جوش پریود یکی از شایعترین علامتهای سندروم پیش از پریود (Premenstrual Syndrome) یا PMS است. بسیاری از ما دچار جوشهای پریود میشویم، اما خبر خوب این است که میتوانید با مراقبت مناسب از پوست، در طول چرخه پریود این التهابات را کم و یا حتی از بین ببرید.
پریود شدن یک اتفاق سالم و طبیعی است و نشان دهنده این است که بدن ما به طور طبیعی کار میکند. تغییرات و نوسانات هورمونی در طول چرخه پریود میتواند باعث خستگی، گرفتگی عضلات، اسهال و جوش شود.
گاهی اوقات، جوش پریود، بیشتر از گرفتگی و ناراحتی که در طول چرخه پریود تجربه میکنیم، ما را ناراحت میکند. پس بهتر است قبل از این اتفاق برای بهبود و رفع آن چارهای پیدا کنیم.
جوش پریود چیست؟
حتما بارها از خود پرسیدهاید که چرا در چرخه پریود دچار جوش میشوم؟ تغییرات هورمونی در طول چرخه پریود بر پوست شما تاثیر میگذارد. در مقالهای که در وب سایت وری ول هلت (very well health) منتشر شده است، بیان میشود که حدود ۵۰ تا ۸۰ درصد زنان در طول دوران پریود خود از اختلالات پوستی رنج میبرند. جوش پریود چه قبل و چه در طول چرخه پریود در خانمها شایع است.
چرخه پریود به طور متوسط حدود ۲۸ روز طول میکشد و در روزهای مختلف این چرخه، سطح هورمونها میتواند تغییر کند، تغییراتی که بدن در نیمه اول چرخه انجام میدهد عمدتا توسط استروژن (Estrogen) کنترل میشود و نیمه دوم تحت تاثیر پروژسترون (Progesterone) است. برای افزایش آگاهی در مورد چگونگی عملکرد هورمونهای زنانه میتوانید مقاله «چیزهایی که در مورد هورمونهای زنانه باید بدانیم!» مطالعه کنید.
هرلایف، اپ جامع سلامت بانوان
- تقویم پیش بینی و محاسبۀ قاعدگی و تخمک گذاری
- امکان اضافه کردن «همراه» برای درک بیشتر از حال و روز شما
- مشاورۀ آنلاین با پزشکهای متخصص در دسته بندیهای متنوع
- مشاهدۀ رشته استوریهای سفارشی متناسب با علائم روز شما
- اشتراک گذاری تجربیات و خواندن تجربۀ دیگران
جوش صورت قبل از پریود
اگر جوش صورت، یک یا دو هفته قبل از پریود ظاهر شده و با شروع پریود برطرف شود و این الگو حداقل دو بار متوالی تکرار شود، به آن جوش قبل از پریود میگوییم. در این مدت، نسبت استروژن به پروژسترون تغییر میکند، که میتواند بر بروز جوش پریود تاثیر بگذارد.
گاهی نیز این هورمونها چند روز قبل از پریود نیز ممکن است باعث التهابات پوستی و درنهایت جوش بعد از پریود شود. در همین حال، هورمون مردانه تستوسترون (Testosterone) (که در مقادیر کمتری در بدن زنان ساخته میشود) در تمام ماه در سطح ثابتی باقی میماند. این بدان معناست که قبل و در طول پریود، تستوسترون نسبتا بالاتر از هورمونهای زنانه است.
افزایش پروژسترون در اواسط چرخه باعث تحریک تولید سبوم (Sebum) میشود. سبوم یک ماده غلیظ و چرب است که به عنوان یک روانکننده طبیعی پوست عمل میکند.
در بیشتر موارد، جوشها حدود یک هفته تا ۱۰ روز قبل از شروع پریود زمانی که استروژن در پایینترین حد خود قرار دارد اتفاق میافتند. سطح تستوسترون در طول ماه نسبتا ثابت میماند، بنابراین با کاهش استروژن، تستوسترون نسبتا بالاتر میرود. (افزایش تستوسترون بستر جوش زدن را فراهم میکند)، هورمون پروژسترون نیز در بروز جوش قبل از پریود نقش دارد. سطح پروژسترون در نیمه دوم چرخه پریود افزایش مییابد. میتواند پوست را چربتر کند و باعث بسته شدن منافذ شود و کثیفی و چربی را به دام بیندازد.
انواع جوش پریود
انواع مختلف جوش در دوران پریود زنان و در مرحله تخمکگذاری مشاهده میشود. انواع جوش پریود شامل موارد زیر است که آشنایی با آنها به شما در شناسایی نوع جوش پریود کمک میکند:
پاپول (Papul)
نوعی جوش است که به دلیل تخمکگذاری ایجاد میشود. پاپولها (جوشهای چرکی) در ناحیه چانه شکل میگیرند و اندازه کوچکی دارند. مایل به صورتی هستند و درد زیادی دارند. جوش پاپول در طول تخمکگذاری شایعترین نوع جوش پریود است.
جوشهای سرسفید
جوشهای سرسفید دانههای سفید و پر از چرکی هستند که روی پوست یا زیر آن دیده میشوند. این برجستگیهای چرخهای به دلیل کثیفی جذب شده در منافذ ایجاد میشوند و به محلی برای رشد باکتریها تبدیل شده و باعث التهاب میشود. معمولا این جوشهای سرسفید با پاپولها همراه هستند.
کیست
همانطور که از نام آن پیداست، کیستها جوشهای بزرگ و گرد پر از چرک هستند. این منافذ را لمس نکنید و به آنها فشار وارد نکنید. طغیان خفیف این نوع جوش کیستیک در طول پریود میتواند باعث ایجاد علائم دائمی روی پوست شما شود.
بهترین درمان جوش پریود
اگرچه ما کنترل کمی بر عملکرد هورمونهایمان داریم اما میتوانیم برای جبران تغییرات به طور اصولی رژیمهای دارویی خود را تنظیم کنیم.
گزینههای نسخهای زیادی برای کمک به مدیریت و درمان جوش پریود وجود دارد، بهخصوص اگر این جوشها متوسط تا شدید باشند و با درمانهای بدون نسخه جوش بهبود نیافته باشند.
داروهای موضعی
داروهای موضعی برای رفع التهابات جوش، خصوصا جوشهای پیش از پریود، قبل از روی آوردن به داروهای خوراکی میتواند به افزایش گردش سلولی و بهبود جوش کمک کند.
داپسون(Dapsone)، یک داروی ضد باکتری و ضدالتهابی قوی است که در اصل برای درمان جذام استفاده میشود. آنتی بیوتیک کلیندامایسین (Clindamycin) نیز باکتریهای مولد جوش را در پوست کاهش میدهد.
هِرلایف مصرف هیچ دارویی را بدون تشخیص پزشک توصیه نمیکند، چرا که شرایط بدن هر خانم با توجه به سن و چرخه پریود، بارداری یا عدم بارداری متفاوت است، پس بدون تشخیص و توصیه پزشک از مصرف دارو خودداری کنید.
داروهای موضعی همیشه جوش هورمونی را کنترل نمیکنند. محصولات موضعی هنوز هم میتوانند برای درمان جوش پریود به هر علتی مفید باشند، اما آنها به طور خاص دلیل جوش زدن را رفع نمیکنند پس ممکن است به اندازه داروهای خوراکی که به طور خاص علل هورمونی را برطرف میکنند، مؤثر نباشند.
داروهای ضد آندروژن (Androgen) با سرکوب تولید آندروژنها مانند تستوسترون یا مسدود کردن گیرندههای آندروژن در بدن عمل میکنند. این داروها مانع از اتصال تستوسترون به گیرندههای آندروژن در پوست میشود و از چرب شدن و ملتهب شدن بیش از حد پوست جلوگیری میکند.
قرص ضد بارداری
قرصهای پیشگیری از بارداری یک درمان رایج برای کسانی است که به دنبال تسکین لکهای مداوم هستند. قرصهای ضد بارداری خوراکی برای کنترل جوش قبل از پریود و همچنین درمان آنها کاربرد دارند. قرص تنها گزینه شما برای جلوگیری از جوش پریود نیست. سایر داروهای ضد بارداری ترکیبی هورمونی مانند چسبهای ترانس درمال(contraceptive patch) شبیه به چسب زخماند و یکی از روشهای جلوگیری از بارداری هستند. حلقههای واژن حاوی استروژن و پروژسترون اغلب برای کاهش سبوم و جوش مفید هستند.
داروهای خوراکی
هنگامیکه داروهای موضعی برای درمان جوشهای پریود کارساز نیستند، میتوان از داروهای خوراکی برای کاهش و یا توقف کامل جوش مصرف کرد.
کاهش وزن برای افرادی که اضافه وزن دارند
هر چیزی که گلوبولین اتصال دهنده هورمون جنسی (Sex Hormone Binding Globulin) یا SHBG را کاهش دهد ممکن است منجر به افزایش جوش شود.
یکی از عوامل اصلی که باعث کاهش SHBG و افزایش تستوسترون میشود، چاقی است. بنابراین، داشتن یک رژیم غذایی سالم و حفظ وزن سالم به کنترل جوشهای حوالی زمان پریود کمک میکند. علاوه بر این، میتوانید داروهای غیر هورمونی را امتحان کنید. ما در مقاله «نکاتی در مورد تغذیه در دوران پریود» در خصوص تغذیه مناسب برای روزهای پریود صحبت کردیم برای اطلاعات بیشتر در این زمینه میتوانید این مقاله را بخوانید.
درمان جوش پریود با رعایت بهداشت
هرگونه باکتری اضافی وضعیت جوش پریود را بدتر میکند. برای تمیز نگه داشتن پوست تا حد امکان، موارد زیر را رعایت کنید:
- از دست زدن به صورت خود اجتناب کنید؛ دستان شما آلودگی و باکتری را به پوست صورت انتقال میدهند.
- تلفن همراه خود را تمیز کنید. تلفنها باکتریهای زیادی تولید میکنند و شما آنها را در برابر آسیبپذیرترین ناحیه مانند خط فک و چانه نگه میدارید.
- وقتی در باشگاه ورزش میکنید، تمام تشکها را با حوله بپوشانید. صورت خود را در میکروب دیگران قرار ندهید.
- سیگار یکی از عوامل موثر در بروز انواع جوش است، سعی کنید استفاده از سیگار را قطع کنید.
- روکش بالشت خود را هر هفته بشورید.
- زیر ماسک آرایش نکنید. (این روزها به دلیل استفاده زیاد از ماسک در زمان کرونا باید بیشتر مراقب پوست صورتمان باشیم)
- با آرایش نخوابید.
برای درمان جوش های پریود شدیدتر، به یک متخصص پوست مراجعه کنید
اگر هر یک از این پنج مورد زیر برای شما آشنا به نظر برسد، پزشک میتواند کمک زیادی به شما کند.
- جوش شدید و زیاد است.
- درمانهای بدون نسخه آن را برطرف نمیکند.
- جوش پس از شروع مصرف دارو ظاهر شد. برخی از داروها برای اضطراب، افسردگی و سایر شرایط میتوانند باعث جوش یا علائم مشابه شوند. پزشک شما ممکن است بتواند نسخه شما را تغییر دهد.
- متوجه اسکارهای جوش (آسیبهایی مثل زخم یا جای جوش) میشوید. متخصص پوست وضعیت پوست شما را تحت کنترل خواهد گرفت و سپس اسکارها را درمان میکند.
حرف آخر
ازآنجاییکه جوش پریود ناشی از عوامل داخلی است، ما واقعا نمیتوانیم جلوی ظهور آنها را بگیریم. اما با مراقبت از پوست خود در حوالی زمان پریود، میتوانیم جوشها را کمتر کنیم. حفظ یک غذایی صحیح و پوست تمیز، خطر جوش پریود را به حداقل میرساند و به درمان جوش پریود کمک میکند. با این حال، اگر جوش برای مقابله با آن بسیار دردناک شد، حتما به متخصص پوست مراجعه کنید.