پریود بعد از کورتاژ: چه زمانی انتظار آن را داشته باشیم؟

کورتاژ یکی از روش‌های جراحی سرپایی برای نمونه‌ برداری از بافت رحم برای تشخیص یک بیماری یا خارج کردن محتویات رحم پس از سقط جنین است. در چنین روشی با ابزاری ظریف، دیوارۀ رحم خراشیده شده و بافت از دهانه رحم خارج می‌شود. کورتاژ علاوه‌ بر خونریزی و درد، به‌ دلیل برداشتن پوشش رحم، می‌تواند باعث تغییراتی در چرخۀ قاعدگی شود. بنابراین فرد پاسخ سؤال مهمی چون چه مدت بعد از کورتاژ پریود می‌شویم را جستجو خواهد کرد. به‌ همین‌ دلیل در این مقاله از بلاگ هرلایف به بررسی زمان پریود بعد از کورتاژ می‌پردازیم.

کورتاژ چیست؟

اتساع و کورتاژ (Dilation and Curettage) که به اختصار به آن (D&C) نیز گفته می‌شود، یک روش جراحی سرپایی برای تخلیه رحم یا نمونه برداری از آن است. (D&C) نام خود را از عبارت‌های زیر گرفته است.

• (Dilation of the Cervix): به‌معنای گشاد شدن دهانه رحم است و پزشک متخصص زنان و زایمان با ابزاری دهانۀ رحم را باز می‌کند. دهانۀ رحم تنها در زمان زایمان گشاد می‌شود و بنابراین برای عمل کورتاژ باید با ابزاری باز شود.
• (Curette): ابزاری نازک و ظریف است که جراح یا پزشک متخصص از آن برای ایجاد خراش روی دیوارۀ رحم و برداشتن بافت آن استفاده می‌کند.

چه کسانی به کورتاژ نیاز دارند؟

 افراد زیر به کورتاژ نیاز دارند.

• خانم‌هایی که سقط جنین یا مُرده‌ زایی داشته‌اند.
• خانم‌هایی که به دلیل بیماری باید از رحم آن‌‌ها نمونه‌ برداری انجام شود تا بیماری تشخیص و روش درمان مناسب ارائه شود.
• خانم‌هایی که پس از سقط جنین، بافت باقی‌ مانده در رحم دارند.
• خانم‌هایی که قبلاً کورتاژ انجام داده‌اند اما هنوز بافت داخل رحم باقی مانده است.
• خانم‌هایی که بین دوره‌های قاعدگی خود خونریزی‌های بی‌ دلیل دارند (کورتاژ تشخیصی).

کورتاژ چطور انجام می‌شود؟

قبل از انجام جراحی کورتاژ، متخصص بیهوشی بیمار را تحت بیهوشی عمومی قرار می‌دهد یا با دارو می‌خواباند. اما در برخی موارد، مصرف دارو ممکن است تنها برای آرام کردن بیمار تجویز شود و او در طول پروسۀ کورتاژ هوشیار باشد. به‌ عبارت‌ کلی می‌توان گفت که نوع دارو بسته به تشخیص پزشک متخصص بیهوشی یا جراح زنان ممکن است متفاوت باشد.

مراحل کورتاژ

1. وقتی بی‌حس شدید و دردی حس نکردید، پزشک متخصص زنان یک اسپکولوم را در واژن شما قرار می‌دهد. این دستگاه به شکل منقار یک اردک است که به باز شدن دهانۀ رحم کمک خواهد کرد.
2. پزشک از یک گیره برای نگه داشتن دهانۀ رحم در جای خود استفاده خواهد کرد.
3. زمانی‌‌که پزشک مطمئن شد دهانۀ رحم شما به اندازه کافی گشاد شده است از (Curette) نوعی ابزار خراش و مکش، برای خراشیدن بافت داخلی رحم و برداشتن بافت استفاده می‌کند. بنابراین بخشی از بافت اندومتر که در زمان پریود ریزش می‌کند نیز برداشته خواهد شد.

عوارض کورتاژ چیست؟

همان‌ طور که اشاره شد، کورتاژ یک روش جراحی است که در آن بافت داخل رحم با یک دستگاه ظریف خراشیده و برداشته می‌شود. این خراشیدن بافت اندومتر عوارضی به دنبال دارد که به شرح زیر هستند:

• خونریزی که ممکن است در برخی از زنان شدیدتر از دیگران باشد.
• برخی از خانم‌ها ممکن است به عفونت‌ رحم یا سایر اندام‌های لگنی دچار شوند.
• بسته به آستانۀ درد بیمار، درد نسبتاً زیادی در ناحیه کورتاژ تجربه خواهد شد.
• کورتاژ ممکن است به چسبندگی یا اسکار داخلی رحمی (سندرم آشرمن) منجر شود.
• برخی از خانم‌ها به داروهای بیهوشی واکنش نشان می‌دهند.
• کورتاژ به ندرت ممکن است باعث سوراخ شدن رحم شود.
• پریود شدن بعد از کورتاژ تغییراتی خواهد داشت.

کورتاژ چه تاثیری روی پریود دارد؟

طبیعی است که بعد از سقط جنین یا حتی نمونه‌ برداری از رحم، پریود شدیدتری داشته باشید. اگرچه این موضوع به‌ ندرت باعث نگرانی است، اما در صورت تمایل می‌توانید با پزشک متخصص زنان مشورت کنید. نکته مهم اینجاست که یکی از مشهودترین مواردی که سقط جنین روی آن تأثیر می‌گذارد، اولین قاعدگی بعد از کورتاژ خواهد بود. سقط جنین اغلب ممکن است اولین قاعدگی را به تأخیر اندازد چون سطح هورمون‌ها در دوران بارداری تغییرات زیادی داشته‌اند.

زمانی‌که پزشک متخصص تشخیص می‌دهد که برای خارج کردن بافت از داخل رحم باید کورتاژ انجام شود، دستگاه مورد استفاده بخشی از بافت اندومتر رحم را می‌خراشد و در نهایت آن را از دهانۀ رحم خارج می‌کند. تراشیدن بافت اندومتر مانند ریزش دیوارۀ رحم در زمان پریودی است. 

بنابراین همان‌طور که رحم برای ایجاد مجدد پوشش داخلی خود به یک چرخۀ قاعدگی نیاز دارد تا پریود بعدی آغاز شود، بافت رحم تراشیده شده در پروسۀ کورتاژ نیز به زمان برای بازسازی و تشکیل مجدد نیاز خواهد داشت. به‌ این‌ ترتیب کورتاژ می‌تواند روی چرخۀ پریود و زمان پریود بعد از کورتاژ تأثیر بگذارد.

اکنون که می‌دانید کورتاژ چطور انجام شده و چه تأثیری روی پریود دارد، در ادامه به بررسی این موضوع می‌پردازیم که چه مدت بعد از کورتاژ تشخیصی پریود می‌شویم.

پریود شدن بعد از کورتاژ چطور اتفاق می‌افتد؟

سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون زنان در دوران بارداری تغییراتی دارد. اگر سقط جنین در مراحل اولیۀ بارداری باشد، سطح هورمون‌ها سریع‌تر به حالت عادی برمی‌گردند. اما اگر سقط جنین در مراحل بعدی بارداری انجام شود، زمان بیشتری طول می‌کشد تا هورمون‌ها به حالت عادی برگردند. بنابراین، مرحلۀ بارداری در تعیین زمان پریود بعد از کورتاژ و سقط جنین تعیین کننده خواهد بود.

طبق مطالعات کالج آمریکایی متخصصان زنان و زایمان (ACOG)، رحم پس از کورتاژ یک پوشش بافتی جدید ایجاد می‌کند، درست مانند کاری که بعد از هر پریود انجام می‌دهد. بعد از کورتاژ، تشخیصی یا درمانی سیکل قاعدگی بعدی ممکن است زودتر یا دیرتر شروع شود. حتی ممکن است در طول ۱ یا ۲ سیکل اول بعد از کورتاژ، خونریزی شدیدتر از حد معمول یا با کمی لخته بیشتر را تجربه کنید.

زمان دقیق پریود بعد از کورتاژ ممکن است بسته به زمانی که سطح (hCG) به صفر برسد، بین زنان چندین هفته متفاوت باشد. تا زمانی‌‌ که این هورمون از بین نرود و به صفر نرسد، بدن شما همچنان تصور می‌کند که باردار هستید.  

چه مدت بعد از کورتاژ پریود می شویم؟

لازم است بدانید که اگر سقط جنین را تجربه کرده‌اید، قبل از پریود شدن مجدد، سطح هورمون‌های بدن باید به حالت عادی برگردند. اکثر زنانی که سقط جنین کرده‌اند، بین ۳ هفته تا ۶ هفته بعد، پریود شده‌اند. در این شرایط ممکن است قاعدگی سنگین‌تر و دردناک‌تر از حد معمول را تجربه کرده و حتی متوجه بوی بد پریود شوید. بنابراین بهتر است راهکارهایی برای درمان پریود دردناک در پیش بگیرید.

زمان اولین قاعدگی بعد از سقط جنین یا کورتاژ تا حد زیادی به زمانی بستگی دارد که سقط جنین کامل شود. سقط جنین زمانی کامل می‌شود که رحم تمام بافت‌های بارداری را دفع کرده باشد. پس از سقط جنین، تکه‌های بافت می‌توانند تا روزها یا هفته‌ها در رحم باقی بمانند. 

باقی‌مانده این بافت‌ها می‌تواند باعث خونریزی مجدد شوند که البته این خونریزی پریود نیست. هر چه زودتر تمام بافت جفت از رحم خارج شود، چرخۀ قاعدگی زودتر به حالت عادی برمی‌گردد.

پیش‌ بینی اینکه چه مدت بعد از کورتاژ پریود می‌شویم، دشوار است. به‌طور متوسط، پریود شدن بعد از کورتاژ می‌تواند حدود ۳ تا ۶ هفته طول بکشد. اما این زمان برای هر فردی متفاوت با دیگری است. بنابراین اگر نگران این هستید که چرا بعد از کورتاژ پریود نمی‌شوید، لازم است با پزشک متخصص مشورت کنید.

عوامل تعیین‌ کننده در زمان پریود بعد از کورتاژ

عوامل متعددی می‌توانند به پیش‌ بینی پریود بعد از کورتاژ کمک کنند که به شرح زیر هستند.

سیکل قاعدگی

اگر قبل از کورتاژ، قاعدگی‌های نامنظم داشته باشید، احتمالاٌ بعد از کورتاژ نیز همچنان پریودهای نامنظم را تجربه خواهید کرد. در چنین شرایطی ممکن است پریود شدن بعد از کورتاژ از حالت طبیعی که معمولاٌ بین ۳ هفته تا ۶ هفته بوده خارج شده و بیش از ۶ هفته طول بکشد تا دوباره پریود شوید.

مرحله بارداری

اینکه در کدام مرحله از دوران بارداری سقط جنین داشته و مجبور به جراحی کورتاژ شده‌اید، روی زمان پریود بعد از کورتاژ تاثیر می‌گذارد. سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون بعد از سقط زودرس سریع‌تر از سقط جنین دیررس به حالت عادی برمی‌گردند.

اولین پریود بعد از کورتاژ چه علائمی دارد؟

هنگامی که سقط جنین انجام می‌شود، بدن فرد سعی می‌کند تا محتویات رحم را از طریق واژن عبور دهد. در چنین شرایطی به‌ احتمال زیاد درد و گرفتگی شدید در شکم و کمر را تجربه خواهید کرد و ممکن است خون به‌ همراه مایع و بافت صورتی از واژن شما خارج شود.

برخی یا تمامی این علائم ممکن است تا چند روز یا چند هفته به‌طول انجامند. لکه‌بینی به جای پریود یا در دوران بارداری و دردهای قاعدگی با درد و لکه‌ بینی سقط جنین متفاوت است و می‌تواند بیشتر باشد. در بیشتر موارد جای نگرانی نیست اما در صورت تمایل می‌توانید به پزشک متخصص یا جراح زنان مراجعه کنید. به‌ صورت‌ کلی می‌توان گفت که علائم اولین پریود بعد از کورتاژ و سقط جنین به شرح زیر هستند:

• خونریزی شدید‌تر و سنگین‌تر از حد معمول
• خونریزی طولانی‌تر از حد معمول
• پریود دردناک‌تر از حد معمول
• پریود همراه با ترشحات با بوی قوی
• حساسیت بالای سینه‌ها
• ترشحات قهوه‌ای در برخی از زنان

پزشک متخصص زنان ممکن است برای تسکین درد بعد از کورتاژ، مصرف برخی از داروها را تجویز کند. از طرفی پزشکان متخصص پیشنهاد می‌کنند که در اولین پریود بعد از کورتاژ از تامپون استفاده نکنید؛ چون ممکن است استفاده از آن دردناک باشد و همچنین برای جلوگیری از درد و عوارض دیگر به‌ مدت ۲ هفته بعد از کورتاژ و سقط جنین، از رابطه جنسی خودداری کنید.

علل پریودهای نامنظم پس از کورتاژ چیست؟

پریودهای نامنظم بعد از کورتاژ می‌توانند دلایل زیادی داشته باشد که به شرح زیر هستند.

• تغییرات در تعادل هورمونی
• اسکار رحم یا آسیب ناشی از کورتاژ
• بافت باقی‌ مانده در رحم
• چسبندگی بین رحم و سایر اندام‌های لگنی

چه زمانی به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید؟

همان‌ طور که اشاره شد پریود شدن بعد از کورتاژ در اکثر زنان بین ۳ هفته تا ۶ هفته رخ می‌دهد. اما برخی از خانم‌ها ۸ هفته بعد از کورتاژ پریود می‌شوند چون بدن آن‌‌ها به مدت زمان بیشتری برای ریکاوری و بهبود نیاز دارد تا به چرخه‌های منظم پریود برگردند. 

پریود شدن برخی از زنان بعد از کورتاژ حتی ممکن است بیشتر از ۸ تا ۱۰ هفته زمان ببرد. در چنین شرایطی لازم است از پزشک متخصص زنان خود وقت بگیرید تا دلایل پریود نشدن بعد از کورتاژ بررسی شوند.

نکات مهم درباره کورتاژ و پریود

• بدن هر فردی واکنشی متفاوت در مقابل پروسۀ کورتاژ نشان می‌دهد. ممکن است ۱ ماه یا حتی بیشتر زمان ببرد تا بدن شما به‌ طور کامل پس از کورتاژ و سقط جنین بهبود پیدا کند.
• هنگامی که باردار می‌شوید، هورمون‌ها دست‌خوش تغییراتی اساسی می‌شوند. بنابراین بعد از کورتاژ بدن شما به زمان نیاز دارد تا هورمون‌ها به سطح قبل از بارداری برسند.
• در چنین شرایطی، پریود شدن بعد از کورتاژ غیرعادی به‌ نظر رسیده و ممکن است ۲ هفته تا ۶ هفته زمان ببرد تا اولین پریود بعد از کورتاژ و سقط جنین را تجربه کنید.

پرسش‌های پرتکرار