درد پریود بعد از انتقال جنین نشانه چیست؟ این سؤال برای خانمهایی وجود دارد که از لقاح مصنوعی برای فرزندآوری استفاده کردهاند و نمیدانند که انتقال جنین موفقیت آمیز بوده یا خیر. از طرفی این دسته از خانمها ممکن است درد شکم، سفت شدن سینهها، احساس خستگی و علائمی مربوط به درد پریود را بعد از لقاح مصنوعی تجربه کنند.
باید توجه داشته باشید که اگر لقاح مصنوعی (IVF) داشتهاید، احتمالاً این علائم را تجربه میکنید. اما این علائم را در بیشتر مواقع باید نشانۀ موفقیت آمیز بودن انتقال جنین در نظر داشته باشید.
انتقال جنین چیست؟
انتقال جنین (Embryo Transfer) فرآیندی است که طی آن تخمک در فضای آزمایشگاهی با اسپرم لقاح یافته و سپس در رحم مادر قرار داده میشود. این نوع لانه گزینی در رحم، مسیر طبیعی بارداری را پشت سر نگذاشته است. در حقیقت، تخمک را از تخمدان خارج میکنند. سپس در فضایی متفاوت از بدن خانم، اسپرم و تخمک آمیزش خواهند داشت. ۲ تا ۵ روز پس از لقاح، مجدداً تخمک بارور شده را در رحم مادر قرار میدهند. این در حالی است که اگر خانمها از فریز کردن جنین نیز استفاده کرده باشند، میتوانند لانه گزینی جنین را در زمانهای مختلف انجام دهند.
علائم لانه گزینی موفق جنین
هنگامی که لانه گزینی جنین (Embryo Implantation) در رحم خانمها انجام میشود، نوبت به صبر کردن و مراقبت از خود میرسد. به این معنی که تخمک بارور شده به آرامی در رحم جای میگیرد و اگر شرایط مساعد باشد، شروع به رشد میکند. در زمانی که انتقال جنین موفقیت آمیز باشد، خانمها تغییراتی در شرایط جسمانی خود حس میکنند. این علائم به شرح زیر هستند.
خونریزی یا لکه بینی
خونریزی ناشی از لانه گزینی یکی از علائم اولیۀ بارداری به حساب میآید. البته بسیاری از خانمها با دیدن خونریزی یا لکه بینی مضطرب میشوند. اما بر خلاف این نگرانی، لکه بینی یا خونریزی کم نشان دهندۀ موفق بودن عمل لانه گزینی جنین است. البته این احتمال هم وجود دارد که مصرف داروهای تجویز شده پس از انجام (IVF)، باعث خروج کمی خون از واژن شوند.
نکتۀ مهم دربارۀ خونریزی یا لکه بینی این گروه از خانمها وجود دارد. این نکته مربوط به میزان خونریزی است. اگر خونریزی خانم زیاد یا شدید باشد، باید در اسرع وقت به پزشکی که کار آی وی اف را برای او انجام داده، اطلاع دهد.
درد شکمی یا نفخ
علائم دیگری که میتوانند به شما خانمها از موفق بودن فرآیند لانه گزینی جنین اطلاع دهند، دردهای شکمی و نفخ هستند. این دو علامت که خانمهای باردار تجربه میکنند، عموماً در اثر مصرف داروهای پروژسترونی مرتبط با لقاح مصنوعی به وجود میآیند و ممکن است برای گروهی از خانمهای آی وی اف شده آزار دهنده باشند. به همین دلیل توصیه میشود که در صورت دردناک و اذیت کننده بودن شرایط با پزشک مشورت شود.
حساس و دردناک بودن سینهها
هنگامی که لانه گزینی جنین در رحم با موفقیت انجام میشود، سفت، متورم، دردناک و حساس بودن سینهها علائمی هستند که بسیاری از خانمهای باردار شده با (IVF) تجربه میکنند. البته تغییرات هورمونی ناشی از مصرف داروهای مربوط به روش آی وی اف در این زمان باعث بروز حساسیت سینهها میشوند.
خستگی
تا چند روز بعد از اینکه خانم از روش آی وی اف استفاده میکند، همه چیز طبیعی است. اما کم کم او نیز متوجه تغییراتی در سطح انرژی خود میشود. این خانم در حالت عادی، بیش از پیش احساس خستگی میکند. بر خلاف آنچه که خانمها در این حالت فکر میکنند، باید خستگی را به فال نیک گرفت. این علامت نیز نشانۀ دیگری از تحولاتی است که خانمها بعد از انتقال موفق جنین در رحم و رشد آن تجربه میکنند.
افزایش ترشحات واژن
افزایش ترشحات لزج و کمی غلیظی که از واژن خارج میشوند، علامت دیگری است که مصرف داروهای پروژسترونی بعد از لقاح مصنوعی جنین، به دنبال دارد. البته استفاده از کپسولها یا شیافهای واژینال نیز با خارش، ترشح، سوزش و عفونتهای قارچی همراه است. این مسئله باعث افزایش ترشحات واژینال نیز میشود. در نتیجه باید دقت کرد که آیا این علامت نشانۀ بارداری است یا هشداری برای ابتلا به بیماریهای عفونی محسوب میشود.
ترشحات رقیق و شفاف
ترشحات رقیق و شفافی که از واژن خارج میشوند، به علل مختلفی به وجود میآیند. گاهی نوسانات هورمونی باعث ایجاد این ترشحات میشوند. اما میتوان آنها را علامتی برای موفق بودن (IVF) و ورود شما به دورۀ بارداری دانست.
ترشحات قهوهای
یکی از نشانههایی که خانمها بعد از انجام آی وی اف مشاهده میکنند، ترشحات قهوهای است. این ترشحات عموماً بعد از لکه بینی خارج میشوند و نشانهای از خونریزی ناشی از لانه گزینی هستند.
توجه داشته باشید که ترشحات زرد، سبز یا خاکستری، بدبو و همراه با خارش، سوزش یا تورم باشند. در این حالت باید بلافاصله با پزشک معالج مشورت کرد.
تکرر ادرار
خانمی که (IVF) انجام داده احتمالاً متوجه تکرر ادرار میشود. به گونهای که نیاز به یک یا دو بار دستشویی رفتن در شب دارد. در این حالت، میتوان گفت که او روزهای اول بارداری خود را تجربه میکند. این علامت ممکن است حتی قبل از این که چرخۀ پریود متوقف و آزمایش بارداری مثبت شود، برای خانم رخ دهد. اما در بعضی مواقع نیز خانمها این علامت را با تأخیر تجربه میکنند. علت آن هم افزایش ترشح پروژسترون و هورمون (hCG) در ابتدای بارداری است.
نباید فراموش کرد تکرر ادرار میتواند نشانۀ بروز عفونت باشد. به همین دلیل بهتر است، آن را با پزشک در میان گذاشت تا بررسیهای لازم را انجام دهد.
متوقف شدن چرخۀ پریود
چنانچه بعد از آی وی اف، خبری از خونریزی پریود نشود، میتوان دربارۀ بارداری پس از انتقال جنین اطمینان بیشتری به دست آورد. این موضوع به خصوص برای خانمهایی که برنامۀ پریود منظم دارند، بیشتر صادق است. به همین دلیل پس از گذشت دو هفته، باید تست بارداری را انجام داد تا از موفق بودن عمل لقاح مصنوعی مطمئن شد.
سردرد
مصرف قرصهایی که بعد از (IVF) کردن در برنامۀ روزانه قرار میگیرند، باعث نوساناتی در سطح هورمونها میشوند. همین موضوع باعث میشود که خانمها از دردهای مختلف پریود از جمله سردرد شکایت کنند. در این شرایط پزشکها، پیشنهاد میکنند که خانمها مدت زمان استراحت و میزان نوشیدن آب را افزایش دهند. آنها معتقدند که این علامت نیز نویدبخش موفق بودن انتقال جنین در رحم مادر و آغاز بارداری است.
موارد ممنوع بعد از لانه گزینی جنین
هنگامی که انتقال جنین به رحم انجام میشود، این سؤال برای تقریباً تمام خانمها و همراهان آنها وجود دارد که انجام چه اموری ممنوع است یا چه کارهایی را میتوان با خیال آسوده انجام داد؟ شرایط کمی حساس است و بانوانی که مرحلۀ آی وی اف را پشت سر گذاشتهاند، باید به بایدها و نبایدهایی توجه کنند که احتمال بارداری را تغییر میدهند.
انجام کارهای سنگین
پزشکان همواره توصیه میکنند که خانمها بعد از انجام لقاح مصنوعی، از انجام ورزشها و کارهای سنگین اجتناب کنند. زیرا این کارها به راحتی اندامهای مختلف بدن را تحت الشعاع قرار میدهند. این فشارها ممکن است مانع از رشد تخمک بارور شده یا جنین فریز شده در رحم شوند.
دوری از شرایط پر استرس
استرس یکی از عواملی است که به آسانی ترشح هورمونها از جمله هورمونهای جنسی را تحت تأثیر قرار میدهد. به همین دلیل به بانوان توصیه اکید میشود که از شرایط استرس زا یا شنیدن و پیگیری اخبار پراسترس دوری کنند.
گرمای زیاد
دمای زیاد به دلیل دوش آب گرم، سونا با دمای بسیار بالا و محیطی بسیار گرم عامل بسیار آسیب زایی است. دمای بسیار بالای آب و محیط زندگی، میتوانند به جنین منتقل شده آسیب بزنند و مانع از بارداری خانمها شوند.
سیگار کشیدن یا مصرف نوشیدنیهای الکلی
سیگار کشیدن و مصرف نوشیدنیهای الکلی دو رفتار نادرست هستند که میزان باروری را به حد زیادی کاهش میدهند. این موضوع دربارۀ خانمهایی که برای انتقال جنین به رحم آماده میشوند یا لانه گزینی جنین را در آی وی اف انجام دادهاند، نیز صدق میکند. در حقیقت این مواد آسیب زا، مانع از رشد تخمک بارور شده یا جنین فریز شده در رحم مادر میشوند. به همین دلیل باید از مصرف آنها اجتناب کرد.
انجام مقاربت جنسی
در زمانی که فرآیند (IVF) انجام شده و خانم منتظر نتیجۀ لقاح مصنوعی است، نباید مقاربت جنسی انجام شود. علاوه بر آلت تناسلی مرد، نباید تامپون، کاندوم یا هر چیز دیگری را در واژن قرار داد. هنگامی که نتیجۀ تست بارداری دریافت شد، میتوان به راحتی ارتباط جنسی داشت یا از لوازمی مانند تامپون استفاده کرد.
مصرف کردن ایبوپروفن
گاهی ممکن است که خانمها برای کاهش دردهایی که شباهت زیادی به دردهای پریودی دارند، از مسکنهایی مانند ایبوپروفن استفاده کنند. اما مصرف ایبوپروفن یکی از موارد ممنوعه پس از لانه گزینی است. علاوه بر ایبوپروفن، مصرف آسپرین هم ممنوع است. این داروها تغییراتی را در بدن شما خانمها به وجود میآورند که در نتیجۀ آنها احتمال از بین رفتن تخمک بارور شده در لقاح مصنوعی بیشتر میشود.
توصیههای تغذیهای بعد از انتقال جنین
تغذیه از موارد مهمی است که باید همیشه و به خصوص پس از لقاح مصنوعی در نظر گرفته شود. خوردن غذاهای مقوی و مکملهای غذایی از یک سو و پرهیز از خوردن غذاهای چرب و پرکالری از سوی دیگر موضوعی است که بانوان باید در نظر داشته باشند.
غذاهای مهم در رژیم غذایی
غذاهای مختلفی که نیاز بدن شما خانمها را به ویتامینها، مواد معدنی، پروتئین، آنتی اکسیدان و اسید چرب رفع میکنند، شامل مواد زیر هستند:
- میوه (مرکبات، آووکادو)
- سبزیجات (اسفناج، قارچ، کلم بروکلی و کاهو)
- تخم مرغ
- ماهی
- زیتون
- دانهها (گردو، بادام، پسته، فندق و دانۀ چیا)
- غلات و حبوبات (عدس، نخود، لوبیا و گندم)
آنچه بدن بیشتر از هر چیزی به آنها نیاز دارد اسید فولیک، آهن و زینک هستند که در خوراکیهای فوق وجود دارند. در ضمن میتوان آنها را به صورت مکمل غذایی نیز مصرف کرد.
خوراکیهای ممنوعه
خوراکیهای مختلفی هم وجود دارند که شما نباید بیش از حد مجاز در برنامۀ غذایی خود قرار دهید. این خوراکیها عبارتند از:
- کربوهیدراتهای ساده
- خوراکیهای نشاسته دار (مانند ماکارونی، سیب زمینی، برنج و نان)
- خوراکیهای حاوی اسیدهای چرب اشباع شده (بیسکویت، کیک، شکلات، پفک و چیپس)
- ماهیهای دارای جیوه
انتقال جنین به رحم و نکات مهم آن
- انتقال جنین (Embryo Transfer) فرآیندی است که طی آن تخمک در فضای آزمایشگاهی با اسپرم لقاح یافته و سپس در رحم مادر قرار داده میشود.
- در زمانی که انتقال جنین موفقیت آمیز باشد، خانمها تغییراتی در شرایط جسمانی خود حس میکنند. از جمله میتوان به لکه بینی و خونریزی کم، خستگی، افزایش ترشحات واژن، توقف پریود و سردرد اشاره کرد.
- ترشحات قهوهای رنگ عموماً بعد از لکه بینی مشاهده میشوند و نشانهای از خونریزی ناشی از لانه گزینی هستند.
- خانمها باید بعد از انجام لقاح مصنوعی، از انجام ورزشها و کارهای سنگین اجتناب کنند. این فشارها ممکن است مانع از رشد تخمک بارور شده یا جنین فریز شده در رحم شوند.
- خوردن غذاهای مقوی و مکملهای غذایی و پرهیز از خوردن غذاهای چرب و پرکالری نکتهای است که بانوان باید در نظر داشته باشند.
سؤالات متداول
– اولین نشانۀ لانه گزینی خونریزی لانه گزینی است که ۶ تا ۱۲ روز پس از لقاح رخ میدهد.
– بهترین کاری که میتوان انجام داد، استراحت بیشتر است. در صورت شدت داشتن دردهای شدید ادامه دار میتوان به پزشک معالج مراجعه کرد.
– خونریزی ناشی از لانه گزینی از نظر میزان و شدت، بسیار کمتر از پریود طبیعی است. گاهی خانمها علائم لکه بینی و ترشحات قهوهای را بعد از آن مشاهده میکنند.
– افزایش ترشحات سفید، شفاف و یا قهوهای، توقف خونریزی پریود، مشاهدۀ خون کم یا لکه بینی، درد شکم و نفخ از علائم لانه گزینی جنین در (IVF) هستند.