پریود و رشد قدی چه ارتباطی با همدیگر دارند؟

برای بسیاری از خانم‌ها این سؤال وجود دارد که آیا با پریود شدن رشد قد متوقف می‌شود. آنچه برای خانم‌ها چالش برانگیز است، ارتباط تغییرات هورمونی، تخمک گذاری و آمادگی بدن برای بارداری با تغییراتی است که در رشد استخوان‌ها و قد افراد دارند. اگر شما هم به دنبال پاسخ پرسش ابتدای این متن هستید، تا پایان مطلب همراه ما باشید.

بلوغ به چه زمانی نسبت داده می‌شود؟

شاید بهتر باشد پیش از اینکه به ارتباط پریود و رشد قدی نگاهی بیندازیم، کمی با مفاهیم دیگر مانند بلوغ دختران آشنا شویم. دوره‌ای که فرد در آن اولین علائمی را مشاهده می‌کند که نشان از آمادگی او برای روابط جنسی و زاد و ولد دارد. هنگامی که حرف از بلوغ زده می‌شود، بسیاری از افراد به پریود نگاه می‌کنند و آن را عاملی مؤثر در رشد دختران و حتی پسران می‌پندارند. اما عوامل مختلفی مؤثر هستند تا بلوغ افراد روند تکاملی خود را بپیماید. موضوعی که در بحث این مطلب نمی‌گنجد.

نسخۀ اندروید

نسخۀ وب‌اپلیکیشن

پریود و تغییرات ساختاری بدن

بعد از اولین پریود دختران، تغییرات دیگری نیز در بدن آن‌ها رخ می‌دهد، تغییر در ظاهر بافت پستان، افزایش میزان تعریق هنگام فعالیت بدنی و بوی بدی که هنگام عرق پخش می‌شود، جوش‌هایی که ظاهر می‌شوند و افزایش وزن از این موارد هستند. اما تغییرات قدی در میان تغییراتی هستند که دختران و پسران در دوران بلوغ تجربه می‌کنند.

مشاوره آنلاین با بهترین پزشکان تغذیه

دریافت مشاوره

پریود شدن و رشد

اولین تجربه پریود شدن، بلوغ و رشد، عواملی هستند که با هم پیوستگی غیر قابل انکاری دارند. در حقیقت، تغییرات در ترشح هورمون‌های استروژن و پروژسترون، ترشح هورمون‌هایی از غدد درون ریز مختلف، نامنظمی برنامه قاعدگی، تغییرات رشد استخوان‌ها، تغییرات وزنی و ظاهری به هم گره خورده‌اند. با این وجود با مواد شیمیایی مترشحه در بدن سعی بر هماهنگ کردن این تغییرات دارند. از طرفی تخمدان‌ها شروع به تخمک گذاری و رها کردن ماهانه تخمک می‌کنند. در همین حین لوله‌های فالوپ و رحم با تخمدان‌ها همکاری می‌کنند تا در صورت لقاح، بارداری نیز انجام شود. بارداری نیز مرحله دیگری از رشد خانم‌ها به حساب می‌آید.

تغییراتی که دختران هنگام بلوغ و رشد مرتبط با آن تجربه می‌کنند، عبارتند از:

• ابتدا پستان‌ها شروع به رشد خواهند کرد. این تغییر تنها با مقدار کمی تورم زیر نوک پستان‌ها شروع می‌شود. اما در طی چندین سال به اندازه کامل پستان بالغ می‌‎رسد.
• بدن خانم‌ها در زمان بلوغ انحنای بیشتری پیدا می‌کند. به طور عمده باسن و ران آنها کمی پهن‌تر می‌شود. به دنبال آن افزایش وزن در دوران بلوغ برای زنان طبیعی و نشانه سلامتی است.
• رشد موهای زیر بغل، روی پاها و ناحیه شرمگاهی از دیگر علائمی هستند که از اولین پریود به بعد مشاهده می‌شوند.
• رشد قدی نیز نکته مهم دیگری است که نباید از آن غافل ماند. این تغییر قد به «جهش رشد» معروف است زیرا خیلی سریع اتفاق می‌افتد و پس از آن رشد روند آرامی خواهد داشت.

آیا با پریود شدن رشد قد متوقف می‌شود؟

این نکته را به خوبی می‌دانیم که پریود تحت تأثیر عوامل مختلفی رخ می‌دهد. ژن‌ها در زمان رشد و بلوغ بر عوامل دیگری از جمله قد، وزن، اندازه پستان و حتی مقدار موی بدن خانم‌ها مؤثر هستند. زمان آغاز رشد نیز در دختران مختلف متفاوت است. اما با توجه به این که رشد قد متأثر از تغییرات هورمون‌های جنسی است، این سؤال مطرح می‌شود که آیا آغاز پریود با توقف رشد قدی همراه است؟

در این زمینه متخصصان اطفال کانادایی در گزارش خود اعلام کرده‌اند که دختران به طور متوسط، در طول جهش رشد حدود ۸ سانتی متر در سال رشد می‌کنند. اگرچه رشد قد دختران معمولاً ۲ سال پس از شروع دوره قاعدگی متوقف می‌شود. بنابراین همزمان با آغاز پریود، رشد قد متوقف نمی‌شود.

در حقیقت با توجه به نظریه‌ای که پزشکان متخصص اطفال کانادا و سایر متخصصان در حوزه پزشکی بیان کرده‌اند، اولین تصور قطع کامل رشد قد بعد از شروع پریود است. اما باید بگوییم که این برداشت اشتباه است. طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از (CDC) که دکتر نیرولا (Dr. Nirula) اعلام کرده، میانگین قد دختران آمریکایی ۲۰ سال و بالاتر ۱۶۱.۸ سانتی متر است. به این معنی که متوسط قد دختران می‌تواند تا ۱۶۴.۵ سانتی متر باشد. بر اساس این گزارش، در سن ۸ سالگی که اولین مرحله بلوغ رخ می‌دهد، بیشتر دختران کمتر از ۱۲۷.۵ سانتی متر قد دارند. پس از این، طول قد به تدریج افزایش می‌یابد.

با توجه به سن، قد دختران می‌تواند به شرح زیر باشد:

آیا با پریود شدن صفحه رشد بسته می‌شود؟

پریود و رشد قدی تنها یک بخش از نگرانی دختران و والدین آنهاست. بسیاری نگران هستند که با آغاز پریود شدن، صفحه رشد آنها بسته شود. به خصوص در مورد دخترانی که بلوغ زودرس را تجربه می‌کنند. این نگرانی بیشتر است. اما باید بگوییم که اگرچه رشد در فاصله ۸ تا ۱۳ سالگی آغاز می‌شود. اما همانطور که مجله اخبار پزشکی نیز اشاره می‌کند، این رشد تا ۴ سال ادامه دارد. بنابراین در ارتباط پریودی و رشد قدی و بدنی، آغاز پریود، به معنای اتمام رشد دختران نیست. به خصوص که گروهی از دختران گاهی تا ۱۵ سالگی و یا کمی دیرتر پریود می‌شوند که این خود بلوغ دیررس نام دارد. در حالی که سن طبیعی شروع پریود در آمریکا، ۱۲ سالگی اعلام شده و بهتر است بگوییم در بازه ۹ تا ۱۵ سالگی تخمین زده شده است.

پریود شدن و رشد قدی

دخترها یک یا دو سال پیش از اینکه اولین پریود را تجربه کنند، بیشترین رشد را دارند. بر اساس مطلبی که مجله علمی پزشکی (Healthline) منتشر کرده، بیشترین تعداد دختران، بلوغ را در فاصله سنی ۸ تا ۱۳ سال تجربه می‌کنند. در حالی که بیشترین میزان رشد سریع بین ۱۰ تا ۱۴ سالگی رخ می‌دهد. در حقیقت آنها در یکی دو سال پس از اولین قاعدگی خود فقط ۲.۵ تا ۵ سانتی‌ متر افزایش قد دارند. با توجه به آنچه تجربه متخصصان نشان داده این همان زمانی است که آنها به قد بزرگسالی خود می‌رسند. اگر بخواهیم دقیق‌تر توضیح دهیم، باید بر اساس پاسخ دکتر نیرولا (Dr. Nirula) بگوییم که بیشتر دختران در سن ۱۴ یا ۱۵ سالگی به قد بزرگسالی خود می‌رسند. البته این سن با توجه به زمانی اولین تجربه پریود هر دختر می‌تواند فرق کند.

آیا بعد از پریود شدن باز هم قد بلند می‌شود؟

با توجه به توضیحاتی که تا کنون دادیم، اگر روال رشد دختران طبیعی باشد، بعد از اولین پریود دیگر خبری از جهش زیاد رشد آنها نیست. اما آنها هر سال (تا دو سه سال) ۲.۵ تا ۵ سانتی متر افزایش قد را تجربه می‌کنند. علاوه بر این، عواملی هستند که می‌توانند به افزایش طول قد دخترها کمک کنند. انجام ورزش و تغذیه مناسب مهم‌ترین عواملی هستند که روی افزایش قد اثرگذار هستند. البته نباید فراموش کرد که تغییرات هورمونی، بیماری‌های مختلف (مانند بیماری تیروئید، دیابت، فیبروز سیستیک و آرتریت نوجوانی) و عامل ژنتیک نیز بر میزان رشد قد مؤثر هستند.

سلامت بدن و مغز می‌تواند بر عملکرد غده هیپوفیز و ترشح هورمون رشد اثر داشته باشد. گاهی کودکان به دلیل عوامل ژنتیکی، بلوغ زودرس و بیماری‌های مختلف با ترشح کم هورمون رشد مواجه می‌شوند. در این حالت تنظیم هورمون رشد با داروهای مختلف و حتی تزریق داروهای هورمونی در نظر گرفته می‌شوند. اگر کودکی از بیماری تیروییدی رنج ببرد، با کمک درمان‌های دارویی و متعادل کردن ترشح هورمون تیروئید، درمان بیماری و مدیریت رشد بدن و به ویژه قد انجام می‌شود.

نکاتی خلاصه درمورد پریود و رشد قدی

• پریود و رشد قدی با هم در ارتباط هستند. بعد از اولین تجربه پریود و در طی سا‌ل‌هایی که خانم‌ها پریود می‌شود ۲.۵ تا ۵ سانتی متر رشد قدی وجود دارد.
• ژنتیک، بیماری‌های مختلف، بیماری‌های هورمونی، تغذیه و ورزش در میزان رشد قدی دختران اثرگذار هستند.
• با اولین پریود، رشد متوقف نمی‌شود. بلکه تغییراتی که در پستان، پوست، رشد قدی و چاقی یا لاغری دختران بروز می‌کنند، تا حدود ۳ – ۴ سال بعد از اولین پریود ادامه دارند. در ادامه نیز روند آرامی تا حدود ۱۵ سالگی خواهد داشت.