واکسن آنفولانزا یکی از راههای کاهش عوارض و خطرات بیماری ویروسی آنفولانزا به شمار میرود. آنفولانزا یک بیماری مسری است که به دستگاه تنفسی حمله میکند. این بیماری در اثر تماس با فرد یا سطح آلوده به راحتی منتقل میشود. معمولاً افراد بعد از ابتلا به این ویروس، خود به خود بهبود مییابند اما گاهی اوقات آنفولانزا و عوارض آن میتوانند برای برخی خطرناک باشد. به همین دلیل، تزریق این واکسن به افراد پیشنهاد میشود.
واکسن آنفولانزا صد در صد از ابتلا به این بیماری جلوگیری نمیکند، اما میتواند به طرز چشمگیری علائم آن را کاهش دهد. این امر به ویژه برای افرادی که در گروه پرخطر قرار دارند حائز اهمیت است. پزشکان توصیه میکنند در کنار تزریق واکسن آنفولانزا دستها را بشویید، سطوح را ضدعفونی کنید و اجازه دهید هوا در فضا جریان داشته باشد.
واکسن آنفولانزا را بهتر است همۀ افراد قبل از شروع زمان شیوع بیماری هر ساله تزریق کنند. اما اگر این امکان وجود نداشته باشد، حداقل کودکان، سالخوردگان، زنان باردار و افراد مبتلا به دیابت یا بیماریهای نقص سیستم ایمنی باید این واکسن را تزریق کنند.
واکسن آنفولانزا چیست؟
واکسن آنفولانزا (Influenza Vaccine) برای جلوگیری از ورود ویروس آنفولانزا به بدن، تزریق میشود. از آنجایی که این ویروس هر سال جهش پیدا میکند، واکسن آنفولانزا نیز متناسب با آن به روز رسانی میشود تا بدن بتواند در برابر سویههای جدید آن مقاومت کند.
تزریق واکسن آنفلوانزا، بهترین راه پیشگیری از آنفولانزا و عوارض آن است. این واکسن میتواند مرگ و میر و بستری شدن در بیمارستان را تا حد زیادی کاهش دهد. البته توجه داشته باشید که برای کاهش این عوارض باید هر سال، پیش از شیوع این بیماری، بهترین واکسن آنفولانزا را تزریق کنید. یکبار واکسیناسیون در سال نمیتواند سالها بعد از شما در برابر این ویروس محافظت کند.
انواع Influenza Vaccine
بهترین نوع واکسن آنفولانزا شامل چند مدل از آن میشود که باید هر ساله با توجه به شرایط بدنی افراد تزریق شود. انواع این این واکسن عبارتند از:
واکسن آنفولانزا سه ظرفیتی
واکسن آنفولانزا سه ظرفیتی از بدن در برابر سه نوع ویروس یعنی ویروس (A) آنفولانزای (H1N1)، ویروس A آنفولانزا (H3N2) و ویروس آنفولانزا (B) محافظت میکند.
flu Vaccine چهار ظرفیتی
با تزریق این واکسن، بدن ایمنی بیشتری برای جلوگیری از عفونتهای این ویروس دارد. زیرا بدن در برابر دو نوع از ویروس (A) و دو نوع از ویروس (B) محافظت میشود.
واکسن آنفولانزا ضعیف شده زنده
این نوع واکسن به شکل اسپری بینی مورد استفاده قرار میگیرد اما برای افراد باردار و دارای نقص ایمنی مناسب نیست. افراد ۲ تا ۴۹ سالۀ با سیستم ایمنی سالم و قوی، مجاز به استفاده از این واکسن هستند.
نوع واکسن | انواع | کارایی |
---|---|---|
سه ظرفیتی | واکسن سه ظرفیتی با دوز استاندارد واکسنهای سه ظرفیتی دارای ادجوانت | واکسن تخم مرغی مناسب برای افراد ۱۸ تا ۶۴ ساله |
ایمنی بدن در برابر ویروس با ماده ادجوانت، مناسب برای افرا بالای ۶۵ سال | ||
چهار ظرفیتی | واکسن چهار ظرفیتی با دوز استاندارد واکسن چهار ظرفیتی مبتنی بر سلول واکسن چهار ظرفیتی نوترکیب واکسن چهار ظرفیتی دارای ادجوانت واکسن چهار ظرفیتی با دوز بالا | تولید دوز استاندارد واکسن از ویروس رشد یافته در تخم مرغ، مناسب برای ۶ ماه به بالا |
ویروس رشد یافته در کشت سلولی، بدون تخم مرغ، مناسب افراد ۴ سال به بالا | ||
بدون تخم مرغ، مناسب افراد ۱۸ سال به بالا | ||
ایمنی قوی به دلیل وجود ماده ادجوانت، مناسب افراد ۶۵ سال به بالا | ||
دارای آنتی ژن، مناسب ۶۵ سال به بالا | ||
واکسن آنفولانزا ضعیف شده زنده | اسپری بینی | برای افراد باردار و نقص ایمنی مجاز نیست، مناسب سنین ۲ تا ۴۹ ساله |
زمان تزریق واکسن آنفولانزا
بهترین زمان تزریق Influenza Vaccine هر سال، قبل از شیوع آن است. معمولاً ویروس آنفولانزا از ماه مهر شیوع پیدا میکند و تا پایان اردیبهشت ادامه دارد. بنابراین واکسیناسیون افراد ۶ ماه به بالا از نیمۀ دوم شهریور و تا اواسط آبان انجام میشود. البته این بدان معنا نیست که اگر در این زمان واکسن آنفولانزا دریافت نکردهاید دیگر تأثیری نخواهد داشت. اگر بعد از این زمان یعنی تا اواخر زمستان نیز این واکسن را تزریق کنید تا حدودی میتوانید عوارض شدید این ویروس را کاهش دهید.
کدام واکسن آنفولانزا بهتر است؟
از آنجایی که هر سال، سویۀ جدیدی از آنفولانزا شایع میشود باید واکسنهای جدیدی نیز برای آن در نظر گرفته شود. در حال حاضر واکسن آنفولانزا هلندی، فرانسوی و واکسن آنفولانزا ایرانی فلوگارد بهترین مارک واکسن آنفولانزا هستند که در ایران تزریق میشوند.
واکسن آنفولانزا هلندی (Influvac)
مهمترین مزایای این واکسن عبارتند از:
- این واکسن از بدن در برابر دو نوع ویروس آنفولانزا (A و B) محافظت میکند.
- واکسن آنفولانزا هلندی در دوزهای سه ظرفیتی و چهار ظرفیتی تولید میشوند اما در ایران نوع سه ظرفیتی آن در دسترس است.
- ترکیبات واکسن هلندی آنفولانزا روی تخم مرغهای جنین دار تکثیر میشود.
- استفاده از این واکسن برای زنان باردار و شیرده مجاز است.
- افراد ۶ ماه به بالا میتوانند واکسن آنفولانزا هلندی را تزریق کنند.
- به عضلۀ بازو تزریق میشود.
واکسن آنفولانزا فرانسوی (Vaxigrip tetra)
موارد زیر از ویژگیهای این واکسن به شمار میروند:
- در بارداری و شیردهی، تزریق این واکسن چهار ظرفیتی توصیه میشود.
- این واکسن به عضلۀ بازو تزریق میشود.
- واکسن آنفولانزا فرانسوی، یک واکسن غیر فعال است و برای افراد ۶ ماه به بالا تزریق میشود.
- در صورت حساسیت شدید به پروتئین مرغی و تخم مرغ، استفاده از این واکسن ممنوع خواهد بود.
واکسن آنفولانزا ایرانی فلوگارد
ویژگیهای این واکسن ایرانی که برای درمان سرماخوردگی نیز کاربرد دارد، عبارتند از:
- واکسن ایرانی فلوگارد یک واکسن نوترکیب است.
- پروتئین مرغی، تخم مرغ و مواد نگهدارنده ندارد.
- برای افراد ۱۸ سال به بالا به صورت تک دوز تزریق میشود.
- میزان ایمنی برای تزریق در دوران بارداری وشیردهی آن تأیید نشده است.
آیا زنان باردار و شیرده میتوانند واکسن آنفولانزا بزنند؟
بارداری و شیردهی، تغییراتی در بدن ایجاد میکند که میتواند بر سیستم ایمنی، ریه و قلب تأثیر بگذارد. به همین دلیل است که زنان باردار نسبت به سایرین، بیشتر در معرض ابتلا به آنفولانزا هستند. پزشکان متخصص، تزریق واکسن آنفولانزا در بارداری یا شیردهی را تأکید میکنند. بنابراین، افراد میتوانند در شیردهی و هر دورهای از بارداری که هستند، این واکسن را تزریق کنند بدون اینکه نگران عوارض آن باشند.
واکسن آنفولانزا برای چه کسانی ضروری است؟
پزشکان توصیه میکنند که افراد ۶ ماهه و بالاتر بهتر است این واکسن را تزریق کنند. اما در این میان، دریافت این واکسن برای برخی افراد واجب است:
- تمامی افراد ۶۵ ساله و بالاتر
- تمامی افراد کمتر از ۶۵ سال دارای شرایط پزشکی خاص
- کودکان و نوزادان ۶ ماه به بالا
- همۀ زنان باردار در هر مرحلهای از بارداری
- افراد دارای نقص سیستم ایمنی
- افراد ساکن در خانههای سالمندان و پرستاران آنها
- افراد ۶ ماه تا ۱۸ سال با سابقۀ مصرف منظم آسپرین
- افراد داری اضافه وزنی با شاخص تودۀ بدنی ۴۰
- افراد مبتلا به برونشیت، عفونت سینوسی و دیابت
- پزشکان و کادر درمان
Influenza Vaccine برای کودکان
سیستم ایمنی کودکان در برابر بزرگسالان آنچنان تکامل یافته نیست و در برابر ویروسها بیشتر آسیب میبیند. ویروس آنفولانزا نیز از این قاعده مستثنی نیست و میتواند به راحتی، سیستم ایمنی کودکان را دچار مشکل کند. بنابراین تزریق بهترین واکسن آنفولانزا برای کودکان میتواند عوارض آنفولانزا را کاهش دهد. تب بالا، سرفه، عفونت گوش، سینوزیت و ذات الریه از مهمترین علائم آنفولانزا هستند که کودکان را درگیر میکنند.
تاثیر واکسن آنفولانزا چقدر است؟
میزان اثر بخشی این واکسن با توجه به سن، سلامت بدن، انواع ویروسهای آنفولانزا و شباهت آن با ویروسهای واکسن، متفاوت است. البته هنگامی که واکسن را تزریق میکنید دو هفته طول میکشد تا بدن آنتی بادی لازم در برابر ویروس را تولید کند. تأثیر گذاری این واکسن نیز به مدت یکسال است؛ زیرا ویروس آنفولانزا هر سال، جهش پیدا میکند و سویهای جدید از آن شایع میشود.
آموزش تزریق واکسن آنفولانزا
تزریق Influenza Vaccine بر اساس دستورالعمل شرکت سازندۀ آن است که روی جلد درج شده است. معمولاً این واکسن به صورت جلدی یا زیر جلدی عمیق در عضلۀ بازو یا دلتوئید تزریق میشود. البته برای کودکان در قسمت جلوی ران تزریق انجام میشود.
تزریق Influenza Vaccine در منزل
تزریق این واکسن را نباید در خانه انجام دهید و بهتر است به مراکز درمانی مراجعه کنید. اما در صورتی که میخواهید آن را در خانه تزریق کنید میتوانید از افراد متخصص در این زمینه کمک بگیرید تا تمامی مراحل آن با حفظ و رعایت بهداشت انجام شود.
عوارض واکسن Flu
این واکسن مزایای زیادی دارد و میتواند عوارض این ویروس را کاهش دهد اما خالی از عوارض نیست. موارد زیر برخی از شایعترین عوارض آن هستند:
- تب و لرز
- دردهای عضلانی
- خستگی
- سردرد
- درد، قرمزی و تورم در ناحیۀ تزریق
- گلودرد
- آبریزش و گرفتگی بینی
- عرق کردن
انتخاب بهترین نوع واکسن آنفولانزا بر عهدۀ پزشک متخصص است. در نتیجه بهتر است پیش از انجام واکسیناسیون وارد کلینیک آنلاین هرلایف شوید و از پزشک متخصص سوالات خود را بپرسید.
نکات مهم دربارۀ واکسن آنفولانزا
- تزریق این واکسن یکی از راههای کاهش چشمگیر عوارض این بیماری است.
- با توجه به سویههای جدید آنفولانزا، برای کارایی بهتر، واکسن آن باید هر سال به روز رسانی شود.
- واکسنهای سه ظرفیتی، چهار ظرفیتی و آنفولانزا ضعیف شده زنده از انواع این واکسن هستند.
- بهترین زمان واکسیناسیون آنفولانزا از نیمۀ دوم شهریور تا اواسط آبان است.
- واکسن آنفولانزا هلندی، واکسن آنفولانزا فرانسوی و واکسن ایرانی فلوگارد، سه واکسنی هستند که در ایران تزریق میشوند.
- پس از تزریق واکسن، دو هفته طول میکشد تا بدن آنتی بادی تولید کند.
- برای انتخاب بهترین واکسن آنفولانزا میتوانید از قابلیت اپ هرلایف استفاده کنید و با پزشک متخصص در ارتباط باشید.
پرسشهای پرتکرار
این واکسن برای بزرگسالان به صورت جلدی و زیر جلدی عمیق در عضلۀ بازو و برای کودکان در قسمت جلوی ران تزریق میشود.
نوزادان زیر ۶ ماه، افرادی با سابقۀ آلرژی به ترکیبات واکسن، افراد دارای سابقۀ سندروم گیلن باره و افرادی که تجربۀ واکنش شدید به واکسن آنفولانزا را دارند نباید این واکسن را تزریق کنند.
منابع: