فشار خون پایین در پریود میتواند ناشی از تغییرات هورمونی، از دست دادن خون یا سایر عوامل باشد. علائم شایع شامل سرگیجه، خستگی، غش، حالت تهوع یا احساس ضعف هستند. در حالی که برای درمان آن توصیه میشود که خانمها استراحت کنند، آب بنوشند، رژیم غذایی مناسب برای تنظیم فشار خون استفاده کنند و نوشیدنیهای کافئین دار مانند چای و قهوی تا حدی برای رفع این مشکل مؤثر هستند.
باید توجه داشته باشید که در صورت نادیده گرفتن فشار خون پایین ممکن است مکرراً غش کنید، بیماری کم خونی شما تشدید شود و یا اکسیژن کمی به اندامهای بدنتان برسد. به همین دلیل بهتر است با پزشک زنان مشورت کرده و بهترین راهکار درمانی را پیگیری کنید.
علائم افت فشار خون در پریود
فشار خون پایین در دوران پریود میتواند علائم مختلفی ایجاد کند. این علائم اغلب با کاهش جریان خون و انتقال اکسیژن به مغز و سایر اعضای بدن مرتبط هستند. علائم شایع عبارتند از:
- سرگیجه یا سبکی سر: احساس سرگیجه یا سبکی سر، به ویژه هنگام ایستادن سریع برای شما رخ میدهد.
- خستگی: شما خستگی نامعمول یا ضعفی به دلیل کاهش گردش خون یا کم خونی ناشی از خونریزی را تجربه میکنید.
- غش کردن: در موارد شدید، کمبود اکسیژنی که به مغز میرسد، باعث غش کردن میشود.
- سردرد: سردرد قاعدگی اغلب مربوط به کاهش جریان خون یا کم آبی بدن است.
- تاری دید: مشکل در تمرکز یا تغییر موقت بینایی به دلیل فشار خون پایین رخ میدهد.
- حالت تهوع: برخی افراد ممکن است در زمان فشار خون پایین، با مشکلات معده و حالت تهوع مواجه میشوند.
- احساس سرما در دست و پا: کاهش جریان خون به اندامها از جمله دست و پا باعث احساس سرما در اندامها میشود.
- مشکل در تمرکز: فشار خون پایین مانع از تمرکز و دقت کردن در انجام کارهای مختلف میشود.
- تنفس سریع یا کم عمق: بدن ممکن است سعی کند فشار خون پایین را با افزایش میزان تنفس جبران کند.
دلایل افت فشار خون در پریود
علت فشار خون پایین در پریودی با توجه به شرایط فیزیکی و سلامت هر فردی متفاوت است. به طور کلی میتوان دلایل زیر را مسبب کاهش فشار خون در افراد معرفی کرد:
نوسانات هورمونی
در روزهای قبل از خونریزی پریود و همچنین در طول این دوره، تغییرات سطح هورمونهای استروژن و پروژسترون باعث نوساناتی در فشار خون و کاهش آن میشوند.
کم خونی
خانمهایی که مشکل کم خونی یا همان آنمی دارند، ممکن است با مسئلۀ افت فشار خون نیز مواجه شوند. در حالی که اگر شدت خونریزی زیاد باشد، این موضوع شدیدتر به وقوع میپیوندد.
کمبود آب بدن
تغییرات هورمونی در دوران قاعدگی منجر به احتباس مایعات در بافتها میشود که ممکن است جریان خون را به دلیل کمبود آب بدن و عروق خونی کند کرده و باعث کاهش فشار خون شود.
گشاد شدن عروق
گشاد شدن عروق (Vasodilation) پدیدۀ دیگری است که از آن به عنوان علت افت فشار خون در پریودی یاد میشود. در حقیقت، پروستاگلاندینهای آزاد شده در دوران قاعدگی میتوانند رگهای خونی را گشاد کنند. همین موضوع منجر به کاهش موقت فشار خون میشود.
کمبود مواد مغذی
هنگامی که رژیم غذایی مواد مغذی لازم را به بدن نمیرساند، باعث کمبود آهن، کمبود ویتامین دی و سایر مواد معدنی و ویتامینها میشود. به همین دلیل فشار خون کاهش مییابد و مشکلات دیگری را به دنبال خواهد داشت.
بیماریهای زمینهای
کم خونی، مشکلات تیروئید یا شرایطی مانند دیس اتونومی (عملکرد سیستم عصبی نامنظم) ممکن است خانمها را در معرض فشار خون پایین در طول خونریزی پریود خود قرار دهند.
مصرف داروها
گاهی داروهای مختلفی که خانمها در برنامۀ دارویی خود دارند، باعث کاهش فشار خون میشوند. علاوه بر این، داروهای مسکن یا داروهای مربوط به گرفتگیهای قاعدگی ممکن است گاهی اوقات فشار خون را تحت تأثیر قرار دهند، به خصوص اگر با معدۀ خالی یا در دوزهای زیاد مصرف شوند.
استرس و فشارهای عصبی
استرس، اضطراب و سایر فشارهای عصبی که بانوان در طول خونریزی قاعدگی تحمل میکنند، از عوامل مهم افت فشار خون به حساب میآیند.
درمان فشار خون پایین در پریود
درمان فشار خون پایین در دوران قاعدگی بر پرداختن به علت اصلی و مدیریت علائم تمرکز دارد. در اینجا برخی از روشهای مؤثر در درمان را ذکر خواهیم کرد:
هیدراته بمانید
نوشیدن مقدار زیادی آب یا مایعات غنی از الکترولیت، به عنوان مثال، آب نارگیل و نوشیدنیهای ورزشی، برای حفظ حجم خون مفید است. در ضمن، از مصرف بیش از حد کافئین یا نوشیدنیهای الکلی خودداری کنید، زیرا میتوانند باعث کاهش آب بدن شما شوند.
یک رژیم غذایی متعادل را دنبال کنید
غذاهای غنی از آهن مانند اسفناج، عدس، لوبیا، گوشت قرمز بدون چربی و غلات غنی شده برای مبارزه با کم خونی بالقوۀ ناشی از از دست دادن خون مفید هستند. از طرفی، غذاهای شور میتوانند به طور موقت به افزایش فشار خون کمک کنند. در ضمن، وعدههای غذایی کوچک و مکرر منجر به جلوگیری از افت قند خون و کاهش فشار خون میشوند.
فعالیت بدنی ملایم داشته باشید
در صورت احساس سرگیجه از ایستادن برای مدت طولانی یا ورزش شدید خودداری کنید. علاوه بر این، کشش سبک یا یوگا میتواند گردش خون را بهبود بخشد و علائم را کاهش دهد.
درد را مدیریت کنید
اگر داروهای مسکن مصرف میکنید، از مصرف بیش از حد مسکنهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن خودداری کنید، زیرا مصرف زیاد از حد این داروها گاهی اوقات فشار خون را کاهش میدهد. با شناخت درد پریود میتوانید تا حد زیادی این درد را مدیریت کنید.
مکملهای آهن را مصرف کنید
خونریزی شدید یک عامل برای کاهش آهن بدن است. به همین دلیل، مصرف مکملهای آهن را برای تأمین آهن مورد نیاز بدن و بهبود سطح انرژی خود در نظر بگیرید. البته برای دوز مناسب با پزشک مشورت کنید.
دمنوش و چایهای متنوع میل کنید.
چای زنجبیل از جمله دمنوشهای مفید به حساب میآید. زیرا سلامت گردش خون را محافظت میکند و ممکن است سرگیجه را کاهش دهد. از طرفی، ریشۀ شیرین بیان میتواند به افزایش فشار خون کمک کند، اما باید تحت نظارت پزشک و با احتیاط استفاده شود.
فشار خون نرمال در پریودی
شاید شما هم بخواهید بدانید که فشار خون نرمال در پریودی چند است؟ در پاسخ باید فشار خون ۱۲ روی ۸ را به عنوان فشار خون طبیعی در زمان پریودی در نظر بگیریم. البته عوامل دیگری مانند سابقۀ فشار خون، بیماریهای مختلف و داروهای مصرفی در تعیین این عدد برای خانمهای مختلف مؤثر هستند.
عوارض افت فشار خون در قاعدگی
فشار خون پایین در دوران قاعدگی معمولاً خفیف و موقت است، اما در برخی موارد، در صورت عدم مدیریت یا در صورت همزیستی با سایر مسائل بهداشتی، میتواند منجر به عوارضی از جمله موارد زیر شود:
- غش کردن: فشار خون پایین میتواند جریان خون را به سمت مغز کاهش دهد و منجر به غش کردن خانم شود. این موضوع میتواند منجر به افتادن و بروز صدماتی، به ویژه در محیطهای ناامن شود.
- کاهش کیفیت زندگی: علائمی مانند سرگیجه، خستگی و ضعف میتوانند در فعالیتهای روزانه، کار یا مدرسه اختلال ایجاد کنند.
- کم آبی: اگر فشار خون پایین ناشی از کم آبی بدن باشد و رفع نشود، میتواند خستگی و سردرد را به همراه داشته باشد و سلامت کلی را تهدید کند.
- کم خونی: خونریزی شدید قاعدگی (منوراژی) همراه با فشار خون پایین، ممکن است کم خونی را نشان دهد یا تشدید کند و منجر به خستگی شدید، تنگی نفس و تپش قلب شود.
- آسیب دیدن اندامهای بدن: در موارد شدید، فشار خون پایین در طولانی مدت ممکن است منجر به جریان خون ناکافی به اندامها شود که بر عملکرد آنها تأثیر میگذارد.
- فشار قلبى-عروقى: تجربۀ مکرر فشار خون پایین در دوران قاعدگی ممکن است نشانهای از یک بیماری زمینهای مانند عدم تعادل هورمونی یا یک مشکل قلبی عروقی باشد که در این حالت نیاز به مراقبت پزشک داخلی دارد.
پیشگیری از افت فشار خون در قاعدگی
جلوگیری از فشار خون پایین در دوران قاعدگی با حفظ رژیم غذایی سالم و بهبود سبک زندگی همراه است که از گردش خون، تعادل هورمونی و سلامت کلی حمایت میکنند.
رژیم غذایی
- در طول روز مقدار زیادی آب بنوشید تا حجم خون مناسب حفظ شود.
- مایعات غنی از الکترولیت، مانند آب نارگیل یا محلولهای ورزشی و آبرسان خوراکی مناسب هستند، به ویژه اگر احساس سبکی سر میکنید.
- با مصرف غذاهایی مانند اسفناج، گوشت قرمز بدون چربی، عدس، لوبیا، توفو و غلات غنی شده از کم خونی جلوگیری کنید.
- غذاهای غنی از آهن و منابع ویتامین ث، به عنوان مثال، پرتقال، فلفل دلمهای، برای افزایش جذب آهن به متعادل بودن فشار خون کمک میکنند.
- از خوردن وعدههای غذایی سنگین که ممکن است باعث افت فشار خون شوند، اجتناب کنید. در عوض، میان وعدههای متعادل با کربوهیدراتهای پیچیده مثل دانهها، چربیهای سالم مثل آووکادو و آجیل و پروتئین مانند تخم مرغ و ماست برای پیشگیری از افت فشار خون مناسب هستند.
- اگر پزشک شما تأیید میکند، مصرف نمک را کمی افزایش دهید تا به حفظ فشار خون کمک کند. منابع طبیعی مانند آجیل شور یا سوپهای مبتنی بر آب گوشت در این زمینه مؤثر هستند.
- در حالی که مقدار کمی کافئین ممکن است به طور موقت کمک کند، از وابستگی بیش از حد به نوشیدنیهای کافئین دار مانند قهوه و چای اجتناب کنید. نوشیدنیهای الکلی هم میتوانند فشار خون را کاهش دهند.
- مصرف ویتامینهای ب و ث و همچنین منیزیوم را در برنامۀ غذایی خود قرار دهید.
لایف استایل
- در ورزشهای سبک مانند پیاده روی، یوگا یا شنا برای بهبود گردش خون و تثبیت فشار خون شرکت کنید.
- در صورت بدتر شدن علائم، از تمرینات شدید در طول خونریزی پریود خود اجتناب کنید.
- تکنیکهای کاهش استرس مانند مدیتیشن، تنفس عمیق یا کشش سبک را تمرین کنید. استرس میتواند علائم را بدتر کند و تعادل هورمونی را مختل کند. ۷ ساعت خواب در طول شبانه روز نیز به تنظیم فشار خون کمک میکند.
- از حالت نشسته یا دراز کشیده به آرامی بلند شوید تا از سرگیجۀ ناشی از افت ناگهانی فشار خون جلوگیری کنید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
فشار خون پایین در پریودی اگر شدت یابد و با علائمی مانند غش کردن، مشکلات بینایی و حالت تهوع شدید همراه شود، باید با پزشک زنان در میان گذاشته شود. شما با خدمات کلینیک آنلاین هرلایف میتوانید از مشاورۀ آسان و سریع با پزشک زنان و سایر متخصصها بهره مند شوید.
فشار خون پایین در پریودی به چه علتی رخ میدهد؟
- فشار خون پایین در پریود به علت تغییرات هورمونی، کم خونی، بیماریهای زمینهای، کم آبی بدن و موارد دیگر رخ میدهد.
- شما با تغییر برنامۀ رژیم غذایی و بهبود سبک زندگی میتوانید از افت فشار خون جلوگیری کنید و یا علائم آن را کاهش داده یا رفع کنید.
- برای مشورت با پزشک میتوانید از خدمات کلینیک آنلاین هرلایف استفاده کنید.
پرسشهای پرتکرار
بله. یکی از عوامل فشار خون پایین در پریود، آنمی یا همان کم خونی است.
فشار خون پایینتر از ۱۲۰/۸۰ (mm Hg) به عنوان افت فشار خون شناخته میشود.
منابع: