خارش پوست سر؛ علل و راهکارهای درمان آن

خارش پوست سر یکی از رایج‌ترین مشکلاتی است که اغلب افراد برای یکبار هم که شده آن را تجربه می‌کنند. معمولاً خارش سر، ماندگار نیست اما گاهی برای طولانی مدت شما را درگیر می‌کند. عوامل مختلفی مانند شورۀ سر، پسوریازیس، عفونت‌ قارچی، شپش، حساسیت‌های پوستی، خشکی پوست سر، مشکلات عصبی و واکنش به محصولات مو می‌توانند باعث بروز این عارضه شوند یا آن را تحریک کنند. به طور کلی خارش پوست سر، دلایل خاص خود را دارد و بهتر است تحت درمان‌های کلینیکی، خانگی و طب سنتی قرار گیرد.

   خارش پوست سر

خارش، یک تحریک پوستی است که باعث می‌شود شما ناحیۀ مورد نظر را به صورت مداوم بخارانید. البته این عارضه در قسمت‌های دیگر بدن نیز رخ می‌دهد و به خارش پوست سر محدود نمی‌شود. این مشکل اغلب برای افراد ناخوشایند است و باعث ایجاد ناراحتی می‌شود.

خارش پوست سر ممکن است گذرا باشد و علت خاصی نداشته باشد گاهی نیز ممکن است بر اثر علت خاصی ایجاد شود و ادامه دار باشد. معمولاً این عارضه با یک سری علائم خود را نشان می‌دهد. مهم‌ترین علائم خارش کف سر عبارتند از:

• پوسته پوسته شدن سر یا شورۀ سر
• خشکی یا چربی پوست سر
• تورم، التهاب و قرمزی پوست سر
• ایجاد برجستگی یا ناهمواری در پوست سر

   دلایل خارش پوست سر 

دلایل بسیاری برای خارش سر وجود دارند. همچنین شدت خارش سر در شب و روز می‌تواند متفاوت باشد. به همین دلیل برخی می‌پرسند علت خارش سر در شب چیست؟ در صورت ابتلا به اگزما و پسوریازیس، شدت خارش در شب بیشتر می‌شود. دانستن دلیل خارش پوست سر می‌تواند در درمان این مشکل، بسیار کمک کننده باشد. موارد زیر، مهم‌ترین دلایل خارش سر هستند که باید به آن توجه کنید:

   شوره

شورۀ سر در اثر پوسته پوسته شدن سر ایجاد می‌شود. این عارضه معمولاً به دلیل ریزش لایه‌ بالایی پوست سر اتفاق می‌افتد. از آنجایی که پوشش سلول‌ها به صورت یکی یکی می‌ریزند، این فرآیند به چشم نمی‌آید. اما گاهی التهاب پوست سر باعث چسبندگی سلول‌ها می‌شود. هنگامی که سلول‌ها به شکل یک تودۀ بزرگ در می‌‌آیند به اصطلاح به آن شورۀ سر می‌گویند. قارچ‌ها، مخمرها، ژنتیک و آب و هوا برخی از مهم‌ترین دلایل به وجود آمدن شورۀ سر هستند. درمان شوره و خارش سر بهتر است زیر نظر پزشک متخصص انجام شود. 

   پسوریازیس

یکی از شایع‌ترین دلایل خارش پوست سر، پسوریازیس است. پسوریازیس اغلب پوست سر، آرنج و زانو را مورد هدف قرار می‌دهد اما می‌تواند در نواحی دیگر نیز ایجاد شود. این عارضه با رشد سریع سلول‌های پوستی بروز می‌کند و باعث ایجاد پوسته‌های ضخیم می‌شود. گاهی پسوریازیس باعث پوسته پوسته شدن سر می‌شود که ممکن است با درماتیت سبورئیک اشتباه گرفته شود. اما تفاوتی که میان این دو وجود دارد آن است که درماتیت سبورئیک کل پوست سر را درگیر می‌کند. در حالی که پسوریازیس در بخش‌های کوچکی از پوست سر بروز می‌کند و حالت تکه تکه دارد. این بیماری علت مشخصی ندارد اما ممکن است به دلایل ژنتیکی و محیطی ایجاد شود.

   حساسیت پوستی

حساسیت‌های پوستی می‌توانند باعث خارش پوست سر شوند. معمولاً استفاده از محصولات نامناسب مو و شامپوها به پوشش اسیدی ملایم کف سر آسیب می‌زنند و واکنش‌های آلرژیک ایجاد می‌کنند.

   شپش

شپش سر، یکی از شایع‌ترین مشکلات مربوط به پوست سر است. در این عارضه، حشره‌ای ریز به نام شپش، خون سر را می‌مکد و باعث خارش پوست سر می‌شود. شپش سر معمولاً قابل مشاهده است اما به قدری ریز است که گاهی ممکن است قابل تشخیص نباشد. این حشره‌های کوچک معمولاً در پشت گوش‌ها و سر لانه می‌کنند و می‌توانند علت خارش پشت سر و گردن باشند. شپش مو به راحتی قابل انتقال است و در صورت درمان نشدن می‌تواند منجر به عفونت پوست سر شود. برای رهایی از شپش باید همۀ تخم‌های شپش را از کف سر جدا کنید سپس موها را با شامپوهای حاوی پرمترین بشویید.

   عفونت قارچی

اگر می‌پرسید خارش سر از چیست؟ بهتر است بدانید که گاهی اوقات، خارش پوست سر به دلیل عفونت قارچی ایجاد می‌شود. عفونت قارچی، یک عفونت مخمری روی پوست سر به نام کاندیدیازیس است. البته این عفونت مخمری می‌تواند سایر نواحی بدن را نیز درگیر کند. قارچ‌ها به طور طبیعی روی پوست انسان زندگی می‌کنند و خطری ندارند. اما هنگامی که کاندیدیازیس روی پوست تجمع کند و سد دفاعی پوست آسیب ببیند به داخل پوست نفوذ و عفونت ایجاد می‌کند.

   خشکی پوست سر

خشکی پوست سر ارتباط مستقیمی با خارش آن دارد و به دلایل مختلفی اتفاق می‌افتد. مهم‌ترین دلایلی که باعث خشکی پوست سر می‌شوند موارد زیر هستند:

• کمبود مواد مغذی و ویتامین‌های مهمی مانند ویتامین (D)
• شرایط آب و هوایی
• عفونت‌های قارچی
• استفاده از محصولات نامناسب مو
• عدم مراقبت از موها و آبرسانی کف سر

   اگزما

اگزما باعث التهاب، خشکی و خارش می‌شود و می‌تواند بر پوست سر، صورت و بدن تأثیر بگذارد. اگزمای پوست سر با خشکی، قرمزی و پوسته پوسته شدن سر همراه است. گاهی علت اگزما، استفاده از برخی محصولات مانند صابون و شامپو است. محصولات بهداشتی مانند شامپوها و صابون‌های قوی و غیر استاندارد هم می‌توانند علت خارش سر بعد از شستشو باشند؛ زیرا چربی‌های مفید پوست سر را از بین می‌برند. معمولاً بهترین روش درمان این عارضه در اثر اگزما، استفاده از شامپوها و داروهای استروئیدی است. زیرا می‌توانند تا حدودی این علائم را کاهش دهند. 

   مشکلات عصبی

اگر شما هم می‌پرسید که علت خارش سر چیست؟ باید بدانید که یکی از علت‌های آن می‌تواند مشکلات عصبی باشد. بعضی از بیماری‌ها مانند سکتۀ مغزی یا وجود تومور در بدن، شرایطی ایجاد می‌کنند که اعصاب آسیب دیده، احساسات غیر معمول مثل خارش پوست سر ایجاد می‌کنند. در صورت وجود این مشکل، درمان خارش کف سر باید با مشورت پزشک متخصص و درمان‌های عصبی انجام شود.

   واکنش به محصولات مو

محصولات مو مانند ژل، موس مو، رنگ مو و شامپو می‌توانند با ایجاد واکنش‌های آلرژیک باعث خارش پوست سر شوند. این واکنش‌ها معمولاً با تحریک فولیکول مو و پوست سر همراه هستند و در صورت تداوم می‌توانند منجر به ریزش مو شوند. 

   خارش سر بعد از رنگ مو

استفاده از رنگ مو نیز ممکن است یک علت خارش پوست سر باشد. گاهی پوست سر نسبت به رنگ مو واکنش نشان می‌دهد و با خارش‌های جزیی شروع می‌شود. اما ممکن است در طولانی مدت باعث التهاب پوست سر شود. برای جلوگیری از این اتفاق، کافی است از رنگ مو مورد نظر استفاده نکنید و با بررسی ترکیبات، رنگ موی دیگری را با ترکیبات فاقد حساسیت جایگزین کنید.

   خارش سر و ریزش مو

خارش سر و ریزش مو عموماً با یکدیگر ارتباط دارند. زخم و پوسته پوسته شدن پوست سر در اثر خارش مداوم می‌تواند به فولیکول‌های مو آسیب بزند و منجر به ریزش موقت موها شود. البته موارد دیگری نیز در به وجود آمدن این عارضه دخیل‌ هستند. اغلب، ریزش مو پس از متوقف شدن خارش از بین می‌رود و موها مجدد رشد می‌کنند. در برخی موارد نیز باید درمان خارش سر و ریزش مو انجام شود. اما چه زمانی بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید؟

• ریزش مو ناگهانی دارید.
• موهایتان دسته‌ای می‌ریزد.
• ریزش موی سکه‌ای دارید.
• خارش و سوزش شدید در پوست سر احساس می‌کنید.

بسیاری از خانم‌ها نیز از خارش و ریزش مو گله دارند. ناگفته نماند که علت خارش سر و ریزش مو در زنان می‌تواند به دلیل تغییرات هورمونی، عفونت‌های قارچی و واکنش‌های آلرژیک به محصولات مو باشد. این مشکلات می‌توانند به فولیکول‌های مو آسیب بزنند و در نهایت منجر به ریزش مو شوند. 

   خارش سر بعد از کاشت مو 

خارش سر بعد از کاشت مو نیز می‌تواند کلافه کننده باشد. این خارش‌ها معمولاً طبیعی و واکنش بدن در برابر جراحی هستند. خارش پوست سر بعد از کاشت نشان می‌دهد که زخم‌ها رو به بهبودی هستند.

   خارش سر بعد از حنا

برخی افراد برای درمان قطعی خارش مو از حنا استفاده می‌کنند. حنا می‌تواند به کاهش خارش سر کمک کند اما در برخی نیز باعث بروز حساسیت می‌شود. این حساسیت می‌تواند خود را با خارش پوست سر نشان دهد.

   درمان خارش پوست سر

خارش سر می‌تواند دلایل زمینه‌ای داشته باشد یا بدون بیماری و در اثر سایر عوامل ایجاد شود. در نتیجه، درمان‌هی مختلفی برای آن در نظر گرفته می‌شوند. با توجه به کم و زیاد بودن آن درمان‌های خانگی، طب سنتی و کلینیکی وجود دارند که می‌توانند در کنار هم بسیار مؤثر باشد.

انواع درمان	راهکارهای آن
درمان خانگی	انجام مدیتیشن برای کاهش استرس رژیم غذایی سرشار ویتامین (D و B) استفاده از شامپو زینک پریتیون استفاده از شامپو سالیسیلیک
درمان طب سنتی	استفاده از روغن نارگیل برای رفع خشکی سر استفاده از روغن کنجد برای رفع خشکی پوست سر و شپش اسکراب سر با نمک حمام (البته گاهی ممکن است نتیجۀ عکس داشته باشد) درمان خارش سر با آب نمک درمان با سرکه سیب برای پاکسازی پوست سر استفاده از شامپو ضد خارش گیاهی
درمان کلینیکی	هیر فیلر مزوتراپی آبرسانی پوست خشک سر درمان دارویی موضعی

خارش سر کمبود چه ویتامینی است؟

کمبود ویتامین‌های D، B2، B3، B6 و B7 در برخی موارد باعث پوسته پوسته شدن کف سر و در نهایت منجر به خارش سر می‌شوند.

چه زمانی برای خارش پوست سر به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر دچار خارش پوست سر شده‌اید به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید؛ زیرا ممکن است این خارش، عفونی شود. با خاراندن مداوم پوست سر، خراش‌هایی روی آن ایجاد می‌شوند. باکتری‌ها نیز از طریق این خراش‌ها وارد خراشیدگی‌ها می‌شوند و عفونت ایجاد می‌کنند. معمولاً برای درمان این عفونت، آنتی بیوتیک تجویز می‌شود.

گاهی نیز برای تشخیص علت این عارضه باید به پزشک متخصص مراجعه کنید تا درمان خارش سر مناسب برای شما در نظر گرفته شود؛ زیرا این عارضه می‌تواند منجر به مشکلات زیر شود:

• آلوپسی یا ریزش مو
• تب
• ایجاد بثورات یا تحریک در نواحی دیگر بدن
• عفونت ثانویه پوست
• خارش غیر معمول در سر

برای دریافت مشاوره می‌توانید وارد کلینیک آنلاین هرلایف شوید و با پزشک متخصص در ارتباط باشید.

نکات مهم دربارۀ خارش پوست سر 

• خارش سر ممکن است با پوسته پوسته شدن، خشکی یا چربی، ایجاد ناهمواری در پوست سر، تورم، التهاب و قرمزی خود را نشان دهد.
• شوره، پسوریازیس، حساسیت‌های پوستی، شپش، عفونت قارچی، اگزما، مشکلات عصبی و حساسیت به محصولات مو از مهم‌ترین دلایل خارش پوست سر هستند.
• خارش سر با درمان‌های خانگی، سنتی و کلینیکی قابل درمان است.
• کمبود ویتامین‌های (D و B) از عوامل ایجاد این عارضه هستند.
• برای درمان خارش سر، می‌توانید از قابلیت اپ هرلایف استفاده کنید و با پزشک متخصص در ارتباط باشید.

پاسخ سوالات متداول