شاید برخی از خانمها در پذیرش این واقعیت مقاومت کنند که بین چرخۀ پریود و سلامت زنان رابطهای مستقیم وجود دارد. زمانی که چرخهها در دورهای مشخص تکرار نمیشوند، نگرانی به سراغ خانمها خواهد آمد. اینکه باردار هستند یا تغییرات هورمونی باعث این اختلال شده است. در هر صورت، برای تنظیم این چرخه، باید به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید تا علت آن را بررسی کند. آزمایشها و معایناتی که انجام میشوند، روش درمان را مشخص خواهند کرد. قرص ال دی (LD) پریود یکی از متداولترین داروهایی است که پزشکان برای تنظیم چرخۀ پریود و جلوگیری از بارداری تجویز میکنند. در این مقاله به موضوع، اگر قرص ld را قطع کنیم، پریود میشویم و این دوره چقدر زمان میبرد؟ خواهیم پرداخت.
قرص ال دی پریود چیست؟
قرص ال دی (Low Dose Birth Control) نوعی قرص ضد بارداری است. همانطور که از نام این قرص پیداست، دارای دوز پایینی از هورمونها خواهد بود. قرصهای ضدبارداری معمولاً حاوی ۱۰ تا ۳۵ میلیگرم استروژن و حدود ۳۵ میکروگرم پروژسترون هستند. قرص ال دی حاوی حدود ۲۰ میکروگرم استروژن بوده و قرص اچ دی یا (High Dose) حاوی بیشترین مقدار استروژن است.
لازم است بدانید که دوز پایین در قرصهای ال دی به مفهوم اثرگذاری پایین آنها نیست؛ به گفتۀ برخی از محققان، قرصهای (LD) در صورت رعایت تمام نکات بطور متوسط در طی یک سال حدود ۹۱% تأثیرگذار بوده و میتوانند برای درمان استفاده شوند.
قرصهای ضدبارداری با دوز پایین (LD) به ۲ صورت زیر موجود هستند.
- قرص مینی (Mini Pill) یا قرص فقط حاوی پروژسترون که حاوی پروژسترون مصنوعی است.
- قرص ترکیبی (Combined Oral Contraceptive Pill) که حاوی استروژن و پروژسترون بوده اما به نسبت دیگر قرصها دوز پایینتری از استروژن دارد.
قرص سیبل پریود نیز یکی دیگر از داروهای هورمونی است که شامل سیپروترون استات ۲ میلی گرم و اتینیل استرادیول ۰/۰۳۵ میلی گرم است. قرص سیبل در درمان بسیاری از اختلالات هیپرآندروژنیسم (افزایش هورمونهای به اصطلاح مردانه) در خانمها مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک، پرمویی و موهای زائد صورت و درمان آکنههای مقاوم نیز مورد استفاده قرار میگیرد. بنابراین پزشک متخصص ممکن است بنا به شرایط و طبق آزمایشهای مختلف، یکی از انواع قرصهای ضدبارداری را تجویز کند.
هرلایف، اپ جامع سلامت بانوان
- تقویم پیش بینی و محاسبۀ قاعدگی و تخمک گذاری
- امکان اضافه کردن «همراه» برای درک بیشتر از حال و روز شما
- مشاورۀ آنلاین با پزشکهای متخصص در دسته بندیهای متنوع
- مشاهدۀ رشته استوریهای سفارشی متناسب با علائم روز شما
- اشتراک گذاری تجربیات و خواندن تجربۀ دیگران
دلیل تجویز قرص ال دی پریود چیست؟
یکی از دلایل تجویز قرص ld برای خانمها، تنظیم دورههای پریود است. قرص ال دی پریود علاوه بر تنظیم چرخه پریود میتواند گرفتگیها و انقباضات را کاهش داده و جریان سنگین خونریزی را سبکتر کند. از طرفی چون این قرصهای ضدبارداری دارای دوز پایینی از استروژنها هستند، بنابراین میتوانند به از بین بردن آکنه صورت نیز کمک کنند.
با این حال قرصهای ضدبارداری برای همه خانمها مناسب نیستند و عوارض جانبی آنها گاهی شدید و خطرناک میشود، خصوصاً اگر هورمونها در دوز بالاتری تجویز شده باشند. هر خانم باید با تجویز پزشک و تعیین علت نیاز به مصرف قرص، دوز مشخصی مصرف کرده و هر عدد قرص را در روز مشخص شده روی بسته بندی بخورد. دستور مصرف روی بسته قرصها آمده است اما پزشک متخصص مراقبتهای حین مصرف، زمان قطع مصرف قرص و اتمام دورۀ درمان را مشخص خواهد کرد.
پریود نشدن در موعد مقرر یکی از نشانههای سیکل نامنظم پریود است. در چنین شرایطی پزشک متخصص پس از معاینه، آزمایش و تشخیص علت تاخیر در پریود، داروی مناسب را تجویز خواهد کرد که میتواند قرص ال دی پریود باشد. این قرص علاوه بر تنظیم چرخه پریود مزایای دیگری نیز دارد که در ادامه بررسی خواهیم کرد.
اگر پریود شما مدتی است چرخه منظم خود را طی نمیکند، باید دلایل آن به خوبی بررسی شوند. در هر صورت باید به پزشک متخصص مراجعه کنید اما برای کسب اطلاعات بیشتر، میتوانید مقاله ۱۳ علت مهم تاخیر در پریود را در بلاگ هرلایف بخوانید.
قرص ال دی چطور عمل میکند؟
برای توضیح چگونگی تاثیر قرص ال دی پریود، باید به چرخه پریودی شما برگردیم. بارداری زمانی اتفاق میافتد که تخمدان یک تخمک آزاد کند که به آن تخمک گذاری میگویند. این تخمک توسط اسپرم بارور شده و در رحم کاشته میشود. خوردن قرص کنترل بارداری ال دی یا قرص ضدبارداری با دوز کم، این فرایند را از چند طریق قطع میکند.
هورمونهای موجود در قرصهای ضدبارداری به غده هیپوفیز (غدهای که هورمونهای بدن را کنترل میکند) میگویند که هورمونهایی را که باعث تخمکگذاری میشوند ترشح نکند. بدون تخمک، بارداری رخ نمیدهد. قرصهای ضدبارداری مانند قرص ال دی پریود همچنین مخاط دهانه رحم را ضخیمتر میکنند تا مسیر عبور اسپرمها سختتر شود.
قرص ال دی چطور روی چرخه پریود تاثیر میگذارد؟
اگر میخواهید بدانید چند روز بعد از قطع قرص ld، پریود میشویم؟ این بخش را با دقت بیشتری بخوانید. طریقۀ مصرف قرص ال دی برای پریود شدن به این صورت است که قرص دوز پایین بیشتر از سیکل ۲۸ روزه پریودی پیروی میکند. قرصهای حاوی هورمون یا قرصهای فعال باید به مدت ۳ هفته مصرف شوند و پس از آن باید به مدت ۱ هفته قرصهای بدون هورمون یا قرصهای غیرفعال را مصرف کنید.
در حین مصرف و تنها در هفتۀ خوردن قرصهای غیرفعال، پریود میشوید. توجه کنید که در هفتۀ پریودی خود باید هر روز قرصهای غیرفعال یا بدون هورمون را بخورید. شاید مصرف قرصهای فعال یا حاوی هورمون باعث عقب انداختن دوره پریود نسبت به چرخههای قبلی شوند؛ چون تا زمان مصرف آنها پریود نمیشوید. اما در اصل هدف آن تنظیم چرخه پریود نامنظم خواهد بود. بنابراین نباید از پریود نشدن در دورۀ مصرف قرصهای فعال واهمه داشته باشید. اجازه دهید قرصها هورمونهای بدن شما را تنظیم کنند. فراموش نکنید که هر روز باید یک قرص (نه دو تا) بخورید.
بعضی از خانمها میپرسند که چرا بعد از قطع قرص ال دی پریود نشدم؟ لازم است بدانید که شرایط بدنی هر خانمی با دیگری متفاوت است. در این شرایط باید به پزشک متخصص مراجعه کنید. همچنین خانمها باید بدانند که سیگار کشیدن در دوران مصرف قرص ال دی پریود ممنوع است؛ زیرا خطر حملۀ قلبی را افزایش میدهد. اگر سن شما بالاتر از ۳۵ سال است، با مصرف ال دی تا حدودی خطر ابتلا به حمله قلبی و در برخی موارد سکته مغزی بیشتر خواهد شد.
چند روز بعد از خوردن قرص ال دی پریود میشویم؟
به طور معمول حدود ۳ روز بعد از اتمام مصرف ۲۱ قرص بستۀ حاوی ۲۸ قرص، بیشتر خانمها خونریزی پریود را تجربه میکنند. همانطور که گفتیم، بستۀ موجود حاوی ۷ قرص غیر فعال است که باید طی مصرف این قرصها منتظر پریود شدن باشید.
نحوه مصرف قرص ال دی برای جلوگیری از پریود
همانطور که خواندید، قرص ld به عنوان یک قرص بارداری ترکیبی، اغلب در بستههای ۲۸ قرصی ارائه میشود که ۲۱ عدد از آن حاوی قرص فعال (هورمون) و مابقی، یعنی ۷ قرص دیگر دارونما و یا حاوی قرص غیر فعال است. برای داشتن سیکل طبیعی باید مطابق با توضیحات قبل پیش بروید. اما اگر میخواهید از قرص ال دی برای پیشگیری از پریود به هر دلیلی استفاده کنید، باید پس از مصرف ۲۱ قرص فعال طی ۳ هفتۀ مداوم، قرصهای دارونما (۷ قرص باقی مانده) را دور بریزید و بستۀ جدید را شروع به مصرف کنید.
در واقع بدن شما برای جلوگیری از پریود شدن نیاز دارد که به طور مداوم قرصهای حاوی هورمون را دریافت کند. این روند یعنی مصرف قرصهای هورمون دار را تا زمانی که قصد دارید از پریود خود جلوگیری کنید ادامه دهید. برخی از قرصهای ضد بارداری به تأیید (FDA) رسیدهاند که بدون وجود دارونما در خود، این امکان را به مصرف کننده میدهند تا هفتههای متوالی را بدون پریود شدن پشت سر بگذارد.
این قرصها با دوز پایین هورمونی در اختیار مصرف کننده قرار میگیرند. البته استفادۀ مداوم چنین قرصهایی ممکن است عوارضی به دنبال داشته باشند، بنابراین قبل از استفاده حتماً در مورد آن از پزشک متخصص خود اطلاعات لازم را کسب کنید. در ادامه به معرفی ۳ دسته از قرصهایی میپردازیم که به مدت طولانی از وقوع پریود جلوگیری میکنند.
قرصهای چرخۀ پریود کوتاه مدت
این سری از قرصها تفاوت زیادی با قرص (ld) معمول ندارند. در واقع تنها به دلیل چند قرص بیشتر در دستۀ قرصهای چرخۀ طولانی قرار میگیرند. البته گفته میشود که به دلیل وجود هورمون بیشتر در این قرصها، احتمالاً دچار نوسانات هورمونی کمتری حین استفاده از آنها میشوید. این سری از قرصها به جای ۲۱ قرص فعال و ۷ قرص غیر فعال، دارای ۲۴ قرص حاوی هورمون و تنها ۴ دارونماست.
نمونۀ دیگری از این قرصها وجود دارد که حاوی ۲۶ قرص فعال حاوی استروژن و پروژسترون، ۲ قرص حاوی تنها استروژن و ۲ عدد قرص غیر فعال یا دارونماست. جالب است بدانید که طبق اطلاعات منتشر شده در سایت وری ول هلث (verywellhealth)، وجود همان ۲ عدد قرص حاوی استروژن، به چرخۀ پریود سبکتر و کوتاهتر منجر میشود.
قرصهای چرخۀ پریود فصلی
این سری از قرصها دورههای قاعدگی یا خونریزی پریود را به جای ۱۲ یا ۱۳ دوره در هر سال به تنها ۴ دوره کاهش میدهند. به همین دلیل این سری از قرصهای جلوگیری کننده از پریود، با نام قرصهای فصلی ضد بارداری هم شناخته میشوند. هر یک از این بستهها حاوی ۸۴ قرص هورمونی فعال است که ۱۲ هفتۀ مداوم از پریود شدن و بارداری پیشگیری میکند. علاوه بر این تعداد، این بسته حاوی ۷ قرص غیر فعال و بدون هورمون یا همان دارونماست.
هنگامی که از این سری قرصهای ۹۱ روزه برای پیشگیری از بارداری یا پریود شدن استفاده میکنید، خونریزی پریود اغلب در هفتۀ ۱۳ رخ میدهد. با این حساب شما هر ۳ ماه، تنها یکبار پریود میشوید. از آن گذشته، وجود دوز کمتر استروژن در قرصهای پایانی یا هفتۀ آخر باعث سبکتر و کوتاهتر شدن پریود میشود. به طوری که بیشتر مصرف کنندگان ادعا دارند که پریود آنها تنها ۳ روز طول میکشد.
قرصهای چرخۀ پریود سالانه
تنها یک مارک از این قرص به تأیید (FDA) رسیده است که میتواند به طور مداوم ۳۶۵ روز از پریود و بارداری جلوگیری کند. در واقع شما باید ۱۲ ماه پیاپی قرصهای حاوی هورمون را مصرف کنید تا ۱ سال تمام پریود نشوید. در این سری قرصها هیچ دارونمایی وجود ندارد.
آیا استفاده از قرص های ضد بارداری برای به تاخیر انداختن پریود بی خطر است؟
پاسخ کوتاه به این پرسش میتواند بله باشد. بسیاری از افراد به دلایل متعدد مثل گرفتن روزه، رفتن به تعطیلات یا نزدیک بودن ایام ازدواج ترجیح میدهند که پریود خود را عقب بیندازند. برخی از افراد دیگر هم ممکن است به دلیل بیماریهای فیزیکی خاص خود حین استفاده از محصولات بهداشتی زنانۀ دوران قاعدگی، با مشکلاتی مواجه شوند. در چنین شرایطی شاید ترجیح دهند که پریود خود را به تأخیر بیندازند.
برخی از مشکلات سلامتی مثل وجود آندومتریوز یا کم خونی شدید هم ممکن است با پریود شدن بدتر شوند، بنابراین استفاده از این راهکار عقلانی به نظر میرسد. از سوی دیگر، عدهای هم به دلیل فشار شدید علائم سندرم پیش از قاعدگی استفاده از این قرصها را در دستور کار قرار میدهند. البته به هیچ وجه توصیه نمیشود که از قرصهای بسیار طولانی برای پیشگیری از پریود استفاده کنید، اما حتی برای مصرف قرصهای ضد بارداری فصلی هم باید حتماً نظر پزشک متخصص زنان را جویا شوید؛ زیرا ممکن است با توجه به شرایط شما باعث بروز مشکلاتی شوند.
از طرف دیگر، اگر قصد دارید که ۴ بار در سال فقط پریود شوید، ممکن است به صورت ناخواسته باردار شوید، در حالی که در این شرایط تشخیص بارداری شما سخت میشود. به طور کلی اگرچه این قرصها عموماً بی خطر هستند، اما درصد کمی از مصرف کنندگان هم ممکن است در معرض لخته شدن خون، فشار خون بالا، حملات قلبی، ترومبوز وریدی و حتی سکته قرار گیرند. خطر لخته شدن خون و سکته خصوصاً در خانمهای سیگاری با مصرف کلیۀ قرصهای ضد بارداری افزایش پیدا میکند.
مزایای قرص (ld) پریود چیست؟
قرص ال دی پریود غیر از جلوگیری از بارداری، فواید بسیار دیگری نیز دارد:
- این قرص میتواند به کاهش آکنه صورت، کمبود آهن یا کم خونی کمک کند.
- علائم سندروم پیش از پریود (PMS) را کاهش میدهد، علائمی مانند: گرفتگی و انقباضات، اضطراب، بی قراری یا تحریک پذیری نامعمول و غیره موارد دیگر در این دسته هستند.
- میتواند پریودهای نامنظم را تنظیم کرده و دورهها را سبکتر کند.
- به افرادی که با (PMDD) یا اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی دست و پنجه نرم میکنند کمک خواهد کرد.
- به کاهش علائم اندومتریوز و فیبروم رحم یا درمان آن کمک میکند.
- به کاهش خطر سرطان تخمدان و اندومتر کمک خواهد کرد.
- خطر ابتلا به کیست تخمدان را کاهش خواهد داد.
- به درمان سندروم تخمدان پلیکیستیک (PCOS) کمک میکند.
- احتمال بارداری خارج از رحم را کاهش خواهد داد.
- میزان گُرگرفتگی در دوران قبل از یائسگی یا گذار به یائسگی را کنترل میکند.
معایب مصرف قرص الدی چیست؟
قرصهای کنترل بارداری با دوز پایین معایبی نیز دارند.
- برای جلوگیری از بارداریِ موثر باید هر روز یک عدد قرص مصرف شود. این موضوع برای برخی از خانمها که فراموشکار هستند کمی سخت است.
- بعد از اتمام قرص باید مجدد با پزشک مشورت کنید، شاید دوره درمان طولانیتر باشد.
- اینکه چند روز بعد از قطع پریود میشوید، به شرایط بدنی هر فرد بستگی دارد.
- قرصهای ضدبارداری برای برخی خانمها خطر حمله قلبی، سکته، لخته شدن خون، سرطان سینه، فشار خون بالا و دیابت را به همراه دارند.
- مینی پیل باعث لکه بینی شده و میتواند سطح اثربخشی برخی از داروها را تحت تأثیر قرار دهد. شواهد حاکی از این هستند که استفاده بلندمدت (۵ سال یا بیشتر) از قرصهای ضدبارداری با افزایش خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم ارتباط دارد.
تفاوت بین قرص کنترل بارداری با دوز بالا و پایین در چیست؟
وقتی در مورد دوز قرص ضد بارداری صحبت میشود، منظور میزان هورمونهای موجود در آنهاست. قرص ال دی پریود و قرصهای ترکیبی، از جمله داروهایی هستند که برای کنترل بارداری و گاهی تنظیم چرخه پریود از آنها استفاده میشود.
قرصهای ترکیبی هرچه سطح استروژن بالاتری داشته باشند، به همان نسبت عوارض جانبی بیشتری نیز خواهند داشت. از جمله این عوارض میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- حساسیت پستانها
- حالت تهوع
- سردرد و سرگیجه
- تغییرات خلقی
- افزایش وزن احتمالی
- لخته شدن خون در موارد نادر
زمانیکه قرصهای ضدبارداری برای اولین بار در دهۀ ۱۹۶۰ در دسترس قرار گرفتند، ۱۵۰ میکروگرم استروژن داشتند. در حال حاضر اکثر قرصهای ترکیبی بین ۱۰ تا ۳۵ میکروگرم استروژن دارند. قرص ال دی که پایینترین دوز را دارد، تنها حاوی ۲۰ میکروگرم استروژن است. بنابراین اصلیترین تفاوت میان قرصهای با دوز بالا و دوز پایین در سطح هورمونهای موجود در آنهاست.
در مورد مصرف قرص ضد بارداری برای اولین بار چه باید بدانید؟
اگر برای اولین بار است که اقدام به مصرف قرص (ld) میکنید، احتمالاً با سؤالات و تردیدهای زیادی مواجه هستید که با خواندن مطلب تا حدودی پاسخ پرسشهای خود را پیدا کردید. به عنوان کسی که تازه قرار است شروع به مصرف چنین قرصی کند، خواندن نکاتی در ادامه برای استفادۀ بهینه از آن کمک کننده خواهد بود:
- فراموش کردن یک دوز قرص ممکن است اثربخشی آن را کاهش دهد. به همین دلیل بهتر است از زنگ هشدار تلفن خود برای یادآوری زمان مصرف قرص ال دی استفاده کنید.
- در اوایل استفاده شاید نشانههای بیماری یا حالتی ناخوشایند داشته باشید. این مسئله خصوصاً با وجود معدۀ خالی بیشتر رخ میدهد.
- برای اولین بار بهتر است هر روز در یک زمان مشخص مثلاً بعد از صبحانه خوردن یا قبل از خوابیدن از قرص استفاده کنید.
- ممکن است در حین استفاده سینه درد داشته باشید.
- خونریزی واژینال غیر منتظره از دیگر علائمی است که شاید با آن مواجه شوید.
نکتۀ مهم: بیشتر علائم مورد اشاره تا زمانی که بدن شما به قرص عادت کند، بهبود مییابند. در کل اگر در مورد هر گونه تغییری نگرانی دارید، حتماً با پزشک خود مشورت کنید. ضمن اینکه خونریزی قاعدگی با مصرف قرص ال دی ممکن است سبکتر از حد معمول باشد که در این صورت نباید نگران باشید. اما اگر دورۀ قاعدگی خود را از دست دادید، طبق زمان بندی معمول از قرص مورد نظر استفاده کنید و همزمان برای دریافت مشاوره از پزشک کمک بگیرید.
قرص ال دی پریود و چرخه منظم یا جلوگیری از بارداری
- پیشگیری از بارداری با دوز پایین، نوعی روش کنترل بارداری هورمونی است که حاوی مقادیر کمتری هورمون نسبت به انواع دیگر روشهاست. برای برخی از خانمها، مصرف قرص ال دی پریود به دلیل دوز پایینتر هورمونها، عوارض جانبی کمتری بههمراه دارد. البته نباید بروز برخی عوارض را نادیده گرفت، عوارضی که دلیل اصلی آن تغییر در سطح هورمونهای بدن هستند.
- در این مقاله به این موضوع پرداختیم که چند روز بعد از مصرف قرص ال دی، پریود میشویم و مشخص شد که خانمها در طول دورۀ مصرف قرصهای غیرفعال که ۱ هفته است، پریود خواهند شد. بنابراین نمیتوان روز مشخصی را تعیین کرد؛ چون بدن هر فردی با دیگری متفاوت است.
- بسیاری از زنان با مصرف قرص (ld) با قاعدگیهای سبکتر و منظمتر مواجه هستند. این در حالی است که حتی بسیاری از افراد در علائم سندرم پیش از قاعدگی مثل درد و گرفتگی عضلات خود شرایط بهتری را تجربه میکنند. بنابراین مزایای این قرصها تنها برای پیشگیری از بارداری نیست.
- تجربۀ خود را از مصرف قرص ال دی برای پیشگیری از بارداری یا کنترل زمان قاعدگی با ما و سایر خوانندگان هرلایف به اشتراک بگذارید. ضمن اینکه میتوانید با نصب اپلیکیشن هرلایف، به صورت مستقیم با پزشکان متخصص زنان در ارتباط باشید و پاسخ تمامی سؤالات خود را در این زمینه دریافت کنید.
قرص ال دی حاوی هورمون استروژن و پروژسترون است که هم برای جلوگیری از لقاح اسپرم و تخمک و هم برای پیشگیری از بارداری کاربرد دارد. این قرص با توقف تخمک گذاری، از بارداری و وقوع خونریزی پریود جلوگیری میکند.
این قرص اگرچه به عنوان یک روش پیشگیری از بارداری شناخته شده است، اما از آن برای عقب انداختن یا کنترل زمان پریود، پیشگیری از وقوع پریودهای سنگین و دردناک، کاهش علائم سندرم پیش از قاعدگی و اندومتریوز نیز استفاده میشود.
با قطع مصرف قرص باید تا چند روز بعد پریود شوید. با این حال برخی از عوامل مثل بارداری، چاقی، استرس، تغییر رژیم غذایی، شرایط سلامتی مختلف یا عدم تعادل هورمونی ممکن است از وقوع پریود جلوگیری کنند. ضمن اینکه تغییر در روش کنترل بارداری هم میتواند عاملی برای این مسئله باشد.
قرص ال دی حاوی ۲۸ قرص است که از این تعداد ۲۱ قرص فعال یا حاوی هورمون و ۷ قرص غیر فعال یا دارونما هستند. با اتمام ۲۱ قرص طی ۳ یا ۷ روز آینده باید پریود شوید. اگرچه این زمان بسته به بدن هر فرد متفاوت است.
اگرچه قرص ld را باید طبق جدول زمانبندی خاصی مصرف کرد تا از نتایج آن برای پیشگیری از بارداری بهره برد، اما میتوان از آن به صورت اورژانسی هم استفاده کرد. به این منظور باید حداکثر تا ۷۲ ساعت بعد از رابطۀ جنسی از اولین دوز قرصها استفاده کرد. البته در حال حاضر نمونههایی از قرصهای اورژانسی در دسترس هستند که تأثیرگذاری بیشتر و عوارض کمتر دارند.
منابع: