خانم‌ها از زمانی که به سن بلوغ می‌رسند، وارد مرحلۀ جدیدی از زندگی خود می‌شوند. تغییرات هورمونی، عملکرد دستگاه تناسلی، هماهنگی میان تمام اندام‌های دخیل در سیکل قاعدگی منظم و توجه به سلامت پستان‌ها و اندام‌های تناسلی باید مورد توجه قرار گیرند.
به بیانی دیگر می‌توان گفت که هر خانمی برای اینکه سلامت دستگاه تناسلی خود را در طول زندگی و از جنبه‌های مختلف، به طور دقیق و دوره‌ای مورد بررسی قرار دهد، باید به پزشک زنان مخصوص خود مراجعه کند. در حالی که از او شناخت کافی دارد. این بررسی‌ها از زمان بلوغ جنسی شروع می‌شوند و تا پایان زندگی خانم‌ها ادامه می‌یابند. خانم‌ها هنگام ابتلا به بیماری‌های مختلف و قرار گرفتن در دوره‌های بارداری و یائسگی، باید تحت نظر پزشک باشند. در ادامه به این سؤال که «چرا باید به پزشک زنان مراجعه کنیم؟» پاسخ می‌دهیم.
دکتر زنان کیست؟
پیش از اینکه اهمیت مراجعه به دکتر زنان را شرح دهیم، بهتر است توضیح دهیم که پزشک زنان کیست. در واقع دکتر زنان پزشکی است که بعد از پشت سر نهادن دورۀ «پزشکی عمومی»، دورۀ تخصص «زنان و زایمان» و مراتب فوق تخصص در این حوزۀ موضوعی را طی می‌کند.
متخصصان زنان و زایمان مسئولیت تشخیص و درمان بیماری‌های مرتبط با دستگاه تناسلی را بر عهده دارند. علاوه بر این، در تمام مراحل پیش و پس از زایمان، همراه خانم‌های باردار هستند. آنها علاوه بر کارهای تشخیصی، مسئولیت جراحی را به عنوان یکی از روش‌های درمان بیماری‌های دستگاه تناسلی زنان و سزارین نیز بر عهده دارند.
ماما کیست؟
مامایی، یکی از رشته‌های پیراپزشکی به حساب می‌آید که در دانشگاه، در مقطع کارشناسی ارائه می‌شود. اما دانشجویان پس از آن امکان ادامه تحصیل تا مقطع دکترا دارند. فعالیت‌های ماما مرتبط با فرآیند بارداری، تنظیم خانواده و آماده کردن والدین برای نقش مادر و پدری هستند. به این ترتیب نکات مراقبتی متفاوتی را هنگام بارداری به خانم‌ها اعلام می‌کنند.
آنها برای زایمان و پس از آن، نکاتی را به خانم‌ها ارائه می‌دهند. در حالی که آموزش‌ها و راهنمایی‌هایی به مادران باردار و همسر هر کدام از آنها ارائه می‌دهند تا بتوانند مراحل تنظیم خانواده را به بهترین شکل انجام دهند. علاوه بر این، ماماها معاینات مادران باردار، جنین و نوزادان را نیز بر عهده دارند. در صورتی که مشکلی وجود داشته باشد، خانم‌ها را به متخصص زنان ارجاع می‌دهند.
بیماری های زنان که توسط متخصص زنان و زایمان درمان می‌شوند
بیماری‌های مختلفی وجود دارند که مربوط به تغییرات هورمونی و سلامت دستگاه تناسلی زنان در دوره‌های مختلف زندگی آنها هستند. در ادامه برخی از این مشکلات و بیماری‌ها را بررسی می‌کنیم.
اختلالات قاعدگی
هنگامی که خانم‌ها به دلایل مختلفی مانند تغییرات هورمونی، سبک زندگی و ابتلا به بیماری‌های مختلف، دچار بی نظمی قاعدگی، خونریزی زیاد یا کم و حتی قطع خونریزی پریود می‌شوند؛ تشخیص علت اختلال قاعدگی و ارائۀ روش درمانی مناسب بر عهدۀ دکتر زنان هستند.
اختلالات دوران بارداری و نازایی
بارداری از سه دورۀ سه ماهه تشکیل می‌شود که خانم باردار و جنین او تغییرات مختلفی را در هر دوره تجربه می‌کنند. گاهی به دلایل مختلف دوران بارداری به شیوۀ طبیعی خود پیش نمی‌رود. در این حالت پزشک زنان با انجام معاینه و بررسی تست‌های مختلف در رفع اختلال‌ها و حفظ سلامتی مادر و جنین کمک می‌کند.
علاوه بر مشکلات حین زایمان، گاهی خانم‌ها به دلایل گوناگون قدرت باروری ندارند. بررسی علل و استفاده از روش‌هایی مانند لقاح مصنوعی و پیگیری مسیر درمان بر عهدۀ متخصص زنان و زایمان هستند.
مسائل مربوط به یائسگی
کاهش تولید هورمون‌ها در دورۀ یائسگی با بی نظمی‌های قاعدگی، گرگرفتگی، تپش قلب، اختلالات خواب و سایر علائمی همراه هستند که گاهی برای خانم‌ها کلافه کننده خواهند بود. علاوه بر علائم یائسگی، خونریزی‌های غیرعادی، خشکی واژن، ابتلا به انواع بیماری های مقاربتی و مشاهدۀ علائم اولیۀ سرطان دهانۀ رحم در زنان یائسه مشوق آنها برای مراجعه به متخصص زنان و انجام انواع معاینۀ پزشکی است.
انواع بیماری‌های مربوط به سلامت جنسی و جسمی زنان
بیماری‌های مختلف وجود دارند که به خاطر اختلالات تخمدانی، رحمی و واژن به وجود می‌آیند. برای مثال می‌توانیم به پولیپ رحم، سندرم تخمدان پلی کیستیک، بیماری‌های مقاربتی عفونی، اندومتریوز و آدنومیوز اشاره کنیم. با مشاهدۀ نشانه های فیبروم رحم و علائم اندومتریوز یا سایر بیماری‌ها، باید به متخصصان مراجعه کنید.
البته فراموش نکنید که شما با نصب اپلیکیشن سلامت زنان هرلایف می‌توانید از مشاوره با پزشک عمومی و پزشک متخصص زنان و یا سایر حوزه‌های سلامت زنان بهره مند شوید. در حالی که مقالات علمی و مفید در اپلیکیشن در اختیار شما قرار می‌گیرند.
آیا دکتر زنان دختران مجرد را معاینه می‌کند؟
همۀ خانم‌ها فارغ از اینکه مجرد یا متأهل باشند، امکان مشورت کردن با پزشک زنان را دارند. دختر خانم‌ها هنگامی که به سن بلوغ می‌رسند، گاهی با بلوغ زودرس یا دیررس مواجه می‌شوند. این مسائل عموماً به دلیل اختلال در عملکرد مغز، غدد فوق کلیه، تیروئید و ناهنجاری‌های ژنتیکی رخ می‌دهند و عواقبی را به دنبال دارند. مراجعه به دکتر زنان خوب در تهران و شهرستان، به دختران مجرد کمک می‌کند که سلامت خود را بهبود دهند.
از طرفی دختران مجرد در نوجوانی، جوانی و حتی سنین بالاتر ممکن است بیماری‌هایی مانند کیست تخمدان، تنبلی تخمدان، اختلالات جنسی و بیماری‌های پستان داشته باشند. مراجعه به پزشک زنان خوب به آنها کمک می‌کند که عدم آگاهی خود را دربارۀ سلامت قاعدگی رفع کنند. در ضمن با سونوگرافی سینه، شکم و لگن که معاینۀ پستان، تخمدان‌ها، رحم، دهانۀ رحم و واژن را شامل می‌شوند، می‌توانند سلامت اندام‌های مختلف خود را بررسی کنند. در چنین شرایطی، دختران مجرد به مشاوره و راهنمایی متخصص زنان نیاز دارند.
چه زمانی باید به متخصص زنان و زایمان مراجعه کرد؟
گاهی خانم‌ها، به ویژه در سنین کم مراجعه به پزشک زنان و کسب آگاهی دربارۀ سلامت قاعدگی، بارداری و یائسگی را نادیده می‌گیرند. اما پزشکان متخصص زنان معتقدند که بهترین زمان برای اولین مراجعه به پزشک زنان سن ۱۳ تا ۱۵ سالگی است. هرچند سن دقیقی برای آن وجود ندارد. با این وجود، بهتر است که سالی یکبار به متخصص زنان مراجعه کرد.
در صورتی که در چکاپ‌ها نشانه‌هایی از اختلالات و بیماری‌ها وجود داشته باشند، فاصلۀ زمانی میان مراجعه به متخصصان زنان و زایمان‌ها کوتاه‌تر می‌شود. در مرحۀ بارداری و یائسگی نیز برنامۀ مراجعه به متخصصان زنان تغییر می‌کند.
معاینه دکتر زنان چگونه است؟
معاینۀ پزشک زنان به روش‌های مختلف انجام می‌شود. گاهی به صورت بالینی است. برای مثال با دست خود روی شکم فشار وارد می‌کند تا محل درد را بهتر ردیابی کند. از طرفی با دست یا ابزارهایی به بررسی واژن می‌پردازد. اما معاینۀ قسمت‌های داخلی دستگاه تناسلی مانند دهانۀ رحم و رحم با کمک ابزارهای مختلف صورت می‌گیرد.
لیست آزمایش های چکاپ سالانه زنان
پزشکان متخصص زنان برای چکاپ سالانۀ زنان آزمایش‌ها و معایناتی را در نظر دارند که در ادامه به فهرستی از آنها اشاره خواهیم کرد.
- سونوگرافی سینه، شکم و لگن
- معاینۀ لگن
- معاینۀ سینه
- آزمایش خون
- تست پاپ اسمیر
- آزمايش (HPV) در زنان
- ماموگرافی
- آزمایش‌های هورمونی
- تست ادرار
- تست مدفوع
- سنجش تراکم استخوان
- آزمایش ویتامین‌های بدن
- معاینات و تست‌های دوران بارداری
- معاینه با کولونوسکوپی
- معاینۀ پوست
- آزمایش کلیه و مجاری ادراری
- آزمایش چربی خون
- آزمایش قند خون
- تست آنتی بادی
- بررسی آنزیم‌های کبدی
این امکان برای شما وجود دارد که با اپلیکیشن سلامت زنان هرلایف، از متخصصان زنان مشورت بگیرید و آزمایش‌ها را با راهنمایی آنها انجام دهید.
نکات مهم برای انتخاب پزشک زنان
برای اینکه بتوانید بهترین متخصص زنان را برای انجام چکاپ‌های دوره‌ای، تشخیص و درمان بیماری‌ها و داشتن بارداری سالم و بدون دردسر انتخاب کنید، باید چند نکتۀ مهم را در نظر داشته باشید.
- دربارۀ مدرک تحصیلی و سوابق کاری پزشکان متخصص زنان تحقیق کنید.
- بیمارستان‌ها، کلینیک‌ها و آزمایشگاه‌هایی را بررسی نمایید که دکترهای زنان کارهای درمانی و جراحی را در آنجا انجام می‌دهند.
- در صورت تصمیم به انتخاب پزشکان فوق تخصص زنان و زایمان، بررسی مدارک و تجربه‌های کاری را با دقت بالایی انجام دهید.
- اگر تصمیم به پیشگیری از بارداری و انتخاب روش‌های درمانی جایگزین دارید، دیدگاه مشترک شما و پزشک زنان انتخابی اهمیت بسیاری دارد.
- در صورت انتخاب پلتفرم آنلاین برای مشورت کردن با پزشک زنان، اعتبار و امنیت پلتفرم را در نظر داشته باشید. در این زمینه اپلیکیشن سلامت زنان هرلایف را به شما پیشنهاد می‌کنیم که معتبر و قابل اعتماد است.
ضرورت مشورت با دکتر زنان
- خانم‌ها در سنین مختلف و فارغ از مجرد یا متأهل بودنشان باید با پزشک زنان مشورت کنند.
- دختر خانم‌ها نیاز به کسب اطلاعات دربارۀ سلامت قاعدگی دارند.
- از طرفی، بلوغ زودرس یا دیررس و همچنین اختلالات و بیماری‌های مرتبط با دستگاه تناسلی و تغییرات هورمونی در سنین مختلف، بارداری و یائسگی باید مورد بررسی قرار گیرند.
- برای انجام چکاپ‌های زنان باید به پزشک متخصص زنان و زایمان به صورت سالانه یا در فواصل زمانی کوتاه‌تر مراجعه کرد.
- شما می‌توانید از ویژگی «کلینیک» اپلیکیشن هرلایف استفاده کنید و با پزشک متخصص در حوزه‌های مختلف سلامت از جمله زنان و زایمان مشورت کنید.
پرسش‌های پرتکرار
بله. همۀ خانم‌ها فارغ از اینکه مجرد یا متأهل باشند، امکان مشورت کردن با پزشک زنان را دارند. دختر خانم‌ها ممکن است با بی نظمی قاعدگی، بیماری‌های تخمدان یا مشکلات رحمی مواجه شوند. در این شرایط پزشک زنان درمانگر مناسبی به حساب می‌آید.
سونوگرافی سینه، شکم و لگن، معاینۀ لگن، معاینۀ سینه، آزمایش خون، تست پاپ اسمیر، آزمايش (HPV)، ماموگرافی، آزمایش‌های هورمونی، تست ادرار، تست مدفوع،
سنجش تراکم استخوان، آزمایش ویتامین‌های بدن، معاینات و تست‌های دوران بارداری، معاینۀ پوست، آزمایش کلیه و مجاری ادراری، آزمایش قند خون، تست آنتی بادی و
بررسی آنزیم‌های کبدی از این موارد هستند.
بله. به دلیل مدیریت سلامت دستگاه تناسلی بعد از یائسگی و عوارض احتمالی این دوره مانند خشکی واژن، آتروفی شدن واژن، ابتلا به عفونت‌های مقاربتی و غیرمقاربتی و مشکلاتی مانند پولیپ رحم یا انواع سرطان مانند سرطان سینه، تخمدان و رحم، زنان یائسه نیز باید به پزشک زنان و زایمان مراجعه کنند.
به شما پیشنهاد می‌کنیم اپلیکیشن هرلایف را نصب کنید و از خدمات پزشکی و علمی آن بهره‌مند شوید. برای مثال پرسش از متخصصان در بخش «پرس و گو» یا صحبت با پزشکان عمومی و متخصص در بخش «کلینیک» اپلکیشین هرلایف، اطلاعات کاملی دربارۀ «چرخۀ قاعدگی»، «بارداری و زایمان»، «انواع بیماری‌ها» و «سبک زندگی در اختیار شما قرار می‌دهد. همچنین می‌توانید به مطالعۀ استوری‌ها در بخش «نکات امروز» و مطالب منتشر شده در بخش «مقالات» بپردازید.
منابع:
