پوسته پوسته شدن پوست سر: علت، علائم و درمان

پوسته پوسته شدن پوست سر یک عارضۀ ناخوشایند است که معمولاً بر اثر خشکی پوست سر ایجاد می‌شود. بر خلاف تصور، این حالت با شورۀ سر متفاوت است، زیرا شوره به دلیل چربی اضافی پوست سر بروز پیدا می‌کند. دلایل مختلفی برای خشک شدن پوست سر وجود دارند. برخی از محصولات مراقبت از مو، به ویژه آنهایی که حاوی مواد شیمیایی قوی هستند، می‌توانند پوست سر را خشک کرده و تحریک کنند.

علاوه بر این، عوامل محیطی مانند آب و هوا و تغییرات فصلی نیز می‌توانند بر رطوبت پوست سر تأثیر گذاشته و آن را خشک کنند. همچنین، با افزایش سن، پوست سر تمایل به خشک شدن بیشتری دارد. از انواع روش‌های درمان پوسته پوسته شدن پوست سر می‌توانیم به درمان خانگی، دارویی و طب سنتی اشاره کنیم.

پوسته پوسته شدن پوست سر اتفاقی نسبتاً شایع است که عموماً به خاطر خشکی پوست رخ می‌دهد. علائم معمول آن خارش، پوسته‌های خشک و سفید روی پوست سر، قرمزی پوست سر است.

پوسته پوسته شدن سر چیست؟

خشکی پوست سر و به دنبال آن پوسته پوسته شدن زمانی رخ می‌دهد که پوست سر شما رطوبت کافی نداشته باشد. این کمبود رطوبت باعث می‌شود پوست سر خشک، پوسته‌ پوسته و خارش‌ دار شود. تحریک پوست سر و ایجاد پوسته‌های خشک از علائم رایج این مشکل هستند. دلایل زیادی باعث بروز این عارضه هستند که بیشتر آن‌ها موقتی و یا فصلی هستند. اما گاهی این عارضه می‌تواند نشانۀ یک مشکل جدی‌تر باشد که باید تحت بررسی پزشکی قرار گیرد.

تفاوت پوسته پوسته شدن پوست سر با شوره (جدول)

برای درک تفاوت پوسته پوسته شدن پوست سر با شوره در ادامه این دو عارضه را در قالب جدول با هم بررسی می‌کنیم:

ویژگی	پوسته پوسته شدن پوست سر	شورۀ سر
تعریف	یک مشکل پوستی عمومی است که با خشک شدن پوست سر و ایجاد پوسته‌های خشک همراه است.	نوعی مشکل پوستی است که با تولید بیش از حد سلول‌های پوست و ایجاد پوسته‌های چرب همراه است.
علت	خشکی پوست سر به دلایل مختلفی مانند آب و هوا، محصولات مراقبتی نامناسب، کمبود ویتامین‌ها و غیره رخ می‌دهد.	تولید بیش از حد چربی توسط غدد سباسه و وجود چربی بیش از حد در سطح پوست سر باعث شورۀ سر می‌شوند.
نوع پوسته	پوسته‌ها بزرگ‌تر، خشک و سفید رنگ هستند.	پوسته‌ها کوچک‌تر، چرب و زرد رنگ هستند.

نکته: شورۀ سر خود می‌تواند نوعی از پوسته پوسته شدن پوست سر باشد.

علائم پوسته پوسته شدن پوست سر

بر خلاف شورۀ سر، پوسته‌های مرتبط با خشکی پوست سر کوچک‌تر و سفیدتر هستند. از سایر علائم پوسته پوسته شدن سر می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• خارش پوست
• تحریک پوست
• قرمزی
• بروز زخم در صورت خارش زیاد

نحوه تشخیص پوسته پوسته شدن پوست سر

تشخیص پوسته پوسته شدن پوست سر اغلب تنها از طریق بررسی علائم شما امکان پذیر است. با این حال، برای اینکه پزشک بتواند دقیقاً تشخیص دهد که چه چیزی باعث بروز مشکل در پوست سرتان شده است، ممکن است نیاز باشد یک آزمایش ساده انجام دهد. این آزمایش به این صورت است که پزشک یک تکۀ خیلی کوچک از پوست سرتان را برمی‌دارد و زیر میکروسکوپ یا در آزمایشگاه بررسی می‌کند.

علت بروز خارش و پوسته شدن سر

خشکی پوست سر می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. بیایید برخی از عوامل اصلی را بررسی کنیم:

محصولات مراقبت از مو

بسیاری از شامپوها، نرم‌ کننده‌ها و محصولات حالت‌ دهنده حاوی مواد شیمیایی هستند که می‌توانند روغن‌های طبیعی پوست سر را از بین ببرند و باعث خشکی و خارش شوند. این واکنش می‌تواند به شکل درماتیت تماسی ظاهر شود که نوعی حساسیت پوستی است.

آب و هوا

زندگی در مناطق خشک و سرد می‌تواند رطوبت پوست سر را کاهش داده و آن را خشک کند. خشکی هوا خود عاملی برای پوسته پوسته شدن پوست سر محسوب می‌شود. بنابراین کسانی که در چنین شرایط آب و هوایی زندگی می‌کنند، بیشتر مستعد ابتلا به چنین وضعیتی هستند.

سن

با افزایش سن، پوست ما از جمله پوست سر، تمایل به خشک شدن دارد. در نتیجه پوسته پوسته شدن در چنین شرایطی نیز امری معمول و طبیعی است.

بیماری‌های پوستی

علاوه بر موارد بالا، برخی از بیماری‌های پوستی نیز می‌توانند عاملی برای پوسته پوسته شدن پوست سر باشند. در ادامه این موارد را بررسی می‌کنیم:

پسوریازیس

این بیماری مزمن باعث می‌شود سلول‌های پوست سریع‌تر از حد معمول رشد کنند و به صورت پوسته‌های خشک و سفید روی پوست سر ظاهر شوند. عوامل ژنتیکی، عفونت‌ها، جراحات، داروها و حتی سبک زندگی مانند سیگار کشیدن می‌توانند در ایجاد پسوریازیس تا حدودی نقش داشته باشند.

کچلی قارچی

یک عفونت قارچی است که باعث خارش، قرمزی و پوسته‌ پوسته شدن پوست سر می‌شود. این عفونت از طریق تماس مستقیم با افراد آلوده یا اشیاء آلوده مانند شانه و کلاه منتقل می‌شود.

کراتوز اکتینیک

نوعی آسیب پوستی است که در اثر قرار گرفتن طولانی‌ مدت در معرض نور خورشید ایجاد می‌شود. این بیماری بیشتر در افراد مسن و افرادی که موهای خود را تراشیده‌اند دیده می‌شود.

زخم و پوسته شدن سر

دلایل زیادی همچون شورۀ سر، درماتیت تماسی، وجود کیست، اگزما، جوش‌ها، فولیکولیت، شپش، کرم حلقوی، پسوریازیس، درماتیت سبورئیک و حتی در برخی موارد نادرتر، سرطان ممکن است باعث زخم روی پوست سر شوند. اما پوسته پوسته شدن پوست سر به هر علتی اگر با خارش شدید همراه باشد، می‌تواند خشکی پوست و زخم شدن آن را به دنبال داشته باشد. در صورت مشاهدۀ چنین وضعیتی باید خیلی سریع از کمک پزشک متخصص پوست و مو استفاده کنید.

پوسته شدن کف سر کودک

پوسته شدن کف سر کودک (2 هفته تا 12 ماهه) که با نام کلاه گهواره نیز شناخته می‌شود، وضعیتی است که شیوع بسیاری بالایی دارد و تقریباً مسئله‌ای طبیعی است. این وضعیتی که خارش ندارد و دردناک نیست، ممکن است باعث بروز ایجاد پوسته‌های ضخیم، سفید یا زرد شود که به راحتی هم از بین نمی‌روند. کلاه گهواره اغلب به خودی خود طی چند هفته تا چند ماه بعد از بین می‌رود. با این حال استفاده از شامپوی ملایم و شستشوی مرتب پوست سر کودک در رفع سریع‌تر این پوسته‌ها مؤثر است.

پوسته‌های زرد کف سر

پوسته‌های زرد کف سر اغلب به علت درماتیت سبورئیک ایجاد می‌شوند. این بیماری که معمولاً آسیب جدی به پوست و مو وارد نمی‌کند، با علائمی همچون پوست قرمز، خشک، خارش دار و پوسته پوسته خود را نشان می‌دهد. درماتیت سبورئیک نه تنها پوست سر، بلکه پوست بدن را نیز ممکن است درگیر کند، با این حال یک بیماری مسری نیست. مصرف داروها می‌توانند علائم این عارضه را کنترل کنند.

پوسته پوسته شدن بعد از کاشت مو

این موضوع که پوست شر شما بین 2 تا 3 ماه بعد از انجام عمل کاشت مو کمی خشک و پوسته پوسته شود، طبیعی خواهد بود. در واقع حین انجام کاشت مو، گرافت‌های مو از پوست سر خارج می‌شوند که این روند به بروز زخم‌های ریز در پوست سر منجر می‌شود. به همین دلیل پوسته پوسته شدن سر جزئی از روند بهبودی محسوب می‌شود و در بین کسانی که کاشت مو انجام می‌دهند، شایع است.
دقت داشته باشید که پوسته پوسته شدن پوست سر بعد از کاشت مو با شورۀ طبیعی متفاوت است و نباید برای درمان از شامپوهای معمول استفاده کنید. در این شرایط بسیار مهم است که از مشورت پزشک خود بهره مند شوید.

درمان پوسته پوسته شدن پوست سر

پوسته پوسته شدن پوست سر بسته به علت آن درمان متفاوتی دارد. اگر این عارضه به دلیل اگزما باشد، پزشک از داروهای کورتیکواستروئید، آنترالین، سالیسیلیک اسید، کلسی پوترین، داروهای خوراکی مانند آپرمیلاست در کنار نور درمانی استفاده می‌کند. در شرایطی که این عارضه به دلیل کچلی سر قارچی باشد، داروهایی همچون تربینافین، شامپوی دارویی سولفید سلنیوم، کرم ضد قارچ موضعی و  کورتیکواستروئید موضعی کاربرد دارند.

همچنین اگر خشکی و پوسته شدن پوست سر به دلیل کراتوز اکتینیک باشد، درمان با فلوئورواوراسیل، ایمیکویمود، جراحی (کرایوتراپی) و فتودینامیک تراپی امکان پذیر است. هر یک از این درمان‌ها تنها توسط پزشک متخصص قابل تجویز و استفاده هستند. در ادامه در قالب یک جدول به بررسی یک نوع درمان دارویی دیگر و درمان‌های خانگی و طب سنتی برای رفع پوسته پوسته شدن پوست سر می‌پردازیم:

روش	راهکارهای درمانی
دارویی	شامپوی ملایم و غیر دارویی، شامپوی مخصوص پوست سر خشک
خانگی	استفاده از روغن‌های طبیعی مانند روغن نارگیل، آلوئه ورا، ماسک مو با مواد طبیعی
طب سنتی	استفاده از لعاب گل ختمی، لعاب اسفرزه، آب چغندر پخته، آب سیب درختی، آلوئه ورا، روغن گل سرخ و روغن بنفشه

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورتی که مدت زیادی از پوسته پوسته شدن پوست سر شما می‌گذرد و این حالت با تغییر شامپو یا امتحان کردن سایر داروهای بدون نسخه درمان پیدا نکرد، باید برای ریشه یابی مشکل خود به پزشک مراجعه کنید. همچنین در صورت مشاهدۀ علائمی همچون خارش مداوم، بثورات قرمز، ورم کردن یا دردناک شدن پوست سر برای تشخیص دقیق از پزشک متخصص پوست و مو کمک بگیرید. در چنین شرایطی از خود درمانی پرهیز کنید.

نکات مهم در مورد پوسته پوسته شدن پوست سر

• پوسته پوسته شدن پوست سر بسیار شایع است که می‌تواند به علت خشکی پوست رخ دهد. در حالی که شورۀ سر به دلیل چرب شدن پوست رخ می‌دهد.
• پوسته پوسته شدن پوست سر بر اثر عواملی چون محصولات مراقبتی نامناسب، شرایط آب و هوایی، سن و برخی بیماری‌های پوستی همچون پسوریازیس رخ می‌دهد. این مشکل معمولاً با خارش، پوسته‌ پوسته شدن و ناراحتی همراه است.
• خوشبختانه، با تشخیص دقیق علت و استفاده از درمان‌های مناسب، می‌توان به راحتی این مشکل را کنترل کرد. برای کنترل چنین وضعیتی می‌توانید از پزشکان متخصص هرلایف کمک بگیرید.

پرسش‌های پرتکرار