پریود در چرخه قاعدگی قرار دارد و هر ماه یک بار اتفاق میافتد. این فرآیند ممکن است در مدت زمان کوتاهتر یا طولانیتر از ۲۸ روز باشد. گاهی نیز برنامه آن برای گروهی از زنان نامشخص است. خانمها به خاطر رویدادها و مراسمهای گوناگون میتوانند قرص عقب انداختن پریود را مصرف کرده و تاریخ آن را جا به جا کنند. در این مطلب از مجله هرلایف، تصمیم داریم به انواع داروهایی بپردازیم که برای عقب انداختن پریود به کار میروند.
عقب انداختن پریود با انواع دارو
فرقی ندارد که برنامه پریود شما منظم باشد یا نامنظم، گاهی پیش میآید که به خاطر شرکت در مراسم خاص یا مسافرت تمایل دارید که برنامه پریود خود را عقب بیندازید. حتی دختر خانمهایی که به تازگی وارد سن بلوغ جنسی شدهاند و تجربه بی نظمی خونریزی عادت ماهانه را دارند، در شرایط خاص ترجیح میدهند که برنامه پریود خود را عقب بیندازند. در این حالت مصرف قرص عقب انداختن پریود، یک راهکار کاربردی برای شما به حساب میآید. اما در میان قرصهای مختلفی که در داروخانهها وجود دارند، کدام یک بهترین انتخاب برای شما خواهد بود. چه داروهایی به شما کمک میکنند تا هنگام حاضر شدن در مراسم مورد نظر یا برنامه سفر، نگران خونریزی عادت ماهانه نباشید.
انواع قرص عقب انداختن پریود
داروهایی که برای عقب انداختن پریود استفاده میشوند، عموماً قرصهایی هستند که برای جلوگیری از بارداری کاربرد دارند. نمونه دیگری از این قرصها برای افرادی کاربرد دارند که با بی نظمی پریود در نزدیکی یائسگی مواجه هستند. از طرفی، گروهی قرص برای عقب انداختن پریود تنها زمانی استفاده میشوند که شما قصد دارید با کمک آنها برنامه عادت ماهانه خود را به مدت زمان کوتاهی عقب بیندازید. ال دی، این قرص نورتیسترون، دوفامد (دوفاستون)، روکین، دروسبلا، سیپروترون کمپاند، یاز و مواردی دیگر را مصرف میکنند.
انواع قرصهای ضد بارداری
مهمترین گروه داروها و قرص عقب انداختن پریود، قرصهای ضد بارداری هستند. این قرصها در دو گروه فقط پروژسترون (PoP) و قرصهای ترکیبی قرار دارند. این داروها رشد فولیکولی را مهار کرده و از تخمک گذاری جلوگیری میکنند. در این فرآیند تغییر تنظیمات هورمونهای استروژن و پروژسترون نقش مهمی ایفا میکند.
قرصهای ترکیبی
قرصهای ترکیبی که (COC) نیز نام دارند، در سه گروه اصلی جای میگیرند. قرص معمولی، قرصهای چرخه طولانی و قرصهای دوز کم زیر مجموعه قرصهای ترکیبی هستند. این قرصها در حالت معمولی ۲۱ عدد هستند. تا زمانی که شما این قرصها را مصرف میکنید، خبری از خونریزی پریود نیست. اما با اتمام دوره ۲۱ روزه، خونریزی آغاز خواهد شد. اگر مصرف ۲۱ عدد بعدی را سریعاً در برنامه خود قرار دهید، میتوانید پریود را بیشتر عقب بیندازید. البته باید توجه کنید که تعویق طولانی مدت پریود بر سلامت دستگاه تناسلی شما اثر منفی خواهد داشت.
علاوه بر قرصهای ترکیبی معمولی با ۲۱ عدد، پزشکان قرصهایی را توصیه میکنند که ۸۴ تایی هستند. این قرصها برای عقب انداختن طولانی مدت پریود کاربرد دارد. بعد از اینکه مصرف ۸۴ قرص پایان یافت، وارد دوره پریود خواهید شد. به این ترتیب شما ۴ ماه پیاپی پریود نخواهید شد. البته مصرف تمام قرصها باید زیر نظر پزشک متخصص انجام شود. گروه سوم قرصهای ترکیبی، آنهایی هستند که دوز کمی از هورمونهای جنسی را دارند. این داروها به زنانی پیشنهاد میشوند که حساسیت به داروهای هورمونی دارند.
قرصهای (PoP)
گروهی از قرصهای ضد بارداری که گاهی توسط خانمها برای تعویق پریود استفاده میشوند، به مینی پیل معروف هستند. این قرصها میزان هورمون کمتری نسبت به قرصهای ترکیبی دارند. خانمهایی که به داروهای هورمونی حساسیت نشان میدهند، برای پیشگیری از بارداری از این قرص استفاده میکنند. این قرصها با عقب انداختن فرآیند ایجاد و رهاسازی تخمک و همچنین ضخیم کردن مخاط دهانه رحم به تعویق پریود نیز کمک خواهند کرد.
نحوه تأثیر قرصهای ضد بارداری در عقب انداختن پریود
در حقیقت پیامهایی که از سوی مغز ارسال میشوند، ترشح هورمون محرک فولیکول (FSH) و هورمون لوتئینه کننده (LH) را کاهش میدهد. پس از آن ترشح هورمون استرودیول (هورمونی که در بلوغ و رهاسازی تخمک نقش دارد) و به تبع آن هورمونهای استروژن و پروژسترون کاهش مییابد. با این تغییرات افزایش هورمون (LH) متوقف میشود. از طرفی پیام ترشح (FSH) از سوی هیپوفیز قدامی کاهش مییابد. در نتیجه روند پریود با تأخیر مواجه خواهد شد.
انواع داروها برای عقب انداختن پریود
اکنون که با فرآیند عقب انداختن پریود با انواع قرصها آشنا شدید، بهتر است نگاهی به قرصهایی بیندازیم که در تعویق خونریزی عادت ماهانه نقش دارند. برای نمونه میتوانیم به دوفاستون، ال دی و نورتیسترون اشاره کنیم.
مصرف قرص ال دی برای عقب انداختن پریود
ال دی یکی از شناخته شدهترین قرصهای ترکیبی استروژن با دوز پایین برای پیشگیری از بارداری و تعویق خونریزی عادت ماهانه به حساب میآید. پژوهشی در سال ۲۰۰۸ روی زنان اصفهان انجام شد تا میزان تأثیر قرص ال دی و یاسمین را در تغییرات و تعویق پریود بررسی کند. این پژوهش محققان در اصفهان نشان داد که میزان تأثیر قرص ال دی نسبت به یاسمین بر عدم پریود بیشتر بوده است. چنین بررسیهایی در طی دهههای گذشته توانست اهمیت ال دی را در عقب انداختن پریود بر پزشکان و محققان آشکار کند. در ضمن پیشنهاد اکثر پزشکان این داروی استروژن با دوز کم بود.
مصرف قرص دوفاستون برای عقب انداختن پریود
قرص عقب انداختن پریود دیگری که در میان خانمهای ایرانی نیز محبوبیت بسیاری دارد، دوفاستون (Duphaston) نام دارد. دیدروژسترون نوعی پروژسترون مصنوعی است که در دوفاستون به کار میرود. این دارو برای درمان اختلالات چرخه تولید مثل زنان مانند ناباروری، قاعدگی نامنظم و خونریزی رحم استفاده میشود. مهمترین نقش دوفاستون در کاهش علائم، عدم تعادل هورمونی است و باعث تنظیم رشد سالم و ریزش طبیعی دیواره رحم خواهد شد. جالب است بدانید در شرایطی که کمبود پروژسترون باعث مشکلات قاعدگی میشود، مانند سندرم پیش از قاعدگی، دورههای قاعدگی دردناک یا آندومتریوز، این دارو به برقراری مجدد چرخه قاعدگی طبیعی کمک میکند.
دلیل پریود نشدن بعد از قطع قرص دوفاستون
هورمونهای جنسی تحت تأثیر عملکرد غدد مختلف مانند هیپوفیز و تخمدانها ترشح میشوند. اگر ترشح هورمونهای جنسی تحت تأثیر عوامل گوناگونی مانند مصرف قرص عقب انداختن پریود، از برنامه همیشگی خود خارج شود، پریود شدن با تعویق مواجه میشود. اما قرص دوفاستون حاوی مقداری پروژسترون مصنوعی است که کاهش این هورمون را در بدن رفع میکند. به همین دلیل سطح هورمونهای جنسی در بدن خانمی که دوفاستون مصرف کرده متعادل میشود. در نتیجه بعد از قطع مصرف این دارو خونریزی ماهانه را تجربه خواهد کرد.
پریود شدن بعد از قطع قرص دوفاستون
با اینکه دوفاستون یا همان دوفامد سطح هورمون پروژسترون را در بدن افزایش میدهد، تأثیری در میزان استروژن دیده نمیشود. به همین دلیل پزشکان همراه با این دارو، داروهایی میدهند که سطح دو هورمون متعادل باشد. با وجود این تعدیل سطح هورمونی، انتظار میرود که ۳ تا ۸ روز بعد از قطع مصرف دارو، خونریزی عادت ماهانه آغاز شود. در حقیقت پزشکان روال اثرگذاری دوفامد را بر سطح هورمونها و عملکرد اندامهای جنسی، علت مهم تأخیر در پریود شدن بعد از دارو نخوردن میدانند.
آیا دوفاستون باعث تاخیر پریود میشود؟
همانطور که پیش از این اشاره کردیم، مصرف انواع داروهای عقب انداختن پریود باعث ایجاد تغییر در سطح هورمونها میشود. به همین دلیل روال تخمک گذاری و رهاسازی تخمکها همراه با ریزش دیواره رحم عقب میافتد. همین مسئله دلیل مهمی برای اثبات تأخیر پریود در اثر مصرف دوفاستون به حساب میآید.
پریود نشدن با مصرف نورتیسترون
نورتیسترون یکی دیگر از قرصهایی است که حاوی پروژسترون مصنوعی است و مصرف آن پریود را ۱۷ روز عقب میاندازد. این قرص داروی پیشگیری از بارداری به حساب نمیآید. اما مصرف آن ۳ روز پیش از خونریزی پریود، شروع میشود و تا ۱۷ روز بعد ادامه خواهد داشت.
کلام آخر
- کاهش سطح هورمونهای استروژن و پروژسترون به تأخیر در پریود شدن منجر میشوند.
- ال دی، دوفاستون و نورتیسترون سه داروی مهمی هستند که در عقب انداختن پریود مؤثر هستند. این داروها غالباً سطح هورمونها را در بدن تغییر میدهند.
- دوفاستون دارای پروژسترون مصنوعی است و با کاهش سطح این هورمون در بدن به پریود شدن خانمها ۳ تا ۸ روز پس از پایان مصرف آن کمک میکند.
منابع: