تغییرات هورمونی در طول سیکل قاعدگی باعث ایجاد انقباضات رحمی پیش از خونریزی پریود و ادامه داشتن آن در طول قاعدگی می‌شوند. این انقباضات گرفتگی و درد پریود در زیر شکم، ناحیۀ لگن و کمر به وجود می‌آورند.
علل مختلفی باعث می‌شوند که خانم‌ها میزان درد متفاوتی را در سندرم پیش از قاعدگی و همزمان با پریود خود حس کنند. پزشکان متخصص زنان داروهایی مانند مفنامیک اسید، ایبوپروفن و ناپروکسن را برای کاهش این دردها و انقباضات تجویز می‌کنند. در این مطلب از هرلایف بهترین انواع قرص را برای درد پریود معرفی خواهیم کرد.
درد پریود چیست؟
درد پریود (Menstrual Cramp) به اسم دیسمنوره (Dysmenorrhea) یا (Period Pain) نیز از آن یاد می‌شود و شرایط دردناکی است که خانم‌ها پیش از قاعدگی و در طول آن تجربه می‌کنند. این دردها به صورت دردهای ضربان دار و گرفتگی، غالباً در نواحی شکم، لگن و قسمت پایینی کمر حس می‌شوند.
شدت این دردها برای بعضی از خانم‌ها آنقدر کم است که به راحتی نادیده گرفته می‌شود. اما گاهی نیز بسیار آزار دهنده است. از طرفی نیز درد پریود در بعضی از بانوان آنقدر شدید است که انجام کارهای عادی روزمره برای آنها دشوار می‌کند.
علائم همراه با درد پریود
خانم‌ها بعضی اوقات دردی را تجربه می‌کنند که ۱ تا ۳ روز قبل از پریود شروع می‌شود. این درد در روز اول پریود به اوج خود می‌رسد و پس از 2 تا ۳ روز کاهش می‌یابد. خانم‌ها گاهی علاوه بر درد پریود با علائمی مواجه می‌شوند که شرایط را طاقت فرسا می‌کنند. این علائم عبارتند از:
- درد در قسمت پایینی کمر و ران
- تهوع و استفراغ
- خستگی و درد مداوم
- ضعف و سرگیجه
- اسهال یا مدفوع شل
- یبوست
- نفخ
- سردرد
مرور کوتاه دلایل و علت درد پریود
در طول پریود، تغییرات هورمون‌های جنسی و همچنین ترشح پروستگلاندین‌ها به انقباضات رحمی دامن می‌زنند. هرچه میزان ترشح پروستگلاندین‌ها بیشتر باشد، میزان انقباضات و گرفتگی‌های عضلانی بیشتر از قبل خواهد بود. اما تغییرات هورمونی تنها یک عامل درد پریود است.
اندومتریوز
یکی از بیماری‌های دستگاه تناسلی اندومتریوز نام دارد که همان رشد بافت اندومتر در خارج از رحم است. گاهی رشد این بافت‌ها به اندازه‌ای است که می‌تواند تخمدان‌ها، لوله‌های فالوپ و بافت همبند لگن را در بر بگیرد.
فیبروم رحم
بیماری رحمی دیگری که باعث ایجاد و تشدید دردهای پریود می‌شود، فیبروم رحم است. این بیماری هنگامی به وجود می‌آید که توده‌های سلولی خوش خیمی در دیوارۀ داخلی رحم شکل می‌گیرند. فیبروم در بافت رحم، خونریزی و درد پریود را شدیدتر می‌کند. به نحوی که تنها انواع قرص برای درد پریود، مشکل خانم‌های مبتلا به فیبروم رحم را کاهش می‌دهد.
آدنومیوز
بیماری آدنومیوز هنگامی به وجود می‌آید که سلول‌های پوشش داخلی رحم در داخل سلول‌های بافت عضلانی رحم (میومتر) شروع به رشد می‌کنند. این فرآیند باعث می‌شود که بافت پوشش داخلی رحم ضخامتی زیادتر از حد داشته باشد. خانم‌های مبتلا به آدنومیوز عموماً پریودهایی با خونریزی‌های سنگین و بسیار دردناک دارند.
بیماری‌های التهابی لگن
عفونت و التهاب در لگن بر عملکرد دستگاه تناسلی اثر منفی می‌گذارند. این بیماری‌ها که عموماً به خاطر عوامل عفونت زای مقاربتی به وجود می‌آیند، بیشترین آسیب را به رحم، دهانۀ رحم، قسمت داخلی واژن، تخمدان‌ها و لوله‌های فالوپ وارد می‌کنند. همین باعث می‌شود که خانم‌ها هنگام قاعدگی، درد و گاهی خونریزی قابل توجهی را تجربه کنند.
تنگی دهانۀ رحم
تنگی دهانۀ رحم (Cervical stenosis) یکی از بیماری‌های سیستم تناسلی است که در بعضی از خانم‌ها رخ می‌دهد. در خانم‌های مبتلا به این بیماری، دهانۀ رحم تا حدی کوچک و تنگ است که خروج خون از این مسیر در زمان قاعدگی با درد بیشتری نسبت به حالت عادی همراه است.
مشاوره آنلاین با بهترین پزشکان زنان و زایمان
روش‌های پزشکی تسکین درد پریود
روش‌های مختلفی وجود دارند که خانم‌ها می‌توانند با کمک آنها دردهای پریود خود را کاهش دهند. تعدادی از آنها در گروه روش‌های پزشکی تسکین دهندۀ درد و گرفتگی‌های عضلانی پریود هستند. در ادامه به این روش‌ها می‌پردازیم.
قرص های کاهش درد پریودی
استفاده از انواع مسکن قوی برای پریودی می‌تواند شرایط طاقت فرسای پریود را برای خانم‌ها رفع کند. در میان این داروها می‌توانیم به ایبوپروفن، ناپروکسن و مفنامیک اسید اشاره کنیم. این داروها به عنوان مسکن برای درد پریود به حساب می‌آیند. آنها در صنعت داروسازی در گروه داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) قرار دارند.
در حقیقت، هنگامی که سیگنال درد به محدودۀ شکم، لگن و قسمت پایین کمر می‌رسد، درد زیادی حس می‌کنیم. مصرف این داروها به کاهش سیگنال‌های درد که به اندام‌ها می‌روند، کمک می‌کند.
داروهای ضد بارداری هورمونی
گاهی اوقات، پزشکان متخصص زنان و زایمان داروهای هورمونی پیشگیری از بارداری را برای کاهش دردهای پریود پیشنهاد می‌کنند. داروهای هورمونی با تنظیم هورمون‌های استروژن و پروژسترون به کاهش انقباضات رحمی و دردهای ناشی از آن کمک می‌کنند. به همین دلیل بعضی از خانم‌ها، داروهای هورمونی را بهترین انواع قرص برای دل درد پریودی معروفی می‌کنند.
ابزارهای پیشگیری از بارداری
ابزارهای هورمونی ضد بارداری مانند (IUD)، چسب ضد بارداری، حلقۀ واژینال و داروهای تزریقی هورمونی راهکارهای دیگری هستند که برای کاهش دردهای پریود به کار می‌روند.
داروهای مشکلات رحمی
گاهی آندومتریوز، آدنومیوز و فیبروم رحمی باعث می‌شوند که خانم‌ها دردهای بیشتری را نسبت به حالت عادی تجربه کنند. پس اگر خانمی بپرسد برای درد پریودی چه قرصی خوبه، باید بگوییم، شما نباید قرص مسکن درد پریود را خودسرانه مصرف کنید. تنها پزشک زنان مورد اعتماد شما می‌تواند مناسب‌ترین قرص درد پریود را برای شما نسخه کند.
بهترین قرص‌ها برای تسکین درد پریود
اگر شما هم می‌خواهید بدانید که برای درد پریودی چه قرصی خوبه می‌توانیم چند دارو را معرفی کنیم که در گروه بهترین قرص برای کاهش درد پریود قرار دارند.
مفنامیک اسید
مفنامیک اسید (Mefenamic Acid) با نام‌های تجاری (Ponstel) یا (Mefenamax) یکی از داروهای مسکن است که دردهای خفیف تا متوسط قاعدگی را رفع می‌کند. این دارو با مهار تولید پروستاگلاندین‌ها باعث کاهش انقباضات رحمی، گرفتگی‌ها و دردهای شکمی می‌شود.
پزشکان عموماً توصیه می‌کنند که مفنامیک اسید ۲۵۰ یا ۵۰۰ میلی گرم، هر ۶ ساعت یکبار مصرف شود. در حالی که نباید بیشتر از چند روز پیاپی این دارو را میل کرد. شما نباید خودسرانه این دارو را مصرف کنید. هرچند میل کردن آن همراه باید با یک لیوان کامل آب باشد. اگر یک دوز را فراموش کردید، در صورت به یاد آوردن، آن را مصرف کنید. اما اگر به زمان دوز بعدی نزدیک بودید، از خوردن دوز قبلی صرف نظر کنید.
اگر دارو خودسرانه و یا زیاد مصرف شود، خانم‌ها با واکنش‌های آلرژیک، خونریزی دستگاه گوارش، آسیب‌های کلیوی، مشکلات کبدی و حتی سکتۀ مغز مواجه می‌شوند.
ایبوپروفن
داروی مسکن قوی برای پریودی، ایبوپروفن (Ibuprofen) است. این دارو با نام‌های تجاری پروویل، ایبوگان، ادویل، موترین و ایبوپین شناخته می‌شود. این دارو با مهار تولید پروستوگلاندین‌ها باعث کاهش التهاب، تورم، تب، انقباضات رحمی و گرفتگی عضلات ناحیۀ شکم، لگن و کمر می‌شود.
ایبوپروفن به صورت شربت، قطره، قرص، آمپول و ژل در داروخانه‌ها وجود دارد. اگر قرص ایبوپروفن را تهیه کرده‌اید، باید این دارو را همراه با یک لیوان آب کامل و در فاصلۀ زمانی ۴ تا ۶ ساعت یکبار مصرف کنید. عوارض این دارو، ممکن است علائمی مانند یبوست، نفخ، حالت تهوع، علائم آلرژیک، سردرد و سفتی گردن را تجربه کنید.
ناپروکسن
ناپروکسن (Naproxen) با نام تجاری آلو (Aleve) یکی از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی به حساب می‌آید. شما می‌توانید این دارو را با دوزهای ۲۵۰ یا ۵۰۰ میلی گرم تهیه کنید. اگرچه شیاف ۵۰۰ میلی گرمی آن نیز وجود دارد. مدت زمان اثر این دارو ۱۲ تا ۱۷ ساعت است. این دارو نیز با جلوگیری از تولید پروستاگلاندین‌ها، گرفتگی‌های عضلانی، انقباضات رحمی، التهاب و تورم بافت‌ها را کاهش می‌دهد.
شما می‌توانید در روز اول خونریزی قاعدگی و هنگام شروع درد، ۲ قرص میل کنید. اما در ادامه به صورت ۶ تا ۸ ساعت در روز، قرص را مصرف کنید. البته میل کردن یک لیوان آب کامل همراه هر دوز قرص لازم است. این دارو می‌تواند با عوارض جانبی مختلفی از جمله علائم آلرژیک، اختلال و خونریزی‌های گوارشی و علائم حساسیت به آسپرین مخصوصاً در افرادی با سابقۀ آسم همراه باشد.
نوافن
مسکن دیگری که به خانم‌ها کمک می‌کند تا درد پریود را به طور چشمگیری کمتر تجربه کنند، نوافن (Novafen) است. این دارو با نام تجاری نوافن، داروهای استامینوفن، ایبوپروفن و کافئین در ترکیب خود دارد. بنابراین، می‌تواند تولید پروستاگلاندین‌ها را مهار کرده و التهاب بافت‌های ناشی از ترشح این هورمون و انقباضات رحمی را کاهش دهد.
در حقیقت، کپسول نوافن با عملکرد تب بر، ضد التهاب و مسکن خود به بهبود سلامت قاعدگی خانم‌ها کمک قابل توجهی می‌کند. این کپسول را باید هر ۶ یا ۸ ساعت یکبار و ترجیحاً همراه غذا مصرف کرد تا عوارض گوارشی نداشته باشد. در ضمن بهتر است همراه با آن یک لیوان آب بنوشید که به راحتی حل شود.
اگر یک دوز را یادتان رفت و نزدیک به زمان مصرف دوز بعد بودید، از مصرف دو دوز اجتناب کنید. اگر مصرف آن طبق دستور پزشک نباشد، احتمال بروز حملات تنفسی، سردرد، سرگیجه و احساس خواب آلودگی وجود دارد.
تداخل دارویی و نکات مهم
داروهایی که معرفی کردیم، گاهی ممکن است تداخلات دارویی با سایر قرص‌هایی داشته باشند که شما مصرف می‌کنید. باید حتماً بروشور داروها را مطالعه کرده و از پزشک زنان معالج خود راهنمایی بگیرید. برای مثال:
- مفنامیک اسید با داروهای فشار خون تداخل دارویی دارد.
- ایبوپروفن با داروهای ضد انعقاد خون، داروهای کم کنندۀ فشار خون، داروهای ادرارآور و داروهای ضد پلاکت تداخل دارد.
- ناپروکسن هم با داروهای ادرارآور، داروهای فشار خون، داروهای ضد افسردگی و داروهای رقیق کنندۀ خون تداخل خواهد داشت.
- نوافن با داروهای ضد انعقاد خون، داروهای ضد افسردگی، داروهای رقیق کنندۀ خون و برخی داروهای بیماری‌های قلبی تداخل دارد.
باید در نظر داشته باشید که داروها در کنار فوایدشان، عارضه‌های جانبی هم دارند. بنابراین مصرف آنها باید طبق نظر پزشک زنان باشد. علاوه بر این، شما باید از سوابق پزشکی و داروهای مصرفی خود با پزشک صحبت کنید تا او برنامۀ مصرف داروهای مسکن را به درستی ارائه کند.
باورهای نادرست
در این سال‌ها، باورهای اشتباهی شکل گرفته‌اند که در مصرف داروهای مسکن برای دردهای پریود مؤثر بوده‌اند. این باورها عبارتند از:
مسکن‌ها باید آخرین راه حل باشند
برخی افراد بر این باورند که تنها زمانی باید داروهای مسکن را برای گرفتگی‌های قاعدگی مصرف کرد که درد غیر قابل تحمل شود. در حالی که مسکن‌هایی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن، اگر همزمان با اولین گرفتگی‌ها مصرف شوند، مؤثرتر هستند. به تأخیر انداختن استفاده از مسکن‌ها می‌تواند کنترل درد را سخت‌تر کند.
مسکن‌ها اعتیاد آور هستند
برای بسیاری این ترس وجود دارد که استفادۀ منظم از داروهای مسکن برای گرفتگی‌های قاعدگی می‌تواند اعتیادآور باشد. اما مسکن‌های درد پریود و استامینوفن اعتیاد آور نیستند. آنها برای استفادۀ منظم در طول قاعدگی ایمن هستند. نگرانی‌های مربوط به اعتیاد دربارۀ مسکن‌هایی مانند مورفین صادق است که معمولاً برای گرفتگی قاعدگی استفاده نمی‌شوند.
مسکن‌ها فقط پس از شروع گرفتگی‌ها اثر دارند
بعضی از مردم بر این باور هستند که داروهای مسکن فقط باید پس از شروع درد مصرف شوند. در حالی که مصرف مسکن قبل از شروع گرفتگی یا هنگام بروز اولین نشانۀ ناراحتی می‌تواند از آزاد شدن پروستاگلاندین‌ها و گرفتگی، التهاب و درد ناشی از آنها جلوگیری کند.
مسکن‌ها به قدرت باروری آسیب می‌رسانند
این باور وجود دارد که استفادۀ منظم از مسکن‌ها برای گرفتگی قاعدگی بر باروری تأثیر می‌گذارد. اما هیچ یافتۀ علمی مستندی وجود ندارد که اثر منفی مسکن‌های درد پریود را بر باروری تأیید کند. نهایتاً استفادۀ طولانی مدت از مسکن‌هایی با دوز بالا می‌تواند گاهی بر تخمک گذاری تأثیر بگذارد، اما موضوع در کل خیلی نگران کننده‌ای نیست.
علائم خطرناک مسکن‌های درد پریود
اگر خانم‌ها انواع قرص درد پریود را به درستی و به اندازۀ لازم مصرف نکنند، با علائمی مواجه می‌شوند که در ادامه به آنها می‌پردازیم.
- مشکلات گوارشی از جمله معده درد، تهوع، سوزش سر دل، زخم و خونریزی گوارشی
- بیماری‌های قلبی و عروقی مانند درد قفسه سینه، تنگی نفس، تورم در پاها یا مچ پا، بی حسی یا ضعف ناگهانی
- آسیب‌های کلیوی همراه با علائمی مانند کاهش خروجی ادرار، ورم مچ پاها و پاها، خستگی و تنگی نفس
- آسیب کبدی در شکل زردی پوست یا چشم، ادرار تیره، معده درد شدید، تهوع و خستگی
- علائم آلرژیک مانند خارش، تورم، سرگیجۀ شدید و مشکل در تنفس
- افزایش فشار خون همراه با سردرد مداوم، تاری دید، سرگیجه، درد قفسۀ سینه و تنگی نفس
راهنمای مراجعه به پزشک
با توجه به آنچه که توضیح دادیم، باید به اهمیت داروهای مسکن ضد التهابی غیر استروئیدی در کاهش دردهای شدید پریود پی برده باشید. این در حالی است که شما باید در صورت گرفتگی‌ها و دردهای شکم، لگن و کمر در زمان سندرم پیش قاعدگی یا پریود با پزشک زنان مشورت کنید.
او بر اساس علائم، پروندۀ پزشکی و برنامۀ دارویی، مناسب‌ترین مسکن‌ها را تجویز می‌کنند. شما برای مشاورۀ سریع و آسان با پزشک زنان خوب و باتجربه، می‌توانید از قابلیت کلینیک آنلاین اپلیکیشن هرلایف استفاده کنید.
بهترین قرص برای درد پریود کدام است؟
- داروهای مسکن ضد التهابی غیر استروئیدی مانند نوافن، ناپروکسن، ایبوپروفن و مفنامیک اسید، با مهار تولید پروستاگلاندین باعث کاهش درد می‌شوند.
- مصرف داروها باید طبق نظر پزشک زنان و به اندازۀ لازم باشد. در حالی که باید زمان مصرف آنها را به گونه‌ای تنظیم کرد که با داروهای دیگر تداخل نداشته باشند.
- آسیب‌های کبدی و کلیوی، تغییر فشار خون، ایجاد علائم آلرژیک و مشکلات گوارشی از علائم خطرناک مصرف داروهای مسکن برای درد پریود هستند.
- شما با استفاده از کلینیک آنلاین اپلیکیشن هرلایف، می‌توانید هنگام بروز دردهای پریود، از مشاورۀ متنی سریع و آسان پزشک متخصص زنان استفاده کنید.
پرسش‌های متداول
مفنامیک اسید، نوافن، ایبوپروفن و ناپروکسن از رایج‌ترین و بهترین مسکن‌ها برای کاهش درد قاعدگی هستند.
بله. این داروها با داروهای فشار خون، داروهای ضد انعقاد خون، داروهای ضد افسردگی و سایر داروها می‌توانند تداخل دارویی داشته باشند.
مشکلات گوارشی شدید، آسیب‌های کبدی و کلیوی، مشکلات قلبی و علائم آلرژیک می‌توانند از علائم خطرناک مصرف نادرست مسکن‌های درد پریود باشند.
منابع:
