامت یا رابطۀ جنسی شما می‌شود یا اتفاقات مهم زندگی مانند زایمان، یائسگی یا جراحی که بر عملکرد جنسی شما تأثیر گذاشته‌اند، بهتر است از پزشک زنان راهنمایی بگیرید.
وقتی داروهای جدید، شرایط پزشکی یا عوامل سبک زندگی با مشکلات ارگاسم همزمان می‌شوند یا استرس، اضطراب و مشکلات عاطفی باعث اختلال در ارگاسم شما می‌شوند، می‌توانید با مشورت روانشناس و روانپزشک مسئله را مدیریت کنید. به خصوص اگر روش‌های مدیریت استرس موفقیت آمیز نبوده باشند.
نکات مهم در درمان اختلال ارگاسم در زنان
- مشکلات فیزیکی، اختلالات اضطرابی، باورهای فرهنگی و سنتی و استرس از جمله عواملی هستند که باعث اختلال ارگاسم می‌شوند.
- با آموزش و آگاهی، تغییر سبک زندگی، درمان اختلالات روانی و اضطرابی و درمان مشکلات جسمی می‌توان در درمان آنورگاسمی موفق عمل کرد.
- شما برای مشورت با پزشک متخصص زنان، روانپزشک یا هر متخصص دیگری می‌توانید از کلینیک آنلاین هرلایف استفاده کنید. در ضمن برای خرید محصولات بهداشتی و درمانی نیز فروشگاه اینترنتی هرلایف خدمات متنوعی به شما ارائه می‌دهند.
پرسش‌های پرتکرار
ناامیدی، اضطراب، افسردگی، عزت نفس پایین، نارضایتی از زندگی مشترک، کاهش صمیمیت، مشکلات ارتباطی میان زوجین، کاهش تمایلات جنسی، عملکرد نامناسب جنسی، عدم رضایت و مشکلات لگن از عوارض ارضا نشدن خانم‌ها هستند.
سبک زندگی، مشکلات جسمی، اختلالات اضطرابی و روانی و اختلالات رشدی و عصبی از علل دیر ارضا شدن زنان محسوب می‌شوند.
منابع:
