در فصل پاییز و زمستان بیشترین آمار ابتلا به سرماخوردگی و آنفولانزا را داریم. مبتلایان به این بیماری‌ها مجبور می‌شوند داروهای متنوعی از جمله آنتی بیوتیک، آنتی هیستامین و استامینوفن مصرف کنند تا عفونت ویروسی یا باکتریایی را از بدن خارج کنند. این داروها روی عملکرد مختلف بدن اثر می‌گذارند. خانم‌ها گاهی از این مسئله شکایت دارند که با مصرف قرص سرماخوردگی، پریود نامنظم را زمان درمان تجربه می‌کنند. در این مطلب از مجله هرلایف به پاسخ این سؤال می‌پردازیم که آیا مصرف داروهای مربوط به سرماخوردگی بر تأخیر پریود اثر دارد؟
آیا سرماخوردگی باعث تأخیر پریود می‌شود؟
آیا قرص سرماخوردگی و پریود با هم در ارتباط هستند؟ این سؤالی است که برای بعضی از خانم‌ها، به خصوص آنهایی پیش می‌آید که به دلیل قرار گرفتن در محیط آلوده به ویروس سرماخوردگی، بارها مریض می‌شوند. اما پاسخ به این سؤال را می‌توانیم با مطالعه مقالات متعددی بیان کنیم که رابطه داروهای مختلف سرماخوردگی را با عقب افتادن پریود بررسی کرده‌اند. دکتر کارولین کِی در مقاله خود به این نکته اشاره کرده است که سرماخوردگی در حالتی که خیلی شدید نباشد، باعث تغییر در روند خونریزی ماهیانه نخواهد شد. در ضمن خانم‌ها به دلیل مصرف آنتی بیوتیک، با تأخیر در پریود مواجه نمی‌شوند.
در عوض خانم‌ها به دلیل علائم طولانی مدت ناشی از سرماخوردگی، دچار استرس، خستگی، بی حوصلگی یا حتی ضعف سیستم ایمنی بدن می‌شوند. همین موارد دلایل اصلی بی نظمی در پریود در زمان سرماخوردگی محسوب می‌شوند.
آیا قرص های سرماخوردگی خونریزی پریود را کم می‌کند؟
قرص‌های مختلفی در زمان سرماخوردگی تجویز می‌شوند. این داروها برای کاهش علائم آلرژیک سرماخوردگی، بدن درد و تب هستند. گاهی سرماخوردگی دقیقاً در زمان خونریزی پریود خانم است. گاهی برای خانم‌ها جای نگرانی است که این داروها می‌توانند میزان خونریزی پریود را کم کنند یا آن را عقب بیندازند. در پاسخ به این سؤال و نگرانی باید بگوییم که داروهای مربوط به سرماخوردگی، مانند آنتی بیوتیک‌ها تأثیر هورمونی ندارند. بنابراین مصرف آنها باعث کم شدن خونریزی پریود نمی‌شود.
مشاوره آنلاین با بهترین پزشکان زنان و زایمان
علل بروز سرماخوردگی پریودی
سرماخوردگی پریودی (Period Flu) شامل علائمی می‌شود که خانم‌ها در اولین روزهای سیکل قاعدگی و همزمان با خونریزی پریود تجربه می‌کنند. تغییر سطح استروژن و پروژسترون به عنوان هورمون‌های جنسی و تأثیر هورمون پروستاگلاندین بر رحم باعث ایجاد علائمی مانند افزایش کم دمای بدن و لرز، اسهال، تهوع، ضعف و سرگیجه می‌شود.
توجه به این نکته ضروری است که این علائم در خانم‌ها به میزان متفاوتی بروز می‌کنند. به همین دلیل سرماخوردگی پریود، موضوعی نیست که مانند سندرم پیش از قاعدگی مورد بحث محققان حوزۀ سلامت و پزشکان متخصص زنان باشند.
رابطه آنتی بیوتیک و تأخیر در پریود
مقاله ای که دکتر کی درباره تأثیر آنتی بیوتیک بر نظم پریود نوشته به وضوح اشاره می‌کند که داروهای آنتی بیوتیک برای سرماخوردگی روی عملکرد اندام‌های تناسلی (تخمدان، واژن و رحم) اثر ندارند. اما خانم‌هایی که به دلیل سرماخوردگی با عفونت گوش، گلو و حتی گاهی ریه مواجه می‌شوند، هنگام درمان، فشار عصبی زیادی را تجربه می‌کنند. این استرس و اضطراب هستند که عملکرد تخمدان‌ها برای تخمک گذاری یا تغییر ضخامت و ریزش پوشش رحم را تحت الشعاع قرار می‌دهند. بنابراین در زمان بهبود علائم سرماخوردگی و آنفولانزا، تأخیر در پریود هم به تجارب زنان اضافه می‌شود.
علائمی که خانم‌ها در این بازه زمانی تجربه می‌کنند، تنها تأخیر در پریود نیست. ممکن است خونریزی عادت ماهانه کمتر یا بیشتر از حد معمول باشد.
قرص‌های آنتی هیستامین و تأخیر در پریود
آبریزش بینی یا ریزش اشک از چشم علائمی هستند که در کنار عطسه‌های متوالی در زمان سرماخوردگی تجربه می‌کنیم. به همین دلیل قرص‌های آنتی هیستامین مانند هیدروکسیزین، سیتریزین، لوراتادین و فکسوفنادین از قرص‌هایی هستند که پزشکان برای کنترل علائم آلرژیک زمان سرماخوردگی به بیماران تجویز می‌کنند. در این زمان حتی اگر علائم سرما خوردگی به شدیدترین حالت خود رسیده باشند، مصرف آنتی هیستامین‌ها تأثیر مشخصی بر عملکرد اندام‌های تناسلی ندارند.
در حقیقت، هیستامین آزاد شده در خون بر ترشح استروژن و پروژسترون اثر دارد. پژوهشی که در سال ۲۰۱۹ منتشر شد، حاکی از آن بود که هورمون استروژن بر ترشح هیستامین در بدن اثر دارد. از طرفی هیستامین بر فعالیت تخمدان‌ها برای تخمک گذاری، انقباضات رحمی، مهیا کردن محیط رحم برای رشد جنین و شیردهی مؤثر است. اما هنوز نتایج پژوهش‌های پزشکی نتوانسته‌اند که با قطعیت درباره نقشی که هیستامین بر تأخیر پریود دارد، نظر دهند. به خصوص که گزارش‌های خیلی کمی درباره درد سینه، بی نظمی پریود و دیسمنوره هنگام مصرف آنتی هیستامین به ثبت رسیده است.
استامینوفن و بی نظمی در پریود
استامینوفن در دو صورت ساده و کدئین دار برای مبتلایان سرما خوردگی تجویز می‌شود. بیماران هنگامی که این مسکن را مصرف می‌کنند، علائمی مانند بدن درد، کوفتگی و خستگی را کمتر تجربه می‌کنند. اما بعضی از خانم‌ها این سؤال را مطرح می‌کنند که آیا خوردن قرص استامینوفن در برنامه پریود اثر دارد؟ محققان حوزه سلامت داروهای مختلف و اثر آنها را بر خونریزی عادت ماهانه بررسی کرده‌اند.
یکی از مسکن‌هایی که به طور خاص مطالعه شده است، پاراستامول نام دارد. در مواردی که بدن درد و سرد درد ناشی از سرما خوردگی شدید باشد، پزشکان این دارو را توصیه می‌کنند. خانم‌هایی که این دارو را مصرف می‌کنند، باید بدانند که پاراستامول ترشح استروژن و پروژسترون را تحت الشعاع قرار نمی‌دهد. آنچه این نوع مسکن تغییر می‌دهد، ترشح پروستاگلاندین است. ماده ای که در زمان پریود ترشح می‌شود و باعث التهاب بافت‌های بدن و درد اندام‌هایی مانند سینه‌ها و شکم می‌شود. به این ترتیب وقتی زنان از این استامینوفن یا موارد مشابه آن استفاده می‌کنند، درد کمتری حس می‌کنند.
آیا قرص سرماخوردگی باعث تأخیر پریود می‌شود؟
هنگامی که شما در زمان سرما خوردگی یا آنفولانزا با تأخیر در پریود مواجه می‌شوید، بهتر است چند نکته را در نظر داشته باشید. قرص سرما خوردگی بزرگسالان و کلداستاپ (Cold stop) دارای مقادیری از آنتی هیستامین و استامینوفن و مواد شیمیایی دیگر هستند. اما هنوز محققان نتوانستند شواهد دقیقی را مبنی بر اثر قرص‌های سرما خوردگی بر بی نظمی پریود پیدا کنند. پزشکان معتقد هستند که سیستم ایمنی بدن در زمان سرما خوردگی ضعیف می‌شود. از طرفی خانم‌ها استرس و اضطراب بیماری را همچون آقایان تجربه می‌کنند. این استرس در خانم‌ها با علائمی مانند شدید یا سبک شدن خونریزی پریود همراه است. گاهی نیز تأخیر در پریود برای خانم‌ها رخ می‌دهد.
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر (Adult Cold)
قرص (Adult Cold) از پرکاربردترین داروهایی است که هنگام ابتلا به سرماخوردگی تجویز می‌شود. قرص ادالت کلد دارای استامینوفن، کلرفنیرامین و فنیل افرین است. همین موضوع باعث شده که علاوه بر تسکین علائم سرماخوردگی و آنفولانزا، در کاهش علائم آبریزش بینی، سردردهای سینوزیتی، برونشیت و آلرژیک نقش داشته باشند.
استامینوفن یک مسکن به حساب می‌آید و با مسدود کردن سیگنال‌های درد، به کاهش بدن درد و تب هنگام سرماخوردگی کمک می‌کند. فنیل افرین یکی از مواد سازندۀ ادالت کلد بوده و در کاهش تورم عروق خونی سینوس‌ها نقش دارد. این اثرگذاری منجر به کاهش احتقان در بینی می‌شود و کاهش آبریزش بینی و سردردهای سینوسی را به دنبال دارد. کلرفنیرامین نیز به کمک استامینوفن و استیل کولین می‌آید و علائم آلرژیک مانند آبریزش بینی و عطسه را کاهش می‌دهد.
داروی کوریزان و تداخلات دارویی آن
داروی کوریزان (Corizan) یکی از قرص‌های سرماخوردگی است که بعضی از پزشکان مصرف آن برای بیماران سرماخوردۀ بالای ۱۲ سال تجویز می‌کنند. این دارو در کاهش علائم آلرژیک سرماخوردگی و آنفولانزا مانند آبریزش یا گرفتگی بینی و عطسه نقش مهمی ایفا می‌کند. اما خانم‌ها و آقایان باید توجه داشته باشند که کوریزان با بعضی از داروها مانند موارد زیر ممکن است تداخل دارویی داشته باشد.
- مسکن‌های حاوی کدئین
- بتابلاگرهایی مانند پروپرانولول (ایندرال)
- داروهای ضد انعقاد خون مانند وارفارین
- آنتی هیستامین‌ها مثل سیتریزین و دیفن هیدرامین
- داروهای ضد اضطراب و خواب آور مانند زولپیدوم، دیازپام و آلپرازولام
- داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای مانند آمی تریپتیلین
عوارض جانبی داروی سرماخوردگی (کوریزان)
این دارو عوارضی دارد که بهتر است در مواجهه با آنها با پزشک مشورت کنید. برای مثال می‌توان به سرگیجه، معده درد، تاری دید، تهوع و همچنین خشکی دهان، گلو و بینی اشاره کرد.
چند نکته مهم برای مصرف قرص سرماخوردگی در بزرگسالان
برای اینکه قرص سرماخوردگی را به درستی مصرف کنید، باید توجه داشته باشید که چه زمانی باید آن را مصرف کرد. در ضمن باید از پزشک خود بپرسید که «چند بار در روز باید قرص سرماخوردگی خورد؟». آنچه اهمیت دارد، علائمی است که سرماخوردگی به همراه دارد. با توجه به شدت علائمی از جمله آبریزش بینی، عطسه و ریزش اشک، احتمال افزودن آنتی هیستامین به فهرست داروها وجود دارد.
داروهایی که پزشک برای سرماخوردگی تجویز می‌کند، با توجه به تداخلاتی که با سایر داروهای مصرفی بیماران دارد، متفاوت است. برای مثال داروهای خانوادۀ دکونژستان مانند سودوافدرین و فنیل افرین ممکن است باعث افزایش فشار خون می‌شوند. بنابراین هنگام سرماخوردگی باید پزشک را در جریان بگذارید که در صورت وجود خطر برای شما، داروی دیگری تجویز کند.
سرماخوردگی و تأخیر پریود
- هنگام سرما خوردگی، آنفولانزا یا فارنژیت، داروهایی از خانواده آنتی هیستامین، آنتی بیوتیک یا استامینوفن مصرف خواه
- آنتی بیوتیک‌ها و استامینوفن در کاهش یا افزایش ترشح هورمون‌های استروژن و پروژسترون نقشی ندارند.
- هیستامین در عملکرد تخمدان‌ها تأثیرگذار هستند. استروژن نیز بر میزان هیستامین اثر دارد.
- با این حال نتایج پژوهش‌ها نتوانسته‌اند اثر آنتی هیستامین را بر اختلالات هورمونی و تأخیر پریود تأیید کنند.
- استامینوفن هم گاهی بر تولید پروستاگلاندین و کاهش درد هنگام پریود اثر دارد و در عقب انداختن آن نقشی ندارد.
- قرص سرما خوردگی و پریود با هم ارتباطی ندارند. استرس ناشی از بیماری و ضعف سیستم ایمنی در بی نظمی خونریزی عادت ماهانه مؤثرند.
- کوریزان یکی از داروهایی است که هنگام سرماخوردگی برای افراد بالای ۱۲ سال تجویز می‌شود. عموماً علائم آلرژیک مانند عطسه، ریزش اشک، آبریزش بینی و رفع تورم سینوس‌ها را کاهش می‌دهد.
- قرص سرماخوردگی داروهای هورمونی نیستند و بر ترشح هورمون‌های جنسی اثری ندارند. به همین دلیل بر کم شدن میزان خونریزی پریود یا تأخیر آن اثری ندارند.
- شما برای مطالعۀ مطالب مفید بیشتر دربارۀ پریود، بارداری و یائسگی و همچنین انواع بیماری‌هایی که سلامت قاعدگی زنان را تحت تأثیر قرار می‌دهند، می‌توانید اپلیکیشن هرلایف را نصب کنید. در ضمن امکان استفاده از خدمات و امکانات متنوع هرلایف از جمله «کلینیک» و «پرس و گو» برای شما وجود دارد.
پرسش‌های پرتکرار
خیر. قرص‌های سرماخوردگی، از نوع داروهای هورمونی نیستند. به همین دلیل باعث کاهش خونریزی پریود یا عقب افتادن آن نمی‌شوند.
خیر. آنتی بیوتیک‌ها که در صورت عفونت گوش و حلق در سرماخوردگی تجویز می‌شوند، اثری بر ترشح هورمون‌ها و میزان خونریزی پریود ندارند.
کوریزان را در بعضی از شرایط تجویز نمی‌کنند. از جمله می‌توان به زمان بارداری، شیردهی، داشتن مشکلات قلبی و عروقی و بیماری‌های ریوی اشاره کرد.
شیردهی، استفاده از روش‌های پیشگیری از بارداری، ابتلا به اندومتریوز، اختلال در عملکرد تخمدان‌ها، مشکلات تیروئیدی و یائسگی زودرس باعث تأخیر در پریود می‌شوند.
منابع:
